Anger over decision to omit Gaelscoil from building list
Márta 16, 2012
Taispeántais den scoth i mBunscoil an Iúir
Márta 15, 2012
Bhí cúpla taispeántas ar dóigh ar fáil do thuismitheoirí agus cairde Bhunscoil anIúir Dé Máirt seo chuaigh thart. Bhí obair scríofa agus grianghrafanna dáltaí Rang 6/7 ón taighde a rinneadh ar stair an Iúir agus An Titanic. Rinne siad stáidéar ar an tsuíomh ar a bhfuil muid suite fá láthair agus fuarthas amach cuid mhór maith is olc fán áit.
Mar chuid de cheiliúradh céad bliain An Titanic, rinne na micléinn cuid mhór oibre ar an long clúiteach seo.
Dúirt an Príomhoide Maria Nic Fhearchair gur taispeánadh ard-chaighdeán oibre ó pháistí den aois sin. “Bhí na micléinn an-díograiseach fán obair a bhí ar bun acu agus léirigh siad a scileanna iontachta TEC. Chrúthaigh sin cumhacht-phointí faoi stiúradh a múinteoir ranga Caoimhe Gaughran agus Múinteoir Therese Caraher – comhordaitheoir TEC na scoile.”
Mar chuid eile den taispeántas, bhí “Teachtaireacht i mBuidéal” – cnuasach buidéil Shéamus Mac Dhaibhéid ó Ghaeláras Mhic Ardghail. Bhí ar na dáltaí litir a scríobh a bheas curtha ar suoímh úr an Ghaeláras agus a tochlófar suas i gceann 20 bliain. Dúirt Iníon Nic Fhearchair, “Chrúthaigh an tionscadal seo an-suim sna páistí go léir agus iad ag dúil go mór na litreacha beaga a fheiceáil ag deireadh scór bliain. Mhothaimid gurb í Seachtain na Gaeilge am iontach chun bród agus spraoi inár gcultúr a thaispeáint don phobal agus a cheiliúradh”
Eachtrái eile na Féile Pádraig
Déardaoin 15ú Márta @ 8 – 11p.m. beidh Céilí le fear áitiúl Raymond Carroll. This event is open to Céilí dancers and Rang 6/7.
Tuilleadh eolais ar fáil ag: 302 60860 nó téigh chuig www.bunscoilaniuir.com
Rivals rally over small school cuts
Márta 15, 2012
Cabaret Craiceáilte ar chamchuairt – le h-iar bhuaiteoirí Scléip!
Márta 14, 2012
Puball Gaeilge @ an Lá Mór Féile Phádraig
Márta 14, 2012
Ag tógáil clainne
Márta 14, 2012
Thógamar le Gaeilge iad (Coiscéim) is ainm do leabhar nua a chuir an léachtóir Brian Ó Broin in eagar.
Is é atá sa leabhar cnuasach aistí le scríbhneoirí éagsúla a chuireann síos ar na deacrachtaí, dúshláin agus buntáistí a bhaineann le páistí a thógáil le Gaeilge in Éirinn agus thar sáile.
Bíodh is go bhfuil deacrachtaí ann, “tuar dóchais” a thugann Ó Broin ar an leabhar nó tá cainteoirí ag teacht chun cinn i gceantair uirbeacha – gan mórán tacaíochta a fháil ó na húdaráis.
Dúirt Ó Broin, atá ina léachtóir sna Stáit Aontaithe, go raibh an eagraíocht Comhluadar ag freastal ar bhreis agus 650 teaghlach a bhí ag iarraidh a bpáistí a thógáil le Gaeilge; cúpla scor a bhí i gceist nuair a bunaíodh an t-eagras den chéad uair sna 1990í.
Léiríonn an leabhar go bhfuil an Ghaeilge á labhairt mar theanga theaghlaigh in Éirinn agus thar lear. Ach bhí eagla ar thuismitheoirí go raibh a gcuid páistí ag foghlaim droch-Ghaeilge agus go raibh drochthionchar ag scoileanna ar a gcuid Gaeilge. Bhí cuid acu imníoch faoi rogha dheimhneach a dhéanamh den Ghaeilge fosta. Bhí mórán foghlaimeoirí ag tógáil a bpáistí le Gaeilge agus creideann Ó Broin gur féidir le páistí Gaeilge a thógáil “gan dua” ach an cur chuige ceart a aimsiú.
SEOLFAR Thógamar le Gaeilge iad i gCeannáras Chonradh na Gaeilge, Sráid Fhearchair, Baile Átha Cliath, seachtain ón lá amárach ag 6pm.
IRISH TIMES
40 scoil lán-Ghaeilge ar liosta tógála na roinne don chéad 5 bhliain eile – ach éagóir á dhéanamh ar 27% de bhunscoileanna agus 38% d’iarbhunscoileanna lán-Ghaeilge sa tír gan cóiríocht bhuan
Márta 14, 2012
“Fáiltímid go mór roimh fhógra an Aire Oideachais agus Scileanna, Ruairí Quinn, maidir le cóiríocht scoile nua atá le tógáil sa tréimhse 2012-2015 agus a chinnteoidh timpeallacht fhabhrach oideachais don 40 scoil lán-Ghaeilge i measc na 275 tionscnamh tógála ar an liosta”, a deir Uachtarán GAELSCOILEANNA TEO., Máirín Ní Chéileachair inniu. “Is iomaí constaic a bhí roimh na scoileanna seo le blianta fada ag lorg cúinsí níos fearr dá bpáistí, agus guímid gach rath ar phobail na scoileanna sin sa ré nua”.
Ba fhógra an-dhíomách é, áfach, don 27% de bhunscoileanna agus 38% de na hiarbhunscoileanna lán-Ghaeilge sa tír gan cóiríocht bhuan, nach bhfuil ar aon liosta cóiríochta ag an Roinn agus nach bhfuil mórán dóchais ann go dtiocfaidh feabhas ar a staid cóiríochta.
“Tá géarchéim chóiríochta in earnáil na gaelscolaíochta go leanúnach le blianta anuas” a dúirt Bláthnaid Ní Ghréacháin, Ardfheidhmeannach GAELSCOILEANNA TEO. “ Tá 60% de na bunscoileanna lán-Ghaeilge a bunaíodh le 25 bliain anuas i gcóiríocht shealadach faoi láthair – sin gan trácht ar scoileanna eile atá tar éis fás ón am a bhfuaireadar foirgneamh buan agus a bhfuil ag úsáid cóiríocht shealadach do chuid den scoil. Níl sé inghlactha go bhfuil scoileanna fágtha gan aon gheallúint ón Roinn go gcuirfear cóiríocht chuí ar fáil dóibh. Maireann scéim nua tógála na Roinne 5 bliana – tréimhse ró-fhada do scoileanna nach bhfuil aitheanta don bhabhta seo. An toradh a bheidh ar seo ná nach bhfágfar aon rogha ag cúpla scoil ach dúnadh mar gheall ar uimhreacha ag titim de bharr drochchúinsí cóiríochta. ”
I measc na scoileanna sin a fágadh ar lár, tá 7 scoil atá ag fanacht níos mó ná 20 bliain do chóiríocht bhuan, agus ba mhór an buille dóibh fógra an Aire maidir leis an gclár infheistíochta ar luach €1.5 billiún. “Braitheann pobail na scoileanna seo go bhfuil an Roinn ag déanamh neamhaird iomlán orthu agus go bhfuil éagóir á dhéanamh ar na páistí” a dúirt ní Ghréacháin. “Cuireann na socraithe sealadacha cóiríochta atá i bhfeidhm sna scoileanna seo bac iomlán ar fhás na scoileanna, bíonn impleachtaí sláinte agus sábháilteachta ann dóibh agus cosnaíonn siad go daor ar eispéireas na bpáistí”.
Cosnaíonn na socraithe sealadacha cóiríochta go daor freisin ar bhuiséad na Roinne, atá ag íoc cíosa as cóiríocht atá mí-oiriúnach, go minic i seomraí réamhdhéanta atá ag dul chun raice, áit a bhfeadfaí an t-airgead a chaitheamh ar thionscnaimh tógála agus infheistíocht a dhéanamh i dtodhchaí an chórais oideachais. Caithfear deireadh a chur leis na socraithe sealadacha seo agus gníomhú a éileamh ón Roinn ar thimpeallacht sláintiúil foghlama a bheith ar fáil do dhaltaí.
Tá GAELSCOILEANNA TEO. ag lorg cruinniú práinneach leis an Rannóg Pleanála chun cás na scoileanna seo a phlé agus chun an t-éileamh a dhéanamh go dtabharfaí tosaíocht do ghéarchéim staid na cóiríochta i scoileanna lán-Ghaeilge le haitheantas buan atá i gcóiríocht shealadach agus nach bhfágfar na scoileanna seo ag fulaingt níos faide ná mar a d’fhulaing le blianta fada
Is í GAELSCOILEANNA TEO. eagraíocht chomhordaitheach na scoileanna lán-Ghaeilge. Cabhraíonn sí le tuismitheoirí agus le grúpaí áitiúla scoileanna nua a bhunú agus tacaíonn sí leis na scoileanna atá bunaithe cheana féin.
Nótaí:
Tá liostaí cóiríochta na Roinne le fáil ar www.education.ie.
Tá liosta de na scoileanna lán-Ghaeilge atá san áireamh ar liosta na Roinne ar fáil anseo.
Seo thíos na scoileanna lán-Ghaeilge nach bhfuil ar aon liosta ag an Roinn faoi láthair:
Scoileanna gan cóiríocht buan a bunaíodh sna 1980dí:
1. Gaelscoil Dhonncha Rua, Sionna, 1984
2. Gaelscoil Pheig Sayers, Corcaigh, 1984
3. Scoil Chaitlín Maude, Baile Átha Cliath, 1985
4. Gaelscoil Sheoirse Clancy, Luimneach, 1986
5. Gaelscoil Uileog de Búrca, Clár Chlainne Mhuiris, 1989
6. Gaelcholáiste Chiarraí, Trá Lí, 1989 (Iarbhunscoil)
Scoileanna gan cóiríocht buan a bunaíodh sna 1990dí:
1. Gaelscoil Sairséal, Luimneach, 1990
2. Gaelscoil Uí Choimín, Cill Rois, 1991
3. Gaelscoil Dhochtúir Uí Shúilleabháin, An Sciobairín, 1993
4. Gaelscoil Lios Tuathail, Lios Tuathail, 1993
5. Gaelscoil na Camóige, Baile Átha Cliath, 1993
6. Gaelscoil Chluain Meala, Cluain Meala, 1994
7. Gaelscoil Dhroichead na Banndan, Droichead na Banndan, 1995
8. Gaelscoil Phádraig, Baile Breac, Co. Átha Cliath, 1995
9. Gaelscoil Eois, Cluain Eois, 1995
10. Gaelscoil Bhreifne, An Cabhán, 1995
11. Gaelscoil Chnoc na Ré, Sligeach, 1996
12. Gaelscoil na Bóinne, Baile Átha Troim, 1996
13. Gaelscoil Chnoc Liamhna, Baile Átha Cliath, 1996
14. Gaelscoil Thulach na nÓg, Dún Búinne, 1998
15. Gaelscoil Charraig na Siúire, Carraig na Siúire, 1998
16. Gaelscoil na gCeithre Maol, Béal an Átha, 1998
17. Gaelscoil Phort Laoise, Port Laoise, 1998
18. Gaelscoil na gCeithre Máistrí, Dún na nGall, 1999
19. Gaelscoil Bhun Cranncha, Bun Chranncha, 1999
20. Coláiste Ráithín, Brí Chualann, 1991 (Iarbhunscoil)
21. Coláiste Pobail Osraí, Cill Chainnigh, 1991 (Iarbhunscoil)
22. Coláiste Daibhéad, Corcaigh, 1993 (Iarbhunscoil)
Scoileanna gan cóiríocht buan a bunaíodh ó 2000 ar aghaidh:
1. Gaelscoil de hÍde, Ros Comáin, 2000
2. Gaelscoil Chois Feabhail, Bun an Phobail, 2001
3. Gaelscoil Éirne, Béal Átha Seannaigh, 2002
4. Gaelscoil Mhúscraí, An Bhlárna, 2002
5. Gaelscoil an tSlí Dála, Buiríos Mór Osraí, 2005
6. Gaelscoil Uí Earcáin, Baile Átha Cliath, 2005
7. Gaelscoil an Choillín, An Mhuileann gCearr, 2006
8. Gaelscoil na Lochanna, Baile Choimín, 2006
9. Gaelscoil Uí Drisceoil, Gleann Maghair, 2006
10. Gaelscoil Chionn tSáile, Cionn tSáile, 2007
11. Gaelscoil na bhFilí, Gort Inse Guaire, 2007
12. Gaelscoil Chluainín, Cluainín Uí Ruairc, 2007
13. Gaelscoil Lorgan, Baile na Lorgan, 2008
14. Gael-Choláiste Chill Dara, 2003 (Iarbhunscoil)
15. Gaelcholáiste Luimnigh, Luimneach, 2006 (Iarbhunscoil)
16. Gaelcholáiste na Mara, An tInbhear Mór, 2006 (Iarbhunscoil)
17. Meánscoil Gharman, 2006 (Iarbhunscoil)
18. Gael-Choláiste Phort Láirge, 2007 (Iarbhunscoil)
19. Gaelcholáiste Chineál Eoghain, Bun Chranncha, 2007 (Iarbhunscoil)
40 scoil lán-Ghaeilge san áireamh i bplean tógála an Rialtais
Márta 13, 2012
Tá fógartha ag an Aire Oideachais agus Scileanna Ruairí Quinn T.D go bhfuil 275 tionscadal tógála scoile ceadaithe inniu mar chuid de phlean nua cúig bliana do chóiríocht scoile. Tá 40 scoil lán-Ghaeilge san áireamh sa phlean tógála.
Caithfear €1.5 billiún mar chuid den chlár infheistíochta agus mar chuid den tionscadal beidh 106 foirgneamh bunscoile le tógáil agus cuirfear síntí le 65 bunscoil agus le 43 meánscoil.
Ceaptar go gcuirfear go mór le líon na ndaltaí a bheidh ag freastal ar scoileanna idir seo agus 2018 mar gheall ar an méadú ar an ráta-beireatais sa tír le tamall de bhlianta anuas. Beidh 70,000 dalta breise ag freastal ar scoileanna idir seo agus 2018.
Cruthófar 100,000 áit scoile mar chuid den tionscadal tógála agus beidh an tionscadal á riaradh i gcomhpháirt le coistí gairmoideachais, comhairlí contae agus Oifig na nOibreacha Poiblí.
Chuir GAELSCOILEANNA TEO fáilte roimh an ráiteas ach dúirt an eagraíocht áfach go mbeadh díomá ar scoileanna eile atá ag fanacht le fada ar cóiríocht chuí ach nár tugadh san áireamh iad ar liostaí na Roinne Oideachais agus Scileanna don tréimhse 2012-2015.
Tá 27% de bhunscoileanna agus 38% de na hiarbhunscoileanna lán-Ghaeilge sa tír gan cóiríocht buan nach bhfuil ar aon liosta cóiríochta ag an Roinn agus tá 60% de na bunscoileanna lán-Ghaeilge a bunaíodh le 25 bliain anuas i gcóiríocht sealadach faoi láthair – sin gan trácht a dhéanamh ar scoileanna eile atá tar éis fás ón am a bhfuaireadar foirgneamh buan agus a bhfuil ag úsáid cóiríocht sealadach do chuid den scoil.
Beidh 22 bhunscoil faoi an Foras Pátrúnachta ag fáil scoil iomlán nua agus beidh síneadh á chur le 2 bhunscoil eile faoin bpátrún. Chuir Ard-Rúnaí an Fhorais Pátrúnachta fáilte roimh an ráiteas. “Tá An Foras Pátrúnachta ríméadach faoin bhfógra ar an bplean cúig bliana. Tá formhór de na scoileanna againn ag fanacht le fada leis an dea-scéal seo ón Roinn Oideachais. Cuirfidh na foirgnimh nua agus na forbairtí go mór le timpeallacht na scoile agus le leas mhuintir na scoile”, a dúirt sé.
I dtaca le Gaelscoileanna, léirigh an eagraíocht díomá nach bhfuil scoileanna ar an liosta cé go bhfuil siad ag fanacht le fada an lá le cóiríocht bhuan. Thug siad le fios inné go ndéanfar teagmháil leis an Roinn Oideachais chun an cheist a fhiosrú agus a gcás a chur chun cinn.
Scoileanna lán-Ghaeilge a bheidh san áireamh sa tionscadal tógála:
2012: Obair tógála ar bun
Gaelscoil Uí Fhiach, Cill Dara
Gaelcholáiste Oiriall, Muineacháin
Gaelscoil Ultain, Muineacháin
Gaelscoil Uí Riordán, Corcaigh
Gaelscoil Chloich na Coillte, Corcaigh
Gaelscoil Adamhnáin, Dún na nGall
Gaelscoil Eiscir Riada, BÁC
Gaelscoil na Deise, Port Láirge
Coláiste Áiligh, Dún na nGall
2013: Obair tógála le tosú
Gaelscoil An Ghort Álainn, Corcaigh
Coláiste na Coiribe, Gaillimh
Gaelscoil Chaladh an Treoigh, Luimneach
Gaelscoil Na Mí, An Mhí
Gaelscoil Éadan Doire, Uíbh Fháilí
Gaelscoil Inis Córthaidh, Loch Garman
Gaelscoil Moshíológ, Loch Garman
Gaelscoil an tInbhir Mhóir, Cill Mhantain
Gaelscoil na gCloch Liath, Cill Mhantáin
2014: Obair tógála le tosú
Gaelscoil Mainistir na Corann, Corcaigh
Gaelscoil & Gaelcholáiste Charraig Uí Leighin, Corcaigh
Gaelscoil nua, an tSeanbhábhún, BÁC
Gaelscoil Bharra, BÁC
Gaelscoil Bhaile Munna, BÁC
Bunscoil Coláiste Mhuire, BÁC
Gaelscoil nua, Cnoc na Cathrach, Gaillimh
Gaelscoil Riada, Gaillimh
Gaelscoil an Ráithín, Luimneach
2015:Obair tógála le tosú
Gaelscoil de hÍde, Corcaigh
Gaelscoil nua, An Chéim, BÁC
Gaelscoil an Chuilinn, BÁC
Gaelscoil Ros Eo, BÁC
Scoil Lorcáin, BÁC
Gaelscoil Iarfhlatha, Gaillimh
Gaelscoil Riabhach, Gaillimh
Coláiste an Eachréidh, Gaillimh
Gaelscoil de hÍde, Gaillimh
Gaelscoil Liatroma, Liatrom
Gaelscoil an Longfoirt, Longfort
Gaelscoil an Bhradáin Feasa, An Mhí
Gaelscoil Chill Mhantain, Cill Mhantain
Five-year plan gets a guarded welcome
Márta 13, 2012
Joy as pupils get to wave goodbye to prefabs
Márta 13, 2012
