Nuachtlitir Ráth Chairn
Deireadh Fómhair 4, 2012
Éigse Dharach Uí Chatháin
5-7 Deireadh Fómhair 2012
- Féile na Leabhar i Leabharlann Ráth Chairn
- Club Déagóirí
- Ranganna Gaeilge do Dhaoine Fásta
- Cúrsa Gael Linn i Ráth Chairn
http://www.rathchairn.net/newsletter.html
Raidió Rí Rá
Deireadh Fómhair 4, 2012
Fáilte ar ais ar scoil! Tá súil againn go raibh samhradh deas agat féin agus ag na daltaí.
Tá Raidió Rí-Rá ar ais leis an gceol is fearr ó na cairteacha mar aon le Rí-Rá Spórt agus na scéalta PopNuachta is déanaí, as Gaeilge, díreach duitse le húsáid sa seomra ranga. Ní hamháin go bhfuil Raidió Rí-Rá ag craoladh beo ar 94.3FM i mBaile Átha Cliath go dtí 7 Deireadh Fómhair 2012, ach bíonn cláracha beo Raidió Rí-Rá gach lá den tseachtain, Luan – Aoine, ó 10.00rn ar maidin agus scoth an cheoil á chasadh againn ó na cairteacha agus trí mheán na Gaeilge tríd an bhliain ar fad!
Bain sult as ceol Raidió Rí-Rá sa seomra ranga an tseachtain seo!
Beir bua ‘s beannacht,
Le gach dea-ghuí,
Síne Nic an Ailí
Comhrúnaí
Raidió Rí-Rá
6 Sráid Fhearchair
Baile Átha Cliath 2
Guthán:
+353 (0)1 4757401
Soghluaiste:
+353 (0)87 6546673
Facs:
+353 (0)1 4757844
Rphost:
sine@rrr.ie
Comórtas HP do bhunscoileanna – fáilte roimh iarratais i nGaeilge!
Deireadh Fómhair 4, 2012
Tá HP i ndiadh sonraí a fhoilsiú maidir le comórtas nua le haghaidh bunscoileanna. Is comórtas scríobhneoireachta atá ann le béim ar an timpeallacht. Ar an ocáid seo, tá an t-ábhar tacaíochta/bolscaireachta ar fáil do na múinteoirí i mBéarla amháin faraor ach glacfar le haon iarratais don chomórtas i nGaeilge. Tá iarratas déanta le roinn margaíochta HP ag éileamh go ndéanfaí leagan dátheangach den ábhar tacaíochta/treoracha a fhoilsiú don chéad comórtas scoile eile, agus cuideodh sé go mór dá mbeadh beart mór iarratais faighte ag HP i nGaeilge an tráth seo. Tá duaiseanna maithe ar fáil! Tá na sonraí ar fad ar fail ar an suíomh gréasáin seo:
Is é an hAoine, 26 Deireadh Fómhair an spriocdáta le cur isteach ar an gcomórtas.
Junior Cert changes will be most radical reform of exam system
Deireadh Fómhair 4, 2012
Proposals will aim to tackle the problem of male students disengaging from school during the Junior Cert cycle and lift standards in literacy
TRENCHANT CRITICISM of the Junior Cert exam has been a feature of the education debate for over a decade.
The exam – designed in 1989 to be radical and different – quickly became a mirror image of the Leaving Cert, with the same, familiar failings. It was too high stakes, too dominated by rote learning and it forced teachers to teach to the test.
The progressive new proposals tabled by Minister for Education Ruairí Quinn have the potential to liberate both students and their teachers. They are arguably the most radical reform of the exam system in the history of the State.
In essence, the Junior Cert is being transformed from a high-stakes exam to essentially a “house exam’’ run by the schools themselves.
Schools and their students can mix and match from a menu of traditional subjects and new “short courses” ( in areas like digital technology and Chinese culture).
They can be chosen from a new syllabus designed by the National Council for Curriculum and Assessment.
The State Exams Commission will still set exam papers in traditional subjects but schools will be free to mix these with their own choice of short courses.
The plan is that the junior cycle will move out of the current straitjacket – schools and teachers will have the elbow room to encourage critical thinking and to provide more creative teaching.
The new Junior Cert is broadly in line with the practice in high performing education systems like Finland and New Zealand.
There is widespread agreement in education circles that the Junior Cert needs radical change.
Last year, Mr Quinn told a conference on exam reform: “It is clear that the Junior Certificate examination has a serious, negative backwash effect on students’ learning and is out of line with international practice.”
Research by the Economic and Social Research Institute indicates that high numbers of male students – particularly those from a disadvantaged background – tend to disengage from school during the Junior Cert cycle. Many teenagers, it concluded, are ill-suited to an education system built around one terminal exam.
The Department of Education hopes the new exam will also help to lift standards in literacy and numeracy.
The most recent OECD/Pisa study in 2009 reported an alarming fall in the performance of Irish 15 year olds in reading and maths. The ranking of Irish teenagers slumped from 5th to 17th since 2000, the sharpest decline among any developed country. In maths, Ireland dropped from 16th to 25th, below the average.
Junior Cert results in the past decade have failed to reflect this worrying drop in standards. Last year, an Irish Times analysis of Junior Cert results indicated persistent grade inflation in both maths and English over the past decade. It also shows grade inflation in science – even though the OECD reported no major change in overall standards.
The most controversial feature of the new exam is the proposals for teachers to assess their own pupils. This could be opposed by the ASTI, although the low-stakes nature of the new exam may soften opposition .
In a significant move last month, Clive Byrne, director of the National Association of Principals and Deputy Principals suggested teachers should be willing to correct their own students’ Junior Cert exam papers.
“If we’re in the middle of reforming it to ensure it’s not a high-stakes exam any more, why not be a bit more courageous?”
http://www.irishtimes.com/
Eagrais na Gaeilge ag iomrascáil le múnla nua maoinithe
Deireadh Fómhair 3, 2012
Tá Foras na Gaeilge agus na heagrais dheonacha ag iomrascáil le múnla nua maoinithe – agus ní fada an t-achrann ina ndiaidh. Ó chuir an foras deireadh leis an Scéim Nua Mhaoinithe, tá an t-eagras thuaidh/theas agus na heagraíochtaí ag iarraidh teacht ar chóras nua le cás na teanga a fhorbairt.
Tuigtear don cholún seo go bhfuil moladh anois ann go mbeidh sé “cheanneagraíocht” freagrach as an teanga i réimsí éagsúla – Gaeloideachas; Oideachas trí mheán an Bhéarla agus d’aosaigh; ardú feasachta teanga agus cosaint teanga; imeachtaí tacaithe agus úsáide Gaeilge; forbairt pobail agus forbairt gréasáin úsáide Gaeilge don óige.
Eagraíochtaí atá lonnaithe sa Phoblacht atá chun cinn mar phríomheagraíochtaí ag an phointe seo – An tOireachtas, Gaelscoileanna, Gael Linn, Glór na nGael, Cumann na bhFiann agus Conradh na Gaeilge nó Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge – agus gan eagraíocht ar bith sa Tuaisceart i measc na gceanneagraíochtaí.
Bíodh is nach bhfuil deireadh leis an chur agus leis an chúiteamh go fóill, is é an moladh atá ann go mbeidh na ceanneagraíochtaí freagrach as eagraíochtaí deonacha eile atá ag obair sa chuibhreann céanna agus “comhordú” agus “comhdhlúthú” a dhéanamh ar a gcuid oibre.
Moltar go gcuirfear maoiniú ar fáil don dá stáisiún raidió – Raidió Fáilte i mBéal Feirste agus Raidió na Life i mBaile Átha Cliath – agus seans go ndéanfar socrú ar leith do thionscnamh oideachais amháin in iarthar Bhéal Feirste.
Chuir 15 eagras faoin ainm An Fóram litir chuig comhaltaí boird an fhorais seachtain go leith ó shin inar cháin siad cur chuige nua an fhorais.
Níor thaitin an moladh leo go mbeadh sé phríomheagraíocht ann agus gurbh iad a bhronnfadh “conradh seirbhíse” ar eagrais dheonacha eile chun obair a dhéanamh idir Iúil 2013 agus Nollaig 2014.
Chreid siad nach raibh rún ag an fhoras ach maoiniú a chur ar fáil do gach príomheagras go dtí Eanáir, 2015: “Maítear gur cur chuige ar bhonn na comhpháirtíochta atá i gceist ach ní mar sin a fheictear dúinn an scéal. Feictear don fhóram go gciallódh an múnla nua maoinithe go mbeifí ag iarraidh ar sé eagraíocht deireadh a chur leis na heagrais eile san earnáil dheonach bhunmhaoinithe.
“Feictear dúinn gur córas iomaíoch eile a bheadh i gceist anseo, cur chuige a cáineadh go láidir sa tuarascáil ón gComhchoiste um Chomhshaol, Iompar, Cultúr agus Gaeltacht (Meitheamh 2012).”
Tá fianaise na hiomaíochta sin le feiceáil cheana féin. Tá Conradh na Gaeilge agus Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge beirt luaite sa rannóg “ardú feasachta teanga”.
Is scátheagraíocht í an chomhdháil agus is balleagras dá cuid é Conradh na Gaeilge agus iad ar lorg an stádais chéanna. Tá cainteanna faoin chur chuige is fearr ar siúl faoi láthair.
Bhí cruinniú boird ag an fhoras Dé hAoine. Dúirt urlabhraí gur “pléadh rogha féidearthachtaí agus cuirfear moladh chuig na ranna urraíochta go luath”.
Le cois na mímhuiníne atá ag mórán san earnáil dheonach as an fhoras agus an iomaíocht idir na heagrais féin, tá teannas thuaidh/theas ann.
Dúirt Deisceartach amháin go raibh cuid de na heagraíochtaí deonacha sa Stát “réasúnta” sásta lena gcás ach go raibh na Tuaisceartaigh “ar mire” leis na moltaí.
Dúirt Tuaisceartach amháin go raibh an chontúirt ann go mbeadh earnáil na Gaeilge ar fad “lonnaithe i mBaile Átha Cliath agus go mbeadh deireadh le hearnáil nach bhfuil ach ina tús ó thuaidh. Cén tionchar a bheidh aige sin ar an teanga?”
IRISH TIMES
Clubanna Cumann na bhFiann 2012-2013
Deireadh Fómhair 2, 2012
Tá na Clubanna Óige oscailte ag Cumann na bhFiann arís ar fud na tíre! Tá fáilte i gcónaí roimh dhaltaí na ngaelscoileanna (Rang 4-6) agus na ngaelcholáistí freastal ar na Clubanna seo. Tugann sé deis do na daltaí an Ghaeilge a úsáid ar bhonn sóisialta taobh amuigh d’am scoile, gníomh a chuireann go mór le ábharthacht an teanga i saol an dalta.
Tá liosta na gclubanna ar fáil anseo: Cumann na bhFiann 2012-2013
Catalóg 2012-13 Futa Fata
Deireadh Fómhair 2, 2012
Tá áthas orainn Catalóg 2012-13 Futa Fata a chur faoi do bhráid.
Beidh spéis ar leith ag múinteoirí ardranganna sa tsraith nua úrscéalta, aistrithe ón mBéarla, le tacaíocht ó COGG. Ina measc tá ‘Cuileog’ le Andy Stanton, údar na leabhar Mr. Gum, a bhfuil an-tóir ag léitheoirí óga iontu. Má tá suim agaibh seit ranga de cheann ar bith de na leabhar seo a ordú, beidh áthas orainn lacaisne a thabhairt daoibh.
Sraith do léitheoirí níos óige atá thar a bheith greannmhar é ‘Mise Máíre Treasa Mí-Abha’. Do na naíonáin, tá Tadhg Mac Dhonnagáin, cruthaitheoir ‘Gugalaí Gug’ tar éis sraith nua faoin tíogar beag fiosrach ‘Dainín’ a scríobh.
Tá dhá phictiúrleabhar nua againn chomh maith – ‘Mise agus an Dragún’ le Patricia Forde agus Steve Simpson agus ‘Ní mise a rinne é!’ le Bridget Bhreathnach agus Donough O’Malley.
Tá tairiscintí speisialta ar fáil tríd an gcatalóg ar fad. Má bhíonn ceist nó fiosrúchán ar bith agat, ná bíodh leisce ort glaoch orainn le linn uaireanta oifige ag 091 504612.
Má tá spéis agaibh cuairt chun na scoile ó dhuine dár gcuid scríbhneoirí nó maisitheoirí a eagrú is féidir é sin a dhéanamh, ach teagmháil a dhéanamh le Gemma Breathnach, gemma@futafata.ie glaoch ar an oifig ag an uimhir thuas.
Le gach dea-ghuí d’obair na bliana,
Breda Ní Chonghaile
Cuntóir MargaíochtaFuta Fata
Spraoi sa Seomra Ranga le Foinse Óg
Deireadh Fómhair 2, 2012
Seoladh sraith nua d’acmhainní foghlama ar líne an tseachtain seo caite atá ar fáil anois ag www.foinse.ie.
Cuireann an tsraith nua ábhair oideachais leis an tseirbhís do dhaltaí agus do mhúinteoirí a bhíodh soláthartha ag Foinse roimhe seo agus atá á feabhsú i gcónaí. Forbraíodh na hacmhainní nua, atá go hiomlán saor in aisce, i gcomhar le COGG agus bunaíodh gach ceann acu ar théamaí churaclam na bunscoile. Is iad múinteoirí bunscoile a d’fhorbair na hacmhainní ionas go bhfónfar i gceart ar riachtanais an mhúinteora sa seomra ranga.
Tá na céadta acmhainní nua curtha ar an suíomh agus déantar freastal ar gach cineál leibhéal Gaeilge. Ina measc tá póstaeir ildaite ábhartha atá inúsáidte go hidirghníomhach, ar chláir bhán agus teilgeoirí, nó mar acmhainn crua clóite amach. Tá fáil freisin ar chluichí idirghníomhacha, crosfhocail agus ceachtanna lion na bearnaí, gné a thugann deis do mhúinteoirí freastal ar leibhéil éagsúla foghlama in aon cheacht amháin. Cé go bhfuil na hacmhainní dírithe ar mhúinteoirí scoile go príomha, is áis iontach do thuismitheoirí é an suíomh www.foinse.ie.
Mar aon leis na hacmhainní ar líne, cuirtear neart ceachtanna agus ábhair foghlama ar fáil gach Céadaoin in Foinse ata ar fáil go seachtainiúil leis an Irish Independent. Foilseofar plean ceachta úr sa nuachtán gach seachtain le linn an téarma scoile a bheas mar acmhainn leanúnach do mhúinteoirí agus tuismitheoirí leis an nGaeilge a chruthú mar ábhar tarraingteach spreagthach.
Foilsithe ar Gaelport.com
DUP blasts TV ad in Irish as waste of public’s money
Deireadh Fómhair 2, 2012
The DUP has accused the Education Minister of wasting money on a new television advertisement broadcast solely in Irish.
The ‘Get Involved’ advert aired during the UTV news at 5.45pm, and was swiftly condemned by East Londonderry MP Gregory Campbell. Mr Campbell said the Sinn Fein minister, John O’Dowd, was “potentially acting illegally” and was more concerned with a party political agenda than the education of young people. “At a time when all government budgets are under pressure and schools are seeing budgets cut it is entirely inappropriate for the Education Minister to sanction a politically motivated television advert in Irish,” Mr Campbell said.
“The last census figures we have available highlight that around 90% of the population of Northern Ireland have absolutely no knowledge or use of the Irish language. “Of those who do speak, write or understand the Irish language in Northern Ireland, there are none who are unable to speak English. “This therefore is an example of public money being spent on a party political promotion of the Irish language with no benefit either to the education of our young people or to society as a whole.” Mr Campbell claimed the DUP Finance Minister, Sammy Wilson, had withdrawn the Department of Education’s ability to spend money in this way. He called the decision to proceed with the advert a “petty stunt” and said he believed the broadcast could be in breach of the Communications Act (2003). But Mr O’Dowd said he was “disappointed with the criticism” of the campaign, which is also being broadcast on radio and online.
The Education Minister said the advertisement was in keeping with his department’s statutory duty to encourage and facilitate Irish-medium education. “Not only did I go through all the due processes to procure this campaign, but it is one that is of vital importance to our society,” he said. “It is aimed at raising the value we, as a society, place on education.” Meanwhile, at a Belfast City Council meeting last night the DUP failed in its attempt to prevent the erection of a ‘Nollaig Shona Duit’ (Merry Christmas) sign being erected in the grounds of City Hall again this year.
www.belfasttelegraph.co.uk
Sir E Scott pupils visit Irish Gaelic School
Deireadh Fómhair 1, 2012