Méid an Téacs

SNA de dhíth, Gaelscoil na Laochra

Feabhra 29, 2016

Gaelscoil na Laochra
Cuntoir Um Riachtanais Speisialta de dhíth (SNA)
Seol an fhoirm iarratais chaighdeanach nó  foirm PF1 chuig gaelscoilnalaochra@outlook.com
Iarratais roimh 15ú Márta 2016
Post ag tosú 11ú Aibrean 2016
Níos mó sonraí ar www.educationposts.ie

Meitheal Dúchas.ie mar Áis sa Seomra Ranga

Feabhra 26, 2016

Leiríonn  Fiontar DCU  na buntáistí a bhaineann le Meitheal Dúchas.ie sa seomra ranga. Is fiú go mór é sin a léamh chun tuiscint ghinearálta a fháil ar an obair seo. Tabharfar léargas thíos ar mhodh úsáide a d’fhéadfadh a bheith oiriúnach don seomra ranga. Leagtar amach plean samplach ina gclúdaítear aidhmeanna, torthaí foghlama mar aon le plean d’ocht gceacht agus measúnachtaí.

Aidhmeanna

Ba iad na príomhaidhmeanna a bhainfeadh leis na hocht gceacht seo ná na daltaí a chur ar an eolas faoi Chnuasach Bhéaloideas Éireann, Bailiúchán na Scol agus Meitheal Dúchas.ie. Chomh maith leis sin, thabharfaí léargas do na daltaí ar bhéaloideas agus ar stair na hÉireann agus mhúsclófaí spéis na ndaltaí san ábhar agus san obair tras-scríbhneoireachta.

Torthaí Foghlama

Bheadh torthaí foghlama éagsúla ag baint leis an obair ag brath ar an gcaoi a n-úsáidfí an Mheitheal sa seomra ranga. Leagtar amach anseo na torthaí foghlama a d’fhéadfaí a bhaint as na hocht gceacht shamplacha seo:

  • Tras-scríobh a dhéanamh chun tuiscint a fháil ar an seanchló Gaelach agus ar sheanlitriú na Gaeilge;
  • A gcuid oibre féin agus obair na ndaltaí eile sa rang a mheasúnú agus a cheartú;
  • Scéalta suimiúla a roghnú agus léargas a thabhairt ar an scéal don rang;
  • Cur i láthair a chur le chéile agus a dhéanamh os comhair an ranga.

Creatlach de Chúrsa Ocht gCeacht

Ceacht 1 & 2:

  • Léargas a thabhairt ar Bhailiúchán na Scol;
  • Scéalta samplacha a roghnú agus roinnt scéalta suimiúla a chur i láthair (d’fhéadfaí leas a bhaint as Rogha an Eagarthóra);
  • Taithí a fháil ar an seanchló agus ar an seanlitriú (d’fhéadfaí ceachtanna a dhéanamh mar chleachtadh);
  • Cuntais úsáide a chruthú do dhaltaí an ranga agus/nó logáil isteach don chéad uair ag baint úsáide as an nasc seo.

Ceacht 3:

  • Roinnt scéalta a léamh agus a roghnú (d’fhéadfaí scéalta áirithe a shábháil le réiltín) chun dul i dtaithí ar an ábhar agus ar an suíomh.

Ceacht 4, 5 & 6:

  • Tras-scríobh a dhéanamh ar scéalta éagsúla i mBailiúchán na Scol;
  • Aiseolas a thabhairt do na daltaí;
  • An obair a tras-scríobhadh sa rang a phiarmheasúnú.

Ceacht 7 & 8:

  • Tuairimí a thabhairt ar an gcúrsa;
  • Cur i láthair gearr a dhéanamh ar an obair a rinneadh agus faoin méid a fhoghlaimíodh le linn an chúrsa, scéal deas/suimiúil a roghnú agus a phlé.

Measúnachtaí

Bheadh measúnú chun foghlama agus measúnú ar an bhfoghlaim i gceist leis an gcúrsa seo. Dár ndóigh, bheadh aiseolas le tabhairt maidir leis an seanchló Gaelach (is fíor go mbíonn sé deacair focail áirithe a dhéanamh amach ar uairibh). D’fhéadfaí súil a choimeád ar obair na ndaltaí trí bhreathnú ar a gcuid staitisticí mar atá léirithe san íomhá thíos.

Dá mbeadh cur i láthair le déanamh ag na daltaí, d’fhéadfadh an múinteoir rúibric a chruthú ionas go mbeadh na daltaí in ann cur i láthair daltaí eile a phiarmheasúnú.

Tá go leor féidearthachtaí eile a bhaineann le Meitheal Dúchas.ie agus tabharfar deis do mhúinteoirí a bheith chomh cruthaitheach agus is mian leo. Tá fáilte roimh mholtaí, aiseolas nó ceist ar bith ó mhúinteoirí agus ó dhaltaí atá tar éis leas a bhaint as Meitheal Dúchas.ie. Tá sé i gceist againn tuilleadh acmhainní oideachais a fhorbairt amach anseo. Má chláraíonn tú leis an liosta ríomhphoist coimeádfar ar an eolas thú maidir leis na forbairtí is déanaí ar Dúchas.ie agus na tionscadail eile atá againn i Fiontar. Is féidir dul i dteagmháil linn nó Dúchas.ie a leanúint arFacebook agus ar Twitter.

Ionad craolacháin breá nua do Radió Fáilte

Feabhra 26, 2016

Culture Minister Carál Ní Chuilín has welcomed the submission of a planning application for a new Irish language facility in Divis Street

Raidió Fáilte has lodged the application for a new build broadcast, recording, training and Irish language archive centre.

The project, entitled ‘Líonra Uladh’ will provide modern facilities for Raidió Fáilte and enhanced community training opportunities.

The Department of Culture, Arts and Leisure is providing £460,000 towards the project which will offer enhanced facilities for visitors and space for nurturing and developing Irish language-based creative and cultural opportunities.

Speaking about the planned development, the Minister said: “This is an excellent day for the Irish language in Belfast. When completed, this new centre will greatly help Raidió Fáilte to further establish and develop an Irish language facility that will also act as a cultural hub for the entire local community and a catalyst for the regeneration of the surrounding area.

“Learning and everyday usage of Irish is on the increase right across Ireland and nowhere more so than in Belfast’s own Gaeltacht Quarter.

“I am very pleased that my Department is funding this worthwhile venture and my thanks go to co-funders Belfast City Council and Ciste Infheistíochta Gaeilge, along with the Housing Executive and the Department for Regional Development who are providing the land through community asset transfers. I welcome the broader community benefits of the project and particularly commend the proposals to incorporate culture based enterprises in the complex. I look forward to seeing the project coming to fruition.”

Station manager Fergus Ó hÍr said he was very hopeful that work on the new building will happen in he near future.

“Our new broadcast centre will have station studios, major training facilities, a recording studio, public space, an archive of Irish language recorded material as well as a meeting space.

“The building will be a major facility for the area. We see it very much as the start of the Gaeltacht Quarter with it being visible from the city centre. It’ll be a major symbol for the Irish language and culture, a welcoming beacon to the great delights of what the Gaeltacht Quarter has to offer our visitors and tourists.

“We are very much looking forward to having our new building,” he added.

DIALANN DÚRADÁIN An teideal Gaeilge ar  ‘DIARY OF A WIMPY KID’

Feabhra 25, 2016

An tEarrach seo, ar Lá Domhanda na Leabhar agus le linn Sheachtain na Gaeilge, tá ríméad ar theach foilsitheoireachta an Spidéil, Futa Fata, eagrán Gaeilge den tsraith mhórdhíola ‘Diary of a Wimpy Kid’ a chur i láthair ár léitheoirí.

Dialann DúradáinBhí a fhios again go raibh lucht leanúna dílis ag an tsraith cheana féín in Éirinn. Nuair a chinn orainn aontú ar theideal Gaeilge, chinn muid ar chomórtas a reáchtáil féachaint cé na moltaí a thiocfadh chun cinn. Seo mar a mhíníonn stiúrthóir Futa Fata, Tadhg Mac Dhonnagáin, an scéal: “Bhí muid ag cuartú teidil a thabharfadh léargas ar nádúr an phríomhcharachtar an leabhair, Greg Heffley – tá sé ag iarraidh clú agus cáil a bheith air, tá sé ag iarraidh bheith ar an duine is mó ar scoil a bhfuil aird agus meas air. Ach ní go rómhaith atá ag iarraidh leis an stádas sin a bhaint amach.”

Cuireadh an-suim sa chomórtas agus chuir daoine isteach air ó gach cúinne den tír. Thaitin cuid de na moltaí linn a raibh blas simplí, sothuighthe orthu: Dialann Ghreannmhar Ghreg, mar shampla, nó Dialann Rógaire Gheanúil,Dialann an Phleibín. Daoine eile, chaith said an-dua ag iarraidh aistriúchán cruthaitheach a dhéanamh ar an bhfocal sin ‘wimp’: ina measc siúd bhí  Dialann an Ghearrcaigh Mheataigh, Dialann Leaid Óg Gan Cnámh Droma, agus Dialann Óganaigh a Chaill a Mhojo.

Dialann Dúradáin 7 8 Lth Samplach

Tar éis dúinn na céadta moltaí a mheas, shíl muid gurbh fhearr díriú ar theideal a bhí gonta, ceann nach raibh rófhoclach agus ceann a raibh rithim agus fuaim cheolmhar aige. Thaitin Scríbhinn Séacla linn agus Dialann Dúramáin. Ach an ceann ba dheise linn ar fad ó thaobh fuaime, rithime agus brí, ceann a thug leis gné lárnach de charachtar Greg Heffley ná Dialann Dúradáin. I measc na mbríonna atá ag foclóir Uí Dhónaill don fhocal ‘dúradán’ tá ‘a puny, insignificant person.’

Aisling Ní Fhátharta an té a mhol agus tá luach €500 de leabhair Futa Fata bainte aici do leabharlann a scoile, Scoil Naisiúnta Thír an Fhia, Co. na Gaillimhe. Comhghairdeachas leatsa, a Aisling!

Tá áthas orainn a fhógairt go seolfar DIALANN DÚRADÁIN ar LÁ DOMHANDA NA LEABHAR, an 3ú MÁRTA I SIOPA LEABHAR EASON, SRÁID UÍ CHONAILL, BAILE ÁTHA CLIATH ag 11AM. Tá fáilte romh chách chuig an ócáid seo. Beidh aistritheoir an leabhair, Máirín Ní Mhárta I láthair le léamh agus le cóipeanna a shíniú.

Praghas RRP €9.95.  Is féidir réamhordú a dhéanamh ar an leabhar anois don scoil. Lascainí 20% ar 5 nó níos mó cóip.

w: www.futafata.ie

t:@futafata

facebook.com/futafata

Príomhoide le hobair go deonach i gcampa teifigh

Feabhra 25, 2016

Scéal ar fad ag: www.corkindependent.com

Blackrock Castle Observatory – Spásanna Teoranta do Thurais Scoile

Feabhra 25, 2016

Castle with Full Moon high res

Beidh Faoi na Réaltaí ar fáil trí mheán na Gaeilge ag Blackrock Castle Observatory. Sraith cheardlann, turais agus seóanna pláinéadlann atá i gceist leis. Beidh sé seo ar fáil d’aon scoil a mbeidh suim acu ann, ní amháin naíonra, gaelscoileanna nó gaelcoláistí.

Tá na himeachtaí aistrithe agus cruthaithe ag ár bhfoireann oideachais le freastal ar gach aoisghrúpa agus beidh siad á gcur i láthair ag Gaeilgeoir BCO, Caoimhin de Bhailis.

Roghanna:

Turas Réalta | 1.5 úr – Seó pláinéadlainne, turas chaisleáin agus  “Cosmos at the Castle” ina bhfoghlaimeoidh tú faoin gcruinne agus ina mbeidh seans agat teachtaireacht a sheoladh go spás.

Turas Ollnóva|3 úír – Ceardlanna eolaíochta dírithe ar aoisghrúpaí éagsúla, seó pláinéadlainne agus  “Cosmos at the Castle”

Tá réamháirithint riachtanach don eispéireas seo do Seachtain na Gaeilge 2016 de bharr spásanna teoranta.

Dátaí agus uaireanta:

Márta 1 – 4:  14:00 – 17:00,  turas réalta nó ollnóva

Márta 7, 8 –  10:00 – 17:00, turas réalta amháin

Márta 9 – 10 – 17:00, turas réalta amháín,

14:00- 17:00 turas réalta nó ollnóva

Márta 10, 11 10:00 – 17:00, turas réalta amháin

Márta 14, 15: 10:00- 17:00, turas réalta nó ollnóva

Márta 16, 10:00 – 17:00, turas réalta amháin

Glaoigh ar 021 4326120 nó seol riomhphost chuig info@bco.ie le do thuras a chur in áirithe.

Acmhainn teagaisc le Gaeilge a fhoghlaim ar fáil saor in aisce

Feabhra 25, 2016

We\\\’re sorry, but at the moment this page is only available in Béarla Meiriceánach

Folúntas: Gaelscoil Donncha Rua, Co an Chláir

Feabhra 25, 2016

Tá ionadaí de dhíth i nGaelscoil Donncha Rua. Tuilleadh eolais ag an nasc thíos:

http://educationposts.ie/adverts/primary_level/employee/24862/

Kíla and Hothouse Flowers frontmen Westport bound

Feabhra 24, 2016

Liam Ó Maonlaí of Hothouse Flowers and Rónán Ó Snodaigh of Kíla will be taking part in two Westport-based events this coming March as part of a Seachtain na Gaeilge initiative facilitated by Gaelscoil na Cruaiche staff and parents. Both men are renowned Irish speakers with a long history of musical accomplishments to their credit in both Irish and English.

Ó Snodaigh says of his aspirations: “I like to mix melodies with rhythms that uplift them and I try to write words in my Irish and English vernacular that are catchy but thought provoking. I like mixing the simple and sophisticated, the old and new, the foreign and indigenous, the sad and happy in music and songs. It’s for this duality I search.”

This search has taken him on a geographical mission, and from Borneo to Italy, Rónán has introduced people to Irish percussion and language, despite barriers in culture and language. One could argue that it is this quality that makes his music a series of charming contradictions; complex in its simplicity, intrinsically Irish yet borderless, part of a new world of music which pledges no allegiance to anything other than the beauty of sound.
That beauty of sound is something that occupies the compositions of his trusted ally Liam Ó Maonlaí. Like Rónán, Liam grew up in an environment that nourished all that was good about Gaeilge. His artistic soul also sought to intertwine various linguistic strands, at times occupying the charts in the New Ireland of the Hothouse Flowers, while the pull of the guttural growl of the sean nós was never far from his mind, or his mouth. Part innovator, part musical gypsy, he walks the line between modern and traditional. Perhaps an idyll we all wish to inhabit at times.

Children’s workshops
These musicians will be running workshops with the children at Gaelscoil na Cruaiche in early March, assisted by the musical staff at the school. The classes will be divided into two groups, the first comprising of Naoinán Beaga to Rang a 2 and the second group comprising of Rang a 3 to Rang a 6. They will be working on instrumental pieces of composition and Irish songs. It is hoped that the event will be a way to commemorate the 100th anniversary of the 1916 Easter Rising and to uniquely celebrate some of the aspirations of the proclamation, particularly those expressed regarding future generations.

Public concert
Then on Friday, March 4, in Knockranny House Hotel Westport, Liam and Rónán will be performing together in a public concert, to which all are welcome. The concert starts at 7pm. Tickets are €10 per adult, €5 for 12-18 year olds, while accompanied younger children are welcome in for free. So come along and enjoy the music, songs and dance. All proceeds are in aid of the ISPCC, so it will be one of those opportunities to indulge oneself while doing something good at the same time.
For further information contact Gaelscoil na Cruaiche on 098 28121, or book tickets through Knockranny House Hotel on 098 28600. Fáilte roimh chách!

Laura Golden is a writer who spent the last year as a teaching assistant at Gaelscoil na Cruaiche.

Mayo News

Donegal Independent TD outlines main threats to Irish language in the county

Feabhra 24, 2016

General Election candidate, Deputy Thomas Pringle (IND), has today published his Gaeltacht policy document outlining reduced funding for Donegal’s Gaelscoileanna and consistently high unemployment rates as the main threats to Irish language survival in Donegal.

Speaking on the issue, he said, “We’ve seen enough reports proving the unsustainability of the Irish language situation as we find it. This is due to previous Government failures to address the key issues threatening this unique socio-linguistic heritage in Ireland which are under-investment in education and high unemployment rates. Austerity policies have meant that funding for Údarás na Gaeltachta has been cut by €14 million since 2008, from €32 million to €18 million now. That is almost a 50% cut from the budget of the authority administering an area under threat of extinction.”

“Other candidates’ Irish policies state the need for a senior Minister for the Gaeltacht, an increase of expenditure in the Gaeltacht and a full Oireachtas Committee for Irish Language and Gaeltacht affairs and while I agree with these demands, my demands go further,” he continued. “Education and unemployment in the Gaeltacht need to be addressed. Serious investment is needed to bring the various Gaelscoileanna up to standard. You only have to look at Gaelscoil na gCeithre Mháistrí in Donegal Town which is still operating from prefab buildings, or Gaelscoil Bhun Cranncha which is operating out of a community centre despite countless promises.”

“High unemployment rates force young people to leave the Gaeltacht area making it very difficult to ensure that the language carries on from generation to generation. To address that issue, I would recommend a complete rethink on Údarás na Gaeltachta’s strategy on job creation. The current policy of focusing only on foreign direct investment is short-sighted and empty factories in the Gaeltacht area serve as a reminder that this is not a sustainable model.”

“I am recommending that Údarás focus on developing a team of Irish speaking mentors who can go around the Gaeltacht, speaking to local people about forming cooperatives to address unemployment in their own area and advising them on the best ways to go about setting up cooperative businesses in sectors such as renewable energy, such as biomass, wave and tidal energy and cultural tourism, and to derive proper community benefit from the advances made by the Wild Atlantic Way,” concluded Pringle.

Donegal Now

Next Page »