Clár Nua Náisiúnta Ardoideachais i gcomhair Comhordaitheoirí Cuimsithe i Suíomhanna Luathbhlianta lena chur i bhfeidhm i mbliana – See more at: http://www.education.ie/ga/Preas-agus-Imeachta%C3%AD/Preasr%C3%A1itis/Preasraitis-2016/PR16-04-06.html#sthash.CbXI9yeH.dpuf
Aibreán 13, 2016
Tá an tAire Leanaí agus Gnóthaí Óige agus an tAire Oideachais agus Scileanna tar éis conradh a bhronnadh chun clár mór nua ardoideachais a chur ar fáil a bheidh ceaptha chun oideachas agus oiliúint a sholáthar sa dea-chleachtas maidir le páistí atá faoi mhíchumas a chuimsiú sa réamhscoil. Is maith leis na hAirí a fhógairt go bhfuil cuibhreannas roghnaithe arna stiúradh ag Coláiste Mhuire gan Smál, Luimneach, i gcomhpháirtíocht leis an Roinn Froebel in Ollscoil Mhá Nuad agus le Luath-óige Éireann, chun an Clár nua náisiúnta Ardoideachais i gcomhair Comhordaitheoirí Cuimsithe i Suíomhanna Luathbhlianta a sheachadadh.
Dámhachtain chun críche speisialta is ea an clár náisiúnta i gcomhair cleachtóirí luathbhlianta faoina gcáileoidh suas go dtí 900 cleachtóir luathbhlianta gach bliain, agus cáilíocht acu chun a ról nua a ghlacadh mar Chomhordaitheoirí Cuimsithe i Suíomhanna Cúraim agus Oideachais Luathbhlianta. Beidh ráta níos airde caipitíochta iníoctha i leith gach aon pháiste i suíomh luathbhlianta ar bith a bhfuil Comhordaitheoir Cuimsithe fostaithe ann. Tionscnamh is ea é i measc raon leathan tionscnamh atá á gcur ar bun faoi shamhail nua de thacaíochtaí chun cur ar chumas páistí faoi mhíchumas freastal ar an gclár réamhscoile saoire (ar a dtugtar freisin ‘Clár Cúraim agus Oideachais na Luath-óige’) agus páirt iomlán a ghlacadh ann. Lainseáil an tAire Leanaí agus Gnóthaí Óige an Dr James Reilly, mar aon leis an Aire Oideachais agus Scileanna Jan O’Sullivan agus Kathleen Lynch, Aire Stáit ag an Roinn Sláinte, a bhfuil an míchumas i measc a cuid freagrachtaí.
Tá forbairt agus dearadh na dámhachtana nua ardoideachais á maoiniú ag an Roinn Oideachais agus Scileanna as ciste na gcuntas díomhaoin. D’aimsigh an tAire Reilly €15m eile d’infheistíocht chun gach eilimint den tsamhail nua a chur i bhfeidhm in 2016, agus tiocfaidh méadú ar na costais go dtí go mbeidh €40m i gceist in aghaidh na bliana iomláine faoi 2020. Dúirt an tAire Reilly:
“Tá bunús maith leis an tuairim gur luachmhar an rud é cúram agus oideachas ar ardchaighdeán le linn na luath-óige. Léirítear leis an bhfianaise idirnáisiúnta go mbíonn raon leathan sochar ann do pháistí, do theaghlaigh agus don tsochaí féin. Is mó arís an méid sochar a bhíonn ann i gcás páistí faoi mhíchumas. Dá bhrí sin, is mian liom go mbeadh na páistí ar fad, páistí faoi mhíchumas san áireamh, in ann páirt iomlán a ghlacadh i gClár Cúraim agus Oideachais na Luath-óige i suíomhanna príomhshrutha réamhscoile. Tá ríméad orm faoin bhfógra seo mar go gciallaíonn sé go mbeidh na céadta céimithe á n-oiliúint gach bliain chun páistí faoi mhíchumas a chumasú in earnáil na luath-óige. Bíodh is go mbeidh gá i gcónaí le sainsoláthar i dtosca áirithe agus ar chúiseanna bailí, déanfar cinnte de le fógra an lae inniu go bhfreastalóidh an líon páistí is mó is féidir ar an gClár i suíomhanna príomhshrutha.
Nuair a thugtar le chéile páistí a bhfuil cumais éagsúla acu saibhrítear a saol go léir.”
D’aontaigh an tAire O’Sullivan leis seo, agus nótáil sí go mbeidh ról tábhachtach ag an teastas nua ardoideachais náisiúnta seo i bhforbairt leanúnach an fhórsa oibre luathbhlianta. Rinne sise agus a comhghleacaí, an tAire Reilly, comhghairdeas leis na comhpháirtithe iarratasóirí ar éirigh leo:
“Táim muiníneach go gcuirfidh an cuibhreannas seo clár ar ardchaighdeán ar bun. Leis an gcomhpháirtíocht seo cuirtear le chéile an saineolas acadúil atá ag dhá roinn ardoideachais a bhfuil ardmheas orthu agus a bhfuil cruthaithe go maith acu araon san oideachas agus sa taighde ar an luath-óige. Leis an gcomhpháirtíocht le Luath-óige Éireann agus lena n-eolas fíor-luachmhar ar an earnáil agus ar na héilimh phroifisiúnta atá ar an bhfórsa oibre, is deimhin go mbeidh an cháilíocht oiriúnach don fheidhm agus ábhartha don ghairm.”
Tairgfear an clár teastais ardoideachais ar bhonn solúbtha, páirtaimseartha do 900 ball foirne in aghaidh na bliana ar bhonn cheithre bliana arna dtosú i mbliana agus fógrófar próiseas iarratais go fíor-ghairid.
www.education.ie
Comórtas Chorn Uí Chon Cheanainn ag bláthú
Aibreán 13, 2016
Ba é seo an dara bliain ar an bhfód ag Corn Uí Chon Cheanainn, comórtas a cuireadh ar bun in ómós do Chiarán Ó Con Cheanainn, iar-léachtóir de chuid Choláiste Ollscoile Bhaile Átha Cliath agus fear a bhí ina amhránaí sean-nóis den scoth.
An bhliain sula bhfuair Ciarán bás, bhí sé ar an duine is óige ariamh chun Corn Uí Riada a bhuachan nuair a thóg sé leis an gradam mór clúiteach in 2008.
Eagraíodh an comórtas ina onóir in Ionad na Mac Léinn sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, ar an Satharn seo caite.
Chuir Áine Ní Bhreisleáin, a bhí ina Bean an tí, fáilte mhór roimhe an scaifte a bhí i láthair ar an lá.
Ba iad Óige Ó Céilleachair, Síle Denvir agus Máire Ní Choilm a bhí i mbun moltóireachta.
Bronnadh Corn Uí Chon Cheanainn ar Dhoireann Ní Ghlacáin, as Cluain Tarbh agus iníon léinn sa Choláiste Ollscoile, BÁC.
Tháinig Adhna Ní Bhraonáin, as Indreabhán, Co. na Gaillimhe agus iníon léinn i gColáiste Ollscoill Luimnigh sa dara háit.
Ba í Deirdre Ní Mhuirthile, as Baile an Mhóta, Co. Shlighigh, agus atá ag staidéar in Ollscoil na hÉireann, Gaillimh, a thug an tríú háit léi.
Mórdhuais Ghlór na nGael buaite ag Cultúrlann Uí Chanáin
Aibreán 13, 2016
Buaigh Cultúrlann Uí Chanáin i nDoire príomhdhuais Ghlór na nGael agus seic le haghaidh €20,000 oíche Shathairn. Bronnadh duaiseanna de luach €120,000 ag ócáid bhliantúil Ghlór na nGael i gCaisleán Dhún Búinne, Co. na Mí.
Is lárionad Gaeilge í Cultúrlann Uí Chanáin a osclaíodh in 2009 le freastal ar gach gné den phobal cois Feabhail. Os cionn 40 duine atá ag obair san ionad idir lán agus pháirtaimseartha. Tá sé beartaithe acu Ceathrú Ghaeltachta a fhorbairt ag díriú ar an nasc idir an Ghaeilge agus an ceol traidisiúnta.
Labhair Meon Eile le Stiúrthóir na Cultúrlainne, Gearóid Ó hEára, faoin obair mhór atá á déanamh acu leis an teanga a chur chun cinn… Físéan anseo.
Todhchaí na Gaelscolaíochta idir chamáin i gCarn Tóchair
Aibreán 8, 2016
Ba i gCarn Tóchair, Contae Dhoire, a eagraíodh comhdháil bhliaintúil Chomhairle na Gaelscolaíochta ar na mallaibh, áit a ndearnadh plé, anailís agus scagadh ar thodhchaí na hearnála, cothú pobail Ghaeilge agus dúshláin an Ghaeloideachais.
Thug Príomhfheidhmeannach Chomhairle na Gaelscolaíochta, Liam Ó Flannagáin, le fios go bhfuil 68 aonad, idir naíscoileanna, bhunscoileanna agus mhéanscoileanna sna Sé Chontae, rud a fhágann breis agus 5,000 páiste cláraithe san earnáil ó thuaidh.
Tugadh le fios fosta go bhfuil 33 páiste i ndiaidh iarratas a dhéanamh chuig Gaelcholáiste Dhoire don Fhómhar seo chugainn, rud a fhágfaidh 49 cláraithe sa scoil i dtréimhse bliana.
Seo achoimre den scagadh, anailís agus plé a rinneadh ag comhdháil sa Charn… Físeán
Scéim teanga an HSE ag teacht gan ‘rómhoill’ – naoi mbliana i ndiaidh an spriocama
Aibreán 8, 2016
Cuirfear dréacht de scéim teanga náisiúnta an HSE i láthair Aire Stáit na Gaeltachta gan “rómhoill” – naoi mbliana ón spriocam a tugadh don fheidhmeannacht.
Ba é Aire Stáit na Gaeltachta féin a thug le fios go raibh súil aige le dréachtscéim an HSE ‘gan rómhoill’.
Bhí an tAire ag freagairt ceiste ón Teachta Dála de chuid Fhianna Fáil Éamon Ó Cuív.
Ba i mí na Nollag 2006 a iarradh dréachtscéim teanga den chéad uair ar an HSE, ach dúirt an tAire nár daingníodh an dréachtscéim “go príomha mar gheall ar phleananna athstruchtúraithe a bhí á mbeartú ag an FFS”.
Dúirt an tAire go raibh “plé gníomhach” ar bun idir oifigigh a Roinne agus an HSE le tamall anuas faoin scéal agus go raibh próiseas comhairliúcháin curtha i gcrích ag an bhfeidhmeannacht sláinte agus “na torthaí á mbreithniú faoi láthair”.
Ní fios fós cén uair a fhoilseofar an scéim teanga nó cathain a chuirfear i bhfeidhm í.
Idir an dá linn, thug an tAire McHugh le fios nach raibh aon scéim teanga nua aontaithe fós ag an Roinn Ealaíon Oidhreachta agus Gaeltachta.
Ta scéim teanga na Roinne Gaeltachta imithe in éag le 11 mí.
Is ar Roinn na Gaeltachta atá an cúram scéimeanna a aontú le ranna eile rialtais agus le heagraíochtaí stáit sula gcuirtear faoi bhráid Oifig an Choimisinéara Teanga iad.
Thug urlabhraí ón Roinn Ealaíon, Oidhreachta agus Gaeltachta le fios do Tuairisc.ie ag tús mhí Feabhra go raibh ‘dréachtscéim teanga nuashonraithe na Roinne’ á breithniú ag foireann na Roinne agus go raibh súil lena foilsiú laistigh de choicís.
Is faoi chóras na scéimeanna teanga a leagtar dualgais teanga ar leith ar chomhlachtaí poiblí faoi Acht na dTeangacha Oifigiúla.
Tá sé ráite go minic ag an gCoimisinéir Teanga, Rónán Ó Domhnaill, go bhfuil córas na scéimeanna teanga lochtach agus gur chóir córas nua a thabhairt isteach ina áit.
www.tuairisc.ie
Bileog Eolais do Thuismitheoirí: An Curaclam Teanga Bunscoile nua don Bhéarla agus don Ghaeilge
Aibreán 7, 2016
Is gearr go mbeidh scoileanna ag úsáid Curaclam Teanga nua don Bhéarla agus don Ghaeilge.
Úsáidfear an curaclam sin i leith na leanaí ar fad i ngach uile bhunscoil.
Tá bileoga eolas maidir leis an gcuraclam scoile nua ar fáil do thuismitheorií thíos:
Curaclam-Teanga-na-Bunscoile_Tuismitheoiri_leathanach-amhain
Curaclam-Teanga-na-Bunscoile_Tuismitheoiri_dha-leathanach
Irish schools ‘preferential treatment’ claim rejected
Aibreán 6, 2016
IRISH language education campaigners have rejected DUP claims that the sector enjoys preferential treatment.
In its assembly election manifesto, the DUP promised to deliver equality for all sectors.
This would involve “tackling the preferential treatment of Irish medium in school build”.
It would also include the abolition of the Catholic teacher training certificate as well as “a fairer and better funding formula for schools”.
Sinn Féin has been in charge of education since 2007 but it has been suggested a unionist party may select it next time.
The singling out of Irish-medium schools in the DUP’s manifesto, however, has prompted some to now say Sinn Féin might opt to hold education again.
Campaigners dismissed the claims of preferential treatment as “nonsense”.
Education minister John O’Dowd has made three major capital announcements totalling more than £500 million. Two of the 18 schools first selected to benefit were in the Irish-medium sector.
P1 enrolments in Irish-medium schools have grown from less than 400 to about 650 over the last six years and the overall population of the sector has also increased.
This growth has bucked the trend of declining numbers within the English-medium sector generally, and means that the needs within Irish-medium are now significantly greater in terms of new buildings.
While there is proportionately higher expenditure on Irish-medium schools, the state of many buildings in the sector compare unfavourably to those elsewhere.
There was unionist anger this year when Mr O’Dowd announced that a small bunscoil in Co Fermanagh was to move onto the site of a former secondary school that was shut down due to low pupil numbers.
Lisnaskea High School also had a debt that was spiralling out of control when it closed.
UUP MP Tom Elliott and DUP assembly member Peter Weir were among those who raised concerns that part of the former school would be used to accommodate bunscoil pupils.
Mr Elliott criticised minister John O’Dowd and said Lisnaskea High had more than three times the number of pupils as the Irish-medium school moving into the building.
When Bunscoil an Traonaigh moves onto the site later this year, it will be in mobile accommodation rather than inside the building itself.
Pilib Ó Ruanaí, chief executive of Iontaobhas na Gaelscolaíochta, the trust for the Irish-medium sector, said many schools were housed in temporary accommodation.
“There has to be some improvement. In terms of there being preferential treatment, it simply is not true. There is a robust process,” he said.
“In Lisnaskea, the school is moving onto a site that was declared surplus to requirements three to four years prior.
“All of a sudden it becomes an issue. The protocol is the same for every school – it looks at issues of sustainability, existing accommodation, area planning – it is the same for all sectors.”
Laghdú le déanamh ag an Roinn Oideachais ar an riachtanas Gaeilge do choláistí oiliúna
Aibreán 6, 2016
Beifear in ann áit a fháil sna coláistí oiliúna gan an páipéar scrúdaithe scríofa Gaeilge a dhéanamh ar chor ar bith de réir na n-íosriachtanas nua iontrála a thiocfaidh i bhfeidhm i mí Mheán Fómhair 2017.
Dheimhnigh an Roinn Oideachais do Tuairisc.ie gurb é an bunriachtanas iontrála do na coláistí oiliúna a bheidh ann don Ghaeilge faoin gcóras nua ná ‘H5’, nó 50-59%.
Faoi láthair, teastaíonn ar a laghad 55%, nó C3, i scrúdú Gaeilge na hArdteiste ó dhaltaí ar mhaith leo céim sa bhunmhúinteoireacht a dhéanamh.
Féadtar suas le 40% de mharcanna iomlán an scrúdaithe a fháil ar an scrúdú cainte agus suas le 10% a fháil ar an gcluastuiscint, rud a fhágann go bhféadfadh dalta a dhóthain marcanna a ghnóthú le háit a fháil sna coláistí oiliúna gan an scrúdú scríofa a dhéanamh ar chor ar bith.
Dúirt Pádraig Ó Duibhir, cláraitheoir Choláiste Phádraig i nDroim Conrach, le Tuairisc.ie gur “ábhar buartha” é nár thapaigh an Roinn Oideachais an deis an t-íosriachtanas a ardú go 60%.
“Cuireann sé ionadh orm gur glacadh leis an gcinneadh sin, tá go leor ráite i gcaitheamh na mblianta faoi chaighdeán Gaeilge na n-ábhar oidí. Ní haon rún é go raibh an grád C3 íseal mar a bhí agus bheinn buartha go bhfuil sé íslithe anois go 50%.
“An rud a thuig mé faoin athrú atá le teacht i mí Mheán Fómhair ná nach mbeadh an mhapáil idir an dá chóras díreach, agus ghlac mé leis go n-ardófaí an bunriachtanas go 60% mar a bhí á mholadh ag an gComhairle Múinteoireachta. Cuireann sé ionadh orm nár tapaíodh an deis sin,” a dúirt sé.
Dúirt Ó Duibhir go mbeidh sé ag áitiú ar an Roinn Oideachais an bunriachtanas iontrála a ardú nuair a dhéanfar an córas nua grádaithe a athbhreithniú sa bhliain 2018.
“Bhí tráth ann nuair a bhíodh daoine in ann an Ghaeilge a scríobh ach gan a bheith in ann í a labhairt. Bheinn buartha go leagtar an iomarca béime ar na scileanna labhartha anois agus nach dtuigtear an tábhacht a bhaineann leis an léamh agus an scríobh.
“Tá na scileanna uilig tábhachtach le bheith i do mhúinteoir bunscoile. Teastaíonn cumas cumarsáide agus muinín. Níl an t-am againn anseo a bheith ag tabhairt mac léinn a bheadh an-lag ó thaobh na Gaeilge de go dtí an leibhéal a theastaíonn leis an teanga a mhúineadh ó na naíonáin bheaga go dtí rang a sé,” a dúirt sé.
Cé go “dtugann sé an teachtaireacht mhícheart” faoin mbunmhúinteoireacht go bhfuil an bunriachtanas laghdaithe go 50%, dúirt Ó Duibhir go mbíonn grád B (70%) nó níos airde ag formhór mór na ndaltaí Ardteiste a chláraíonn leis an gcúrsa oiliúna.
Dúirt Séamie Ó Néill, Stiúrthóir Oideachais Froebel in Ollscoil Mhá Nuad go bhfuil sé níos tábhachtaí ó thaobh na Gaeilge de go mbeadh an córas sna coláistí oiliúna féin níos fearr ná mar atá.
“Bheadh sé níos fearr ar ndóigh dá mbeadh an bunriachtanas ag 70% ach tá ceithre bliana acu chun feabhas a chur ar a gcuid Gaeilge sna coláistí oiliúna.
“Tá an-dul chun cinn déanta le ceithre bliana anuas, bronnfar céimeanna ar na mic léinn a rinne cúrsa ceithre bliana den chéad uair i mbliana, agus ceapaim go bhfuil an caighdeán ag feabhsú.
“Ní dóigh liom go bhfuil an Ardteist sách maith le measúnú a dhéanamh ar an nGaeilge. Caithfidh muid a theacht suas le córas nua measúnaithe. Tá daoine ag teacht isteach cheana féin gan cumas sa Ghaeilge agus B1 acu san Ardteist,” a dúirt Ó Néill.
Dúirt sé, áfach, gur ábhar dóchais líon na ndaltaí ó Ghaelscoileanna atá ag cur isteach ar na cúrsaí oiliúna le blianta beaga anuas.
“D’fhreastail 25% de lucht na chéad bhliana i mbliana ar Ghaelscoil. Tá sé sin ag cabhrú leis an gcaighdeán. Tá sé le feiceáil iontu go bhfuil siad níos báúla don Ghaeilge, sa choláiste féin agus in Aontas na Mac Léinn. Bhí go leor Gaeilge á labhairt ag Ard-Fheis Aontas na Mac Léinn in Éirinn an tseachtain seo caite. Tá na rudaí seo ag tarlú mar gheall ar an mborradh a tháinig faoin nGaelscolaíocht thart ar 15 bliain ó shin.
“An ndéanfaidh titim 5% difríocht? N’fheadar, ach sílim go bhfuil sé níos tábhachtaí an ceithre bliana atá againn a úsáid i gceart agus lán tairbhe a bhaint astu,” a dúirt sé.
www.tuairisc.ie
Dúshlán na Léitheoireachta Gaeilge
Aibreán 5, 2016
Is breá liom a bheith ag léamh. Ó go raibh mé an-óg bhí mé i gcónaí ag léamh. Ní raibh mórán suime agam a bheith ag rith timpeall na páirce nuair a bhí leabhar maith idir lámha agam.
Tháinig leabhar nua sa tsraith The Princess Diaries amach nuair a bhí mé ag déanamh an Teastais Shóisearaigh. Dúirt Mum liom nach raibh cead agam é a léamh go dtí go raibh na scrúduithe thart. Thóg sí uaim é. Chuaigh mé caol díreach go dtí an leabharlann agus fuair mé cóip eile dó. Léigh mé ar an traen chun na scoile é agus abhaile le linn na scrúduithe sin.
Bhí ar Dad an solas a mhúchadh orm nuair a chonaic sé go raibh mé go fóill á léamh tar éis mean oíche oíche éigin. Chuaigh mé isteach sa seomra folctha, chuir mé tuaille síos ag bun an dorais agus lean mé orm ag léamh.
Níor thosaigh mé ag léamh leabhair Ghaeilge go dtí go raibh mé san ollscoil, agus níor thosaigh mé á léamh i gceart, as mo stuaim féin, go dtí tar éis na hollscoile.
‘Tá an-chuid leabhar Gaeilge iontach amuigh ansin agus níl daoine ar an eolas fúthu,’ a deir Jack Ó Drisceoil a bhí mar urlabhraí thar ceann an fheachtais Leabhra Feabhra i mbliana, agus aontaím go hiomlán leis.
Is iad Anna Heussaff agus Proinsias Mac a’Bhaird na scríbhneoirí Gaeilge is fearr liom faoi láthair ach is beag duine a chuala trácht orthu nuair a luaim na hainmneacha leo.
B’ea i mbliana an darna bliain a ndearnadh ceiliúradh ar Leabhra Feabhra ar Lá Fhéile Bhríde. 1 Feabhra. Tá sé mar aidhm ag an bhfeachtas seo ná an scéal faoi leabhair Ghaeilge a scaipeadh agus díolacháin ar leabhair Ghaeilge a ardú.
‘Sílim gur éirigh linn,’ a deir Jack.
Chuaigh Jack isteach sa Siopa Leabhar i mBaile Átha Cliath díreach roimh Lá Fhéile Bhríde anuraidh agus ní raibh mórán leabhar fágtha. Rinne sé an rud céanna i mbliana agus d’iarr sé ar an duine a bhí ag obair ann an raibh mórán éileamh ar na leabhair de bharr Leabhra Feabhra. Dúirt sí go raibh.
Ní raibh Jack ag labhairt le haon chomhlacht foilsitheoireachta ar bith ach nuair a d’fhogair siad an feachtas anuraidh, thosaigh na comhlachtaí ag cur lascaine ar fáil do chustaiméirí.
‘Léirigh sin gur thuig siad céard a bhí ar bun againn agus go raibh muid ar fad ag seasamh le chéile ag iarraidh an rud céanna a bhaint amach.’
Bhí An Siopa Leabhar i mBaile Átha Cliath agus An Cheathrú Póilí i mBéal Feirste ar aon intinn mar gheall ar dhíolachán agus an feachtas. Dhíol siad beirt níos mó anuraidh ag teacht suas go Leabhra Feabhra ná gur dhíol siad i mbliana de bharr an fheachtais.
‘Bheadh muid níos ciúine gan an fheachtais, cinnte,’ a deir Cillian de Búrca ón Siopa Leabhar, ‘Ach deirfinn go raibh níos mó sceitimíní ar dhaoine roimh rud éigin úrnua anuraidh ná a bhí acu i mbliana.’
Bhí lascaine de 15% ar leabhair Ghaeilge in An Cheathrú Póilí ar feadh cúpla lá ag teacht suas go Lá Fhéile Bhríde.
‘Táim ag glacadh leis go mbeidh maoiniú curtha ar fáil do lucht an fheachtais an bhliain seo chugainn ó Fhoras na Gaeilge ionas gur féidir leo tuilleadh poiblíochta a dhéanamh do Leabhra Feabhra,’ a deir Cillian.
www.meoneile.ie
‘Bac ar thógáil Gaelscoileanna’ an t-aon tagairt don Ghaeilge i bhforógra an DUP
Aibreán 5, 2016
Tá an DUP le bac a chur ar thógáil Gaelscoileanna úra de réir an fhorógra toghcháin a d’fhoilsigh siad inné.
San aon tagairt amháin don Ghaeilge sa doiciméad, i rannóg dar teideal, The Next Steps in an Education Equality Agenda, fógraítear go ndéanfaidh an DUP iarracht “cothrom na Féinne a thabhairt do gach earnáil oideachais, scoileanna riachtanais speisialta san áireamh”.
Ciallaíonn sé seo, a deirtear, go rachaidh siad i ngleic leis “an chóir fhabhrach” atá á tabhairt do Ghaelscoileanna agus scoileanna nua á dtógáil.
Tá rún ag an DUP deireadh a chur le Teastas Oiliúna Múinteorí Caitliceacha agus deireadh a chur le hAlt 71 a thugann díolúine ón reachtaíocht comhionannas fostaíochta i gcúrsaí múinteoireachta.
Ní luaitear an Ghaeilge ach amháin sa tagairt sin do Ghaelscoileanna agus ní luaitear na focail ‘cultúr’ nó ‘na healaíona’ sa cháipéis ach an oiread.
Deirtear san fhorógra go bhfuil an DUP meáite ar Institiúid Albainis Uladh a bhunú le taighde agus oideachas a chur chun cinn maidir leis an ngné sin d’fhéiniúlacht Thuaisceart Éireann.
Anuas air sin, tá an páirtí tiomanta de go mbeidh “an bhratach náisiúnta” ar foluain 365 lá sa bhliain agus go mbeidh lá saor ar an 5 Bealtaine 2021, cothrom céad bliain ó tháinig ann do stát Thuaisceart Éireann de réir dlí. Deir an páirtí go gcaithfear an bhliain sin “ag ceiliúradh agus ag iniúchadh ár staire”.
www.tuairisc.ie
