Méid an Téacs

Cén scoil?

Eanáir 6, 2017

An t-am sin arís. An tseachtain seo beidh tuismitheoirí ag cur iarratas isteach le haghaidh scoileanna ar leibhéil éagsúla. Cinneadh deacair atá ann. Tá taithí forleathan agam faoi scoileanna anseo in Éirinn agus in Albain agus caithfidh mé a rá go mbeadh sé an-doiligh na scoileanna Béarla anseo i nDoire a shárú maidir le caighdeán teagaisc agus díograis na múinteoirí. Mar sin de, ní déarfainn go húdarásach le tuismitheoir ‘Cuir do pháiste chuig Gaelscoil.’ Ba chóir do na tuismitheoirí an cheist a phlé agus cinneadh ciallmhar a dhéanamh. Tá a fhios agam go bhfuil mé claonta, ach mhaífinn go bhfuil buntáistí ag Gaelscoil nach bhfuil ag scoileanna eile. Léiríonn an suíomh idirlín gaelscoileanna.ie cuid de na buntáistí sin, cuir i gcás go n- éiríonn daltaí dátheangacha níos fearr ag tabhairt airde, go mbíonn siad níos fearr ag díriú ar thascanna, agus go mbíonn scileanna éisteachta agus cumarsáide níos éifeachtaí acu, de réir taighde. Déanann na bunscoileanna Gaeilge go han-mhaith i nDoire in ainneoin míbhuntáiste ollmhóir: tá na trí cinn acu lonnaithe i bhfoirgnimh shealadacha ach tá na tuismitheoirí ag troid go dian chun cúrsaí a athrú. Tugann tuismitheoirí lántacaíocht don naíscolaíocht sa chathair: glacann beirt as trí cinn de na naíscoileanna le huasmhéid daltaí le roinnt blianta anuas. Maidir le hiarbhunscolaíocht i nDoire, tá an insint chéanna ar an scéal: áiseanna den scoith agus múinteoirí den scoth i ngach scoil. Tá ar na tuismitheoirí scoil a bheadh ag freastal ar riachtanais a bpáistí a roghnú. Tá an t-ádh dearg ar dhaltaí atá ag staidéar i mbunscoil Ghaeilge agus ar mhaith leo dul ar aghaidh ag foghlaim tríd an Ghaeilge. Tá an sruth Gaeilge i gColáiste Bhríde ag dul ó neart go neart. Tá sé lonnaithe i bhfoirgneamh nua-aimseartha i scoil fhorásach faoi stiúir foirne a bhfuil taithí leathan aici. Dála an scéil, tá an Gaeloideachas ag teacht ar aghaidh in Inis Eoghain chomh maith. Tá Charlie McConnelogue TD ag cur brú ar an Aire Oideachais faoi láthair le naíscoil, bunscoil agus meánscoil a lonnú ar aon suíomh amháin i mBun Cranncha.

 http://www.derryjournal.com/news/opinion/cen-scoil-1-7759857

(English) Montessori to bid for patronage of primary school

Eanáir 5, 2017

We\\\’re sorry, but at the moment this page is only available in Béarla Meiriceánach

(English) Irish medium education going from strength to strength in Limavady

Eanáir 3, 2017

We\\\’re sorry, but at the moment this page is only available in Béarla Meiriceánach

Leasú reachtaíochta ó Pháirtí an Lucht Oibre chun polasaithe iontrála scoileanna lán-Ghaeilge a chosaint

Nollaig 19, 2016

Tá leasú a thabharfadh cosaint do pholasaithe iontrála i scoileanna lán-Ghaeilge i reachtaíocht nua á chur chun cinn ag Páirtí an Lucht Oibre.

Thug an Seanadóir de chuid Pháirtí an Lucht Oibre, Aodhán Ó Ríordáin le fios inné go raibh leasú ar an An Bille Oideachais (Ligean Isteach i Scoileanna), 2016 á chur chun cinn aige féin agus iarcheannaire a pháirtí, an Teachta Dála, Joan Burton.

Dúirt an Seanadóir Ó Ríordáin nach go héasca a cuireadh abhaile air gur ghá leasú a dhéanamh ar an reachtaíocht chun cosaint a thabhairt do cheart scoileanna lán-Ghaeilge tús áite a thabhairt do pháistí a bhfuil Gaeilge acu.

Thacaigh urlabhraí oideachais Shinn Féin, Carol Nolan le héileamh lucht an ghaeloideachais go ndéanfaí an reachtaíocht nua a leasú chun a chinntiú go mbeidh cead ag scoileanna lán-Ghaeilge tús áite a thabhairt ina bpolasaithe iontrála do pháistí a bhíonn á dtógáil le Gaeilge.

Rinne Gaeloideachas agus an grúpa tuismitheoirí Cearta Oideachais cur i láthair inné ag an gcruinniú de chuid an Choiste Oideachais. Dúirt an Dr Ríona Ní Fhrighil ón ngrúpa Cearta Oideachais nár chóir go mbeadh “ord fiúntais” ann maidir le cearta mionlaigh agus gur chóir don reachtaíocht nua oideachais aitheantas a thabhairt do chearta teanga na bpáistí atá á dtógáil le Gaeilge.

Dúirt Bláthnaid Ní Ghréacháin, Ardfheidhmeannach Gaeloideachas, gur “ceart bunúsach” é ag scoileanna go dtabharfaí cosaint do theanga teagaisc agus do theanga an phobail acu.

Dúirt Ní Ghreácháin gur ghá an Bille a leasú le cosaint a thabhairt don Ghaeilge féin agus do chur chuige an luath-thumoideachais.

Dúirt ionadaithe an dá ghrúpa Gaeilge go raibh lucht an ghaeloideachais go mór ar son an iolrachais agus na héagsúlachta agus gur chuid den iolrachas sa chóras oideachais an éagsúlacht teanga.

Baineann an reachtaíocht nua le scoileanna a bhfuil ró-éileamh orthu, mar a tharlaíonn níos minice i gcás Gaelscoileanna ná scoileanna eile. De réir figiúirí Gaeloideachas bíonn ró-éileamh i gceist i gcás 29% de bhunscoileanna lán-Ghaeilge agus 22% d’iarbhunscoileanna lán-Ghaeilge.

Dúirt an Seanadóir neamhspleách, Lynn Ruane gur “céim ar gcúl” a bheadh ann leasú a dhéanamh ar an reachtaíocht chun tús áite a thabhairt do pháistí atá á dtógáil le Gaeilge. Cé nach raibh Gaeilge aici féin, a dúirt sí, bhí Gaeilge ag a hiníon atá ag freastal ar Ghaelscoil. Dúirt an Seanadóir Ruane gur “údar imní” a bhí sa chaint ar an reachtaíocht a leasú agus gur chóir díriú ar theaghlaigh a iompú ar an nGaeilge seachas “bac” a chur ar pháistí nár tógadh trí Ghaeilge.

Mar fhreagra ar an méid sin, dúirt an Dr Ríona Ní Fhrighil ó Cearta Oideachais nach cainteoirí dúchais iad ach 3% de na daltaí sa chóras gaelscolaíochta agus nach dtiocfadh ceist teanga an teaghlaigh i gceist ach i gcás a mbeadh ró-éileamh ar scoil.

Dúirt sí gur chun leas iarrachtaí daltaí eile an Ghaeilge a fhoghlaim é go dtabharfaí cosaint don mhionlach cainteoirí dúchais líofa a fhreastalaíonn ar ghaelscoileanna.

Tá imní ar lucht an ghaeloideachais go gcuirfidh An Bille Oideachais (Ligean Isteach i Scoileanna), 2016, a bhfuil tús curtha lena aistear trí Thithe an Oireachtais, cosc ar pholasaithe iontrála scoile a thugann tús áite do dhaltaí a bhfuil Gaeilge acu.

Cé nach bhfuil scoileanna lán-Ghaeilge ná an Ghaeilge féin luaite go sonrach sa reachtaíocht nua, tá lucht an ghaeloideachais buartha faoi dhá fhoráil de chuid an Bhille, go háirithe.

Faoi alt 64 den Bhille, beidh ar an Aire Oideachais agus Scileanna rialachán a dhéanamh a chuirfeadh cosc ar scoileanna a mbeadh ró-éileamh orthu diúltú do dhalta bunaithe ar ‘academic ability, skills or aptitude’.

Chuirfeadh rialachán dá leithéid cosc ar scoileanna lán-Ghaeilge tús áite a thabhairt do dhaltaí, bunaithe ar a gcumas teanga.

Má achtaítear an Bille beidh dualgas ar an Aire faoin alt céanna, Alt 64, rialachán a dhéanamh a chuirfeadh cosc ar scoileanna iallach a chur ar dhalta, nó a thuismitheoirí, teacht chun agallaimh, lá oscailte nó cruinniú de shaghas eile mar choinníoll iontrála.

Is minic leas á bhaint as agallaimh ag scoileanna a bhfuil polasaí Gaeilge acu chun measúnú a dhéanamh ar chumas teanga.

Tá sé i gceist ag an Aire Richard Bruton go n-achtófaí an bille nua, a d’fhoilsigh sé i mí Iúil, roimh Mheán Fómhair 2017, mar atá geallta i gclár an Rialtais.

Tuairisc.ie

(English) Schools’ high achievements celebrated at Stormont

Nollaig 15, 2016

We\\\’re sorry, but at the moment this page is only available in Béarla Meiriceánach

(English) Gerry Adams: DUP must step up on Irish language

Nollaig 8, 2016

We\\\’re sorry, but at the moment this page is only available in Béarla Meiriceánach

(English) Two more Irish school proposals rejected by DUP minister

Nollaig 8, 2016

We\\\’re sorry, but at the moment this page is only available in Béarla Meiriceánach

(English) Minister rejects proposals to develop Irish Medium Unit at Derry school

Nollaig 7, 2016

We\\\’re sorry, but at the moment this page is only available in Béarla Meiriceánach

(English) Irish-medium secondary schooling is increasingly popular

Nollaig 6, 2016

We\\\’re sorry, but at the moment this page is only available in Béarla Meiriceánach

(English) Gaeltacht planning process officially commences in Donegal

Nollaig 6, 2016

We\\\’re sorry, but at the moment this page is only available in Béarla Meiriceánach

« Previous PageNext Page »