Bliain nua sa Naíonra i gCeatharlach
Meán Fómhair 11, 2013
Cuireadh tús le bliain nua i Naíonra Cheatharlach an tseachtain seo caite agus nach sona sásta atá na páistí óga ann. Bhí gach rud in ord agus in eagar dóibh ag na stiúrthóirí Lorraine Mhic Eoin agus Madeleine Seá.
‘Séard atá i gceist le Naíonra ná grúpa páistí réamhscoile a thagann le chéile go rialta trí Ghaeilge i dtimpeallacht taitneamhach faoi chúram stiúrthóirí cáilithe. Cuireann foireann an Naíonra gach deis ar fáil chun forbairt iomlán an pháiste a chur i gcrích. Modh an tsúgartha an cur chuige a leantar mar is é seo an modh foghlama is nádúrtha do pháistí den aois áirithe seo. Cuirtear rogha leathan d’imeachtaí agus de ghníomhaíochtaí éagsúla a oireann do pháistí idir aois a trí agus a cuig ar fáil go proifisiúnta agus go snasta dóibh maidin i ndiaidh maidine sa Naíonra.
Tá Naíonra Cheatharlach ag cur seirbhís, cúram agus oideachas réamhscoile ar fáil i gCheatharlach le breis is tríocha bliain. I seomra breá in Ionad Snámha, Graig Chuilinn a thagann an grúpa le chéile gach maidin ó 9.30-12.30. Tá an Naíonra rannpháirteach sa Bhliain Réamhscoile saor in aisce faoin Scéim um Chúram agus Oideachas Luath-Óige (ECCE). Faoin scéim seo is féidir le gach leanbh leas a bhaint as an mbliain réamhscoile sula dtosaíonn siad ar an mbunscoil. Maireann an Bhliain Réamhscoile Saor thar 38 seachtain le soláthar de 3 uair an chloig in aghaidh an lae ar feadh cúig lá sa tseachtain. Is féidir gach eolas a fháil ó Lorraine ag 085/7377041 nó ó Glór Cheatharlach ag 059/9158105.
www.carlow-nationalist.ie
Ciorcail Chomhrá do mhicléinn i gCeatharlach
Meán Fómhair 11, 2013
Tá an-áthas ar Glór Cheatharlach a fhógairt go n-eagrófar Ciorcail Chomhrá Iarscoile do mhicléinn an Teastais Shóisearaigh agus na hArdteistiméireachta i gCeatharlach an fómhar seo.
Díreoidh na ciorcail orthu siúd atá ag lorg deiseanna breise chun Gaeilge a labhairt go neamhfhoirmiúil lasmuigh den seomra ranga. Ceaptar go gcuirfidh daltaí an-fháilte roimh gach deis agus iad ag iarraidh barr feabhais a chur ar a gcuid Gaeilge go háirithe agus méadú mór go daichead fán gcéad de mharcanna an ábhair i scrúdú na hardteistiméireachta ag dul don bhéaltriail. Beidh na Ciorcail Chomhrá ar siúl ó 4.30-5.30i.n. in Ionad Phobal New Oak. Gach Máirt ag tosú ar an 24ú Meán Fómhair a thiocfaidh daltaí i mbliain 1-3 le chéile agus beidh fáilte roimh mhicléinn i mbliain 4-6 gach Céadaoin ón 25ú Meán Fómhair ar aghaidh. ‘Sé táille iomlán an chúrsa don téarma go dtí an Nollaig ná €20. Ní foláir áiteanna a chur in áirithe gan mhoill agus tabharfar tús áite don chéad 20 iarratas i ngach ciorcal. Chun tuilleadh eolais agus clárú is féidir dul i dteagmháil le Glór Cheatharlach, Sráid an Choláiste, Ceatharlach. Teil 059 9158105, 085 1340047 nó seol rphost chuig eolas@glorcheatharlach.ie
www.carlow-nationalist.ie
Deis do Ghaeilgeoirí tacú le lucht lagamhairc
Meán Fómhair 11, 2013
Tá Childvision ag lorg cainteoirí Gaeilge le tacaíocht a thabhairt don tionscadal DAISY a chuireann acmhainní foghlamtha Gaeilge ar fáil do lucht lagamhairc.
Iarrtar ar rannpháirithe páirt a ghlacadh sa togra ina bheidh comhaid fuaime curtha ar thaifead le dul le leabhair dhigiteacha. Is é an ciall atá le DAISY ná córas faisnéise digiteach atá inrochtana do lucht lagamhairc.
Cuireann Childvision acmhainní foghlamtha ar fáil do pháistí dalla a bhíonn ag freastal ar scoileanna príomhshrutha nó ar oideachas speisialta ag an mbunscoil agus ag an iar-bunleibhéal.
Ní mór do shaorálaithe bheith líofa sa Ghaeilge, bíodh glór binn soiléir acu agus is gá litearthacht ríomhairí bunúsach. Beidh an taifeadadh ar siúl i rith an lae i gceanncheathrú an charthanais lonnaithe i nDroim Conrach i mBaile Átha Cliath.
Tá gach eolas mar gheall ar na deiseanna atá ann do saorálaithe ar fáil ó bhainisteoir an tioscnadail Aisling McDonagh, amcdonagh@childvision.ie.
Foilsithe ar Gaelport.com
Deireadh ré don nuachtán Foinse
Meán Fómhair 11, 2013
Tá fógartha ag Móinéar Teo. go bhfuil deireadh curtha leis an leagan clóite den nuachtán seachtainiúil agus nach mbeidh Foinse ar fáil ar sheilfeanna do shiopa áitiúil ag deireadh na míosa mar a bhí beartaithe go dtí seo.
Bunaíodh Foinse i 1996, agus cuireadh nuachtáin náisiúnta Gaeilge ar fáil go seachtainiúil go dtí samhradh 2009 le maoiniú ó Fhoras na Gaeilge. Nuair a theip ar an maoiniú seo, rinneadh athsheoladh ar Foinse i fómhair na bliana 2009, le leagan amach úr agus modh seachadta nua agus é ar fáil mar fhorlíonadh san Irish Independent.
Go dtí le déanaí, cuireadh an nuachtán ar fáil gach Céadaoin, agus bhí an-tóir air, go háirithe i measc scoileanna na tíre agus i measc fhoghlaimeoirí na teanga.
Sa bhreis ar an nuachtán seachtainiúil, tá roinnt mhaith tionscadal eile ar líne curtha ar bun ag Móinéar Teo. le blianta beaga anuas, ina measc suíomh eolais www.foinse ie agus blag gramadaí. Le blianta beaga anuas, tá curtha go mór ag foireann Foinse le húsáid na Gaeilge sna meáin shóisialta agus iad an-ghníomhach ar Facebook, YouTube agus Twitter.
Cé nach mbeidh leagan clóite den nuachtán ar fáil a thuilleadh, beidh ábhar oideachasúil, a bhaineann le Foinse Óg agus Foinse sa Rang, fós le fáil ar www.foinse.ie.
Ag tús na bliana seo, d’fhógair Foras na Gaeilge go raibh cinneadh glactha acu chun deireadh a chur le conradh an nuachtáin seachtainiúil ‘Gaelscéal’ roimh dheireadh oifigiúil thréimhse an chonartha.
Is í an chúis a thug Foras na Gaeilge leis an ngearradh seo ag an am ná nach raibh ag éirí leis nuachtán ó thaobh díolacháin de. Tugadh figiúr de 1,300/1,400 cóip in aghaidh na seachtaine mar líon iomlán an díolacháin sna siopaí.
I ráiteas a d’eisigh Foras na Gaeilge i mí Feabhra na bliana seo, cuireadh in iúl go “Léiríonn cinneadh bhord Fhoras na Gaeilge, agus na cúiseanna a bhain leis, nach é an fhormáid chlóite an bealach is oiriúnaí le seirbhís nuachta a sholáthar do phobal léitheoireachta na Gaeilge”.
Fágtar anois nach bhfuil aon nuachtán clóite Gaeilge ar fáil chun freastal ar riachtanais phobal na Gaeilge. Chuaigh Foras na Gaeilge i mbun taighde san earrach, agus reáchtáladh cruinnithe poiblí agus sraith d’fhócas grúpaí agus é i gceist go reáchtálfaí scéim úr go luath chun foilseachán úr a chur ar fáil in áit Gaelscéal. Níl aon toradh ar an taighde seo foilsithe go fóill.
Foilsithe ar Gaelport.com
Smarmore summer camp a great success
Meán Fómhair 10, 2013
Now in its second year, Gael Champa took place at Smarmore Castle just a few miles from Ardee in the middle of August.
“We had 24 children from the ages of 5- 13 who attended and participated in the Irish language summer camp,” said Clodagh McClean, who has BSA in Irish. Clodagh and Kenny Rabbitt supervised and co-ordinated the camp, assisted by Éadaoin McClean, Aelish Lambert, Andrea Meade and Claire McGrory. “The idea behind this summer camp was to encourage children to welcome and enjoy the Irish language as a fun and funtional means of communication. As the week progressed, the children were speaking more and more Irish and their confidence grew as they practiced and experienced Irish as a practical language. “The week consisted of many activities for the children. From table quizes to treasure hunts and relay races to ‘Capture the Flag’. “Fun through Irish was always the prime concern.
“Throughout the course of the week, the children were divided into four teams: Eireann, Na Buaiteoirí, Club Chorcra and Daoine Gan Stóp, and could earn points for their teams by succeeding in the activities, team spirit, good sportsmanship and through their use of the Irish Language. Despite the close competition thorughout the week. It was Club Chorcra that finished in first place of the leaderboard at the end of the week. “By the end of the week, each child went home with prizes for their excellent use of Gaeilge throughout the week,” said Clodagh. Clodagh McClean, would like to thank everyone who helped make this year’s camp a success, especially Smarmore Castle for their use of their grounds, to all of the people who helped out with the camp over the week and to all of the children who were an absolute pleasure to have for the week.
A special word of thanks goes out to all of the parents who encouraged their children throughout the camp to speak through Irish.Gael-Champa is a summer sports camp as Gaeilge, providing cultural, educational and sporting activities for children through the medium of Irish! Séan Óg Ó hAilpín launches Gael-Champa! The camp caters for children from English speaking schools as well as Gaelscoileanna. Activities include Gaelic football, hurling, rugby, volleyball, soccer, etc. If you would like more information about Gael Champa 2014, please contact Clodagh at clodagh.mcclean2@mail.dcu.ie
www.dundalkdemocrat.ie
An tÁisaonad ag ceiliúradh 15 bliain ach neamhchinnteacht ann faoin todhchaí
Meán Fómhair 10, 2013
“Is minic go mbíonn taisce mar seo i bhfolach,” arsa Ard-Mhéara Bhéal Feirste, Máirtín Ó Muilleoir, agus é ag caint le linn cheiliúradh 15 bliain an Áisaonaid i gColáiste Ollscoile Naomh Muire.
Tá Áisaonad Choláiste Naomh Muire ag soláthar áiseanna liteartha Gaeilge do pháistí bunscoile agus méanscoile ar fud na hÉireann le cúig bliana déag anuas. Os cionn 450 leabhar atá foilsithe acu sa tréimhse sin.
Thug Foras na Gaeilge drochscéala faoina mhaoiniú don Áisaonad an samhradh seo afách, rud a fhágann go bhfuil neamhchinnteacht ann i measc na bhfostaithe.
Idir Aibréan 2012 agus Aibréan 2013, dhíol an tÁisaonad 60,000 leabhar do bhunscoileanna agus meánscoileanna ar fud an oileáin.
Ceithre oibrí lánaimseartha agus oibrí amháin páirtaimseartha atá i mbun oibre san Aonad.
Tá an tÁisaonad bunmhaoinithe ag Foras na Gaeilge. Tugadh le fios don fhoireann an samhradh seo go raibh ciorrú láithreach 15% ina mbuiséad.
Dúirt an Foras le bainistíocht an Áisaonaid fosta go mbeadh a gcóras maoinithe a athrú an samhradh seo chugainn (ó bhunmhaoiniú go maoiniú tionsclaíoch).
“Ar an chéad lá de mhí Iúil, dúirt siad go mbeidh 15% níos lú maoinithe againn. Níor dúirt siad cén bhealach leis sin a dhéanamh suas agus bhí an méid céanna oibre le déanamh againn,” arsa Ciarán Ó Pronntaigh, Bainisteoir an Áisaonaid.
Faoin dlí, ní féidir le Coláiste Ollscoile Naomh Muire níos lú a íoc dá n-oibrithe Gaeilge i gcomparáid le hoibrithe Béarla, dar le Bainisteoir an Áisaonaid.
Lean an tUasal Ó Pronntaigh, “tá sé cineál cosúil le zero hours a bheith againne anois. Ní bheidh a fhios againn cá mhéad oibre a bhéas ann agus na daoine atá anseo. Tá muid ag fanacht feiceáil caidé a déarfaidh an Foras,” arsa Ciarán.
Níl Uachtarán na Coláiste, Peter Finn, réidh le géilleadh d’athrú maoinithe.
The Áisaonad is an integral part of Saint Mary’s College…we would wish Foras na Gaeilge to support the Áisaonad as the arrangement stands at the moment and that is what we are negotiating with Foras to do.”
Féach an físeán ar www.meoneile.ie.
Sainmheon teanga na gaelscolaíochta slán faoin dréacht-Bhille oideachais
Meán Fómhair 10, 2013
Déanfar sainmheon teanga scoileanna lánGhaeilge a chosaint faoin mBille Oideachais (Ligean Isteach ar Scoil) 2013 ach tá imní léirithe maidir le himpleachtaí an Bhille ar chumas agus eispéireas na ngaelscoileanna.
Tá i gceist faoin dréachtscéim Ghinearálta don Bhille Oideachais go gcuirfí deireadh le cleachtais idirdhealaitheacha i gcóras oideachais na tíre ag an mbunleibhéal agus an meánleibhéal.
Tá molta sa dréacht-Bhille go mbainfí é seo amach trí theorainn a chur ar thréimhsí iarratais scoileanna ar ligean isteach, rialachán dian a chur in áit maidir le táillí iontrála, brú a chuir ar scoileanna liostaí feithimh a ghlanadh agus bearta eile a chur i bhfeidhm a dhéanfaidh an córas iontrála a leathnú.
Chuir grúpaí oideachais fáilte roimh an dréacht-Bhille a d’fhoilsigh an tAire Oideachais agus Scileanna, Ruairí Quinn, an tseachtain seo caite ach tá imní léirithe maidir le bearta áirithe de chuid an dréacht-Bhille agus tá imní ar leith léirithe ag earnáil na gaelscolaíochta maidir leis an tionchar a bheidh ag an mBille ar shainmheon na scoileanna lánGhaeilge.
Cuireadh fáilte roimh bhearta an dréacht-Bhille a fhágann nach gcuirfear bac ar scoileanna lán-Ghaeilge tús áite a thabhairt do theaghlaigh lán-Ghaeilge, agus nach gcuirfear bac ar iarbhunscoileanna lán-Ghaeilge tús áite a thabhairt do ghaelscoileanna mar scoileanna friothálacha, ach léiríodh imní maidir le gnéithe eile den dréacht-Bhille a chruthódh dúshláin mhóra don earnáil gaelscolaíochta amach anseo.
De réir an dréacht-Bhille mar a sheasann sé i láthair na huaire, ní bheadh scoileanna in ann agallaimh a chur ar thuismitheoirí agus páistí roimh an rollú. Tá díomá léirithe ag príomheagraíocht earnáil na gaelscolaíochta, Gaelscoileanna Teoranta, maidir leis an mbac ar chóras agallaimh óir is cleachtas é i neart scoileanna a bhfuil ró-éileamh orthu agallamh a chur ar thuismitheoirí chun cumas agus nósmhaireacht teanga clainne a thomhais.
Léiríodh imní freisin maidir leis an easpa aitheantais a thugtar sa dréacht-Bhille don luath-thumadh sa Ghaeilge agus an bac a gcuirfeadh an dréacht-Bhille ar bhunscoileanna tosaíocht a thabhairt don fhreastal ar réamhscoil/naíonra, rud a leagann bunscoileanna an-bhéim air sa phróiseas iontrála.
Cuirfear an dréacht-Bhille faoi bhráid Choiste an Oireachtais áit a nglacfar le moltaí ar leasuithe don Bhille agus deir Bláthnaid ní Ghréacháin, Ardfheidhmeannach Gaelscoileanna Teoranta: “táimid ag súil le dul i ngleic anois leis an bpróiseas comhairliúcháin faoi impleachtaí na mbeart atá molta.”
“Táimid ag fanacht ar dháta le dul os comhair an Chomhchoiste Oideachais agus tuigtear dúinn go dtarlóidh sé laistigh de cúpla seachtain. Idir an dá linn fáilteoimid roimh thuairimí na scoileanna maidir leis na himpleachtaí praiticiúla lena mbaineann”.
Foilsithe ar Gaelport.com
BEO 2013 – Comórtas d’amhráin nuachumtha as Gaeilge
Meán Fómhair 9, 2013
Tá sé aontaithe ag Foras na Gaeilge agus Údarás na Gaeltachta urraíocht agus tacaíocht a thabhairt do chomórtas BEO 2013 d’amhráin nuachumtha mar pháirt de cheiliúradh Bhliain na Gaeilge 2013.
Tá BEO ar siúl ó 2009 agus cuireadh tús leis le 4 aidhm bhunúsacha a bhaint amach .
- Ardán a thabhairt do bhannaí ceoil óga na hÉireann
- Togra a chuir le chéile gur féidir a úsáid i rang scoile nó i gclubanna óige.
- Scileanna bainistíochta praiticiúla a theagasc do dhéagóirí
- An Ghaeilge a chuir chun cinn
Beidh comórtas BEO 2013 dírithe ar ghaelscoileanna agus ar mheánscoileanna ar fud na tíre chomh maith le clubanna óige, Cumainn Lúth Chleas Gael, Cumainn CCE, Ógras, FORÓIGE, Óige na Gaeltachta agus araile.
Duaiseanna;
- €3,000 don chéad áit
- €1,000 don dara háit
- €750 don tríú háit
- €500 don ceathrú – ochtú áit.
Chomh maith le sin beidh na buaiteoir a roghnófar sa bhabhta ceannais ag dul amach ar cheirnín Sheachtain na Gaeilge 2014 le Raidío Rí Ra a bheas le fáil i gcóip de Foinse i Márta 2014 agus tá súil ardán a fháil do na buateoirí ar PONC XL lena chois.
An féidir linne cur isteach air?
- Tá seo dírithe ar an aoisghrúpa 11 – 18 bliain d’aois. Fáiltítear roimh iarratais ó mheánscoileanna, gaelscoileanna, clubanna óige, coláistí samhraidh, clubanna CLG, cumainn CCÉ., Ógras, Spleodar, Foróige etc, ó thuaidh agus ó dheas, thoir agus thiar, a fhad agus go gcloítear leis an choinníoll i dtaobh aoise.
- Caithfidh an t-amhrán bheith nuachumtha agus i nGaeilge.
- Caithfidh gach iarrthóir bheith faoi 18 agus thar 11 ar an 30/10/13.
- Is féidir meantóir thar 18 a úsáid le treoir agus comhairle a lorg
- Ní thig leis an amhrán bheith níos faide ná 5 nóiméad.
- Caithfidh an duine/grúpa bheith sásta an t-amhrán a chanadh beo ag an babhta ceannais den chomórtas.
- Beidh ar gach iarratas físeán 10 nóiméad a dhéanamh ina bhfuil an t-amhrán á chanadh agus cur síos gearr déanta faoi scríobh an amhráin chomh maith le taifead de cheolchoirm a heagraíodh leis an t-amhrán a sheoladh go poiblí.
- Iarrtar ort fosta cruthúnas a chur ar fáil maidir le hiarrachtaí ar bith atá déanta le poiblíocht a fháil don togra sna meáin shoisialta, ( Facebook, Twitter, na meáin etc).
- Roghnófar 8 n-amhrán le páirt a ghlacadh i mbabhta ceannais na hÉireann .
Is togra do ghrúpa atá i gceist mar go mbeidh daoine éagsúil de dhíth le hamharc i ndiaidh na gníomhaíochtaí seo a leanas mar shampla.
- Cumadh an amhráin
- Ceol a chur leis
- Físeán a ullmhú
- Poiblíocht a fháil trí Twitter/Facebook
- Cur i láthair a eagrú don bhabhta ceannais
Cur Chuige
- Spriocdháta le iarratas a chlárú agus Físeán a sheoladh isteach: 10 Deireadh Fómhair
- Babhta Ceannais na hÉireann: Le linn Scléip na hÓige ag Oireachtas na Gaeilge i gCill Airne 31ú Deireadh Fómhair
Is feidir eolas breise agus foirm iontrála a fháil ón nasc seo: http://www.beoireland.com/song.php
Beir beannacht
Colm Ó Baoill | Ardoifigeach Feidhmiúcháin | Pobal & Gnó
An Chrannóg, Na Doirí Beaga, Gaoth Dobhair, Dún na nGall
+353 74 9558126
www.gaeilge.ie/pobalagusgno / www.gaeilge.ie/gno
Nuachtlitir Futa Fata
Meán Fómhair 9, 2013
Imeachtaí Croí Éanna Meán Fómhair – Nollaig 2013
Meán Fómhair 9, 2013
