Méid an Téacs

Cóisír Clanna Gaeilge an Eachréidh

Nollaig 3, 2013

Beidh cóisir speisialta ar siúl ag Clanna Gaeilge an Eachréidh le Deaidí na Nollaig an Satharn, 14 Nollaig, ag a 2 i.n. Leanaí atá á dtógáil le Gaeilge ag tuismitheoir amháin ar a laghad atá i gceist.

Fáilte roimh bhaill úra!

Gach eolas: 087 1953884 / oifig@lochariach.com

Gaeilge Locha Riach – Féilire Imeachtaí

Nollaig 3, 2013

Gaeilge Locha Riach

Scéim Teanga úr do Choláiste na Tríonóide

Nollaig 3, 2013

Sheol an tAire Stáit sa Roinn Ealaíon, Oidhreachta agus Gaeltachta, Donnchadh Mac Fhionnlaoich TD, an dara scéim teanga de chuid Choláiste na Tríonóide ar 27 Samhain 2013.

Cuireann an scéim teanga úr síos ar na seirbhísí a bheidh le forbairt agus le feabhsú ag Coláiste na Tríonóide d’fhonn freastal níos fearr ar an bpobal agus ar bhaill foirne ar mian leo a ngnó a dhéanamh leis an gColáiste trí Ghaeilge agus cuireann sí leis an bhforáil a bunaíodh sa Chéad Scéim Teanga, a mhair ó 2010-2012.
Eascraíonn dualgais Choláiste na Tríonóide i leith na Gaeilge ó Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003, a thugann éifeacht phraiticiúil do stádas bunreachtúil na Gaeilge mar chéad teanga oifigiúil an Stáit. Mairfidh an scéim reatha go ceann trí bliana nó go dtí go ndaingneoidh an tAire Stáit don Ghaeltacht scéim nua de bhun Alt 15 den Acht.
Ag seoladh an scéim teanga úr, dúirt an tAire Stáit Mac Fhionnlaoich go bhfuil “clú agus cáil ar Choláiste na Tríonóide agus a chuir scoláirí le blianta fada as feabhas a gcuid saíochta agus léinn i dtaca leis an Ghaeilge de agus tá creidiúint mhór dá réir ag dul do Choláiste na Tríonóide as an méid atá ar siúl aige chun an Ghaeilge a chaomhnú, a neartú agus a bhuanú”.
Le linn tréimhse an dara scéim teanga, díreoidh údarás am Choláiste ar na nithe a leanas: Seirbhísí Custaiméirí Díreacha; Seirbhísí Idirghníomhacha; Suíomhanna gréasáin; Cumarsáid agus na Meáin; Foirmeacha, foilseacháin agus ábhar clóite; Teicneolaíocht Faisnéise; Earcaíocht foirne, ionduchtú agus oiliúint i nGaeilge; Scéimeanna Cónaitheacha Gaeilge agus Seomra na Gaeilge. Tá gealltanais ann freisin maidir le forbairt Pholasaí Gaeilge agus tionscnamh Gradaim na Gaeilge.
Dúirt Rúnaí an Choláiste, Seán Ó Comáin, gur “cúis bróid do Choláiste na Tríonóide go bhfuil an Coláiste ar cheann do na chéad ollscoil chun an dara Scéim a chur i gcrích agus mhaígh Oifigeach na Gaeilge, Aonghus Dwane go bhfuil an scéim úr “mar thoradh ar phróiseas comhoibrithe le pobal an Choláiste. Cinnteoidh an Scéim seo buanú agus neartú áit lárnach na teanga i saol an Choláiste sna blianta amach romhainn”.
Is féidir dara scéim teanga Choláiste na Tríonóide a léamh anseo.

Foilsithe ar Gaelport.com

Tenth anniversary of Gaelscoil na Daróige

Nollaig 2, 2013

Derry Irish language primary school, Gaelscoil na Daróige, is celebrating its tenth anniversary this year and has plans for continued growth.

The school opened its doors in 2003 with a handful of pupils but has grown and developed over the last decade and now has almost 80 children between the gaelscoil and naiscoil. Brian Mac Neachtain, manager of the gaelscoil said; “This year Naíscoil na Daróige celebrates its tenth year offering a bilingual education. This has given the parents the opportunity to give their child the gift of the Irish language in a part of Derry which formally had no Irish medium education facilities.”

Mr Mac Neachtain said the decade of Irish medium education has helped the development of the Irish language in the city. “Naíscoil and Gaelscoil na Daróige have been an enormous benefit to the development of the Irish language in this area. “From humble beginnings in terms of children attending the naíscoil and gaelscoil we have almost eighty children attending our school and a growing list of parents who desire a bilingual education for their children,” he said. As well as primary education through Irish, the school also offers preschool education services. “The children now start at our naíscoil at the age of three and then move up to our gaelscoil becoming fully bilingual in Irish and English by the age of eleven.

“Recent research has indicated that children attending Irish medium schools achieve higher results in mathematics and English than children attending English medium schools. “This type of research has increased demand and lead to our Irish speaking community expanding and developing with our facilities now being used every evening after school and even at the weekend for activities and events for the community. “We always see ourselves as a community school and have a great relationship with parents, whom we know on a first name basis. We try to involve whole families in the life of the school, from the younger brothers and sisters of pupils to the parents.

“They are all part of the wider school community,” he explained. The gaelscoil manager also said the school, which received official recognition from the Department of Education in 2009, will continue to grow work on a new permanent building expected to begin next summer. “We are looking forward to the future as the school continues to grow by year and the new preschool will be holding their annual open day on Wednesday December 4th from 4pm to 6pm. “New parents are welcome to come along and meet the staff and parents of children attending the naíscoil to view our facilities and get further information on bilingual education,” he said. Gaelscoil na Daróige currently employs four staff in its naíscoil and four teaching staff and two classroom assistants in its gaelscoil.

www.derryjournal.com

Foilsithe ar Gaelport.com 02 Nollaig 2013

Schools celebrate after 20-year wait for upgrade ends with new build plans

Nollaig 2, 2013

SCHOOLS waiting for up to 20 years for a decent home are among those celebrating the Department of Education’s building programme for next year.

Almost 40 new primary- and post-primary schools will be built and many others will get extensions. Overwhelmingly, the focus of the programme is on new schools to cater for the rise in enrolments in areas that have experienced a large rise in population in recent years. Some projects will involve the replacement of old and dilapidated schools or the construction of permanent accommodation to replace pre-fabs. Education Minister Ruairi Quinn has announced a total of 70 major school building projects – either new schools or extensions – at both primary- and post-primary level. In one case, a Dublin primary school housed on the grounds of a GAA club is finally getting a permanent home.

By the time Gaelscoil Bharra in Cabra, Dublin, opens the doors of its new building in September 2015, it will have been waiting for 20 years. The school has been operating out of Naomh Fionnbarra GAA Club and principal Sean O Donghaile said he was “delighted” that its campaign was over. And, at an overcrowded primary school in Co Kerry, a 17-year campaign for a new building also comes to an end. Blennerville Primary School, outside Tralee, submitted an application for a new building in 1996. The 70 projects listed for construction are 22 new schools and 12 extensions at primary level, 12 new schools and 20 extensions at second-level and three new special schools and one extension. Overall, they will deliver over 27,500 permanent school places, of which about 21,000 will cater for rising enrolments.

Mr Quinn said his “primary aim is to ensure that every child growing up in Ireland can access a place in a classroom when they go to school”. Together with the school projects already announced in July and other ongoing projects from 2013, it means that a total of 168 major school projects will be on site next year.

EXPENDITURE
In addition, Mr Quinn said that a total of 44 major school projects had now reached substantial completion in 2013. As the population boom that started in the late 1990s works its way through the education system, enrolments at second-level will continue to grow up to at least 2024. Mr Quinn said €470m would be spent on primary- and post-primary infrastructure next year, with a projected expenditure on large-scale projects of over €320m. Total enrolment in both primary- and post-primary schools is expected to grow by over 70,000 between now and 2017 – over 45,000 at primary 25,000 at post-primary. It will be a boost for the construction industry and will support 3,200 direct jobs and 640 indirect jobs in 2014.

It is part of a €2bn five-year capital investment programme, launched March 2012 covering 275 new major school building projects to begin up to 2016. The Irish National Teachers Organisation (INTO) welcomed the announcement but called on the department to ringfence 7.5pc of all future capital funding for the maintenance of existing buildings. INTO general secretary Sheila Nunan said it did not make economic sense to build new schools and extensions while at the same time allowing others to deteriorate.

www.independent.ie

Foilsithe ar Gaelport.com 02 Nollaig 2013

Irish Independent – Katherine Donnelly

Spriocdháta phróiseas chomhairliúcháin an CNCM ag druidim

Samhain 29, 2013

Beidh an Chomhairle Náisiúnta Curaclaim agus Measúnachta (CNCM) ag glacadh le haighneachtaí go dtí 20 Nollaig 2013 maidir le cúlra athbhreithniú an chúrsa Gaeilge nua don Teastas Sóisearach.

Fógraíodh mí Dheireadh Fómhair na bliana seo caite go ndéanfar leasú mór ar an Teastas Sóisearach. Tiocfaidh na socruithe nua i bhfeidhm ar bhonn céimiúil do mhuintir na chéad bliana ó 2014 agus tabharfar faoin scrúdú nua den chéad uair in 2017.
In áit chúrsa reatha an Teastais Shóisearaigh atá bunaithe ar chlár a fhoghlaimítear de ghlanmheabhair, measúnófar obair na ndaltaí ar bhonn leanúnach. De réir an chórais nua, tabharfaidh daltaí scoile faoi 8 n-ábhar ar a laghad agus 10 n-ábhar ar a mhéid idir ábhair thraidisiúnta agus ‘chúrsaí gearra’ mar shampla an tSínis, an Corpoideachas nó Litearthacht sna Meáin Dhigiteacha. Beidh clár na sraithe sóisearaí faoi chinneadh na scoile agus déanfar a rogha ábhar agus cúrsaí gearra a fhreastalóidh ar riachtanais áirithe dhaltaí na scoile sin a chur ar fáil.
Soláthróidh an Roinn Oideachais réimse leathan ábhar mar ‘cúrsaí gearra’ agus beifear ag súil go roghnóidh scoileanna réimse leathan ábhar a dhéanfaidh cumas agus smaointeoireacht na ndaltaí a fhorbairt agus a spreagfaidh múinteoirí le bheith nuálach agus slite foghlama cruthaitheacha a chur chun cinn sa seomra ranga. Táthar ag súil go mbeidh na daltaí, seachas na scrúduithe, ag croílár chur chuige mheasúnú an Teastais Shóisearaigh leasaithe.
Beidh an Ghaeilge, an Béarla agus an Mhatamaitic mar chroí-ábhair faoin gcóras nua agus tá fógartha go mbeidh an Eolaíocht ina croí-ábhar sa bhliain 2016.
Tá an Ghaeilge ar cheann d’ábhair Chéim 2, mar aon leis an Staidéar Gnó agus an Eolaíocht, a thabharfar isteach do scoláirí na chéad bhliana i bhfómhar 2015. Is é an Béarla an t-aon ábhar athbhreithnithe a thiocfaidh isteach bliain roimh Chéim 2. Foilseofar an sonrúchán nua don Ghaeilge i bhfómhar 2014, bliain sula dtabharfar isteach struchtúr nua an ábhair.
Iarrtar ar rannpháirtithe aighneacht a chur chuig consultation@ncca.ie agus tabharfar rogha suirbhé mear nó suirbhé iomlán a chomhlánú ar shuíomh an chomhairliúcháin roimh 20 Nollaig 2013.
Reáchtálfar tréimhse eile comhairliúcháin in earrach 2014.

Is féidir treoir agus cáipéisí uile an chomhairliúcháin a fháil anseo.

Foilsithe ar Gaelport.com

Minister Quinn announces 70 major school building projects as part of €2bn five year plan

Samhain 29, 2013

Projects to provide over 27,500 permanent school places and 3,800 jobs
The Minister for Education and Skills, Ruairí Quinn, T.D., is announcing the 70 school projects which are scheduled for construction in 2014.
A €2 billion five-year capital investment programme, launched by Minister Quinn in March 2012, gave details of 275 new major school building projects to begin over the period 2012-2016.
The new school buildings and major extensions which are being announced today are part of the five year plan.
Some €470 million will be spent on primary and post-primary infrastructure next year, with a projected expenditure on large scale projects of over €320 million.
The 70 major projects scheduled to proceed to construction in 2014 are:
22 new schools at primary level
12 extensions at primary level
12 new schools at second-level
20 extensions at second-level
3 new special schools and 1 major special school extension
These school projects will deliver over 27,500 permanent school places and of these over 21,000 are additional places. The remainder will be the replacement of temporary or unsatisfactory accommodation.
Together with the school projects already announced in July last under the “Jobs and Investment” package and other ongoing projects from 2013, this means that a total of 168 major school projects will be on site next year.
In addition, the Minister confirmed that a total of 44 major school projects have now reached substantial completion in 2013.
Announcing details of the 2014 building programme Minister Quinn said, “I am delighted to confirm today the major school projects which will be built next year.”
“Not only will quality permanent school places be built for 27,500 pupils across the country, but this significant investment will support 3,200 direct jobs and 640 indirect jobs in 2014.”
Minister Quinn continued, “Despite our economic difficulties, we have a pressing need to provide new schools and major extensions to continue to meet the accommodation requirements of our growing school going population.
“We are facing massive increases in the number of school going children in the coming years. Total enrolment in both primary and post-primary schools is expected to grow by over 70,000 between now and 2017 – over 45,000 at primary level and 25,000 at post primary – and will continue to grow up to at least 2024 at second level.”
“My primary aim is to ensure that every child growing up in Ireland can access a place in a classroom when they go to school,” Minister Quinn concluded.
Today’s announcement is part of the Government’s plan to provide more than 100,000 permanent school places over the course of the five year plan.
As 2014 progresses, projects scheduled to begin building in 2015/16 will be assessed to see if they are ready to go to construction earlier than planned, and if there is financial scope to do so.
Details of the progress of all major projects listed in the Five Year Plan will continue to be maintained and updated on the Department’s website, www.education.ie

 

Three new schools for Cork

Samhain 29, 2013

TWO of Cork’s biggest boom towns will get three new secondary schools by 2016 — with two schools planned for Carrigaline and one for Midleton/Carrigtwohill.

Minister for Education Ruairí Quinn has just confirmed patronage for the schools, which will cater for 1,200 students in Carrigaline and 1,000 students in the Midleton/Carrigtwohill area. Rapid population growth in these towns during the boom period has left the existing school structures creaking at the seams.
Carrigaline is to get a 600-student “Catholic school” modelled along the ethos of the historic Christian Brothers College in thecity, but it will be a non-fee paying and co-educational. The satellite town will also get a new multi-denominational Educate Together school, catering for a further 600 students.
These school developments will be entirely separate to an existing plan in Carrigaline for a 24-classroom Gaelscoil, a 500-pupil Gaelcholáiste and a seven classroom Sonas Special School. In the Midleton area, the Cork Education and Training Board, along with the Bishop of Cloyne, will oversee a new 1,000-student secondary school.
Minister Simon Coveney said the discussion now would be on the selection of sites.
“We hope to see this process fast tracked as quickly as possible. This is a real investment in education but also an investment in choice and diversity in education.”
Minister for State in the Department of Education and Skills, Seán Sherlock, said:
“These are schools that have been requested by the parents of the area, and the Department is responding to the needs and demands of the parents.”
“I look forward to the next step in the process, which includes securing specific sites.”
East Cork TD David Stanton welcomed the new schools for the Midleton area, saying:
“There has been significant population growth in the Midleton/Carrigtohill area in recent years, meaning this new school is badly needed. It will provide a high quality and modern education setting for thousands of teenagers in the years ahead.”

www.eveningecho.ie

Gaeltachtaí Mhaigh Eo: Bás nó Fás?

Samhain 28, 2013

Comhdháil in Ard-Mhúsaem na hÉireann – Saol na Tuaithe, Páirc Thurlaigh, Caisleán an Bharraigh, Co. Mhaigh Eo, Dé Sathairn, 30 Samhain 2013, 10.30 – 16.30
Mar chuid de Bhliain na Gaeilge, tá Ard-Mhúsaem na hÉireann – Saol na Tuaithe mar aon le Comhairle Contae Mhaigh Eo ag eagrú comhdhála ar staid leochaileach na Gaeilge i gceantair Ghaeltachta Mhaigh Eo. Cíorfar ról na pleanála teanga ag an gcomhdháil agus gníomhaíochtaí eile a bhaineann le hábhar.
Tá Maigh Eo ar cheann de na háiteanna in Éirinn is mó a buaileadh ag an eisimirce le 200 bliain anuas. Dá bharr seo agus de bharr cúiseanna eile, tháinig laghdú ollmhór ar labhairt na Gaeilge – teanga an mhóraimh i Maigh Eo roimh an nGorta Mór sna 1840í. Dá ainneoin, leanadh ar labhairt na Gaeilge i roinnt pobal i Maigh Eo isteach sa 20ú haois agus isteach inár linn féin.
Tá an Ghaeilge sna pobail seo atá fágtha faoi bhrú athnuaite arís, áfach, mar gheall ar staid na heacnamaíochta agus ath-thosú na heisimirce, agus de bharr na mbrúnna go léir a imríonn an Béarla ar theangacha mionlaigh. Tá ceist ann an mairfidh an Ghaeilge mar theanga phobail in aon phobal i Maigh Eo.
Mar sin féin, tá iarrachtaí á ndéanamh ar phleanáil teanga sna pobail seo agus beidh an phleanáil seo á plé ag an gcomhdháil – Gaeltachtaí Mhaigh Eo: Bás nó Fás?
Tabharfaidh ionadaithe ó na ceantair éagsúla léargas ar na príomhphobail labhartha na Gaeilge i Maigh Eo chomh maith.
Beidh an cur i láthair ag an gcomhdháil trí Ghaeilge. Tá clár na Comhdhála le fáil anseo: Gaeltachtaí Mhaigh Eo: Bás nó Fás? (Clár na Comhdhála)
Beidh saorchead isteach ach is gá áit a chur in áirithe. Chun áit a chur in áirithe, déan teagmháil le cdoyle@museum.ie; Teil: 094–903 1752.

Foilsithe ar Gaelport.com

Iarratas ar aighneachtaí

Samhain 28, 2013

Tá Bord Oideachais agus Oiliúna na Gaillimhe agus Ros Comáin ag lorg tuairimí ón bpobal i láthair na huaire maidir leis na seirbhísí a chuirtear ar fáil dá chustaiméirí trí mheán na Gaeilge.
Cuireann an Bord fáilte roimh aighneachtaí ó aon pháirtithe leasmhara maidir le hullmhú na chéad scéim teanga i gcomhréir le hAcht na dTeangacha Oifigiúla 2003 (Alt 11). Is é bun chuspóir an Achta ná fáil níos fearr agus caighdeán níos fearr a chinntiú maidir le seirbhísí poiblí trí Ghaeilge.

Is féidir aighneacht a dhéanamh trí ríomhphost: fiosruithe@gretb.ie nó tríd an bpost:
‘Scéim Teanga’,
Bord Oideachais agus Oiliúna na Gaillimhe agus Ros Comáin,
An Coiléar Bán,
Baile Átha an Rí,
Co. na Gaillimhe.

Is é an dáta deiridh ar a nglacfar le haighneachtaí ná 5 i.n. Dé hAoine, 20 Nollaig 2013.

Tá eolas maidir le mandáid agus na seirbhísí arna soláthar don phobal ag Bord Oideachais agus Oiliúna na Gaillimhe agus Ros Comáin ar www.countygalwayvec.ie, www.cgvec.ie agus www.roscommonvec.ie.

Aighneachtaí

Is cabhair mhór do na comhlachtaí poiblí iad na haighneachtaí on bpobal. Is féidir leis na comhaltaí poiblí mianta an phobail i leith na seirbhísí a theastaíonn uatha a mheas ón aschur a fhaigheann siad. Is féidir díriú ar chíbe seirbhís ón gcomhlacht poiblí sna haighneachtaí lena n-áirítear:
• Cumas Dátheangaigh Reatha an chomhlachta poiblí
• Tairiscint ghníomhach agus cothú éilimh
• Polasaí Earcaíochta agus Socrúcháin an chomhlachta poiblí – Im-fhálú ar phoist
• Rochtain ar cháipéisíocht / foirmeacha iarratais
• Comharthaíocht agus feiceálacht na Gaeilge ar an láthair oibre
• Cruinnithe Poiblí
• Riachtanais teanga sa Ghaeltacht
• Láithreán Gréasáin
• Córas Measúnaithe ar bhaint amach na spriocanna sa scéim
• Monatóireacht agus tuairisciú ar dhul chun cinn
• Poiblíocht ar an Scéim Comhaontaithe.

Foilsithe ar Gaelport.com

« Previous PageNext Page »