Stádas inbhuanaithe caipitil bronnta ar cheithre ghaelscoil
Samhain 4, 2015
Tá stádas inbhuanaithe caipitil bronnta ag an Aire Oideachais John O’Dowd ar cheithre ghaelscoil, rud a fhágann nach bhfuil ach trí ghaelscoil fágtha sna sé chontae nach bhfuil stádas inbhuanaithe acu.
Bhronn an tAire O’Dowd an stádas inbhuanaithe ar Gaelscoil Léim an Mhadaidh; Gaelscoil Eoghain, An Chorr Críochach; Gaelscoil na mBeann, Cill Chaoil; agus Gaelscoil na Móna, Béal Feirste.
Ciallaíonn an stádas caipitil go bhfuil cúraimí forbartha agus maoinithe na gceithre scoileanna anois go hiomlán faoin Roinn Oideachas seachas faoi Iontaobhas na Gaelscolaíochta.
Tá an Roinn Oideachais le haisíocaíocht a dhéanamh le hIontaobhas na Gaelscolaíochta don infheistíocht atá déanta acu sna ceithre Ghaelscoil ó bunaíodh iad.
Fágfaidh seo ciste mhéadaithe faoin Iontaobhas chun tacú le forbairt na hearnála amach anseo.Deir Cathaoirleach an Iontaobhais, Pilib Mistéil gurb é soláthar luathbhlianta (0-3) agus soláthar iarbhunscolaíochta na chéad dúshláin eile atá rompu.
Rinneadh ceiliúradh ar stádas ardaithe na ngaelscoileanna sa Chultúrlann i mBéal Feirste ar na maillibh, labhair Meon Eile le hionadaithe na nGaelscoileanna faoin méid atá rompu…
Scéim nua ag an Roinn Gaeltachta chun TechSpace as Gaeilge a rith i scoileanna
Deireadh Fómhair 30, 2015
Scéal iomlán ar fáil ag:
Beocht & Beatha don Ghaeilge i mBaile Átha Cliath
Deireadh Fómhair 30, 2015
Is é Beocht & Beatha an t-eagrán is déanaí de Shraith Chultúr na nÓg le Thinkhouse. Fiosraíonn sé an chaoi a bhfuil athrú ag teacht ar mheon chainteoirí óga na Gaeilge atá ag tabhairt beochta don teanga ar fud fad na tíre. Léiríonn an gearrscannán tograí nuálaíocha sa ghreann, sa cheol, sa spórt agus sa tsláinte atá ag cinntiú go bhfuil sé níos éasca ná riamh an Ghaeilge a bheith fite fuaite le gnáthshaol laethúil na hóige.
Tá físeán dá chuid le feiceáil ag an nasc thíos:
Department of Education to meet with Ennis Gaelscoil Management
Deireadh Fómhair 28, 2015
A meeting takes place today between Department of Education officials and management from Gaelscoil Mhichil Chiosóg in Ennis, as part of the school’s efforts to secure funding for additional facilities.
405 pupils currently attend the school, and as this number is projected to grow over the coming years, funding has been allocated to build five additional classrooms.
However, this money was returned as the Board of Management are seeking additional monies to build the classrooms, but also facilities including a sports hall and extra parking spaces.
Local fundraising efforts are underway to cover some of the costs, and principal Donal O’hAineféin says it’s vital the school gets the necessary facilities.
http://www.clare.fm/news/department-education-meet-ennis-gaelscoil-management
Sraith Pictiúr 06 – Drochaimsir an Gheimhridh – Athrú Aeráide
Deireadh Fómhair 27, 2015
Sraith pictiúr na hArdteiste (SP 04) agus pacáiste gníomhaíochtaí bunaithe ar an tsraith le fáil ar Tuairisc.ie inniu. Bheadh na ceachtanna seo an-chabhrach d’éinne atá i mbun ullmhúcháin don Ardteist i mbliana.
http://tuairisc.ie/sraith-pictiur-06-drochaimsir-an-gheimhrid-athru-aeraide/
Scottish and French Educators visit Ennis Schools
Deireadh Fómhair 27, 2015
Delegations from France and Scotland visited Gaelscoil Mhichíl Cíosóg this week to study immersive language education.
Their itinerary also included a visit to Gaelcholáiste an Chláir where they were entertained by the school’s Céilí Band.
The above picture includes the principal of the Gaelscoil, Mr Dónal Ó hAiniféin (back row, left), principal of the Gaelcholáiste, Mr John Cooke (far right), and music teacher Ms Kathleen Tuohy (second from right).
Meanwhile, students at Ennis Community College and Gaelcholaiste an Chlair held Halloween parties last week to raise funds for St Vincent de Paul. The events were organised by teacher Ms Aine Meehan and over €100 was raised.
http://clareherald.com/2015/10/scottish-and-french-educators-visit-ennis-schools%E2%80%8F-032/
Scéalta de chuid páistí Gaelscoile foilsithe sa leabhar `My First Story`
Deireadh Fómhair 23, 2015
Alt iomlán ar fáil ag an nasc thíos:
Seisiún Eolais faoin Teastas Iarchéime san Oideachas (Gaelscolaíocht) i gColáiste Ollscoile Naomh Muire
Deireadh Fómhair 23, 2015
Seisiún Eolais
Teastas Iarchéime san Oideachas (Gaelscolaíocht)
12.15 p.m. – 1.45 p.m. 27 Máirt 2015.
Tá an Teastas Iarchéime san Oideachas (TICO) dírithe ar chéimithe a bhfuil ard líofacht sa Ghaeilge acu agus ar mian leo bheith cáilithe ina múinteoirí i scoileanna lán-Ghaeilge. Gheobhaidh tú eolas ar na gnéithe seo a leanas ag an tseisiún dhátheangach seo:
Coláiste Ollscoile Naomh Muire- cé muid féin agus saol an Choláiste;
Gnáthaimh iarratais agus iontrála;
An Clár TICO sa Bhunscolaíocht agus san Iarbhunscolaíocht.
Beidh deis ann ceisteanna a chur má tá níos mó eolais de dhíth. Más maith leat freastal ar an tseisiún eolais, iarrtar ort dul i dteagmháil leis an Chlárlann Acadúil faoi 12.00 Aoine 23 Deireadh Fómhair 2015.
Beidh fearadh na fáilte romhat go Coláiste Ollscoile Naomh Muire.
Muna bhfuiI tú ábalta freastal ar an tseisiún ach gur mhaith leat pacáiste iarratais a fháil, gabh i dteagmháil leis an Chlárlann Acadúil trí ríomhphost agus luaigh do sheoladh baile sa teachtaireacht.
Rphost: admissions@smucb.ac.uk nó guthán 028 90268320
Polasaí nua oideachais don Ghaeltacht le críochnú roimh ‘dheireadh na bliana’
Deireadh Fómhair 22, 2015
Cuirfear críoch ar an dréachtpholasaí nua oideachais don Ghaeltacht roimh dheireadh na bliana seo agus foilseofar san athbhliain é.
Tugadh an méid sin le fios ag díospóireacht oscailte a reáchtáladh an tseachtain seo faoi na moltaí oideachais don Ghaeltacht a foilsíodh i dtús an tsamhraidh.
I gceanncheathrú na Roinne Oideachais a bhí an cruinniú, mar a raibh díospóireacht faoi na moltaí, ina measc an moladh gur trí mheán na Gaeilge amháin a mhúinfí leanaí Gaeltachta sa chéad dá bhliain den bhunscoil.
Ba é cuspóir na díospóireachta machnamh agus iniúchadh a dhéanamh ar na mórthéamaí agus na mórcheisteanna a tháinig chun cinn sa próiseas comhairliúcháin ar an oideachas Gaeltachta a d’fhógair an tAire Oideachais Jan O’Sullivan i mí Bealtaine.
Fógraíodh ag díospóireacht na seachtaine seo go raibh deireadh oifigiúil tagtha anois leis an bpróiseas sin agus go mbeifí ag luí isteach idir seo agus mí na Nollag ar dhréachtadh an pholasaí nua Gaeltachta féin.
Nuair an bheidh an polasaí nua sin dréachtaithe, cuirfidh an tAire Oideachais faoi bhráid an Rialtais é san athbhliain.
I láthair ag an seisiún comhairliúcháin Dé Luain, bhí Seán Ó Foghlú, Ard-Rúnaí na Roinne Oideachais agus Scileanna, Joe Hamill, Ard-Rúnaí na Roinne Ealaíon, Oidhreachta agus Gaeltachta agus oifigigh ón dá roinn sin.
Labhair scata mór aoichainteoirí ag an ócáid chomh maith, ina measc, Seosamh Mac Donnacha, Comhordaitheoir Acadúil, Ollscoil na hÉireann, Gaillimh; Pádraig Ó Duibhir, Cláraitheoir Choláiste Phádraig; Dónal Ó hAiniféin, Cathaoirleach na Comhairle um Oideachas Gaeltachta agus Gaelscolaíochta (COGG); Pádraig Firtéar, Príomhoide Phobalscoil Chorca Dhuibhne; agus Máire Ní Neachtain, Ceann na Roinne Gaeilge i gColáiste Mhuire Gan Smál, Luimneach.
Bhí ionadaithe i láthair ó eagraíochtaí teanga agus oideachais éagsúla.
Tuigtear gurbh í an cheist is mó a bhí ag déanamh tinnis dá raibh i láthair ná ceist na n-acmhainní agus dóthain daoine a bheith ar fáil chun an polasaí nua a chur i bhfeidhm.
Mar sin féin, ábhar dóchais agus misnigh an méid a pléadh. Ag caint dó le Tuairisc.ie, dúirt an gníomhaí pobail agus teanga, Donncha Ó hÉallaithe, gur “cruinniú fiúntach a bhí ann”.
“Tá intinn úr oscailte ag an Roinn Oideachais maidir le ceist an oideachais sa Ghaeltacht agus tá an-dóchas a’m go dtiocfaidh maitheas as, an fhaid is a bheas aitheantas scoileanna Gaeltachta ag brath ar chritéir teangeolaíochta seachas ar theorainneacha oifigiúla nach bhfuil aon chiall leo,” a dúirt sé.
B’iontach le Ó hÉallaithe an chaoi ar tugadh faoin bplé agus an chaoi ar cuireadh béim ar chúinsí na Gaeltachta go sonrach.
“Bhí sé thar a bheith ionraic agus réalaíoch mar chruinniú agus dírithe ar an nGaeltacht ar bhealach a bhí thar a bheith suntasach,” a dúirt sé.
Mhol an gníomhaí teanga do dhaoine dul i gcion ar pháirtithe polaitiúla a oiread agus ab fhéidir leo aimsir an olltoghcháin.
“Tá sé an-tábhachtach go deo go ndéanfaí stocaireacht ar na páirtithe éagsúla polaitiúla mar tógfaidh sé bliain nó dhó na polasaithe nua [oideachais] a chur i bhfeidhm agus níor mhaith liom go bhfágfaí ar an trá fholamh iad agus go gcaithfí i dtraipisí iad dá dtiocfadh páirtithe nua sa rialtas,” ar seisean.
www.tuairisc.ie
Cloiseann Coiste Oireachtais go bhfuil an Ghaeilge sna Gaeltachtaí i mbaol mar theanga dhúchasach
Deireadh Fómhair 21, 2015
Gníomhartha atá ag teastáil anois ní caint ná tuairiscí chun todhchaí na Gaeilge a shealbhú, a dúirt iriseoir agus ionadaí pobail le fochoiste Oireachtais ar an Máirt.
Tá Sorcha Ní Chéilleachair bainteach le Tuismitheoirí na Gaeltachta. Grúpa é atá i mbun feachtais chun áiseanna agus tacaíochtaí cúi a chur in áit chun an Ghaeilge a chaomhnú mar theanga dhúchasach.
“Níl a thuilleadh cainte ag teastáil. Tá an taighde déanta,” a duirt sí.
“Má tá ocras ar leanbh ní haon mhaith a bheith ag caint faoi: caithfear an leanbh a bheathú,” dar léi.
Bhí sí ag caint ar an Máirt ag Fo-Choiste Speisialta Oireachtais ar an Stráitéis Teanga 20 Bliana. An t-ábhar a bhí faoi chaibidil ná Nuashonrú ar an Staidéar Cuimsitheach Teangeolaioch ar Úsáid na Gaeilge sa Ghaeltacht 2006-2011.
Dar leis an údar Conchúr ÓGiollagáin tá an teanga sna Gaeltachtaí i ngéarchéim agus ní úsáidfear í mar theanga laethúil faoin mbliain 2025, muna bhfuil cur chuige láidir ón rialtas. Ceann de na moltaí a chur sé chun cinn ná Coimisiún Éigeandála a bhunú chun dul i ngleic leis an gcreimeadh.
Bhí eagrais Gaeilge ós cómhair an Choiste inniu chun an tuairisc a phlé. Ina measc bhí Údaras na Gaeltachta, Conradh na Gaeilge, Gaelscoileanna Teoranta, agus Tuismitheoirí na Gaeltachta.
Dúirt Ní Cheilleachari más duairc agus éadóchasach an scéal faoi láthair, is nIos duairce agus níos éadóchasaí a bheas sé má bhíonn easpa gníomhartha.
Tá an t-Údarás i bhfeighil pleanáil teanga. Dúirt an príomh-fheidhmeannach Steve Ó Cúláin leis an gCoiste go raibh dúshlán mór ann chun aidhmeanna an Stráitéis Teanga 20 bliana a chur chun críche.
Dar le Peadar Mac Fhlannchadha ó Chonradh na Gaeilge, léirigh an Tuairisc an phráinn a bhí i gceist. Chreid sé go raibh sé indéanta an Ghaeltacht a shábhaíl.
Ach dar leis, níl an toil pholaitiúil ann faoi láthair. “Níl Aire Gaeltachta buan againn agus níl guth againn ag an Rialtas,” a dúirt sé. Mheabhraigh sé chomh maith go raibh maoiniú an Údaráis gearrtha go géar le roinnt bhlianta anuas.
Mhaígh an Seanadóir Trevor Ó Clochartaigh (Sinn Féin) gur náireach an scéal é ce chomh annamh is a bhí an Coiste ag teacht le chéile. Mheabhraigh sé an t-easpa “buy-in” agus cheistigh sé an mbeadh sé níos fearr déanamh réidh leis an Straitéis agus chur chuige nua a chur inn áit.
Dúirt an Teachta Éamon O Cuiv (Fianna Fáil) go raibh sé soiléir do aon dune ag cónaí sa Ghaeltach go raibh dúshlán mór ann.
“S’é mo bharúil nach mairfidh an Ghaeltacht gan an Ghaeilge a bheith aitheanta mar theanga naisiunta,” a dúirt sé.
Ghlac Teachtaí Sean Kyne (Fine Gael) agus Robert Dowds (Lucht Oibre) páirt sa díospóireacht chomh maith leis an Seanadóir Fiach Mac Conghail. B’é Labhrás Ó Murchú (Fianna Fáil) a bhí mar chathaoirleach.
Dúirt cathaoirleach Údarás na Gaeltacht Áine Ni Ghallachair leis an gcoiste go mba fhearr a bheith cúramach gan an Ghaeilge “a chur i gcré na cille sula bhfuil sí básaithe”.
Dúirt sí go bhfuil a lán daoine óga ag caint Gaeilge lena bpáistí agus nach raibh sé ró-mhaih nuair a bhí daoine ag caint go síoraí faoi bhás na Gaeilge.
