Bonus points for Irish
Feabhra 10, 2012
Iar-bhunscoil lán-Ghaeilge séanta mar rogha do 1,550 páiste i dTuaisceart Chill Dara
Feabhra 10, 2012
De réir fógra na Roinne Oideachais agus Scileanna le déanaí, níl sé i gceist go dtabharfaí iarratas ar ghaelcholáiste nua san áireamh agus na hiarratais ar phátrúnacht na scoile nua atá le bunú i Maigh Nuad i 2014 á mheas. Fágann an cinneadh seo nach bhfuil gaelscolaíocht ag an iar-bhunleibhéal ar fáil mar rogha don bhreis agus 1,550 páiste atá ag freastal ar bhunscoileanna lán-Ghaeilge i Maigh Nuad, Cill Choca, Léim an Bhradáin agus Dún Bóinne.
D’fhógair an Roinn Oideachais agus Scileanna i mí Iúil 2011 go mbeadh iarbhunscoil nua le freastal ar 1000 dalta le bunú i Maigh Nuad, agus go mbeadh deis ag patrúin ionchasacha iarratas a dhéanamh ar son pátrúnacht na scoile sin. Foilsíodh na critéir faoina mbeadh na hiarratais á mheas ag an Roinn, agus luadh éagsúlacht an tsoláthair sa cheantar agus rogha an phobail go sonrach ina measc.
Is léir go bhfuil neamhaird á dhéanamh ar an bhfeachtas tréan atá ar bun ó 2005 i leith le gaelcholáiste a éileamh do na páistí sin. Tá dhá iarratas déanta cheana ag Coiste Gairmoideachais Co. Chill Dara ar ghaelcholáiste a bhunú i Maigh Nuad (i 2007 agus 2010) agus tá breis agus 430 léiriú spéise ó thuismitheoirí bailithe ag an bhForas Pátrúnachta (rogha phatrúin an choiste bunaithe) don iarratas nua seo. In ainneoin an chruthúnais fíor láidir éilimh agus spéise, níl an Roinn sásta éagsúlacht an tsoláthair ná rogha phobal Chill Dara Thuaidh a thabhairt san áireamh sa phróiseas mheasúnaithe.
Rinne coiste bunaithe Gaelcholáiste Chill Dara Thuaidh suirbhé ar thuismitheoirí an cheantair i 2010 lena rogha maidir le soláthar iarbhunscolaíochta sa cheantar a mheas, agus léirigh na torthaí gurb é gaelcholáiste áitiúil céad rogha 88% dóibh siúd a ghlac páirt sa suirbhé. Tá an t-éileamh ar an ngaelcholáiste nua seo aitheanta ag tuismitheoirí agus scoilphobail Chill Dara Thuaidh, ag na pátrúin agus ag mórphobal na gaelscolaíochta, agus ba mhór an fhaillí a bheadh ann dá ndéanfadh an Roinn neamhaird de.
Ní léir go bhfuil an Roinn ag tabhairt aird ar na critéir a leagadh síos sna Socruithe Nua i gcomhair Pátrúnachta Scoileanna Nua nó ag léiriú measa ar mhianta na dtuismitheoirí i gCill Dara thuaidh. Éilíonn GAELSCOILEANNA TEO. go dtabharfaí cothrom na féinne d’iarratas an Fhorais Pátrúnachta ar phátrúnacht na scoile nua, agus iarrfaimid ar an Roinn tacaíocht mar is ceart a thabhairt don ghaelscolaíocht agus do mhianta an phobail i Maigh Nuad.
Is í GAELSCOILEANNA TEO. eagraíocht chomhordaitheach na scoileanna lán-Ghaeilge. Cabhraíonn sí le tuismitheoirí agus le grúpaí áitiúla scoileanna nua a bhunú agus tacaíonn sí leis na scoileanna atá bunaithe cheana féin.
Tuilleadh eolais:
Clare Spáinneach, Oifigeach Forbhartha, GAELSCOILEANNA TEO.
Fón: 01 8535193 Ríomhphost: cspainneach@gaelscoileanna.ie
Máirín Ní Chéileachair, Cathaoirleach, Coiste Bunaithe Gaelcholáiste Chill Dara Thuaidh
Fón: 01 6290667 Ríomhphost: mairinnicheileachair@gmail.com
Clondalkin could be Dublin’s first official Gaeltacht
Feabhra 10, 2012
Bonus points for Irish? That’s bogus
Feabhra 8, 2012
Rialtas faoi ionsaí as ‘droch-chinneadh’ eile teanga a dhéanamh
Feabhra 8, 2012
“DROCH-CHINNEADH” agus “scannalach” atá Conradh na Gaeilge agus Guth na Gaeltachta ag tabhairt ar shocrú an Rialtais chun deireadh a chur le deontais d’ábhair oidí le freastal ar chúrsaí Gaeilge sa Ghaeltacht.
Caithfidh ábhar múinteora trí sheachtaine a chaitheamh ar chúrsa Gaeltachta mar chuid éigeantach dá gcéim oideachais. Ach tá Roinn an Oideachais le deireadh a chur leis na deontais do na cúrsaí seo le hairgead a shábháil.
Thug an dá eagras le fios gur céim ar gcúl don Ghaeilge agus do gheilleagar na Gaeltachta a bhí sa chinneadh. Mhol siad gur chóir d’ábhar múinteora níos mó ama a chaitheamh sa Ghaeltacht le feabhas a chur ar a gcuid scileanna teanga.
Dúirt Éamonn Mac Niallais ón bhrúghrúpa, Guth na Gaeltachta, nach mbeadh sábháil airgid ann agus go gcosnódh sé “níos mó airgid ar an Stát chun toradh an droch-chinnidh seo a chur ina cheart nuair nach mbeadh caighdeán Gaeilge na múinteoirí sásúil a dhóthain leis an teanga a mhúineadh sna scoileanna amach anseo”.
Chreid sé nach mbeadh sé d’acmhainn ag ábhar oide ar bith íoc as cúrsa Gaeltachta as a stuaim féin. Os a choinne sin, chuidigh na cúrsaí le bonn a chur faoi theacht isteach na mban tí agus shiopaí áitiúla agus chruthaigh siad fostaíocht do mhúinteoirí agus chúntóirí sa Ghaeltacht.
Thug an dá eagras le fios go raibh an cinneadh ag teacht salach ar an straitéis 20 bliain don Ghaeilge. Mhol an straitéis cur le cúrsaí Gaeltachta agus iad a fhorbairt.
Dúirt iar-aire na Gaeltachta, Éamon Ó Cuív, TD, (FF), leis an cholún seo gur “léir go raibh cead faighte ag an Roinn Oideachais ón gCoiste Rialtais (Coiste Gaeilge an Rialtais atá faoi chathaoirleacht an Taoisigh) an straitéis 20 bliain don Ghaeilge a scoilt óna chéile agus tá sé chomh maith a rá go bhfuil deireadh leis an straitéis.
“Tuigeann éinne a thuigeann stair na teanga go bhfuil gá le múinteoirí le cumas ard sa Ghaeilge agus sin an chúis gur cuireadh plean sa straitéis le cur go mór le cumas na múinteoirí.”
Bhí malairt treo tógtha ag an Aire Oideachais, Ruairí Quinn, agus dhéanfadh an treo sin dochar don Ghaeilge. Dúirt Ó Cuív gur “léir go raibh an straitéis marbh fad is a bhaineann sé leis an nGaeltacht agus cúrsaí oideachais”.
Dúirt sé gur mar chuid de “phatrún níos leithne” Rialtais a bhí seo ag tarlú. Thagair sé don chinneadh Oifig an Choimisinéara Teanga a chónascadh le hOifig an Ombudsman agus an cinneadh deireadh a chur le Scéim Labhairt na Gaeilge sa Ghaeltacht.
Chuirfeadh an cinneadh nua seo “lagmhisneach” ar phobal na Gaeilge agus ba ghá dul i mbun “síorstocaireachta le léiriú don Rialtas nach raibh sé seo inghlactha ag pobal na Gaeilge”.
The Irish Times
“Le Chéile Arís” – dlúthdhiosca nua Ghaelscoil na Bóinne
Feabhra 8, 2012
Is cúis bhróid é go bhfuil an dara cheirnín, “Le Chéile Arís” taifeadta againn i nGaelscoil na Bóinne. Deich mbliana ó shin bhí Mícheál Ó Muircheartaigh i láthair chun an chéad diosca a sheoladh agus bhí lúcháir orainn go raibh sé linn chun an dara cheann a láinseáil. Tháinig tuismitheoirí, seantuistí, gaolta agus cairde eile na scoile chuig an seoladh oifigiúil agus chuir na páistí ceolchoirm beomhar, taitnmheach i láthair dóibh. Bhí an-áthas orainn go raibh ár n-iarscoláirí ann freisin agus iad ag cuimhneamh siar ar an uair a bhí siad féin ar an ardán.
Is iontach an éagsúlacht atá ar an CD le ceol traidisiúnta, popcheol, córchantain, amhránaíocht aonréadach, feadóga, pianó, boscaí ceoil agus giotáir le cloisint. Dá bhrí sin d’éirigh le gach uile dalta a bheith rannpháirteach agus tá an clúdach maisithe le healaín álainn na bpáistí chomh maith. Is ábhar mórtais dúinn é gur chomhoibrigh pobal na scoile chun sárchaighdeán a bhaint amach agus táimid fíor-bhuíoch do gach duine a chabhraigh linn. Beidh cuimhne go deo ag daltaí na scoile ar an sult a bhain siad as an eispéireas.
Tá an dlúthdhiosca ar fáil ar €10. Cuir glaoch orainn ar 046 9437872.
Tuairisc ar an nGaelscolaíocht
Feabhra 7, 2012
Caitheann páistí Gaelscoile níos mó ama ag léamh mar chaitheamh aimsire agus ag glacadh páirte i ngníomhaíochtaí cultúrtha ná páistí i scoileanna Béarla.
Foilsíodh tuairisc nua de chuid na hInstidiúide Taighde Eacnamaíochta agus Sóisialta (ESRI) agus Coláiste na Tríonóide, Growing Up In Ireland ar 26 Eanáir.
Bunaíodh torthaí na tuairisce ar shuirbhé, a raibh páistí 9 mbliana d’aois timpeall na tíre páirteach ann, a mheas na gníomhaíochtaí oideachais agus caitheamh aimsire a bhí acu.
Dar le torthaí an tsuirbhé, bíonn páistí Gaelscoile páirteach i gcaitheamh aimsire cultúrtha seachas bheith in ionad spóirt amháin nó ag amharc ar an teilifís, níos mó ná grúpa ar bith eile.
Dúradh go bhfuil páistí Gaelscoile, go háirithe cailíní, níos dearfaí faoin léamh agus caitheann siad níos mó ama ag léamh mar chaitheamh aimsire ná páistí i scoileanna Béarla agus i scoileanna Gaeltachta.
Léirigh an tuairisc go bhfuil curaclam níos leithne á chur ar fáil i nGaelscoileanna, áit a bhfuil níos mó béime ar ábhair éagsúla ar nós na Drámaíochta, an Cheoil agus an Chorpoideachais. Tuairiscíodh leis an toradh sin go n-úsáidtear na hábhair seo níos minice i nGaelscoileanna mar mhodhanna do mhúineadh na Gaeilge.
Anuas ar sin, tá páistí Gaelscoile níos dearfaí faoin nGaeilge. Deir 45% de pháistí Gaelscoile agus beagnach 40% de pháistí i scoileanna Gaeltachta go dtaitníonn an Ghaeilge leo ‘i gcónaí’. Ach dar leis an tuairisc, níl ach 20% de pháistí i scoileanna Béarla a dtaitníonn an Ghaeilge leo ‘i gcónaí’ agus deir 30% nach dtaitníonn an Ghaeilge leo ‘riamh’.
GAELPORT
Áiseanna foghlamtha Gaeilge anois ar iTunes
Feabhra 7, 2012
An tseachtain seo caite in Áras Shorcha Ní Ghuairim i gCárna i gCo. na Gaillimhe sheol Ceannaire RTÉ Raidió na Gaeltachta, Edel Ní Chuireáin cainéal iTunes U.
Is togra é seo de chuid na Comhairle um Oideachas Gaeltachta & Gaelscolaíochta (COGG) agus Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge, comhpháirtíocht ar cuireadh tús léi cúpla bliain ó shin agus bhí áis nua foghlama den scoth le feiceáil le linn an tseolta i gCarna.
Cnuasach saibhir fuaime, fís amhráin dánta agus scéalta staire atá curtha le chéile ó chartlann RTÉ Raidió na Gaeltachta agus ó chartlann Ollscoil na hÉireann, Gaillimh mar chuid de thionscadal taighde atá curtha i gcrích ag Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge i gCarna.
Tá an áis nua iontach seo, arna mhaoiniú ag COGG, dírithe ar na bunscoileanna agus iar-bhunscoileanna lán- Ghaeilge agus Gaeltachta ar fud na tíre. Tá os cionn 300 mír éagsúil ar fáil le seálta gleoite An Gúm agus tá físeán eolaíochta don teastas sóisearach á chur i láthair ag an múinteoir agus láithreoir Aoibhinn Ní Shúilleabháin mar mhír thábhachtach ar an áis.
Tá na scéalta agus míreanna staire le cloisteáil i gcanúintí Uladh, i gcanúint na Mumhan agus i gcanúint Chonnacht.
Is é an aidhm is mó a bhí leis ná daoine óga a mhealladh ar ais chug nósanna a bhíodh ann blianta ó shin agus iad a chur ar an eolas maidir le cultúr agus seanchas na tíre.
Tá an áis nua foghlama seo ar fáil saor in aisce @ itunes.cogg.ie
GAELPORT
Deireadh le deontas Gaeltachta d’abháir oidí
Feabhra 7, 2012
‘Dhá Chéim ar chúl’ atá sa cinneadh atá fógartha ag an Roinn Oideachais deireadh a chur le deontas d’ábhair oidí ag freastal ar chúrsaí sa Ghaeltacht, dar le Conradh na Gaeilge agus Guth na Gaeltachta.
Faoi láthair, íoctar as na cúrsaí 3-sheachtaine sa Ghaeltacht a fhreastalaíonn ábhair oidí orthu mar chuid éigeantach dá gcéim oideachais chun a gcuid scileanna Gaeilge a fheabhsú, ach tugadh le fios ag seisiún eolais i Sráid Marlboro ar an 05 Nollaig 2011 go mbeadh deireadh leis na deontais seo chun airgead a shábháil.
Ag labhairt faoin gcinneadh dúirt Julian de Spáinn, Ard-Rúnaí Chonradh na Gaeilge go raibh ceim ollmhór chun tosaigh glactha ag an Rialtas le foilsiú na Straitéise 20 bliain don Ghaeilge. Moladh sa straitéis go leanfadh ábhair mhúinteoirí clár sainithe do theagasc teanga sa Ghaeltacht agus go gcuirfí leis an am teagaisc agus freastail d’ábhair mhúinteoirí ar na cúrsaí Gaeltachta.
Mhol an Chomhairle Mhúinteoireachta chomh maith gur chóir clár tréimhse chónaithe sa Ghaeltacht, fadaithe agus athchoinceapaithe, a chur ar fáil, a bheidh anois mar chuid den chlár iomlán agus faoi stiúir dhíreach ag na soláthraithe oideachas múinteoir
“Céimeanna móra chun tosaigh a bhí sa dá mholadh seo chun feasacht agus scileanna cumarsáide Gaeilge ár múinteoirí a chothú, agus tógfar dhá chéim ar chúl má bhaineann an Roinn Oideachais agus Scileanna na deontais ó na mac léinn le freastail ar na cúrsaí Gaeltachta, arsa Julian de Spáinn.
GAELPORT
Cruinniú Eolais – Gaelcholáiste Chill Dara Thuaidh
Feabhra 7, 2012
Beidh An Foras Pátrúnachta ag reáchtáil Cruinniú Eolais an Chéadaoin seo, 8ú Feabhra 2012, le uasdátú a thabhairt do thuismitheoirí, chaomhnóirí agus an pobal i gcoitinne maidir le iarratas An Foras Pátrúnachta ar Ghaelcholáiste Chill Dara Thuaidh. Ba mhaith linn a chur in iúl don phobal go háitiúil agus go náisiúnta go bhfuil An Roinn Oideachais agus Scileanna ag diúltiú don cheantar, ina bhfuil 1,600 páistí ag fáil oideachas lán-Ghaeilge faoi láthair, iarratas do Ghaelcholáiste a ghlacadh. Creideann muid go láidir gur mí-chothromaíocht amach is amach atá ann agus ar son phobail Mhaigh Nuad agus na tíre, táimid i bhfabhar dul i ngleic le cinneadh na Roinne Oideachais agus Scileanna ar son mhuintir Chill Dara Thuaidh.
Tá níos mó ná 350 ainmneacha bailithe againn go dtí seo. Cruthaíonn sé seo go bhfuil fíor-éilimh ann sa cheantar, ach fós, níl An Roinn sásta é seo a thógáil san áireamh. Is méid suntasach de ainmneacha atá againn ach le níos mó brú a chur ar an Roinn, táimid ag impí oraibh cabhrú linn tuilleadh foirmeacha a fháil. Seo cúpla bealach gur féidir libh cabhrú leis an bhfeachtas:
- Iarr ar chara foirm réamh-chlárú a líonadh amach ar líne ag www.foras.ie
- Scríobh litir go dtí na meáin áitiúil ag léiriú do thuairimí faoin mbealach ina bhfuil an Roinn ag caitheamh leis an bhfeachtas ar son Ghaelcholáiste
- Scríobh litir nó cuir glaoch ar na polaiteoirí áitiúil sa cheantar
Is cruinniú fíor-thábhachtach é seo agus ba bhreá linn dá mbeadh sibh i láthair. Beidh muid ag scaipeadh eolais agus ag déanamh níos mó plé ar bhealaí gur féidir le tuismitheoirí agus an pobal cabhrú leis an bhfeachtas tábhachtach ar son na Gaelscoilíochta don cheantar. Is é an Aoine, 24ú Feabhra 2012 an spriocdháta do na pátrúin scoile iarratas a chur isteach go dtí an Roinn Oideachais agus Scileanna don scoil nua dara leibhéal i Maigh Nuad. Beidh an Cruinniú Eolais ar siúl ar an gCéadaoin, 8ú Feabhra ag 20:00 in Óstán an Glenroyal, Maigh Nuad, Co. Chill Dara. Táimid ag súil le fáiltiú a chur romhaibh.
