Clon Gaelscoil Concert in Kilgarriffe
Meitheamh 4, 2013
This Friday evening 7th June, a Concert at Kilgarriffe Church (of Ireland), Clonakilty will be held at 8.00p.m. in aid of Gaelscoil Chloch na gCoillte.
The line-up includes Clonakilty Junior Brass Band; Glaslinn Ladies’ Choir, Vocalists; Fiona Kelleher and Paula Kingston O’ Brien; Trad piano player Hannah Collins and past and present students of the Gaelscoil. Táille isteach €10.
Tickets available from the Gaelscoil or at the door on the night.
With the construction of the new Gaelscoil building moving apace at Fernhill Road, all at the school are looking forward to “an bogadh mór” (the big move).
Like all schools, fundraising still continues however!
All support on Friday evening appreciated.
Teagmháil: gschlochnagcoillte@gmail.com
Gaelcholáistí ainmnithe sa suirbhé Parent Power de chuid an Sunday Times
Meitheamh 4, 2013
Gabhann GAELSCOILEANNA TEO. comhghairdeas mór leis na Gaelcholáistí atá ainmnithe sa suirbhé Parent Power de chuid an Sunday Times ar an 2 Meitheamh de bharr a rathúil is atá leibhéal an aistrithe go dtí an 3 leibhéal oideachais. I measc an chéad 20 scoil fud fad na tíre tá 6 scoil lán-Ghaeilge, toradh fíor-shuntasach nuair a thógtar san áireamh nach bhfuil ach 4.9% d’iar-bhunscoileanna sna 26 contae lasmuigh den Ghaeltacht gur gaelcholáistí iad nó a bhfuil aonad lán-Ghaeilge iontu. Is léiriú é an toradh seo ar ardchaighdeán an oideachais lán-Ghaeilge maraon le díograis agus tiomantas na ndaltaí, múinteoirí agus na dtuismitheoirí. Go raibh fada buan sibh! Léiríonn an toradh seo gur fiú go mór infheistíocht na Roinne Oideachais agus Scileanna sna scoileanna lán-Ghaeilge agus tugann sé bunús d’iarratais leanúnacha GAELSCOILEANNA TEO. ar an Roinn do bhreis soláthar ag an iarbhunleibhéal ach go háirithe chun go mbeidh buntáistí an oideachais lán-Ghaeilge ag líon níos mó daltaí sa tír.
Guíonn GAELSCOILEANNA TEO. gach rath ar na daltaí ar fad a bheidh ag tabhairt faoin dTeastas Sóisearach agus faoin Ardteist sna laethanta atá romhainn.
Moladh le CCEA – leabhair iontacha
Meitheamh 4, 2013
Tá séasúr na scrúduithe ann arís.
Beidh díomá ar dhaltaí áirithe agus beidh áthas ar dhaltaí eile. Beidh imní an tsaoil ar thuismitheoirí. Beidh a lán gearán ann gan amhras. B’fhéidir go mbeidh níos mó gearán ann i mbliana toisc go gceartófar scrúduithe áirithe ar líne agus is cinnte go mbeidh fadhbanna ghearradh fiacal ann.
Ach tá níos mó in obair an Bhord Scrúduithe sa Tuaisceart (CCEA) ná ullmhúchán agus ceartúchán scrúduithe. Foilsíonn sé treoracha do mhúinteoirí agus do dhaltaí maidir le scrúduithe, ach chomh maith leis sin cuireann sé amach ábhair bhreise a chuireann le stór focal an dalta ar bhealach cruithaitheach. D’fhoilsigh sé dhá aistriúchán ar na mallaibh – ‘Anne Frank, Dialann Cailín Óig’ agus ‘An gasúr a chaith pitseamaí stríocacha’. Rinne Pádraig de Bléine an dá aistriúchán go Gaeilge ghlan bhlasta. Tá sraith de bheathaisnéisí foilsithe ag an Bhord chomh maith- ábhar léitheoireachta do dhéagóirí atá de dhíth. Agus tá CCEA i ndiaidh sé leabhrán faoi bheatha Cholm Cille a chur amach i gcomhoibriú leis an Nerve Centre i nDoire. Leabhair bheaga an-tarraingteacha atá iontu. Tá na pictiúir ar fheabhas. Insítear na scéalta i nGaeilge shimplí bheomhar agus tá an stíl thar a bheith greannmhar.Má thiontaíonn tú na leabhráin bunoscionn, faigheann tú an leagan Béarla.
Is polasaí fadcheannach é seo. Tá riachtanais na ndaltaí Gaeilge difriúil leis na riachtanais atá ag daltaí a dhéanann teangacha eile. An chéad chéim in athsheilbh na teanga atá sa GCSE. Mar sin de, is cóir cur leis an bhunGhaeilge atá de dhíth don scrúdú. Is ullmhúchán iontach é do AS agus A Leibhéal an t-ábhar breise seo. Tá pobal léitheoireachta níos leithne tuillte ag na leabhair seo. Bheadh suim iontu ag daltaí ar fud an oileáin agus ag daoine fásta gach uile áit. An dtiocfadh leis an Bhord socrú a dhéanamh le foilsitheoir?
www.derryjournal.co.uk
The way I see it
Meitheamh 4, 2013
Lost for words:
I can’t speak Irish. The only song I know in Irish is Carly Rae Jepsen’s ‘Call Me Maybe’, and I can do about four lines.
WITH my summer exam done, I realised that I am terrible at Irish. I don’t think I am the only one. I am proud of the language and I love hearing it being spoken perfectly, but hearing it being spoken as well as English is rare. Is Irish taught well?
I can barely construct a sentence. We did a mock oral and I kept saying ‘anois’. My sentences weren’t making sense. An example:
‘Last summer, I went out with friends now and now I went to matches’. If you handed that up in an English class, you would be booted down to the ordinary level.
Instead of reading those weird Irish books in national school, we should be taught the basic grammar rules. We should learn how to construct sentences in past tense, present tense, and future tense. We should also get a start on the dreaded, most feared tense ever…the modh coinníollach, the conditional tense. The ‘I would, you would, he or she would’, and so on. If we learned how to use the verb correctly, that would be half the battle.
My cousin told me her child can do ‘Baa Baa Black Sheep’ in Irish and I was quite impressed. The only song I know in Irish is Carly Rae Jepsen’s ‘Call Me Maybe’, and I can do about four lines. I know it because one of the girls who went to the gaeltacht kept singing it.
The gaeltacht should get better press. When people talk about the gaeltacht, I hear all about the ‘craic agus ceoil’. I would love if my Irish classes could be that exciting and fun.
Irish is a complex language and beautiful to hear. I realised how stunning it sounded when I went to see Ballingeary play Kiskeam, and the Ballingeary bench talked in Irish. It was nice to hear, a team spurred on in our native language.
I would love to revive the Irish language and I would like to visit the gaeltacht and learn ‘cupla focail’. I’d love to be able to go abroad and talk in my native language. I would encourage the Irish to learn a few words and embrace their language, embrace it like French people embrace French, and the Spanish people embrace Spanish.
I certainly do not want my language to fizzle out and I do not want us to lose more of our national identity. So let’s make Irish fun, let’s teach kids grammar and let’s encourage teenagers to go to the gaeltacht and have craic, and learn the cupla focail, and let’s revive our language before it’s gone for good. . Because, after all, it’s what makes us who we are.
www.irishexaminer.com
Dialann Ghaeilge an tSamhraidh i gCeatharlach
Meitheamh 4, 2013
Seoladh Dialann Gaeilge an tSamhraidh i gCeatharlach le déanaí agus is léir go bhfuil rogha leathan d’imeachtaí ar siúl ann chun freastal ar fhoghlaimeoirí agus ar chainteoirí líofa araon.
Gach eolas ó oifig Glór Cheatharlach ar 059 9158105, 085 1340047 nó emma@glorcheatharlach.ie .
Is Leor Beirt: Tiocfaidh an Ciorcal Comhrá le chéile i Leabharlann Chontae Cheatharlach gach Máirt ag 10.30r.n. ar feadh uair a’ chloig. Cuirtear fáilte roimh chainteoirí agus fhoghlaimeoirí na teanga agus bíonn cupán tae ar fáil chomh maith. Fáilte isteach ar 4ú Meitheamh agus gach Máirt go deireadh Mhí an Mheithimh.
Gaeilge Le Chéile: Beidh an teacht le chéile sóisialta míosúil i dteach tábhairne Reddys, Sráid na Tulaí ar an Déardaoin, 6ú Meitheamh ag tosnú ag 9.00i.n. Tagann an grúpa le chéile ar an gcéad Déardaoin de gach mí ar mhaithe le caint, comhrá agus comhluadar trí Ghaeilge.
Turas Treoraithe ar an Músaem: Eagrófar turas treoraithe trí Ghaeilge ar Mhúsaem Chontae Cheatharlach ar Dé Máirt, 11ú Meitheamh ag 10.30r.n. Tabharfaidh Seán Mac Diarmada, Leas-choiméadaí an Mhúsaem, léargas ar phríomh mhíreanna na hiarsmalainne. Fáilte roimh chách.
SPRAOI: Tiocfaidh SPRAOI, an grúpa dátheangach Tuistí & Leanaí le chéile ar Dé Sathairn, 8ú agus 22ú Meitheamh ag 11.00r.n. in Ionad Phobal Darach Úr. Tugann an grúpa seo deis do thuismitheoirí a bhfuil suim acu a bpáistí a thógáil le Gaeilge bualadh le chéile uair sa choicís chun taitneamh a bhaint as cupán tae agus comhrá trí Ghaeilge fhad is a bhíonn a bpáistí ag spraoi le chéile.
Corn Peile Ghlór na nGael 2013: Eagrófar Chorn Peile Ghlór na nGael 2013 do bhunscoileanna i bPáirc Éire Óg. Beidh comórtas na gcailíní ar siúl ar an Mháirt, 4ú Meitheamh agus comórtas na mbuachaillí ar an gCéadaoin, 5ú Meitheamh ag 3.30i.n. Tá an comórtas bliantúil seo teoranta do dhaltaí i rang a cúig agus faoi agus tugann na cluichí deis iontach do na peileadóirí óga a gcuid scileanna a chleachtadh ag deireadh na scoilbhliana. Agus Gaeilge a labhairt chomh maith.
Spraoicheist: Reachtáilfear SPRAOICHEIST 2013 do dhaltaí ins na hardranganna i mbunscoileanna an cheantair ar an Deardaoin 13ú Meitheamh. Eagraithe i gcomhar le Gael Linn, tiocfaidh suas le daichead foireann le chéile i Halla na Gaelscoile agus bronnfar duaiseanna agus plaiceanna ar na foirne buachach.
Naíonra Cheatharlach: Tugann Coiste Naíonra Cheatharlach cuireadh do thuismitheoirí chuig cruinniú oscailte a thionólfar sa Naíonra, Ionad Snámha, Gráig Chuilinn ar an Mháirt, 18ú Meitheamh ag 8.00i.n. Solathraíonn an Naíonra oideachas réamhscolaíochta trí Ghaeilge do pháistí óga agus an bhliain saor in aisce san áireamh. Tá clárú don scoilbhliain nua ar siúl faoi láthair agus beidh gach eolas ar fáil ag an gcruinniú oscailte.
Aisteoirí an Lóchrainn: Tar éis dóibh trí ghradam a bhuachaint ag an bhFéile Drámaíochta Náisiúnta le déanaí, tá cuireadh faighte ag Aisteoirí an Lóchrainn an dráma “An Cráiteachán” a léiriú ag Tionól Gaeltachta an tSamhraidh in Áran Mhór ar an Satharn, 6ú Iúil. Comhgháirdeachas leo agus beidh an compántas ar ais i mbun aisteoireachta sa fómhar.
Coláiste Samhraidh: Reachtáilfear Coláiste Samhraidh do dhéagóirí ó 9.30r.n. go 1.00i.n. ar feadh choicíse ó 1-12 Iúil. Beidh an cúrsa lonnaithe i nGaelcholáiste Cheatharlach agus oiriúnach do mhicléinn suas go hArdteist. Táille €200.
Campa na nÓg: Eagrófar Campa do páistí ó 4-6 bliana d’aois. Beidh rogha de dhá seachtain i mbliana agus lonnaithe sa Naíonra, Gráigchuilinn. Dátaí: 8-12 Iúil agus 15-19 Iúil. Táille €40.
Campa Samhraidh: Beidh an Campa Samhraidh oiriúnach do dhaltaí 7-11 bliana. Lonnaithe i nGaelscoil Cheatharlach ar feadh seachtaine ó 15-19 Iúil. Táille €50.
Gaeilge ins na Meáin: Cuirtear “Tobar an Cheantair”, an clár seachtainiúil trí Ghaeilge i láthair ar Kclr96fm gach Céadaoin ó 7.00-8.00i.n. Agus leanfar leis an gColún Gaeilge gach seachtain ins an Carlow Nationalist. Cuirtear fáilte roimh nuacht agus scéalta don Chlár agus don Cholún i gcónaí.
SULT agus Seisiún: Beidh fáilte roimh cách ag an oíche SULT deireannach roimh saoire an tsamhraidh ar an Déardaoin, 27ú Meitheamh ó 9.00i.n. i dTeach Dolmain. Caint, comhrá agus ceol.
www.carlow-nationalist.ie
Peig Sayers for a new generation
Meitheamh 4, 2013
A chara,
In light of Felicity Hayes McCoy’s disparaging comments towards Peig Sayers (Life, May 20th) I feel obliged to point out that the current generation of NUI Galway final year Gaeilge students informed me during course evaluation that I should have spent more time on Peig Sayers’s works, as they enjoyed her.
A majority of the 150 students chose to include Peig in their exam answers. I observed, particularly among female students, that they connected with Peig’s independent spirit and her belief that people should only marry on the strength of love for one another rather than the strength of a dowry. Her description of the first time she laid eyes on her husband – Pádraig Ó Guithín – led one student to remark, that regardless of the harrows she had suffered in her life she also enjoyed the elations of love, meaning that she truly did live it to the fullest.
I will leave you with Peig’s simple yet beautiful words: “D’fhéachamair féin ar a chéile. Do chonac rud éigin aoibhinn sa bhféachaint sin. Rud éigin a bhí thar thuiscint an duine do mhíniú anso”.
Is mise,
TOMÁS L Ó MURCHÚ,
Áras na Gaeilge,
Ollscoil Éireann,
Gaillimh.
www.irishtimes.com
Ceiliúradh Cainte i gColáiste Leoin
Meitheamh 4, 2013
Tá 2013 ainmnithe mar Bhliain na Gaeilge.
Cuireadh tús le hathbheochan na Gaeilge 120 bliain ó shin le bunú Chonradh na Gaeilge sa bhliain 1893 agus dá bhrí sin tá ceiliúradh na teanga faoi lán seoil fud fad na tíre i mbliana. Tá na mílte deis úsáide Gaeilge ar fáil don dá mhilliún duine sa phobal a bhfuil Gaeilge ar leibhéil éagsúla acu, chomh maith le daoine a mhealladh chun an Ghaeilge a fhoghlaim ó thús.
Is féile bhliana ar son na teanga í Bliain na Gaeilge agus tá imeachtaí spraíúla éagsúla á n-eagrú chun an pobal a spreagadh lena gcuid Gaeilge a úsáid go rialta. Ceann de na tionscnaimh sin ná “Ceiliúradh Cainte i Scoileanna”. Roghnaíodh Dé Céadaoin, 17 Aibreán don tionscnamh áirithe seo agus iarradh ar scoileanna clárú don dushlán chun Gaeilge a labhairt thar 12 uair a’ chloig. B’é aidhm an tionscnaimh ná na daltaí agus pobal na scoile a spreagadh chun labhairt as Gaeilge amháin do lá iomlán sa bhaile, ar scoil, le cairde, ag siopadóireacht, ag spraoi agus eile.
I measc na scoileanna a ghlac páirt sa Cheiliúradh Cainte bhí na daltaí i mbliain 2 agus i mbliain 4 i gColáiste Leoin Naofa, Ceatharlach. An múinteoir Gaeilge Karen Ní Riain a d’eagraigh an ceiliúradh agus a threoraigh imeachtaí an lae. Bhí na daltaí féin an-tógtha leis an smaoineamh agus thugadar faoin dúshlán go fonnmhar. Chaitheadar t-léinte leis an manadh “Labhair Gaeilge Liom Inniu” curtha ar fáil ag Conradh na Gaeilge atá ag tiomáint Bhliain na Gaeilge i gcomhar le Bliain na dTóstal.
Bhí Iníon Ní Riain thar a bheith sásta leis an lá. “Bhí ceiliúradh iontach againn agus rinne na daltaí agus na múinteoirí iarracht an-mhór an Ghaeilge a labhairt go nádúrtha i rith an lae” arsa Karen. “Thar aon ní eile bhaineadar taitneamh as an nGaeilge agus thuigeadar gur teanga bheo í agus gur féidir í a usáid go nádúrtha lasmuigh den seomra ranga”.
Bhí am iontach ag gach éinne agus chomh maith leis an teanga a cheiliúradh sa scoil don lá d’eagraigh na daltaí bailiúchán ar mhaithe leis an eagras deonach Headstrong a dhíríonn aird ar shláinte intinne i measc daoine óga. Thug beirt mhac léinn as Bliain 2D, Ciara Céitinn agus Aoife Nic Aonghusa agus an múinteoir Karen cuairt ar Kclr chun tuairisc a thabhairt ar an gclár Tobar an Cheantair faoi Cheiliúradh Cainte i gColáiste Leoin. Ba léir gur bhaineadar taitneamh agus tairbhe as taithí an lae agus as labhairt faoi ar an raidió. Ba léir freisin go mbeidh siad réidh chun a thuilleadh Ceiliúraidh Cainte a eagrú sa scoil roimh dheireadh Bhliain na Gaeilge 2013.
www.carlow-nationalist.ie
Irish drive’s second birthday party to take place in CoC13
Meitheamh 4, 2013
THE second birthday party for an initiative to get as many people as possible across the whole of Northern Ireland speaking the Irish language by 2015 will take place in Londonderry UK City of Culture in 2013.
Last year’s Líofa (fluent) Party, which took place over one day in Custom House Square in Belfast last year, cost £17k.
It featured performances from a range of artists including renowned Dungiven harpist Nodlaig Brolly.
Culture Minister Carál Ní Chuilín has now announced that this year’s birthday party will take place in Londonderry in September.
The Minister explained: “This year’s Líofa birthday party will be held in Derry, as part of the City of Culture.”
The Culture Minister concluded: “The event will be held in early September and will provide a focus for individuals and Irish Language organisations with the aim of promoting and publicising the Irish Language to all.”
www.londonderrysentinel.co.uk
Campaí Samhraidh / Campa na nÓg
Meitheamh 4, 2013
8 Iúil 2013 – 19 Iúil 2013
Beidh neart campaí éagsúla samhraidh á reáchtáil ag Glór Cheatharlach i gCeatharlach an samhraidh seo le neart himeachtaí do dhaoine óga. Is eagraíocht áitiúil í Glór Cheatharlach chun an teanga a chur chun cinn i mBaile Cheatharlach.
Campa na nÓg: Eagrófar Campa do páistí ó 4-6 bliana d’aois i gCeatharlach an samhraidh seo. Beidh rogha de dhá seachtain i mbliana agus lonnaithe sa Naíonra, Gráigchuilinn. Dátaí: 8-12 Iúil agus 15-19 Iúil 2013. Táille €40.
Campa Samhraidh: Beidh an Campa Samhraidh oiriúnach do dhaltaí 7-11 bliana. Lonnaithe i nGaelscoil Cheatharlach ar feadh seachtaine ó 15-19 Iúil. Táille €50.
Mar chuid lárnach de na campaí seo bíonn neart imeachtaí á reáchtáil ina measc bíonn Scéalaíocht, ealaín agus ceol, drámaíocht, spóirt agus spraoi, agus amhránaíocht mar aon le turais agus neart spraoi.
Tá tuilleadh eolais ar fáil thíos ó Emma i nGlór Cheatharlach.ar 059 9158105 / (085) 1340047 nó seol ríomhphost chuig emma@glorcheatharlach.ie
Tá liosta iomlan de na himeachtaí Gaelacha i gCeatharlach ar fáil ar: www.glorcheatharlach.ie
Foilsithe ar Gaelport.com
Dianchúrsa Gaeilge
Meitheamh 4, 2013
Tá áiteanna fós ar fáil ar Dhianchúrsaí Gaeilge in Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge, An Cheathrú Rua ón 10 – 21 Meitheamh 2013.
Tá cúrsaí seachtaine agus cúrsa coicíse ar fáil do dhaoine fásta a rinne staidéar ar an nGaeilge ar scoil ach nár chleacht í le tamall fada; d’ foghlaimeoirí a bhfuil dianstaidéar déanta acu uirthi le roinnt blianta agus do dhaoine atá ábalta comhrá a dhéanamh ach ar mian leo cur lena stór focal agus lena n-eolas ar chúrsaí gramadaí.
Is ceantar láidir Gaeltachta é an Cheathrú Rua agus bíonn deis ag ár rannpháirtithe gach a bhfuil foghlamtha go foirmiúil acu sa rang a chleachtadh go nádúrtha i suíomh Gaeltachta.
Tuilleadh eolais:
An Rúnaí,
Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge,
An Cheathrú Rua,
Co. na Gaillimhe.
Fón: 091 595101
Ríomhphost: cursaigaeilge@oegaillimh.ie
Gréasán: www.oegaillimh.ie/acadamh
Foilsithe ar Gaelport.com
