Polasaí Oideachais Gaeltachta geallta roimh dheireadh na bliana agus i bhfeidhm Meán Fómhair 2017
Meán Fómhair 16, 2016
Rachfaidh an Polasaí Oideachais Gaeltachta os comhair bhord an Rialtais go gairid i ndiaidh cruinniú an choiste idir ranna faoi chúram an Taoisigh ar an 5 Deireadh Fómhair, a dúirt an tAire Stáit Gaeltachta, Seán Kyne, T.D. ag cruinniú le toscaireacht de chuid Gaelscoileanna Teo. inné.
Buiséad de €7 milliún in aghaidh na bliana atá luaite do chur i bhfeidhm an pholasaí, a mhaígh an tAire. Cé nár cuireadh an dréacht pholasaí os chomhair na toscaireachta, tugadh le fios go gcuimsíonn sé an chuid is mó de na moltaí a bhí leagtha amach sa cháipéis Moltaí Polasaí don Soláthar Oideachais i Limistéir Ghaeltachta, a foilsíodh Bealtaine 2015. Ghlac an tAire go tuisceanach le hábhair imní na toscaireachta faoin bpráinn a bhain le foilsiú an Pholasaí, agus faoin lagmhisneach atá ar phobail na Gaeltachta leis an bhfolús treorach atá ann i dtaobh an luaththumoideachais agus feidhmiú an churaclaim nua bunscoile, i measc go leor eile.
Ábhar dóchais a bhí ann don toscaireacht leibhéal na tuisceana agus tacaíochta a léirigh an tAire do dhúshláin na scoileanna Gaeltachta ag an dá leibhéal, ar a n-áirítear an cóimheas múinteoirí le daltaí i scoileanna beaga, cás na n-oileán, soláthar múinteoirí mar aon le soláthar acmhainní teagaisc agus foghlama. Ina chuid focail féin, léirigh sé go bhfuil seasamh leochaileach na scoileanna beaga agus scoileanna na n-oileán “tromchúiseach” agus aithníonn sé an ghá le hinfheistíocht chuí agus feachtais tacaíochta. Aithníodh freisin go bhfuil sé riachtanach go mbeadh ionadaíocht chuí ó bhunscoileanna agus iarbhunscoileanna Gaeltachta ar bhord COGG chun a chinntiú go mbeidh guth an oideachais Gaeltachta lárnach i bhforbairt na hearnála.
Deir Bláthnaid ní Ghréacháin, Ardfheidhmeannach Gaelscoileanna, ina leith, “táimid an-bhuíoch don Aire as an tacaíocht a gheall sé don toscaireacht thar ceann na scoileanna Gaeltachta go gcinnteoidh sé go ndéanfaidh an Rialtas beart de réir briathar agus go bhfoilseofar an Polasaí Oideachais Gaeltachta roimh dheireadh na bliana”. Anuas air sin, “aithníonn an tAire go bhfuil priarachtaí eile ag scoileanna Gaeltachta ar a n-áirítear an cóimheas múinteoirí le daltaí nach bhfuil tógtha san áireamh sa pholasaí oideachais Gaeltachta, agus impímid air tionchar dearfach a imirt ar an Rialtas agus ar an Roinn Oideachais agus Scileanna chun críche athbhreithniú ar an gcás agus cóimheas nua a chur i bhfeidhm a chinnteoidh inmharthacht agus caomhnú scoileanna beaga Gaeltachta agus oileán, an teanga agus na pobail lena mbaineann”.
Impíonn Gaelscoileanna Teo. ar an Aire dul i bhfeidhm go dearfach ar an Rialtas faoi fhoilsiú an pholasaí ar bhonn práinne, polasaí a thugann aghaidh ar an iliomad castachtaí agus dúshláin a bhaineann leis an oideachas Gaeltachta.
Is iad Peadar Ó Sé, Príomhoide Ghairmscoil Cholmcille, Indreabhán, Seán Mac Donnacha Príomhoide, Scoil Chuimsítheach Chiarain, An Cheathrú Rua, Mairead Ní Chualain, S.N. Leitir Meallain, Anna Ní Chartúir S. N. leitir Múcu agus Comac ó Tuairisc, Scoil Éinne an Spidéal na múinteóirí Gaeltachta a bhí i láthair ag an gcruinniú.
An eagraíocht Gaelscoileanna ag féachaint lena hainm a athrú ag cruinniú urghnách
Meán Fómhair 16, 2016
D’fhéadfadh go bhfuil athrú ainm i ndán don eagraíocht Gaelscoileanna Teo, ceann de na heagraíochtaí Gaeilge is aitheanta sa tír. Beidh rún á rith ag Bord Stiúrtha Ghaelscoileanna ag cruinniú urghnách a bheidh ag an eagraíocht an mhí seo chugainn chun an t-ainm a athrú.
Is é an rún a chuirfear faoi bhráid an chruinnithe:
‘Go ndéanfar ainm na heagraíochta, Gaelscoileanna Teo., a athrú go Gaeloideachas: Guth don Oideachas Lán-Ghaeilge (mar shluán).’
Beidh cead ag aon scoil atá ina ball de Ghaelscoileanna Teo suas le trí vóta a caitheamh nuair a chuirfear an rún chun vóta in Óstán Clarion i mBaile Átha Cliath ar an 6 Deireadh Fómhair.
Ní foláir do chomhalta ó scoil a bheith i láthair ag an gcruinniú urghnách le go mbeadh vóta ag an scoil sin.
Tá an rún á chur chun cinn i bhfianaise an athraithe atá tagtha ar chúraimí na heagraíochta ó ceapadh ina ceanneagraíocht í in 2014.
D’fhág an t-athrú sin go bhfuil cúraimí anois ar Ghaelscoileanna Teo i dtaobh scoileanna lán-Ghaeilge sa Ghaeltacht agus taobh amuigh di chomh maith le naíonraí lán-Ghaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht.
Dheimhnigh urlabhraí de chuid Gaelscoileanna Teo le Tuairisc.ie gur ‘Gaeloideachas’ a thabharfaí ar an eagraíocht feasta dá rithfí an rún an mhí seo chugainn, ach nach mbeadh “rud ar bith deimhnithe” go dtí go mbeadh an cruinniú sin thart.
Bunaíodh an eagraíocht Gaelscoileanna Teo. sa bhliain 1973 leis an nGaelscolaíocht a chur chun cinn.
Neart imeachtaí Gaeilge ar fud na tíre anocht d’Oíche Chultúir 2016
Meán Fómhair 16, 2016
Beidh ealaín agus ceol i gConamara, Mícheál Ó Coileáin fillte ar Ardoifig Chonradh na Gaeilge, an Asgard i nGaoth Dobhair an athuair agus go leor leor imeachtaí eile ar siúl d’Oíche Chultúir na bliana seo.
Beidh beagnach 30 imeacht ar siúl sa Ghaeltacht mar chuid d’Oíche Chultúir 2016 anocht. Beidh na himeachtaí ar siúl i ngach aon cheantar Gaeltachta sa tír agus beidh suas le 60 imeacht Gaeilge eile ag tarlú in áiteanna eile ar fud na tíre.
I measc bhuaiceanna na Gaeltachta beidh oíche ‘Spraoi, Draíochta agus Siamsaíochta’ ar an Spidéal i nGaillimh, oíche shiamsaíochta i Ráth Chairn, ‘Ealaín sa Lab’ sa Daingean, agus oíche airneáin sa Chrannóg sna Doirí Beaga.
Is imeacht bliantúil í an Oíche Chultúir atá ar siúl anois ó 2006, nuair a thosaigh sí i gceantar Bharra an Teampaill i mBaile Átha Cliath. Tapaíonn tuairim is 350,000 duine an deis chun cuairt a thabhairt ar imeachtaí na hoíche a bhíonn ar siúl i músaeim, gailearaithe, agus ionaid chultúir eile timpeall na tíre anois.
Is í seo an seachtú bliain don Ghaeltacht a bheith páirteach san oíche agus tá na himeachtaí go léir á n-eagrú saor in aisce ar fud na Gaeltachta i gcomhar le hEalaín na Gaeltachta Teo.
Dúirt lucht eagraíochta na hOíche Cultúir sa Ghaeltacht go bhfuil na healaíona “fíorthábhachtach” d’fhéiniúlacht na Gaeltachta agus gur deis atá san oíche “cur i gcuimhne dár bpobal féin agus go náisiúnta an ealaín ardchaighdeáin atá á cruthú sa Ghaeltacht”.
Tá clár iomlán na Gaeltachta ag bun an ailt seo agus an t-eolas breise ar fad faoi na himeachtaí ar fáil ar shuíomh na hOíche Cultúir 2016.
Tá os cionn 60 imeacht Gaeilge ar siúl anocht taobh amuigh den Ghaeltacht. I measc na n-imeachtaí sin, beidh oíche amhránaíochta faoi stiúir Dhoiminic Mhic Ghiolla Bhríde in Ionad Uiscebhealaí na hÉireann i mBaile Átha Cliath; seisiún ceoil do dhaoine óga agus rang damhsa ar an sean-nós do dhaoine fásta in Áras na nGael i nGaillimh; ceardlann agus ceolchoirm le Emma Ní Fhíoruisce agus JJ Ó Dochartaigh in Ard Mhacha; agus go leor eile timpeall na tíre.
Ar cheann de na himeachtaí ba mhó a tharraing caint anuraidh bhí Rásaí na gCurachaí ar an Life a d’eagraigh Oireachtas na Gaeilge. Beidh na rásaí sin ann arís i mbliana. Cuirfear ús leis ag 5.30 in aice leis an Jeanie Johnston agus rachaidh na hiomróirí chomh fada le Droichead na Leathphingine agus ar ais.
Beidh Foras na Gaeilge ag ceiliúradh Oíche Chultúir freisin anocht agus filíocht ó pheann Sheán Uí Ríordáin á cur le ceol i gceannáras na heagraíochta i mBaile Átha Cliath ag 8.
Sábháil an Dáta do Chomhdháil Oideachais 2016
Meán Fómhair 15, 2016
Tá áthas orainn in a rá gur féidir clárú anois do Chomhdháil Oideachais 2016 i gcomhpháirt le Gaelscoileanna Teo. agus COGG.
Beidh an comhdháil ar siúl ar an Aoine, 11 Samhain 2016 in Óstán Ormonde, Cill Chainnigh. Is féidir bhur scoileanna / naíonraí a chlárú anois ar líne.
Táillí Comhdhála:
Bunscoileanna / Iarbhunscoileanna le ballraíocht Gaelscoileanna Teo: €75 an duine
Bunscoileanna / Iarbhunscoileanna gan bhallraíocht Gaelscoileanna Teo: €100 an duine
Naíonraí: €50 an duine
Mic léinn lán-aimseartha: €50 an duine
Tá lón agus dinnéar san áireamh sna táillí thuas. Má chláraítearceathrar duine le chéile, beidh an cúigiú duine saor in aisce, ní ghá ach teagmháil a dhéanamh leis an oifig ag oifig@gaelscoileanna.ie nó 01 8535195 leis seo a shocrú.
Beidh níos mó eolais mar gheall ar chlár na comhdhála agus eile á sheoladh amach againn go luath.
Ranganna Oíche ag tosú go luath le Ghaelchultúir
Meán Fómhair 15, 2016
Ranganna Oíche ag tosú go luath | Evening classes starting soon
Cuirfear tús arís le ranganna oíche Gaeilge Ghaelchultúir do dhaoine fásta idir 26 agus 29 Meán Fómhair 2016 i mBaile Átha Cliath agus i gCeatharlach.
Gaelchultúr’s Irish language evening classes for adults will begin again 26–29 September 2016 in Dublin and Carlow.
Cód Lascaine | Discount Code
Sibhse atá ar ár liosta seoltaí, táimid ag cur cód lascaine ar fáil daoibh a laghdóidh praghas an chúrsa seo 5%. Agus tú i mbun clárúcháin, níl le déanamh agat ach an cód seo a leanas a chur isteach: f0mh4r2016
(Rachaidh an cód seo in éag 21 Meán Fómhair, 2016.)
For those of you on our mailing list we’re providing a discount code that will reduce the cost of the course by 5%. All you need to do is enter the following code when registering: f0mh4r2016
(This code will expire 21 September, 2016.)
Cad a gheobhaidh tú? | What do you get?
• Leabhrán ceangailte agus nótaí uile an chúrsa ann | A bound booklet with all of the course notes
• Rochtain ar ábhar an chúrsa ar líne | Access to course material online
• Cúrsaí atá struchtúrtha agus dea-fhorbartha | Structured, well-developed courses
• Dlúthdhiosca agus cleachtaí éisteachta an chúrsa air | A CD with all the listening exercises from the course
• Múinteoirí atá an-chumasach agus cairdiúil | Extremely competent and friendly teachers
• Béim ar labhairt na Gaeilge seachas ar léamh nó ar scríobh | An emphasis on speaking Irish rather than on reading or writing
www.gaelchultur.com
Comhdháil Oideachais 22 Meán Fómhair
Meán Fómhair 14, 2016
Comhdháil Oideachais
Soláthar múinteoirí don iar-bhunscolaíocht lán-Ghaeilge:
Deiseanna agus dúshláin
22 Meán Fómhair 2016, Túr an Chloig, An Roinn Oideachais & Scileanna, BÁC 1
Cláraigh roimh Aoine, 16 Meán Fómhair trí teagmháil le: oifig@gaelscoileanna.ie | 01 8535195 |
Áis Scoile: Tobshlua 1916 & An Eilifint sa GPO
Meán Fómhair 7, 2016
Mír scoraíochta dhátheangach is ea Tobshlua 1916 ar an réabhlóid teangan agus
chultúrtha in Éirinn ón dtréimhse suas go Éirí Amach na Cásca 1916. Lán go barra le
giotaí óráidí, amhrán agus filíochta bunaithe ar obair Chonradh na Gaeilge ón
dtréimhse sin, ardaíonn An Eilifint sa G.P.O. ceist athuair maidir lenár bhféiniúlacht
mar Ghael sa lá atá inniu ann.
Níl uait ach baicle beag aisteoirí chun Tobshlua 1916 a dhéanamh ar an toirt mar dhea,
agus an lucht féachana a tharrac’ isteach ann. Oiriúnach mar réamh imeacht do
dhrámaí, ar thaobh sráide le linn féilte, nó mar lón anama i scoileanna, ionaid
shiopadóireachta agus foirgnimh phoiblí.
Comhfhiontar de chuid An Lab agus Oifig Gaeilge Chomhairle Contae Chiarraí.
An Eilifint sa GPO -Tobshlua 1916
(English) Enrolment doubles at Irish medium school in Dungiven
Meán Fómhair 6, 2016
Multi-denominational Gaelscoil opens for pupils of 15 different nationalities
Meán Fómhair 2, 2016
Ireland’s latest all-Irish secondary school has opened in a state-of-the art building – with students of 15 different nationalities.
Coláiste Ghlór na Mara, on Naul Road, Balbriggan, north Co Dublin, currently has 130 pupils but will eventually accommodate 1,000.
The multi-denominational school, which opened in temporary premises in 2014, is catering for a burgeoning teenage population in north Dublin, Meath and south Louth. It brings to 69 the number of schools under the umbrella of An Foras Pátrúnachta, a patron body for Irish-medium schools.
Principal Aoife Elster said the school was open to all and that pupils did not need to have attended a Gaelscoil before enrolment.
“It is really encouraging that students with such diverse backgrounds and cultures have chosen to learn through Irish,” she said.
Many of the pupils have attended a local all-Irish primary school, while others are travelling from Swords, Drogheda and Ashbourne, which An Foras Pátrúnachta says is down to a lack of other Irish-medium second-level schools in neighbouring counties.
This month, nine new post-primary schools are opening to cater for Ireland’s teenage surge, while others, such as Coláiste Ghlór na Mara, are moving into permanent premises.
www.independent.ie
An 20 iarbhunscoil lán-Ghaeilge ‘is fearr’ sa tír…
Meán Fómhair 2, 2016
Tá Coláiste Chnoc na Labhras ar an iarbhunscoil lán-Ghaeilge ‘is fearr’ sa stát – agus ar an iarbhunscoil ‘is fearr’ sa stát don tríú bliain as a chéile, de réir staitisticí a foilsíodh ar The Sunday Times.
Tá Coláiste Ailigh i Leitir Ceanainn i nDún na nGall ar bharr an liosta do Chúige Uladh. Cothrom an ama seo anuraidh, iarbhunscoileanna lán-Ghaeilge a bhí ar bharr an liosta náisiúnta i ngach aon chúige ach ní hamhlaidh an scéal i mbliana.
Thóg Coláiste Gonzaga, scoil phríobháideach i mBaile Átha Cliath, áit Choláiste Íosagáin i gCúige Laighean agus tá Coláiste na Coiribe sa dara háit i mbliana i ndiaidh Scoil Salerno nó Meánscoil Íosa agus Mhuire i gcathair na Gaillimhe, atá ar bharr an liosta i gCúige Chonnacht.
Tá scagadh déanta ag Tuairisc.ie ar an tábla agus liosta de na 20 iarbhunscoil lán-Ghaeilge is fearr sa stát curtha i dtoll a chéile againn bunaithe ar an eolas a foilsíodh in The Sunday Times.
Tá na hiarbhunscoileanna lán-Ghaeilge ‘is fearr’ sa Stát le fáil ar fud na tíre, ó Dhún na nGall go Loch Garman agus ó Mhuineachán go Ciarraí.
Bunaíodh na staitisticí ar eolas a bailíodh faoi líon na ndaltaí in iarbhunscoileanna uile na tíre a chuaigh ar aghaidh go dtí 32 institiúid tríú leibhéal thuaidh agus theas.
Is iad na scoileanna céanna, nach mór, atá ar an liosta i mbliana is a bhí anuraidh agus is beag athrú atá tagtha ar ord an liosta.
Tá Coláiste Chois Life i Leamhcán imithe suas céim amháin go dtí an séú háit ar an liosta agus Coláiste Oriall i Muineachán tite ón séú háit go dtí an naoú háit.
Ní raibh Coláiste Chineáil Eoghain ar an liosta náisiúnta den 400 scoil ‘is fearr’ anuraidh ach tháinig sé isteach sa 51ú háit ar an liosta náisiúnta agus sa 10ú háit ar liosta na n-iarbhunscoileanna lán-Ghaeilge i mbliana agus 66.7% de dhaltaí na scoile ag freastal ar an tríú leibhéal.
Baineann conspóid go minic le táblaí na scoileanna a fhoilsítear sna nuachtáin náisiúnta.
Sna liostaí ‘scoileanna friothálacha’ seo, déantar iarbhunscoileanna a mheas bunaithe ar líon na ndaltaí a théann ar aghaidh uathu go dtí institiúidí tríú leibhéal áirithe tar éis na hArdteistiméireachta. Dar le mórán, slat tomhais róchúng ar chaighdeán agus leithne an chineál oideachais a chuirtear ar fáil i scoileanna iad na táblaí seo.
Is éard atá i gceist le ‘céatadán ar an tríú leibhéal’ sa tábla thuas ná céatadán na ndaltaí ón scoil a chláraigh le 32 institiúid tríú leibhéal le linn na mblianta acadúla 2013-14, 2014-15 agus 2015-16.
www.tuairisc.ie
