Méid an Téacs

Cúrsa Bainistíochta Inmheánach Scoile

Iúil 7, 2008

Eagraithe ag: GAELSCOILEANNA TEO. i gcomhpháirtíocht le hIonad Oideachais Bhaile Átha Cliath Thiar.

Dátaí: 18ú – 22ú Lúnasa 2008

 

Am: 09.30 – 14.00

 

Ionad: Óstán Plaza, Tamhlacht, Baile Átha Cliath 24

 

Costas: €50 (seic iniata le hIonad Oideachais, Baile Átha Cliath Thiar

 

OIriúnach do: Príomhoidí nua, Leas-phríomhoidí agus múinteoirí le dualgais bhainistíochta orthu

 

Cainteoirí: Anita Nic Amhlaoibh, Máirín Ní Chéilleachair, Sinéad Ní Nualáin, Mícheál Ó Broin, Dónal Ó Conaill, agus Foireann GAELSCOILEANNA TEO.

 

Faoi chaibidil:

  • Ceisteanna T1 agus an Tumoideachas
  • Míniú ar an sainmheon lán-ghaelach agus conas “pobal lán-ghaelach” a bhunú i measc an scoilphobail
  • Poiblíocht agus ocáidí scoile a eagrú
  • Ról an Bhoird Bainistíochta agus ról an phátrúin mínithe don mhúinteoir
  • Conas Féilire riaracháin na bliana a chur le chéile. Spriocdhátaí tábhachta a aimsiú
  • Cóiríocht Scoile: cóiríocht bhuan. Léiriú ar chonas suíomh a aimsiú agus iarratas a dhéanamh ar scoil bhuan
  • An córas pleanála agus tógála a mhíniú
  • Ag cothú gaoil dearfacha sa scoil; scileanna bainistíochta coimhlinte éagsúla a chur in oiriúint do shuíomhanna agus d’ocáidí chuí
  • Conas aire a thabhairt duit féin, strus agus brú oibre a sheachaint
  • Ag plé le tuismitheoirí, conas córas cumarsáide éifeachteach a fhorbairt sa scoil
  • Gaelscoileanna mar eagras, conas gur féidir leis tacú le scoileanna
  • Earcaíocht: conas tabhairt faoin bpróiseas ó thús go deireadh

 

Áirithintí chuig:
Clare Walsh
Leas-Ardfheidhmeannach Gníomhach
GAELSCOILEANNA TEO.
Teach Regus, Bóthar Fhearchair
BÁC 2
Teil.  00353 1 4773158
clare@gaelscoileanna.ie
www.gaelscoileanna.ie

Cill Chainnigh Ainmnithe mar Óstbhaile do Chomhdháil Bhliantúil agus Comhdháil Oideachais 2009

Iúil 1, 2008

I bhfianaise go bhfuil fás as cuimse san éileamh ar an ngaeloideachas i mbaile Chill Chainnigh le blianta beaga anuas, is cúis áthais do GAELSCOILEANNA TEO. a fhógairt gur roghnaíodh baile Chill Chainnigh mar óstbhaile do Chomhdháil Bhliantúil agus Comhdháil Oideachais 2009. Socraíodh go reáchtálfar an Chomhdháil thuasluaite san óstán Ormonde, Cill Chainnigh ar an 20ú agus an 21ú Samhain 2009.

Tá na pleananna ag dul ar aghaidh leis an dara bhunscoil lán-Ghaeilge a bhunú i mBaile Chill Chainnigh agus d’fháiltigh coiste bunaithe nua-cheapaithe na scoile seo go mór leis an nuacht. Dar le Rúnaí an choiste, Eimear Ní Laoí, ‘Agus muid ag obair i dtreo Mheán Fómhair 2009 mar dháta oscailte don bhunscoil lán-Ghaeilge nua, fáiltíonn an coiste bunaithe go mór roimh rogha GAELSCOILEANNA TEO. an Chomhdháil Bhliantúil a thabhairt go Cill Chainnigh i 2009. Tuigimid gur ócáid thábhachtach do bhaile Chill Chainnigh í seo a thógfaidh tuismitheoirí, múinteoirí agus príomhoidí ó ghaelscoileanna na tíre le chéile’.

Bhuail baill ón gcoiste bunaithe le baill ó Bhord Stiúrtha GAELSCOILEANNA TEO. san Óstán Ormonde, Cill Chainnigh ar an 28ú Meitheamh chun an ghné phraiticiúil de bhunú scoile a phlé.

Is í GAELSCOILEANNA TEO. eagraíocht chomhordaithe na scoileanna lán-Ghaeilge. Cabhraíonn sí le tuismitheoirí agus le grúpaí áitiúla scoileanna nua a bhunú agus tacaíonn sí leis na scoileanna atá bunaithe cheana féin. Tá 169 bunscoil agus 43 iar-bhunscoil lasmuigh den Ghaeltacht ag cur oideachais lán-Ghaeilge ar fáil faoi láthair.

CRÍOCH.

Tuilleadh eolais: Clare Walsh clare@gaelscoileanna.ie, +35314773158 / +353 86-373 1908.

Aitheantas Buan bronnta ar Ghaelscoil Uí Earcáin

Meitheamh 26, 2008

Is cúis mhór áthais do Bhord Bainistíochta Ghaelscoil Uí Earcáin go bhfuil cinneadh glactha ag an Roinn Oideachais agus Eolaíochta aitheantas buan a bhronnadh ar an scoil.  Tháinig an dea-scéal chuig an scoil thar guthán inné, agus tá tugtha le fios ag an Roinn go bhfuil deimhniú i bhfoirm litreach ar an mbealach chuig an scoil anois.

Is cinneadh dearfach é seo a chinntíonn go mbeidh seasamh láidir ag an scoil amach anseo agus muid i mbun an ghaelscolaíocht a chur chun cinn mar an rogha is fearr do thuismitheoirí agus do dhaltaí i bhFionnghlas.

Tá an-chuid oibre déanta ag na tuismitheoirí agus ag na múinteoirí ar bhonn deonach don chuid is mó, agus ag ionadaithe poiblí sa cheantar chun an t-aitheantas seo a bhaint amach. Ba mhaith liom an deis a thapú buíochas a ghabháil leo as a ndílseacht don scoil.  Ba mhaith liom buíochas ar leith a ghabháil thar ceann Boird Bainistíochta na scoile le Leah Ní Mhaoláin, Príomhoide na scoile, agus le Pat Carey, T.D., as a ndíograis maidir le todhchaí láidir a chinntiú do Ghaelscoil Uí Earcáin.

Níl anseo ach céim dhearfach amháin chun tosaigh, dar ndóigh, ach deimhníonn an dul chun cinn seo go leanfar leis an bhfás agus an bhforbairt sa scoil ar bhonn leanúnach le dea-thoil an phobail, dian obair na dtuistí agus na múinteoirí, agus lán-tacaíocht na bPatrúin agus an mBord Bainistíochta.  Táimid buíoch don Roinn Oideachais agus Eolaíochta freisin as an gcomhoibriú leanúnach anois agus ar aghaidh do bhunú agus do bhuanú na scoile seo agus guím gach rath ar an scoil i gcónaí.

Pádraig Mac Criostail
Cathaoirleach
Bord Bainistíochta Ghaelscoil Uí Earcáin
26 Meitheamh 2008

 

Aire Nua Oideachais Ceaptha

Bealtaine 8, 2008

Focal Comhghairdeas ó GAELSCOILEANNA TEO.

Déanann GAELSCOILEANNA TEO. comhghairdeas leis an an Teachta Dála, Batt O’Keeffe ar a cheapachán mar Aire Oideachais agus Eolaíochta. Is as Corcaigh don Aire nua Oideachais, an ceantar is láidre gaelscolaíochta sa tír. Cuirimid fáilte roimhe agus é ag tabhairt faoin bpost úr dúshlánach atá roimhe.

Leis an gceapachán seo, leathnaítear an deis amach romhainn súil úr a chaitheamh ar na saincheisteanna agus na hábhair is mó imní in earnáil an oideachais agus in earnáil na gaelscolaíochta. Áirítear i measc na saincheisteanna seo géarchéim an luath-thumoideachais, méid ranganna, deontais caipitíochta, uathachas, pleanáil straitéiseach sa soláthar oideachais, agus eile.

Deir Bláthnaid ní Ghréacháin, Ardfheidhmeannach na hEagraíochta, “Tá deis iontach againn anois idirphlé straitéiseach a dhéanamh leis an Aire O’Keeffe faoi thábhacht cosaint an chórais luath-thumoideachais, faoi riachtanais cóiríochta na scoileanna lán-Ghaeilge agus faoi fhorbairt na tacaíochtaí uile riachtanacha in earnáil na gaelscolaíochta.  Le dea-thoil, feasacht dhoimhin ar shainriachtanais na hearnála agus cur chuige comhoibritheach, táimid an-dóchasach go rachfaidh earnáil na gaelscolaíochta ó neart go neart faoi chúram an Aire nua.”

Tagann an tAire O’ Keeffe i gcomharbhacht ar an Aire Hanafin a d’oibrigh go díograiseach le linn a tréimhse sa phunann oideachais. Guímid gach rath uirthi agus í ag tabhairt faoi dhúshláin nua sa Roinn Leasa Shóisialaigh.

Déanann GAELSCOILEANNA TEO. comhghairdeas ar leith leis an Aire Gnóthaí Pobail, Tuaithe agus Gaeltachta, Éamon Ó Cuív, TD as an ath-cheapachán.  D’fháiltigh Mícheál Ó Broin, Uachtarán na hEagraíochta roimh an leanúnachais seo nuair a deir sé “fáiltím go mór roimh na deiseanna atá ann níos mó comhoibrithe tras-rannach a eascróidh as don earnáil. Ábhar dóchais agus spreagtha é ceapachán an Taoisigh nua, a léiríonn an-tuiscint agus meas ar shainriachtanais earnáil na gaelscolaíochta agus na Gaeilge i gcoitinne.”

Guíonn an eagraíocht gach rath ar an Taoiseach nua agus é ag stiúradh na comh-aireachta nua. I bhfocail uí Ghréacháin, “Táimid cinnte go dtabharfaidh an Rialtas nua faoi na dúshláin le díograis, lán-chumas agus i spiorad na compháirtíochta.”

Is í GAELSCOILEANNA TEO. eagraíocht chomhordaitheach na scoileanna lán-Ghaeilge.  Cabhraíonn sí le tuismitheoirí agus le grúpaí áitiúla scoileanna nua a bhunú agus tacaíonn sí leis na scoileanna atá bunaithe cheana féin.  Tá 169 bunscoil agus 43 iar-bhunscoil ag cur oideachais lánGhaeilge ar fáil faoi láthair.

Tuilleadh eolais:

Oifig GAELSCOILEANNA TEO.:-    01 4773155

Mícheál Ó Broin:-                                087-9467700

oifig@gaelscoileanna.ie        

CRÍOCH                   

Polasaithe Iontrála sna Gaelscoileanna

Bealtaine 7, 2008

 

POLASAITHE IONTRÁLA SNA GAELSCOILEANNA –

CÓRAS OSCAILTE DO CHÁCH

 

Fáiltíonn GAELLSCOILEANNA TEO. roimh an deis aitheantas a thabhairt do na Gaelscoileanna ar fud fad na tíre as polasaithe agus cleachtais uile-ghabhálacha a bheith i bhfeidhm do phaistí na tíre seo arb é mian a dtuismitheoirí oideachas lán-Ghaeilge a bheith ag a gcuid páistí. Aithnítear an ghaelscolaíocht mar rogha tarraingteach do gach páiste sa tír seo, ar a n-áirítear páistí as cúlraí éagsúla socheacnamaíochta, páistí nua sa tír as cúlraí eagsúla teangeolaíochta, páistí i gceantair faoi mhíbhuntáiste móide páistí le riachtanais speisialta. Léiríonn proífíl na bpáistí sna Gaelscoileanna gur córas é atá oscailte do chách.

 

In ainneoin an éilimh ollmhór, tá an-chuid dúshláin le sárú ag na Gaelscoileanna.  Áirítear i measc na ndúshláin seo géarchéim na cóiríochta sna bunscoileanna, cosaint córais an luath-thumoideachais, freastal ar éileamh agus leanúnachas gaeloideachais ó leibhéal go leibheál. Tá dúshláin ar leith ag baint le tacaíochtaí cuí a chur ar fáil do shainriachtanais na gaelscolaíochta, mar a bhaineann le páistí le riachtanais speisialta. Táimid ag súil le deiseanna leanúnacha comhoibrithe leis an Roinn Oideachais agus Eolaíochta leis na dúshláin seo a shárú.

 

Deir Bláthnaid ní Ghréacháin, Ardfheidhmeannach na hEagraíochta, ina leith "Baineann rath agus sár-éifeacht an chórais gaelscolaíochta le h-ardchaighdeán oideachais, mar a bhaintear amach i gcóras an tumoideachais. Is córas oscailte uileghabhálach é atá i bhfeidhm ina ndéantar ceiliúradh ar shaibhreas na héagsúlachta agus is saibhrede ár scoileanna de réir mar a chuirtear le líon na bpáistí le próifíl agus cúlraí éagsúla. Léiríonn na liostaí feithimh sna Gaelscoileanna agus an ró-shuibscríobh gur mó an t-éileamh ná an soláthar. Ach ní mór aghaidh práinneach a thabhairt ar shárú na ndeacrachtaí infrastruchtúir agus eile chun go leanfar leis an éileamh."

 

D’fhoilsigh an Roinn Oideachais agus Eolaíochta tuarascáil le déanaí a léiríonn na príomhthorthaí ar iniúchadh ar chleachtais iontrála 1,572 bhunscoil agus 426 iarbhunscoil, le céatadán an-íseal Gaelscoileanna san áireamh. Cuireann an tuarascáil seo tús oifigiúil le próiseas comhairliúcháin ar pholasaithe iontrála scoileanna na tíre seo, chun a chinntiú go mbíonn polasaithe agus cleachtais uile-ghabhálacha ag gach scoil. Beidh GAELSCOILEANNA TEO. ag súil go mór leis an deis páirt a ghlacadh sa phróiseas chomhairliúcháin poiblí seo. Tugann an tAire rabhadh áfach faoi údarás aon eolas staitisticiúil, mar atá léirithe, chun léirmhíniú cruinn a thabhairt ar chúinsí, ach go háirithe ar chúinsí áitiúla scoileanna. Sa chomhthéacs seo, maíonn an tAire nach dtugann an t-eolas aon ábhar imní faoin gcóras ar an iomlán.

 

Is í GAELSCOILEANNA TEO. eagraíocht chomhordaitheach na scoileanna lánGhaeilge.  Cabhraíonn sí le tuismitheoirí agus le grúpaí áitiúla scoileanna nua a bhunú agus tacaíonn sí leis na scoileanna atá bunaithe cheana féin.  Tá 169 bunscoil agus 43 iar-bhunscoil ag cur oideachais lánGhaeilge ar fáil faoi láthair. Tá aitheantas sealadach ag ceithre bhunscoil lán-Ghaeilge agus tá siad beartaithe le hoscailt i Meán Fómhair 2008.

 

Tuilleadh eolais:

Bláthnaid ní Ghréacháin                 01 4773155

Mícheál Ó Broin                                087-9467700

oifig@gaelscoileanna.ie    

CRÍOCH                   

Gabhann GAELSCOILEANNA TEO. Comhghairdeas le Buaiteoirí an Chomórtais Scoláireachtaí Gaeltachta Teaghlaigh

Bealtaine 6, 2008

Is mian le GAELSCOILEANNA TEO. comhghairdeas a ghabháil le buaiteoirí Comórtas na Scoláireachtaí Gaeltachta do theaghlaigh gaelscoile.

Ba mhór ag GAELSCOILEANNA TEO. ár mbuíochas a ghabháil le Joe Ó Gallchóir, a d’eagraigh an chomórtas agus le Cumann an Phiarsaigh a chur na 14 Scoláireachtaí teaghlaigh ar fáil le maoiniú ó Fhoras na Gaeilge.

 

Seo a leanas buaiteoirí 2008:

1. Liam de Faoite, Caisleán an Bharraigh, Co. Mhaigh Eo. 

2. Lasairíona Power, Sandyford, B.Á.C. 16.

3. Lisa de Nais, Lusca, Co. Átha Cliath.

4. Catherine Cullen, Áth Í, Co. Chill Dara.

5. Cornelia McGarry, Craigavon, Co. Ard Mhacha.

6. Emer Swords, Fearna, Co. Loch Garman.

7. Áine Ní Allmhuráin, Cnoc Liamhna, B.Á.C. 16.

8. Bríd Mhic an Fhailí, An Omaigh, Co. Thír Eoghain.

9. Caroline/Kevin Doherty, Carndonagh, Co. Dhún na nGall.

10. Johnny Cotter, Bantry, Corcaigh.

11. Daithí/Paula Giobúin, Summerhill, Co. na Mí.

12. Denise Quaide, Ballyneety, Limerick.

13. Susanna Hennessy Silke, Tuam, Co. na Gaillimhe.

14. Edel Cousins, Gorey, Co. Loch Garman.

 

Aitheantas Faighte ón Roinn Oideachais do Cheithre Scoil Nua

Aibreán 25, 2008

 

AITHEANTAS ÓN ROINN OIDEACHAIS FAIGHTE AG CEITHRE GAELSCOIL

NUA-BHEARTAITHE DO 2008

 

Fáiltíonn GAELSCOILEANNA TEO. go mór roimh chinneadh an Aire Oideachais agus Eolaíochta, Mary Hanafin, TD aitheantas sealadach a bhronnadh ar cheithre Ghaelscoil nua-bheartaithe do Mheán Fómhair 2008. Is cinneadh dearfach é seo a chinntíonn go mbeidh an ghaelscolaíocht mar rogha do thuismitheoirí agus do dhaltaí sna ceantair seo a leanas ónar eascair an t-éileamh:-

 

  • Gaelscoil na gClocha Liatha, Na Clocha Liatha, Co. Chill Mhantáin: Scoil Idirchreidmheach faoi phátrúnacht an bhForas Pátrúnachta na Scoileanna Lán-Gaeilge.
  • Gaelscoil Ros Eo, Ros Eo, Co. Átha Cliath: Scoil Chaitliceach faoi phátrúnacht an bhForas Pátrúnachta na Scoileanna Lán-Ghaeilge.
  • Gaelscoil Éadan Doire, Éadan Doire, Co. Uíbh Fhailí: Scoil Chaitliceach faoi phátrúnacht an bhForas Pátrúnachta na Scoileanna Lán-Ghaeilge.
  • Gaelscoil Lorgan, Baile na Lorgan, Co. Mhuineacháin: Scoil Chaitliceach faoi phátrúnacht an Easpaig Chaitliceach.

 

D’fháiltigh Uachtarán GAELSCOILEANNA TEO., Mícheál Ó Broin, roimh fhógra an Aire: "Tá an-chuid oibre déanta ag na Coistí Bunaithe, ar bhonn deonach, chun an t-aitheantas seo a bhaint amach. Tréaslaím na Patrúin agus na Coistí Bunaithe as a ndíograis agus guímid gach ráth orthu agus iad ag dul i mbun síol phobal na Gaeilge ina gceantar a chothú."

 

Deimhníonn an dul chun cinn seo gur rogha an-láidir í an Ghaelscolaíocht mar chóras oideachais i measc an phobail agus go leanann an fás, an fhorbairt agus an t-éileamh ar bhonn leanúnach. Dúirt Bláthnaid ní Ghréacháin, Ardfheidhmeannach na hEagraíochta ina leith go "leanfaidh GAELSCOILEANNA TEO. ag freastal ar éileamh órgánach an phobail agus ag pleanáil go réamhghníomhach chun a chinntiú go mbeidh soláthar oideachais lán-Ghaeilge, mar chóras oideachas ar ardchaighdeán ar fáil do gach duine sa  phobal. "

 

Is í GAELSCOILEANNA TEO. eagraíocht chomhordaithe na scoileanna lán-Ghaeilge. Cabhraíonn sí le tuismitheoirí agus le grúpaí áitiúla scoileanna nua a bhunú agus tacaíonn sí leis na scoileanna atá bunaithe cheana féin. Tá 169 bunscoil agus 43 iar-bhunscoil lasmuigh den Ghaeltacht ag cur oideachais lán-Ghaeilge ar fáil faoi láthair.

CRÍOCH.

 

 

Tuilleadh Eolais:    

Bláthnaid ní Ghréacháin 01-4773155      

Mícheál Ó Broin  087-9467700      

Fadhbanna Airgeadais ag Bunscoileanna

Aibreán 14, 2008

Íoslódáil grianghraf de na hEagrais Bainistíochta Bunscoile ag Teach Laighean trí chliceáil anseo

Íoslódáil Cur i Láthair na hEagrais Bainistíochta Bunscoile chuig an Comhchoiste an Oireachtais ar Oideachas agus Eolaíochta maidir le himní faoi mhaoiniú bunscolaíochta (11 Aibreán 2008) trí chliceáil anseo

Féach ar dhíospóireacht iomlán Chomhchoiste an Oireachtais ar Oideachas agus Eolaíochta ar imní na hEagrais Bainistíochta Bunscoile faoi mhaoiniú bunscolaíochta (11 Aibreán 2008), trí chliceáil anseo

Oscailt Oifigiúil Ghaelcholáiste Phort Láirge

Aibreán 9, 2008

D’oscail Martin Cullen, an tAire Gnóthaí Sóisialacha agus Teaghlaigh Gaelcholáiste Phort Láirge.

Dúirt sé, "Déanaim comharghairdeas le bord bainistíochta na scoile agus leis an gCathaoirleach, agus dar ndóigh le Nollaig Ó Cionnaith, príomh-oide, as ucht an méid atá déanta cheana féin chun an Gaelcholáiste a chur chun seoil. Guím gach rath ar thodhchaí an choláiste seo. Go maire sibh!"

Níos mó den alt ó Waterford Today le fáil ag an nasc seo.

Feachtas Cóiríocht Cóir

Aibreán 6, 2008

 

Feachtas Náisiúnta GAELSCOILEANNA TEO.
CÓIRÍOCHT CHÓIR ANOIS! – AG ÉILEAMH RÉITEACH BUAN

Sheol GAELSCOILEANNA TEO. Feachtas Náisiúnta Olltoghcháin inniu – ‘CÓIRÍOCHT CHÓIR ANOIS! – AG ÉILEAMH RÉITEACH BUAN’ ag freagairt do pholasaí na heagraíochta ar son réitigh a éileamh ar dhrochstaid cóiríochta scoileanna lán-Ghaeilge na tíre seo, ach go háirithe ag an mbunleibhéal. Tarraingaíonn an feachtas aird na bpolaiteoirí, na bpáirtithe agus an Rialtais ar an ngéarchéim chóiríochta atá ar siúl i scoileanna Lán-Ghaeilge na tíre seo le blianta fada anuas.

Tá fás agus forbairt leanúnach ag teacht ar líon na scoileanna lán-Ghaeilge le breis agus 30 bliain anuas ach tá líon na scoileanna atá ag fanacht ar chóiríocht bhuan ag méadú seachas ag ísliú. Ag seoladh an fheachtais, dúirt Uachtarán na hEagraíochta, Mícheál Ó Broin, gur "Dúshlán gan sárú go fóill san earnáil í géarchéim na cóiríochta ag an mbunleibhéal agus ag an iarbhunleibhéal. Is beag dul chun cinn atá déanta san earnáil faoin gceist seo agus meabhraíonn an feachtas don Rialtas a fhreagracht i leith córais oiriúnach comhaontaithe a chur i bhfeidhm chun leasa páistí na tíre seo."

Léiríonn na fíricí:-
Go bhfuil 53% de scoileanna lán-Ghaeilge ag an mbunleibhéal (131 scoil sa 26 contae) fós gan chóiríocht bhuan, is ionann sin agus iomlán de 69 scoil
I measc an 29 scoil a bunaíodh ó 1998 i leith, níl aon cheann acu i gcóiríocht bhuan
I measc an 58 scoil a bunaíodh ó 1994, tá 52 acu sin fós gan cóiríocht bhuan.

40 scoil ag fanacht 10 mbliain ar a laghad ar chóiríocht bhuan agus tá 9 scoil ag fanacht 20 bliain nó níos mó.

Sonraítear príomhthorthaí an taighde sa phacáiste eolais atá seolta mar chuid den fheachtas, agus leagtar amach réitigh éilithe ar staid an chórais cóiríochta reatha. Ina theannta, eisíodh cáipéis ar phríomhéilimh na heagraíochta ar an Rialtas ar son córais gaelscolaíochta feabhsaithe.

Is í GAELSCOILEANNA TEO. eagraíocht chomhordaithe na scoileanna lán-Ghaeilge. Cabhraíonn sí le tuismitheoirí agus le grúpaí áitiúla scoileanna nua a bhunú agus tacaíonn sí leis na scoileanna atá bunaithe cheana féin. Tá 163 bunscoil agus 38 iar-bhunscoil lasmuigh den Ghaeltacht ag cur oideachais lán-Ghaeilge ar fáil faoi láthair ar bhonn 32 contae. Tá 5 bhunscoil lán-Ghaeilge ag oscailt Meán Fómhair 2007 móide 4 iarbhunscoil nua.

Tuilleadh Eolais:
Mícheál Ó Broin, Uachtarán 087-9467700
Oifig GAELSCOILEANNA TEO. 01 4773155

Críoch

PRÍOMHTHORTHAÍ SUNTASACHA Ó THORTHAÍ TAIGHDE GAELSCOILEANNA TEO., 2007

(Bhí 93% (122 scoil)mar ráta freagartha ar an gceistneoir a d’fhiosraigh staid na cóiríochta sna 131 bunscoil lán-Ghaeilge sna 26 contae, taobh amuigh den Ghaeltacht.)

CÚLRA
Géarchéim leanúnach

Tá géarchéim chóiríochta in earnáil na gaelscolaíochta go leanúnach le blianta anuas. Tá líon na scoileanna atá fós ag feitheamh ar chóiríocht oiriúnach ag méadú seachas ag ísliú. Níl sé inghlactha go bhfuil sé de chúram ar thuismitheoirí dul i mbun tiomsaithe airgid chun cur le ranníocaíochtaí na Roinne Oideachais agus Eolaíochta i dtreo cíosa. Tugadh aitheantas don ghéarchéim seo i gClár an Rialtais, 2002:

"Beifear ag glacadh le hathbhreithniú cuimsitheach ar riachtanais na ngaelscoileanna agus na scoileanna go léir sa Ghaeltacht. Mar chuid d’obair na Roinne Oideachais agus Eolaíochta, beifear ag déanamh athbhreithniú ar staid na bhfoirgneamh go léir atá na scoileanna seo ag úsáid agus beimid ag cur clár i gcrích chun a bheith cinnte go bhfuil siad oiriúnach de réir an chaighdeán".

Faraor, is beag an dul chun cinn atá déanta ar an gceist phráinneach seo. Ón méid atá bainte amach, ní leor é in aon chor. Is léir go bhfuil ag teip ar an gcóras chun tabhairt faoin bhfadhb. Is gá go ndéanfaidh an Rialtas tosaíocht den cheist, faoi mar a bhí geallta. Caithfear deireadh a chur leis na socraithe sealadacha mí-oiriúnacha agus gníomhú a éileamh ón Roinn ar thimpeallacht sláintiúil foghlama a bheith ar fáil dár ndaltaí.

CÓIRÍOCHT BHUAN AGUS NA FÍRICÍ
53% de ghaelscoileanna gan cóiríocht bhuan.

131 bunscoil lán-Ghaeilge sna 26 contae (níl an 5 bhunscoil nua a bheith ag oscailt Meán Fómhair 2007 san áireamh sa bhfigiúr seo). Faoi láthair tá 69 scoil i gcóiríocht shealadach, sin 53%.

I measc an 29 scoil a bunaíodh ó 1998 i leith níl aon cheann acu i gcóiríocht bhuan go fóill.
I measc an 58 scoil a bunaíodh ó 1994 tá 52 acu sin fós gan cóiríocht bhuan, a chuimsíonn 90% den iomlán sa tréimhse seo.

Bunaíodh 104 scoil idir 1983 agus 2006. Tá 69 scoil, sin 66%, gan cóiríocht bhuan. As seo:-
34 scoil bunaithe idir 1983 agus 1989 – 10 scoil gan cóiríocht bhuan – 29%.
51 scoil bunaithe idir 1990 agus 1999 – 40 scoil gan cóiríocht bhuan – 78%.
19 scoil bunaithe idir 2000 agus 2006 – 19 scoil gan cóiríocht bhuan – 100%

40 scoil ag fanacht 10 mbliain ar a laghad ar chóiríocht bhuan agus 9 gcinn astu sin ag fanacht 20 bliain nó níos mó.

OIRIÚNACHT NA CÓIRÍOCHTA
59% de ghaelscoileanna i gcóiríocht nach bhfuil oiriúnach.

Luaigh 59% de na bunscoileanna a d’fhreagair nach bhfuil an chóiríocht atá ag an scoil oiriúnach, bíodh sé buan nó sealadach.

I measc na gcúiseanna a sonraíodh do mhí-oiriúnacht na cóiríochta áirítear :-

Seomraí Réamhdhéanta
Tá 22 scoil ag brath go hiomlán ar sheomraí réamhdhéanta
Tá 25 scoil eile ag baint úsáide as seomraí réamhdhéanta

Sean-Fhoirgnimh
– mar shampla i sean-thrádstóras, sean-ospidéal eitinne, srl. agus na deacrachtaí gaolmhara – ar a n-áirítear costais arda teasa, fuinneoga nach n-osclaíonn, poll sa díon/san urlár, tais.

Comhroinnt Spáis
Ag comhroinnt spáis le club spóirt agus na deacrachtaí gaolmhara a chuimsíonn stóráil fearais agus easpa príobháideachais
Gan dóthain leithris do dhaltaí ná do mhúinteoirí

Easnaimh sna Scoileanna
49 (40%) scoil nach bhfuil halla acu nó halla oiriúnach
33 (27%) scoil gann ar spás agus ar seomraí ranga féin
13 (11%) scoil nach bhfuil deis forbartha fisiciúil acu agus mar sin nach féidir freastal ar an éileamh ar áiteanna
23 (19%) scoil nach bhfuil seomra foirne acu nó seomra foirne mí-oiriúnach
19 (16%) scoil nach bhfuil seomra tacaíocht foghlamtha acu nó seomra tacaíocht foghlamtha oiriúnach
18 (15%) scoil nach bhfuil clós acu nó clós oiriúnach
9 (7.5%) scoil nach bhfuil seomra acmhainne acu.

Bun-áiseanna eile in easnamh:
oifig,
páirc imeartha,
spás stórála,

Samplaí d’easnaimh sna scoileanna:
Halla, seomra foirne, seomra riachtanais speisialta agus áit stórála
Halla, seomra tacaíocht foghlamtha, spás stórála agus oifig cheart
Cé go bhfuil an-éileamh ar an scoil, ní féidir leo aon gheallúint a thabhairt do thuistmitheoirí. Faoi láthair tá siad gann ar halla, seomra foirne agus áit stórála
Leithreas amháin idir 100 páiste, ag roinnt spáis le Club Peile agus ag baint úsáide as seomraí réamhdhéanta. 11 bliain ag feitheamh ar scéal ón Roinn
Ag brath go hiomlán ar sheomraí réamhdhéanta atá i ndrochchuí ar fad. Tá suíomh aitheanta le 5 bliain anuas ach níl aon dul chun cinn tar éis tarlú.

Luaigh 3 scoil atá i gcóiríocht shealadach nach bhfuil aon chinnteacht acu don bhliain scoile seo chugainn ó thaobh suímh de.

FADHBANNA SLÁNDÁLA :
13% de ghaelscoileanna buartha faoi fhadhbanna slándála.

Luaigh 16 (13%) scoil go bhfuil fadhbanna slándála sa scoil. Cuimsíonn samplaí:
poll sa díon agus san urlár, uisce ag sileadh isteach, fadhbanna le teas agus leictreachas, fadhbanna le francaigh, seomraí ar fad thuas staighre, an clós páirceála in úsáid mar chlós imeartha srl.

CÍOS NA SCOILEANNA (scoileanna gan cóiríocht bhuan)
Os cionn €4,500,000 in aghaidh na bliana caite ar chíos

D’fhreagair 58 bunscoil an cheist a bhain le cíos a íoc – agus soiléiríodh go bhfuil €4,500,000 á íoc ag na scoileanna seo in aghaidh na bliana.

ÁR nÉILIMH

Tá líon beag den 69 scoil gan chóiríocht bhuan ar liosta tógála na Roinne faoi láthair ach is gá gníomhú go práinneach chun scannal na scoileanna atá ag feitheamh le fada ar chóiríocht bhuan a chur ina cheart, mar sin éilímid:
• go dtabharfaí tosaíocht do ghéarchéim staid na cóiríochta i scoileanna le haitheantas buan atá i gcóiríocht shealadach laistigh den Rannóg Pleanála sa Roinn.

Glacann Gaelscoileanna Teo. leis go mbíonn ar scoileanna tús a chur leis an bhfás i gcóiríocht shealadach ach ba chóir go gciallódh ‘sealadach’ sealadach, mar sin éilímid:
• go mbeidh pleanáil réamhghníomhach ann do sholáthar suíomhanna trí struchtúr comhaontaithe idir an Roinn Oideachais agus Eolaíochta agus na húdaráis áitiúla.

• go mbeidh dualgas reachtúil ar lucht pleanála sna comhairlí áitiúla suíomhanna cuí a aimsiú agus a chur ar leataobh do scoil a luaithe is a bhíonn an t-aitheantas buan bronnta orthu, móide cead ordú ceannaigh éigeantach a bheith acu.

• go mbeidh dualgas reachtúil ar Oifig na nOibreacha Poiblí suíomh a cheannach laistigh de thréimhse 3 bliana ó bhronntar an t-aitheantas buan ar an scoil.

Idir an dá linn, ní chóir d’aon scoil, nuabhunaithe ná seanbhunaithe, a bheith ag fulaingt i gcóiríocht mí-oiriúnach, mar sin éilímid:
• go mbeidh íoschaighdeán de chóiríocht shealadach do scoileanna, idir spás agus caighdeán fisiciúil, móide scála ama an tréimhse sealadaigh do gach scoil a bheith chomhaontaithe.

Níl sé cothrom go bhfuil ar scoileanna i gcóiríocht shealadach airgead a thiomsú chun cur le ranníocaíochtaí na Roinne i dtreo cíosa, mar sin éilímid:
• go mbeidh cúram cíosa 100% ar an Roinn Oideachais agus Eolaíochta do gach scoil le haitheantas buan, agus

• i gcás scoileanna gan aitheantas buan, aisíoc iomlán ar an difir idir 75% agus 100% tar éis don scoil aitheantas buan a bhaint amach.

CÓIRÍOCHT CHÓIR ANOIS!

 

« Previous PageNext Page »