Gael Linn ag ceiliúradh 60 bliain ar an bhfód
Iúil 15, 2013
Tá Gael Linn ag ceiliúradh 60 bliain ar an bhfód i mbliana agus chun ceiliúradh a dhéanamh ar an ócáid stairiúil seo beidh oíche mhór siamsaíochta idir ceol agus amhráin den scoth á reáchtáil acu sa Cheoláras Náisiúnta ar Domhnach, 15 Meán Fómhair 2013. Bunaíodh Gael Linn atá a gceannáras lonnaithe ar Sráid an Dáma i gceartlár Bhaile Átha Cliath i 1953 ar mhaithe le fiontair úra a chur chun cinn chun leasa na Gaeilge. Leanann an comhlacht leis an bhfealsúnacht fiontraíochta a chur chun cinn tríd an réimse leathan d’imeachtaí a dtugann foireann Gael Linn fúthu ó bhliain go bliain. Tá sé an-fheiliúnach go bheidh an cheiliúradh seo á reáchtáil sa Cheoláras Náisiúnta mar le cúpla bliain anuas bailíonn na sluaite chun a bheith i láthair ansin ag Craobhchomórtas Siansa Gael gach bliain. Is é seo do ghrúpaí traidisiúnta agus déanann an comórtas áirithe seo an-spreagadh agus ardán a thabhairt don chuid is fearr d’ógthallann ceoil agus amhránaíochta traidisiúnta na tíre agus is deas an rud é go mbeidh ceann de na grúpaí sin ‘Téada’ a ghlac páirt i Siansa Gael i láthair ar an oíche. Sa bhanna ceoil ‘Téada’ tá talún de scoth le ceoltóirí ar nós an fidléir cumasach Oisín Mac Diarmada, an boscadóir Paul Finn, an fliúiteadóir Damien Stensen, Tristan Rosenstock ar an mbodhrán, Seán McElwain ar an bouzouki agus giotár agus an boscadóir aitheanta as Corca Dhuibhne Séamus Ó Beaglaoich ar an mbosca ceoil. I measc na n-aíonna eile a bheidh ag dul ar stáitse beith’ T with the Maggies’ iad sin Tríona & Maighread Ní Dhomhnaill, Mairéad Ní Mhaonaigh & Mháire Ní Bhraonáin ceathrar ban as Chontae Dún na nDall. Tá clú agus cáil ar na mná seo lena gcuid ceol agus lens nglór binn agus is minic a raibh siad le feiceáil ar stáitsí ar fud na cruinne.
Ticéid: ( €30, €25,€20 ) 01 4170000 / www.nch.ie
Foilsithe ar Gaelport.com
Coláiste na Carraige Reunion this weekend
Iúil 12, 2013
There is an air of excitement and anticipation in Coláiste na Carraige and surrounding areas as momentum grows for this weekend’s Reunion Celebrations.
Central to these celebrations is the launch of Coláiste na Carraige’s first book, Scéal Scoile 1950 – 2013, in Coláiste na Carraige tomorrow night (Friday, July 12) at 8pm.
This book, which records the history of the school, features contributions from students and staff past and present. The history of the school has its origins in the early years of the Irish State. The first Gaeltacht Commission Report was produced in 1926 and among the many proposals was the identification of Carrick as the location for a second level school to serve the Slieve League peninsula.
However, it would be nearly 19 years later before any further progress would be made with this idea. On August 6,1944, at a meeting of the Carrick Parish Council, John Maloney, who was then the owner of Ostan Shliabh a’ Liag, proposed that the “attention of the Minister for Education be drawn to the Gaeltacht Commission Report of 19 years ago, where it was recommended that a Technical School be established in Carrick.” It took until 1950 before the first pupils – twelve boys – were enrolled but the story has grown into one that our founders would be very proud of.
So, in the year of the Gathering it is indeed appropriate to mark the achievements of Coláiste na Carraige with a publication that gives past, present and future pupils a sense of perspective on the 63 years of excellence and the many achievements to date.
Scéal Scoile 1950 – 2013 charts the progress of the school down through the generations. It contains many interesting and wonderful stories from many pupils, staff and members of the school community, past and present, who have contributed to the school. The book is a celebration of what makes Coláiste na Carraige a most unique school.
Copies will be available at the launch night and over the weekend. This book is a one off publication with a limited print run, so be sure to get your copy early by contacting cnc@donegalvec.ie.
Other events over the weekend include: a display of photographs and memorabilia in the school Saturday 12-6pm and Sunday 12-2pm; a reunion dinner dance in the Blue Haven on Saturday night (Tickets from the school on 973 9071, from Barry Mc Shane, Colette Mc Devitt, James Byrne or Patricia Murrin, or from Carrick Tourist office); and a reunion Mass on Sunday 14th at 11am in Carrick.
There are many other events planned for the weekend, which promises to be one to remember for all past and present, students and staff of Coláiste na Carraige.
We extend a warm welcome to everyone for these special events. All proceeds from the weekend will go towards school funds.
www.donegaldemocrat.ie
Foilsithe ar Gaelport.com 12 Iúil 2013
Donegal Democrat
670 primary schools in Northern Ireland set to lose millions in minister’s reform plan
Iúil 12, 2013
Four out of five primary schools will be financially worse off under proposed plans by the Department of Education to change the way they are funded.
At a time when many schools are already under threat through the controversial area planning process aimed at rationalising the schools’ estate, figures obtained by the Belfast Telegraph show 670 of 832 primary schools could have less money to spend on teachers, classroom assistants and resources from 2014-15 — if the reforms are rubberstamped.
There are fears that the proposed changes — currently out for public consultation — will lead to teacher redundancies, bigger class sizes and more school closures as schools struggle to balance the books.
Some schools will see more than £40,000 slashed from their funding every year — more than a teacher’s salary. Former principal Sean Rodgers and the SDLP’s education spokesman has warned class sizes could soar to 36.
The biggest losers include St Colman’s Primary, Lisburn (£44,412); St Anne’s, Belfast (£40,538) and Ballyholme, Bangor (£35,121) — who will each have more than £100,000 less to spend over a three-year period.
Mr Rodgers, who is also on the board of governors of a primary school, said at Wednesday’s education committee: “I know the cuts that we have to make for our three-year projection, and I really worry about that.
“You might say that 1% does not make a big difference, but, if 1% is £8,000 or £9,000, over three years that will mean the loss of a teacher. It will mean increasingly large classes, more composite classes and whatever else.”
If the proposed changes to the common funding scheme/formula — how schools are funded — are given the green light by minister John O’Dowd, they could have a particularly detrimental impact on schools in rural areas, according to projected budgets based on 2013-14 pupil numbers.
Every school has been given a copy of what their new budget figures could be under the proposed changes, but they do not show the actual monetary difference. The North Eastern Education and Library Board (NEELB) area will be the worst hit with nine out of 10 schools set to lose money as £1.1m is wiped off its budget.
Both the Southern Education and Library Board (SELB) and South Eastern Education and Library Board (SEELB) will see 85% of their schools’ impacted while the Western Education and Library Board (WELB) will have 82% of its schools affected. Yet in comparison just one in three schools in the Belfast Education and Library Board (BELB) will be worse off as millions of pounds of additional funding is poured into schools in the capital.
The minister wants to see the changes brought in so more funding is directed to schools in areas of social disadvantage. Speaking at the last education committee before the summer recess, John McGrath, deputy permanent secretary of the department, said: “I think that it is important to outline again why the minister considered it necessary to review the way in which schools are funded.
“He was not satisfied that the common funding scheme, as it sits, is fit for purpose. He does not believe that the current scheme adequately supports his key policy objectives, particularly those of raising standards and targeting social need.”
But he admitted: “Putting more money into TSN (targeting social need) factors gives a significant skew to schools with high numbers of pupils in receipt of free school meals, and some schools will lose out… they may well not have a future, but it would take two or three years for that to happen.”
Mervyn Storey, chairman of the education committee, warned: “The latest attempt by the minister and Department of Education to fix the funding problems of our education system is disappointing at best and discriminatory at worst.
“The consultation exercise appears to pitch school against school with large numbers ending up as losers in the process.
“Surely there is something wrong with a revised formula which, if implemented, would result in excess of 80% of the primary schools being losers.
STORY SO FAR
Education Minister John O’Dowd made a statement to the Assembly ‘Putting Pupils First: Reforming the Common Funding Scheme’, which determines how funds are allocated to schools, on June 11.
In the statement he said that the department would consult on his proposed changes to the common funding scheme. The consultation was launched on June 26 and will run until October 18 to give schools, individuals and organisations time to consider the proposals over the summer holidays. The changes are due to come into effect in 2014-15.
www.belfasttelegraph.co.uk
Foilsithe ar Gaelport.com 12 Iúil 2013
Belfast Telegraph – Lindsay Fergus
Comórtas Scrabble as Gaeilge
Iúil 12, 2013
12-15 bliana d'aois
Eagraithe ag Déaglan agus Malachaí
Comórtas Scrabble as Gaeilge!
Ar siúl ar an 12ú de Iúil ó 2:00-3:30 i nGaeilge Locha Riach
Dearbhán 30 euro le haghaidh siopa spórt
Power’s Sports ar fáil don bhuaiteoir
Gaeilge amháin in úsáid! Dícháileofar duine ar bith a sháraíonn an riail amháin seo.
Eolas: 091 870718 | oifig@lochariach.com
Ní mór nóta ó thuismitheoirí a bheith le rannpháirtithe a rá go mbaileofar iad ag 3.30, uimhir teagmhála i gcás éigeandála, cead tugtha grianghraf a thógáil agus a úsáid ar mhaithe le poiblíocht agus go dtuigtear nach mbeidh Gaeilge Locha Riach freagrach as aon rannpháirtí a fhágann an ionad ag am ar bith sula mbailerfar iad.
Gaeilge Locha Riach
091 870718 | oifig@lochariach.com | www.lochariach.com
Deis do dhuine ó Mhaigh Eo obair i nGaeltacht Thuaisceart an Oileáin Úir
Iúil 12, 2013
Turas go Ceanada i mí Lúnasa … íocfar do bhealach ach seachtain teagaisc a dhéanamh … seo deis iontach don té atá in ann seachtain bhreise nó coicís fiú a chaitheamh thall (má iarrann tú sin).
Tá Gnó Mhaigh Eo agus Gaeltacht Thuaisceart an Oileáin Úir ag cur deis ar fáil do dhuine ó Mhaigh Eo nó duine a bhfuil cónaí orthu i Maigh Eo taisteal go Ceanada chun obair mar mhúinteoir ann le linn an chúrsa samhraidh a bhíonn acu ón 11-18 Lúnasa, íocfar costaisí taistil agus lóistín.
Tá Gaeltacht Thuaisceart an Oileáin Úir suite in Tamworth Ontario agus osclaíodh í ar an 16 Meitheamh 2007 nuair a shocraigh dream daoine a raibh grá ollmhór acu don Ghaeilge talamh a cheannach chun Gaeltacht a bhunú. An phríomhaidhm a bhí acu ná go mbeadh ceantar acu ina labhrófaí an Ghaeilge mar theanga phobail agus go mbeadh na traidisiúin Ghaelacha uilig beo beathach ann.
Freastalaíonn gach saghas duine ar an nGaeltacht seo, idir dhaoine arb as Éirinn a sinsir agus dhaoine nach bhfuil baint ar bith acu leis an tír seo ach go bhfuil suim ollmhór acu sa Ghaeilge agus i dtraidisiúin na hÉireann. Déanann Gaeltacht Thuaisceart an Oileáin Úir iarracht na daltaí uilig a thumadh i chuile ghné den traidisiún Gaelach: an teanga, cúrsaí spóirt, damhsa, ceol, bia, piseoga, agus solathraíonn siad ranganna agus ceardlanna sna hábhair seo uilig i rith na gcúrsaí samhraidh.
Tá naisc láidir idir Mhaigh Eo agus Gaeltacht Thuaisceart an Oileáin Úir ag obair as láimh a chéile le blianta anuas, le múinteoirí ó Mhaigh Eo ag múineadh ann le trí bliana anuas, agus baill den Ghaeltacht ag freastal ar imeachtaí i Maigh Eo. Chaith duine amháin acu sé seachtaine ag foghlaim na Gaeilge i gCeathrú Thaidhg cúpla bliain ó shin, agus i mbliana chaith duine eile acu trí seachtaine i dTuar Mhic Éadaigh.
Má tá tú os cionn 21, Gaeilge líofa agat , taithí múinteoireachta agus taithí d’eagrú imeachtaí spraoiúla agus más maith leat páirt a ghlacadh i nGaeltacht Thuaisceart an Oileán Úir 2013, seol do CV chugainn le litir ag cur in iúl cén fáth gur chóir tusa a chur chuig Gaeltacht Thuaisceart an Oileáin Úir i mbliana chuig gno@gnomhaigheo.ie roimh 5.00i.n. Dé hAoine 19ú Iúil.
Gaeilge Locha Riach
091 870718 | oifig@lochariach.com | www.lochariach.com
Treoir maidir le Costas Maireachtála Mac Léinn 2013/14 Institiúid Teicneolaíochta Bhaile Átha Cliath (DIT) eisithe
Iúil 11, 2013
Ardú ar chostas maireachtála mac léinn – treoir maidir le Costas Maireachtála Mac Léinn 2013/14 Institiúid Teicneolaíochta Bhaile Átha Cliath (DIT) eisithe
Tá Saol an Champais, Institiúid Teicneolaíochta Bhaile Átha Cliath (ITBÁC) tar éis an t-ochtú Treoir bhliantúil maidir le Costas Maireachtála do mhic léinn a eisiúint, chun cuidiú leosan a bheidh ag tosú ar chúrsa ardoideachais sa Mheán Fómhair.
Léiríonn figiúirí 2013/14 go bhfuil ardú tagtha ar chostais bhliantúla na mac léinn – mic léinn atá ina gcónaí ag baile agus as baile araon, ó anuraidh.
€7,902 an costas maireachtála bliantúil a bhíonn ar mhac léinn a chónaíonn as baile (ardú ar €7,803) agus €4,176 an costas a bhíonn ar mhac léinn a chónaíonn ag baile (ardú ar €4,095).
Léiríonn an treoir go bhfuil sé beagnach 50% níos saoire do mhic léinn agus dá muintir cónaí ag baile. Ní mór do mhac léinn a íocann cíos ar a áit chónaithe €7,902 in aghaidh na bliana a bhuiséadú nuair is €4,176 a theastódh ó mhac léinn a chónaíonn ag baile – sin sábháil de €3,726.
Costas cíosa an costas is mó ar mhic léinn. Faoi láthair tá an meán-chíos náisiúnta seasmhach, tá ardú ag teacht, áfach, ar mhargadh cíosa Bhaile Átha Cliath le hardú 4.5% tagtha air le bliain anuas.
Tá costais iompair ardaithe chomh maith. Tá ardú €6 ar an ticéad míosúil do mhic léinn Short Hop, sin €54 sa bhreis thar thréimhse naoi mí. Tá an Muirear Ranníocaíochta Mac Léinn ag ardú go €2,500 le haghaidh na bliana acadúla 2013/14.
Tá an cúlú eacnamaíocha le sonrú ar fholláine na mac léinn, a deir Brian Gormley, ó Student Life DIT. ‘Tá laghdú tagtha ar líon na mac léinn atá in ann obair pháirtaimseartha a aimsiú, agus tá go leor teaghlach faoi bhrú ag tacú lena gclann atá ag freastal ar an gcoláiste’ a dúirt sé. ‘Léirigh an suirbhé My World a foilsíodh in 2012, go raibh 60% de mhic léinn na hÉireann faoi bhrú ag an staid airgeadais ina raibh siad. Tá súil againn go gcuideoidh an treoir seo leis na mic léinn agus lena muintir buiséadú le haghaidh na bliana’.
Léiríonn an Praghasinnéacs Tomhaltóirí (CPI), Márta 2013, ardú 4.5% ar chostas oideachais. Sin anuas ar an ardú 10% anuraidh. Is é an t-ardú ar an Muirear Mac Léinn bliain i ndiaidh bliana an phríomhchúis atá leis seo.
Dea-scéala de bheagán!
• Tá na ‘costais maireachtála’ a bhaineann le freastal ar an gcoláiste fós níos lú ná mar a bhí in 2008, nuair a bhí ar mhic léinn €8,403 a bheith acu, €500 sa bhreis ar chostais in 2013.
• Tá an costas cíosa seasmhach go náisiúnta. Tá an glaoch, áfach, ar réadmhaoin ar cíos ag ardú – go háirithe i mBaile Átha Cliath – agus dá bhrí sin, ba chóir do mhic léinn a bheith sa tóir ar na láithreáin seo chomh luath agus is féidir. Sheol an Bord um Thionóntachtaí Cónaithe Príobháideacha (PRTB) treoir nua náisiúnta cíosa – tá sonraí breise le fáil ar www.prtb.ie/landlords/rent-index
Tá treoir tugtha thíos ar chostas maireachtála an mhic léinn in Éirinn le haghaidh 2013/14
| Costas maireachtála mhac léinn atá ina chónaí as baile | Míosúil (€) | Bliantúil (€) |
| Cíos (Náisiúnta – tá sonraí maidir le Baile Átha Cliath thíosluaite) | 289** | 2601 |
| Fóntais | 33 | 297 |
| Beatha | 172 | 1548 |
| Taisteal | 108 | 972 |
| Leabhair & Ábhair | 71 | 639 |
| Éadaí/Leigheas | 45 | 405 |
| Fón | 32 | 288 |
| Saol Sóisialta/Ilghnéitheach | 128 | 1152 |
| Iomlán | 878 | 7902 |
| Costas maireachtála mhac léinn atá ina gcónaí ag baile | Míosúil (€) | Bliantúil (€) |
| Ranníocaíocht fóntais | 33 | 297 |
| Beatha | 65 | 585 |
| Taisteal | 108 | 972 |
| Leabhair | 53 | 477 |
| Éadaí/Leigheas | 45 | 405 |
| Fón | 32 | 288 |
| Saol Sóisialta/Ilghnéitheach | 128 | 1152 |
| Iomlán | 464 | 4176 |
*I measc na bhfoinsí a úsáideadh chun an Treoir maidir le Costas Maireachtála Mac Léinn ITBÁC a léiriú áirítear an tuarascáil ar chíos Daft.ie Q1,2013; Praghasinnéacs Tomhaltóirí Márta 2013; An tÚdarás um Ardoideachas (HEA) Eurostudent IV (2009/10). Má thagraítear don Treoir maidir le Costas Maireachtála Mac Léinn, luaigh Saol an Champais ITBÁC le do dtoil.
**Is treoir náisiúnta í an treoir thuas, agus tá an meán-fhigiúr cíosa in aghaidh gach mac léinn i mBaile Átha Cliath níos airde ag €348. D’fhéadfadh éagsúlacht mhór a bheith ag baint le cíos i mBaile Átha Cliath, ó faoi bhun €300 in aghaidh na míosa ag roinnt seomra go €993 nó níos mó ar aonad le seomra amháin codlata i mBaile Átha Cliath 2.
***Ó tharla go n-íocann SUSI an Muirear Ranníocaíochta Mac Léinn (SCC) do 30% de na mic léinn nó os a chionn, ní áirítear an figiúr sin sna táblaí thuas ná san fhigiúr caiteachais iomlán. €2,500 costas an SCC in 2013 nó €278 in aghaidh na míosa ar feadh na bliana acadúla.
€7,803 an costas a bhí ar mhac léinn a chónaigh as baile de réir figiúirí Chostas Maireachtála na bliana anuraidh (2012/2013) agus €4,095 in aghaidh na bliana ar mhac léinn a chónaigh ag baile.
Is féidir eolas breise ar an Treoir maidir le Costas Maireachtála a fháil ar www.dit.ie/life. Tá breis eolais ar chúrsaí airgeadais agus buiséadú do mhic léinn le fáil ar www.studentfinance.ie agus ar www.itsyourmoney.ie
Chun mioneolas a fháil ar chostas cíosa i do limistéir cuardaigh féin, tá an t-innéacs náisiúnta cíosa seolta ag an PRTB. Is féidir sonraí breise a fháil ag http://www.prtb.ie/landlords/rent-index.
Tuilleadh Eolais:
Siobhán Nic Gaoithín, Oifigeach na Gaeilge, ITBÁC, gaeilge@dit.ie, 087 9807288
Dianchúrsa scríbhneoireachta
Iúil 11, 2013
Tá dianchúrsa i scríobh an ghearrscéil agus an t-úrscéal fógartha ag Móinín Teo., comhlacht foilsitheoireachta Ré Ó Laighléis.
Tá ard-cháil ar Ré Ó Laighléis mar dhuine de na scríbhneoirí is bisiúla sa tír agus tá réimse leathan leabhar, i nGaeilge agus i mBéarla foilsithe aige. Is duine é freisin a bhfuil an-cháil air mar theagascóir sa scríbhneoir cruthaitheach agus éileamh mór ar a chuid ranganna agus ceardlanna. Reáchtálfar an dianchúrsa thar sé dheireadh seachtaine ag tosú ar an 21/22 Meán Fómhair seo chugainn agus beidh na ceardlanna ar siúl sa Scríobhlann, áras traenála Mhóinín i mBaile Uí Bheacháin, Contae an Chláir. A mbuíochas d’urraíocht ó Fhoras na Gaeilge níl aon táille i gceist leis an dianchúrsa ach beidh na rannpháirtithe freagrach as a gcostais taistil agus lóistín féin. Is é Dé Máirt 3 Meán Fómhair an spriocdháta iontrála chun iarratas a dhéanamh ar an gcúrsa seo. Ní ghlacfar ach le hochtar ar an gcúrsa agus tá foirm iarratais le fáil ó Mhóinín Teo. ag 065 7077256 nó moinin@eircom.net
www.advertiser.ie/galway
Foilsithe ar Gaelport.com 11 Iúil 2013
Galway Advertiser – Lár Sráide – Peadar Mac Fhlannchadha
Pobal na Gaeilge ag Comórtas Treabhdóireachta
Iúil 10, 2013
24 Meán Fómhair 2013 – 26 Meán Fómhair 2013
Déanfaidh an tUachtarán Mícheál D. Ó hUigínn Comórtas Náisiúnta Treabhdóireachta na bliana seo a oscailt go hoifigiúil ag a meán lae ar an Máirt 24 Meán Fómhair 2013. Mar is gnátha mairfidh an comórtas trí lá arís i mbliana le na céadta imeachtaí beartaithe go dtí an Déardaoin, 26 Meán Fómhair 2013.
Beidh comórtas na bliana seo á reáchtáil i Ráithín an Uisce, An Sráidbhaile i gCo. Laoise agus is cinnte go bhfuil an-athrú agus fás suntasach tagtha ar an gcomórtas seo ó reáchtáladh sa cheantar sin é in 1943.
Tá páirt lárnach agus an-tábhachtach ag an ócáid seo ag cur chun cinn agus ag tabhairt ardán d’fheirmeoirí na tíre seo ó 1931. Bíonn an-tóir ag gach aois ghrúpa idir óg agus aosta ó ghrúpaí scoile agus grúpaí pobail ar an gcomórtas seo gach bliain agus don chéad uair riamh beidh puball ollmhór Gaelach i láthair agus beidh áit faoi leith ag teanga dúchais na tíre i lár an aonaigh i measc an phobal ag an ócáid aitheanta seo.
I láthair le seastán sa Phuball Gaelach seo beidh Údarás na Gaeltachta, Glór na nGael, Coláiste UISCE, TG4, Gael Linn Ógras, Oideas Gael, An Spáilpín Fanach, Comhchoiste Náisiúnta na gColáistí Samhraidh (CONCOS), Oireachtas na Gaeilge, Foras na Gaeilge agus Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge.
Beidh ionadaithe ag na seastáin ag tabhair amach neart eolais agus comhairle a bhaineann leis an nGaeilge. Mar aon leis seo beidh deis ag an bpobal neart earraí Éireannacha ar nós áiseanna Gaeilge, t-léinte agus húdaí Gaelacha, cluichí, póstaer, leabhair agus An Fáinne a chéannacht. Anuas ar seo beidh an pobal ábalta eolas a sholáthair ar imeachtaí Gaelacha atá a g titim amach ar fud na tíre, Spóirt trí Ghaeilge, Cúrsaí Gaeilge, cúrsaí teicneolaíocht nua aimsire trí Ghaeilge, Cúrsaí Samhraidh, na Meáin Ghaeilge mar aon le neart comhairle ghinearálta.
Anuas ar réimse breá leathan d’imeachtaí a bheith ar siúl ag comórtas na bliana seo idir seimineáir, seisiúin eolas ar ábhar éagsúla a bhaineanna le feirmeoireachta, ainmhithe agus saol na tuaithe, oideachas, gnó, ceardaíocht, cúrsaí sláinte, spóirt, cócaireacht agus ceardlainne éagsúla beidh blaiseadh iontach den teanga agus réachtáilfar imeachtaí idir siamsaíocht den scoth, ceol, damhsa, seoladh dlúthdhiosca, seoladh seirbhísí digiteacha úr Ghaeilge mar aon le comórtais, neart spraoi agus neart eile sa phuball.
Beidh míle fáilte roimh an bpobal bualadh isteach chuig “Pobal na Gaeilge' ón 24-26 Meán Fómhair 2013 is cuma más cainteoir líofa thú nó múna bhfuil agat ach Cúpla focal.
Foilsithe ar Gaelport.com
Cinneadh glactha maidir le bunmhaoiniú Earnáil dheonach na Gaeilge
Iúil 10, 2013
Glacadh cinneadh críochnaitheach maidir le socruithe nua maoinithe d’earnáil dheonach na Gaeilge ag cruinniú den Chomhairle Aireachta Thuaidh Theas (CATT) a tionóladh in Ard Mhacha inniu, 10 Iúil 2013.
Tugadh treoir d’Fhoras na Gaeilge ag cruinniú CATT i mí Márta na bliana seo pleananna a chur chun cinn chun samhail athbhreithnithe do bhunmhaoiniú a thabhairt isteach; samhail a chuimseoidh na Straitéisí ábhartha teanga sa dá dhlínse, ag féachaint do chinneadh críochnaitheach a dhéanamh faoi mhí an Mheithimh 2013 ar a dhéanaí.
Tá beartaithe anois, bunaithe ar mhúnla nua maoinithe curtha chun cinn ag Foras na Gaeilge le bliain anuas, go mbeidh na tosaíochtaí straitéiseacha a leanas á seachadadh ag 6 eagras ceannais ag feidhmiú ar bhonn uile-oileáin:
- Gaeloideachas/Tumoideachas agus Réamhscolaíocht Lán-Ghaeilge
- Oideachas in earnáil an Bhéarla, agus d’aosaigh agus deiseanna úsáide do dhaltaí scoile
- Forbairt Phobail agus Eacnamaíochta
- Deiseanna a thacaíonn le hÚsáid na Gaeilge agus le Bunú Gréasán
- Ardú Feasachta, Cosaint Teanga agus Ionadaíocht
- Forbairt Deiseanna Úsáidte Gaeilge agus Gréasán do Dhaoine Óga
Mar aon leis na réimsí luaite a chuirfear chun cinn faoin bpróiseas nua, bunófar córas nua maoinithe do raidió pobail ó Thuaidh agus ó Dheas trí scéim raidió pobal a fhorbairt. Leanfar freisin le maoiniú a chur ar fáil do sholáthar áiseanna tríd an Áisaonad Lán-Ghaeilge atá lonnaithe i gColáiste Ollscoile Naomh Muire , Béal Feirste.
Tá molta ag CATT go mbunófar fóram comhpháirtíochta uile oileáin de cheannasaithe na 6 eagras ceannais a bheidh freagrach as plean straitéise agus cur chuige na hearnála ar bhonn comhoibrithe.
Anuas air sin, bunófar fóram forbartha teanga comhdhéanta de ghrúpaí agus eagrais phobail atá maoinithe ag Foras na Gaeilge, a bheidh ag tuairisciú don fhóram comhpháirtíochta maidir le hobair na hEarnála ag leibhéal an phobail.
Ag cruinniú den CATT i mí Márta na bliana seo, d’aontaigh na hAirí síneadh a chur leis na socruithe reatha don naoi n-eagraíocht déag a fhaigheann bunmhaoiniú ó Fhoras na Gaeilge go dtí 31 Nollaig 2013 agus tá beartaithe go leanfar leis sin anois go mí Iúil 2014 nuair a thiocfaidh an múnla nua i bhfeidhm.
Ag labhairt dó faoi chinneadh na CATT inniu, dúirt Kevin De Barra, Stiúrthóir ar Chomhdháil Náisúnta na Gaeilge “Tar éis cúig bliain d’éiginnteacht, is beag eolais bhreise atá faighte again inniu, ó tharla gurb iad seo na réimsí céanna atá á bplé againn le Foras na Gaeilge le píosa fada. Ní thuigtear go fóill conas mar a nascóidh an cinneadh seo isteach leis an Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge, nó cén bhunús pleanála teanga atá laistiar de.”
Deir De Barra: “Tá cruinnithe téamacha socraithe idir na heagrais agus Foras na Gaeilge don tseachtain seo chugainn, agus tá súil againn go mbeidh tuilleadh eolais maidir leis an struchtúr nua ar fáil ag an bpointe sin. Ó tharla nach bhfuilimid ar an eolas faoin ollphlean atá laistiar den mhúnla nua seo, ní léir dúinn go fóill cén buntáistí a bhainfeadh le heagrais Ghaeilge a chur in iomaíocht lena chéile nó cén chaoi an mbeidh sé sin chun leas na teanga.”
Foilsithe ar Gaelport.com
Preaseisiúint Fhoras na Gaeilge 10/07/2013
Iúil 10, 2013
Fáiltíonn Foras na Gaeilge roimh an chinneadh a rinne an CATT inniu. Tá deireadh anois leis an éiginnteacht maidir leis an todhchaí, éiginnteacht a bhí ag cothú míshuaimhnis, imní agus deacrachtaí le 5 bliana. Caithfidh muid anois obair go dlúth le chéile le cinneadh an CATT a chur i bhfeidhm. Is é atá molta ag an CATT ná:
Córas nua maoinithe in áit an chórais bhunmhaoinithe a bhí ann. An cur chuige ná Fóram Comhpháirtíochta de 6 cheann-eagraíocht ag feidhmiú ar bhonn uile-Éireann ag plé leis na réimsí:
1. Gaeloideachas/Tumoideachas agus Réamhscolaíocht Lán-Ghaeilge
2. Oideachas in earnáil an Bhéarla, agus d’aosaigh agus deiseanna úsáide do dhaltaí scoile
3. Forbairt Phobail agus Eacnamaíochta
4. Deiseanna a thacaíonn le hÚsáid na Gaeilge agus le Bunú Gréasán
5. Ardú Feasachta, Cosaint Teanga agus Ionadaíocht
6. Forbairt Deiseanna Úsáidte Gaeilge agus Gréasán do Dhaoine Óga
Dar le Foras na Gaeilge is réimsí thar a bheith tábhachtach iad seo má tá an teanga le brú chun cinn agus má tá an Straitéis 20 bliain agus an Dréacht Straitéis ó thuaidh le cur i bhfeidhm go héifeachtach. Anuas air sin beidh Scéim Raidió Pobail ann agus beidh muid ag plé le Coláiste Ollscoile Naomh Muire maidir le soláthar áiseanna tríd an Áisaonad Lán-Ghaeilge atá lonnaithe sa choláiste.
Ní hé go mbeidh Foras na Gaeilge ná na sé cheanneagraíocht ag dul don obair seo leo féin. Mhol an CATT chomh maith go mbunófaí dhá ghrúpa ar leith:
A) Fóram Comhpháirtíochta a bheidh comhdhéanta de cheannasaithe na 6 cheann-eagraíocht agus Foras na Gaeilge le comhoibriú agus comhphleanáil a dhéanamh leis an obair ar fad a chomhtháthú. Beidh an grúpa seo ag aontú plean straitéiseach don earnáil agus pleananna a chéile agus ag cinntiú go mbeidh na ceann-eagraíochtaí ag obair go dlúth as lámha a chéile leis an chuid is fearr a dhéanamh don teanga.
B) Fóram Forbartha Teanga don oileán a bheidh comhdhéanta de ghrúpaí agus eagrais phobail atá maoinithe ag Foras na Gaeilge. Tabharfaidh an grúpa seo aischothú don Fhóram Comhpháirtíochta ar fheidhmiú na dtionscadal ar an talamh agus déanfaidh siad moltaí maidir leis an bhealach chun tosaigh.
Tá obair mhór romhainn uilig má tá an clár ama leagtha síos ag an CATT le cur i bhfeidhm. Tá na socruithe nua le teacht i bhfeidhm ó 01 Iúil 2014. Caithfear toiseacht ar an phleanáil agus na cainteanna láithreach bonn agus beidh Foras na Gaeilge ag iarraidh bualadh leis na heagrais sna laethe agus sna seachtainí romhainn le tús a chur leis an phróiseas athraithe.
Tuilleadh Eolais:
Gearóid Mag Uibhrín
Cumarsáid & Margaíocht
0871779018
gmaguibhrin@forasnagaeilge.ie
