Nuachtlitir Futa Fata-Nollaig 2013
Nollaig 16, 2013
Cén treo anois do phobal na Gaeilge?
Nollaig 16, 2013
Thug An Coimisinéir Teanga, Seán Ó Cuirreáin, go leor cúiseanna lena chinneadh chun a phost a fhágáil, agus cúiseanna atá cíortha agus pléite go mion sna meáin chumarsáide áirithe a léirigh spéis sa scéal.
Ar ndóigh, thug an aird seo ar an teanga deis do lucht a cáinte ionsaithe a dhéanamh arís ar an ‘chur amú airgid’ agus ar ‘fhaisistithe’ na Gaeilge agus bhí colúin na nuachtán lán de na tuairimí údaí a mbítear ag dúil leo nuair a ardaítear ceist na Gaeilge ar leibhéal náisiúnta.
Nach spéisiúil gur cur amú airgid atá sa Ghaeilge riachtanach i scoileanna dar leo siúd nach bhfuil Gaeilge acu, ach nach luann lucht cáinte na hEaglaise, i dtír a d’fhulaing an oiread sin faoi léirsmacht an chreidimh, nach luaitear an t-airgead a chaitear ar an Oideachas Reiligiúnach sa chóras oideachais?
Ba léir chomh maith gur ghoill aon cháineadh a rinneadh ar an rialtas go mór ar pholaiteoirí áirithe, na polaiteoirí céanna a bhíonn de shíor ag cur in iúl go bhfuil siad i ndáiríre faoi fhorbairt na Gaeilge agus go n-amharcann siad ar an teanga mar theanga phobail ar chóir na seirbhísí céanna a bheith ar fáil di agus atá ag an Bhéarla, seachas caitheamh aimsire a bhíonn úsáideach le linn an Oireachtais nó nuair a bhítear sa tóir ar vótaí i gceantair atá báúil don teanga.
Dá thréine iarrachtaí an rialtais polasaithe agus cur i bhfeidhm polsaithe i dtaca leis an Ghaeilge a chosaint, is léir don dall nach bhfuil ag éirí leo. Tá Straitéis 20 Bliain na Gaeilge (a seoladh sa bhliain 2010 agus tá, dar le go leor, go fóill siar sa bhliain 2010) an-lochtach go deo.
Cé gur dúradh go soiléir i mBille Gaeltachta 2012 gur chóir go mbeadh plean teanga i bhfeidhm sna ceantair Ghaeltachta, is ar na heagraíochtaí Gaeilge a leagadh an dualgas seo agus gan aon mhaoiniú breise ón rialtas a bheith ar fáil.
Cuireadh deireadh leis na marcanna bónais don Ghaeilge a bheadh ar fáil dóibh siúd a bheadh ag dul isteach sa Státseirbhís – macalla den chinneadh a ghlac rialtas Fhine Gael sna 70í nuair a baineadh ar shiúl an Ghaeilge riachtanach mar chritéar iontrála sa Státseirbhís chéanna.
D’fhéadfaí an colún seo uile a chaitheamh i mbun cáinte agus ag dul siar ar theip iomlán an rialtais seo agus rialtas roimhe an teanga a chosaint agus a fhorbairt mar is ceart. Tuigeann gach mac máthar an dearcadh atá ag an rialtas reatha ar an teanga, agus cé gur tharla sé go tobann, níor chóir go gcuirfeadh sé lá iontais orainn gur éirigh an Coimisnéir as.
Cad é a tharlóidh anois, mar sin? D’fhéadfaí cúpla rud tarlú.
D’fhéadfadh an rialtas Coimisinéir nua a cheapadh agus na gealltanais uile a thug an rialtas céanna do Sheán Ó Cuirreáin a chomhlíonadh agus bheadh saol na Gaeilge agus na Gaeltachta ar bhealach a leasa, ach d’fhéadfaí leac oighir a dhéanamh den leac is íochtaraí in Ifreann thíos chomh maith.
Is mó seans, áfach, go leanfar de chur i gcéill seo an rialtais go bhfuil sé i ndáiríre faoin teanga. Aithním go bhfuil daoine i bhFine Gael atá ag leanstan pholasaí an pháirtí agus an béal ag milleadh na n-anamacha acu faoi cheist na Gaeilge ach is beag polaiteoir a bhí chomh buartha sin faoin choinsias s’aige ná faoin anam s’aige gur thréig sé a threibh pholaitiúil ná a áit sa Dáil.
Bíonn na giotáin chainte seo le cluinstin go minic ag na polaiteoirí céanna faoin phleanáil teanga, ach de dhéanta na fírinne, is beag duine acu a thuigeann an coincheap, gan trácht ar dhóigheanna leis an phleanáil teanga a chur i bhfeidhm.
Ní ag moladh an rialtais atá mé, ná baol air, ach is cinnte go raibh siad fadradharcach nuair a cuireadh in iúl sa Bhille Gaeltachta go dtitfeadh sé ar na heagraíochtaí Gaeilge na ‘pleananna’ teanga a chur i bhfeidhm óir nach iad na heagraíochtaí céanna a choinnigh agus atá ag coinneáil na teanga seo beo le breis agus céad bliain?
Tá an phleanáil teanga ag tarlú in Éirinn ó bunaíodh Conradh na Gaeilge ag deireadh an 19ú haois, agus an obair chéanna ar bun ag Comhaltas Uladh, Gael-Linn agus Glór na nGael, i measc eagraíochtaí eile le breis agus céad bliain.
Ba iad na heagraíochtaí seo a sheas sa bhearna bhaoil agus a chinntigh go mbeadh todhchaí ag an teanga. Ba iad na heagraíochtaí seo a choinnigh na Gaeltachtaí beo agus a chothaigh meas ar an teanga i measc muintire a raibh meas caillte acu ar an teanga dhúchais mar gheall ar pholasaithe rialtais Ghallda i leith na teanga.
B’fhéidir gur seo an freagra ba mhian leis an rialtas a léamh. Bíonn daoine san áit oibre a dhéanann praiseach de rud ionas nach n-iarrfar orthu an rud céanna a dhéanamh arís.
B’fhéidir gurb í sin an chleasaíocht atá ar bun ag Fine Gael agus ag an Lucht Oibre, ach ní fheictear domsa bealach ar bith chun tosaigh a tharlóidh sula mbíonn sé rómhall ach na heagraíochtaí a mhaoiniú mar is ceart agus ligint dóibh inchur a bheith acu i bpolasaithe oifigiúla an rialtais chun an obair agus an phleanáil teanga a chur i bhfeidhm ar bhealach réadúil agus indéanta.
Léachtóir le Gaeilge in Ollscoil Uladh, Coláiste Mhig Aoidh, i nDoire agus Uachtarán ar Chomhaltas Uladh de Chonradh na Gaeilge is ea Niall Comer.
Féach an físeán ar www.meoneile.ie
Próisis iontrála Ghaelscoileanna pléite i dTeach Laighean
Nollaig 16, 2013
Eisceacht chás na gaelscolaíochta i gcomhthéacs phróisis iontrála scoileanna aitheanta ag Comhchoiste Oireachtais.
Reáchtáladh cruinniú den Chomhchoiste Oireachtais um Oideachas agus Coimirce Shóisialach an tseachtain seo maidir leis an Dréacht-Scéim Ghinearálta Bhille Oideachais (Ligean Isteach ar Scoil).
I láthair thar ceann earnáil na gaelscolaíochta bhí Gaelscoileanna Teo., An Foras Pátrúnachta, Cearta Oideachais agus Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge mar aon le Pavee Point Traveller and Roma Centre, Atheist Ireland, Presentation College Cork, agus Inclusion Ireland a bhí ann thar ceann Down Syndrome Ireland, Irish Autism Action agus The Special Needs Parents Association.
Le linn an phlé, labhair gach grúpa amach ar mholtaí a n-eagraíochta i leith bheartais an Dréacht-Bhille agus ba é príomh mholadh na ngrúpaí Gaeilge go gcosnófaí éiteas teanga na nGaelscoileanna faoi bheartas ar bith agus go dtabharfaí túsáite do pháistí ó theaghlaigh Gaeilge i gcónaí. Mar a sheasann sé i láthair na huaire, ní chuireann an Dréacht-Bhille bac ar scoileanna lán-Ghaeilge tús áite a thabhairt do theaghlaigh lán-Ghaeilge, nó bac ar iarbhunscoileanna lán-Ghaeilge tús áite a thabhairt do ghaelscoileanna mar scoileanna friothálacha.
Léirigh na heagraíochtaí uile imní maidir leis an easpa aitheantais a thugtar sa dréacht-Bhille don luath-thumadh sa Ghaeilge agus an bac a gcuirfeadh an dréacht-Bhille ar bhunscoileanna lánGhaeilge tosaíocht a thabhairt don fhreastal ar réamhscoil nó naíonra Gaeilge, rud a leagann bunscoileanna an-bhéim air sa phróiseas iontrála. Moladh go gcaomhnófaí nósmhaireacht na Gaeilge sna scoileanna lán-Ghaeilge trí thús áite a thabhairt do pháistí ón sruth oideachais lán-Ghaeilge lena n-áirítear an córas réamhscolaíochta Gaeilge agus na naíonraí.
Cuireadh in iúl don Chomhchoiste um Oideachas go mbíonn ar 22% de na bunscoileanna lán-Ghaeilge agus 29% de na hiarbhunscoileanna lán-Ghaeilge daltaí a dhiúltú de bharr ró-éilimh. I gcás ró-éilimh, is cleachtas é i roinnt scoileanna lán-Ghaeilge tuismitheoirí nó páistí a chuir faoi agallamh le chun cumas agus nósmhaireacht teanga clainne a thomhais.
Tugadh le fios go dtarlaíonn a leithéid de chleachtas i gcásanna eisceachtúla amháin agus is comhrá neamhfhoirmiúil nó am súgartha a bhíonn i gceist le hagallamh. Faoin dréacht-Bhille mar a sheasann sé, cuirfear bac iomlán ar scoileanna agallaimh a chur ar thuismitheoirí agus páistí roimh an rollú, ach amháin i gcás na scoileanna cónaithe.
Leag na heagraíochtaí Gaeilge an-bhéim ar thábhacht chóras na n-agallamh óir, go dtí go bhfuil spás leordhóthanach cruthaithe sa chóras do gach páiste is é an t-aon bhealach go bhféadfaí bheith cinnte go bhfuil túsáite á tabhairt do theaghlaigh Gaeilge, 3% de dhaonra na nGaelscoileanna. Moladh go dtabharfaí eisceacht na scoileanna lán-Ghaeilge san áireamh, mar a rinneadh leis na scoileanna cónaithe, agus go gcuirfí aon chóras faoi chúram na mBord mBainistíocht.
Foilsithe ar Gaelport.com
Nuachtlitir Futa Fata
Nollaig 13, 2013
Scrúdú TEG Ardleibhéal 1 (C1)
Nollaig 12, 2013
An úsáideann tú an Ghaeilge i do shaol gairmiúil/acadúil/pearsanta?
Ar mhaith leat cáilíocht a bheith agat mar chruthúnas ar do chuid ardscileanna teanga?
Beidh scrúdú TEG Ardleibhéal 1 (C1) ar siúl in Ollscoil na hÉireann Má Nuad ar an 24 & 25 Eanáir 2014.
Is é an spriocdháta d’iarratais ná an 10 Eanáir 2014.
Bain amach páirtchreidiúint (scrúdú cainte amháin) nó lánchreidiúint (labhairt, scríbhneoireacht, léamhthuiscint, cluastuiscint agus úsáid na Gaeilge).
Féach ar pháipéir shamplacha anseo: http://www.teg.ie/gaeilge/paipeir_shamplacha.htm.
Íoslódáil foirm iarratais anseo: http://www.teg.ie/gaeilge/foirm_iarratais.htm.
Le haghaidh tuilleadh eolais, seol ríomhphost chuig teanga@nuim.ie nó glaoigh ar (01) 708 6417/3737.
Le gach dea-ghuí,
Teastas Eorpach na Gaeilge
Ionad na dTeangacha
Ollscoil na hÉireann, Má Nuad
Má Nuad
Co. Chill Dara
Guthán: (01) 708 6417/3737
Ríomhphost: teanga@nuim.ie
Dátaí Scléip 2014!
Nollaig 12, 2013
Is éard atá i Scléip ná comórtas tallainne náisiúnta atá dírithe go sonrach ar na hiar-bhunscoileanna lán Ghaeilge agus Gaeltachta. Thosaigh Scléip sa bhliain 2005 agus tá sé ag fás agus ag forbairt ó shin i leith. Is é príomhaidhm an chomórtais ná daltaí na niar-bhunscoileanna a spreagadh le Gaeilge a úsáid i réimsí éagsúla de na healaíona trí dheis a thabhairt dóibh páirt a ghlacadh i gcomórtas spreagúil agus spéisiúil.
Beidh réamhbhabhtaí Scléip ar siúl ar na dátaí seo a leanas:
5 agus 6 Feabhra 2014 – Firkin Crane, Corcaigh
10 Feabhra 2014 – Axis, Baile Átha Cliath
12 Feabhra 2014 – Riverbank, Cill Dara
14 Feabhra 2014 – Cultúrlann Uí Chanáin, Doire
Bíonn deis ag gach scoil iomaitheoirí a chur chun cinn i ngach rannóg sna réamhbhabhtaí agus roghnóidh na moltóirí iomaitheoirí na craoibhe ag na himeachtaí sin. Beidh an craobh ar siúl in amharclann an Axis, Baile Átha Cliath ar an 1 Márta 2014. Tá gach eolas maidir le hiontráil a dhéanamh ar an gcomórtas ar fáil thíos:
Seo thíos Eoin agus Sorcha ó Ghael-Choláiste Chill Dara, a ghlac páirt i Scléip 2013 agus a chas ceol den scoth d’Uachtarán na hÉireann, Mícheál D. Ó hUigínn, ag Comhdháil Oideachais Gaelscoileanna Teo. & Eagraíocht na Scoileanna Gaeltachta Teo. ar an 22 Samhain 2013. Bhí an tUachtarán an-tógtha leo agus thug sé ardmholadh dóibh!
“Tá teipthe ar an Rialtas seo go hiomlán ó thaobh na Gaeilge”
Nollaig 12, 2013
Astitim ó fhógra éirí as an Choimisinéara Teanga
Ba mhór an plé a chothaigh fógra Sheáin Uí Chuirreáin an tseachtain seo caite nuair a chuir sé in iúl don Chomhchoiste um Fhormhaoirsiú ar an tSeirbhís Phoiblí agus Achainíocha go mbeidh sé ag éirí as a ról mar Choimisinéir Teanga ar 23 Feabhra 2014.
Is í is cúis le cinneadh an Choimisinéara, dar leis, ná teip an Rialtais i leith chur i bhfeidhm beartais reachtaíocht teanga ag leibhéal an Stáit, lena n-áirítear lagú chóras na scéimeanna teanga, easpa inniúlacht Ghaeilge an státchórais, beartas úr lochtach earcaíochta na Státseirbhíse, folús i dtaobh athbhreithniú Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003 agus cinneadh an Rialtais oifig an Choimisinéara Teanga a chónascadh le hOifig an Ombudsman.
Ag tógáil ar an aiféala agus an imní atá léirithe ag pobal na Gaeilge i dtaca le cinneadh tromchúiseach an Choimisinéara, tá an freasúra tagtha amach go láidir in éadan an Rialtais ar an ábhar seo agus tá iarrtha ag lucht Fhianna Fáil agus Shinn Féin go seasfaidh an dá Aire, an tAire sinsearach agus an tAire Stáit sa Roinn Ealaíon, Oidhreachta agus Gaeltachta, siar óna róil.
Agus é ag ceistiú an Aire Stáit Gaeltachta Donnchadh Mac Fhionnlaoich T.D., sa Dáil ar an gCéadaoin, dúirt Éamon Ó Cuív, T.D. de chuid Fhianna Fáil, gur thuig sé do shuíomh an Aire Stáit ach gur léir nach bhfuil sé ag fáil na tacaíochta ón Rialtas i leith chás na Gaeilge mar is ceart.
“Mar sin, tá mise ag rá go mbé an té ar cheart éirí as oifig anois ná an tAire Deenihan. Dá mba rud é gur éirigh Aire Leanaí as oifig nó dá n-éireodh Rialaitheoir Airgeadais as oifig de bharr go raibh sé nó sí ag ceapadh go raibh an Stát faillíoch, bheadh na meáin Bhéarla ar fad ag rá gur vóta muiníne a bhí ansin san Aire. Is vóta iomlán mímhuiníne sa Rialtas, sa Taoiseach agus go mórmhór in Aire na Gaeltachta go mbraitheann an Coimisinéir Teanga go gcaithfidh sé éirí as a oifig”, a dúirt an Teachta Ó Cuív.
D’iarr an tAire Stáit Mac Fhionnlaoich ar an Teachta Ó Cuív gan cheist pholaitiúil a dhéanamh as an nGaeilge óir gur scoilteadh an Rialtas ar bhonn páirtí polaitíochta cheana agus gurb í an teanga a bhí thíos leis. “In ainm Dé, seasaimis le chéile ar son na teanga san am amach romhainn agus déan dearmad den pholaitíocht”, a dúirt sé.
“Is ceist pholaitiúil í an Ghaeilge” a mhaígh an Teachta Ó Cuív agus é ag caint ar an ábhar ar Adhmhaidin ar RTÉ Raidió na Gaeltachta ar an Déardaion. Dúirt sé gur fhadhb í easpa Gaeilge an Aire Shinsirigh ach go “mairfimis leis sin dá mbeadh sé ag déanamh a chiondícheall ar son na Gaeilge”, ach, dar leis an Teachta, “Is léir nach bhfuil a gha de spéise aige i gcúrsaí Gaeilge ná Gaeltachta”.
De réir sheasamh Shinn Féin, is é an tAire Stáit Donnchadh Mac Fhionnlaoich ar chóir éirigh as an ról aige. Dúirt urlabhraí Gaeilge agus Gaeltachta Shinn Féin, an Seanadóir Trevor Ó Clochartaigh gur rud suntasach é ardmheas lucht na Gaeilge ar Sheán Ó Cuirreáin agus an obair ar bun aige le deich mbliana anuas agus an t-ardmholadh atá tugtha dó ag eascairt as fógra na seachtaine seo caite.
Dúirt an Seanadóir Ó Clochartaigh go gcruthaíonn tuarascáil an Choimisinéara nach bhfuil an Roinn Ealaíon, Oidhreachta agus Gaeltachta ag feidhmiú mar ba chóir i gcás chóras na scéimeanna teanga ná cur i bhfeidhm na Straitéise 20 Bliain din Ghaeilge.
“Is damnú é sin ar chur chuige an Rialtais seo. Is léir domsa dá bhrí sin, go bhfuil ag teip ar an Rialtas agus go háirithe Aire na Gaeltachta a chuid dualgais a chomhlíonadh mar is ceart agus ba chóir dó éirí as agus é a fhágáil ag duine eicínt a dhéanfaidh an jab mar is ceart”, a dúirt sé.
Foilsithe ar Gaelport.com
Éirí as Post an Choimisinéara Teanga
Nollaig 11, 2013
Tubaiste ollmhór é Seán Ó Cuirreáin a chailliúint mar Choimisinéir Teanga d’fhorbairt seirbhísí Gaeilge sa líne tosaigh” a deir Cumann na nOifigeach Forbartha Gaeilge (COFG) ón earnáil phoiblí. Fágann seo go mbeidh easpa foirne le hinniúlacht in dhá theanga oifigiúla an Stáit fós ag cur laincisí ar eagraíochtaí stáit a gcuid seirbhísí a sholáthar don phobal i nGaeilge san am amach romhainn. Éilímid ar an Taoiseach Enda Ó Cionnaith agus ar an Rialtas gníomhú láithreach chun muinín a chothú athuair i dtacaíocht an Stáit don Ghaeilge, teanga náisiúnta agus céad teanga oifigiúil na tíre seo.
“Cúis díomá dúinn, in éineacht leis an gCoimisinéir, an mhoill ata curtha ar an athbhreithniú ar Acht na dTeangacha Oifigiúla 2013, go háirithe i bhfianaise an éilimh ó mhórán eagraíochtaí pobail agus stáit go gcuirfí córas earcaíochta úr in áit a dheimhneoidh go mbeidh daoine le Gaeilge á earcú isteach san earnáil phoiblí chun freastal ar phobal na Gaeilge , sa Ghaeltacht agus taobh amuigh di” arsa Oifigeach Caidrimh Phoiblí COFG Aoileann Nic Dhonncha.
“Chomh maith le freastal ar phobal na Gaeltachta, tá Gaelscoileanna ag oscailt trasna na tíre agus tá seirbhísí Gaeilge ag teastáil chun freastal ar na hiarscoláirí seo. Caithfear níos mó béime a chur ar an nGaeilge agus earcaíocht ar siúl sna comhlachtaí poiblí ionas gur féidir linne san earnáil phoiblí ár ndualgais teanga a chur i bhfeidhm, gan chostas breise, ag an líne tosaigh mar is ceart” a deir Aoileann Nic Dhonncha.
Gabhann Cumann na nOifigeach Forbartha Gaeilge buíochas leis an gCoimisinéir Seán Ó Cuirreáin as an gcabhair agus tacaíocht a thug sé dúinne atá i mbun oibre ag an líne tosaigh chun Acht na dTeangacha Oifigiúla a chur i bhfeidhm san earnáil phoiblí. Is cailliúint ollmhór é Seán, mar Choimisinéir do lucht labhartha na Gaeilge agus na Gaeltachta, agus é ina cheannródaí fíor-ghairmiúil a thug ardseirbhís don gCustaiméir agus don Stát araon.
Tá leibhéal na seirbhísí trí Ghaeilge atá á chur ar fáil ag comhlachtaí poiblí sa nGaeltacht, agus lasmuigh di, ag brath go hiomlán ar dhóthain foirne le hinniúlacht sa Ghaeilge a bheith ar fáil chuige sin. Ní féidir a bheith cinnte go mbeidh foireann le hinniúlacht sa Ghaeilge ar fáil faoin gcóras mar atá, nó faoin gcóras nua atá molta ag an Rialtas le déanaí, agus dá bharr sin, tá soláthar seirbhísí trí Ghaeilge míshásúil. Cothaíonn seo easpa muiníne in ábaltacht an Stáit seirbhísí Gaeilge d’ardchaighdeán a chur ar fáil, rud a bhaineann an bonn ó éileamh Phobal na Gaeilge agus na Gaeltachta ar Sheirbhísí Gaeilge ón Stáit, ainneoin a cuid cearta faoin mbunreacht.
Cumann na nOifigeach Forbartha Gaeilge
Oifigeach Caidrimh Poiblí: Aoileann Nic Dhonncha, Co Átha Cliath Theas (086) 8228916.
Cathaoirleach: Roibeard Ó hEartáin, Co. Chiarraí (087) 7989727.
Rúnaí: Máire Seó Breathnach, Co. Phort Láirge.
Suíomh Idirlín: Seán Ó Daimhín, Co. Dhún na nGall.
Meáin Shóisialta: Oonagh Ní Chéilleachair, Co. Mhaigh Eo.
Teagmháil: cumannofg@hotmail.com
An Taoiseach Enda Kenny i mbun cainte le Raidió na Life ar ‘20 Bliain’ Dé Céadaoin 11ú Nollaig, 12:00 – 13:00
Nollaig 10, 2013
Tá áthas ar Raidió na Life a fhógairt go mbeidh An Taoiseach Enda Kenny ag tabhairt mór-agallamh don stáisiún Dé Céadaoin beag seo 11ú Nollaig ag a meánlae mar chuid den tsraith ’20 Bliain’, sraith ina labhrann mórphearsantachaí ó shaol poiblí na hÉireann le láithreoirí deonacha éagsúla ó Raidió na Life faoin méid a thit amach i saol an duine sin idir na blianta 1993 agus 2013, an tréimhse chéanna go bhfuil Raidió na Life ag soláthar seirbhís raidió pobail do phobal na Gaeilge i mórcheantar Átha Cliath.
Ábhar mórtais do stáisiún na nGael in Áth Cliath, ní hamháin go mbeidh An Taoiseach le cloisteáil faoi agallamh le Siobhán Seoighe ar an tsraith, ach beidh Uachtarán na hÉireann Mícheál D. Ó hUiginn i mbun cainte linn chomh maith an tseachtain dár gcionn, ar an gCéadaoin 18ú Nollaig, nuair a labharfaidh sé le Judy-Meg Ní Chinnéide.
Bíonn an clár „20 Bliain‟ le cloisteáil gach Céadaoin ag a 12 meánlae, le deis éisteacht arís leis ag a 7 i.n. gach tráthnóna Déardaoin. Tá réimse leathan d‟aíonna tar éis páirt a ghlacadh sa sraith, idir aisteoirí, polaiteoirí, craoltóirí aitheanta, ceoltóirí srl. Is féidir éisteacht siar leis na hagallaimh ar fad a craoladh go dtí seo ar shuíomh Raidió na Life http://www.raidionalife.ie/20bliain/, áit a thiocfaidh tú ar agallaimh le leithéidí Dhara Uí Bhriain, Peter Coonan (“Fran” i Love/Hate), Bláithnaid Ní Chofaigh, Fiach Mac Conghail agus neart daoine eile nach iad.
Arsa Cian Mac Cárthaigh, Clár Reachtaire Raidió na Life, “Bhí sé soiléir dúinn go bhfuil réimse leathan daoine i saol poiblí na hÉireann agus scéal le hinsint acu faoin méid a thit amach ina saolta idir 1993 agus 2013. Bhí sé tábhachtach dúinn na scéalta seo a chur ar an dtaifead trí Ghaeilge agus tá súil againn go mbeidh daoine fós ag éisteacht leo nuair atá Raidió na Life ag ceiliúradh 40 bliain ar an bhfód. Bhí sé go deas freisin deis a thabhairt do láithreoirí deonacha RnL a gcuid talainne mar iriseoirí a léiriú agus iad i mbun agallaimh uair a‟ cloig le cuid de na daoine is mó le rá i saol poiblí na tíre.”
Tá físeán de thuras Raidió na Life chuig Áras an Uachtaráin déanta ag an scannánóir óg Laura Gaynor, oibrí deonach leis an stáisiún. Féach: http://www.youtube.com/watch?v=ooJ9gNI-rxo
Tá an tsraith seo léirithe ag Deirdre Callanan agus Cian Mac Cárthaigh agus is é Fearghal Saxe an t-innealtóir fuaime ar an tsraith. Tá láithreoirí deonacha éagsúla ón stáisiún ag cur na cláracha i láthair. Is féidir teagmháil a dhéanamh linn faoin gclár ag cian@raidionalife
Faoi Raidió na Life:
Buaiteoir ghradam “Stáisiún Raidió na Bliana” ag Féile na Meán Ceilteach sa Bhreatain Bheag i 2013, tá Raidió na Life ag soláthar seirbhís raidió pobail lán-Ghaeilge do mhórcheantar Átha Cliath ar bhonn oideachasúil agus pobail ó 25ú Meán Fómhair 1993 mar stáisiún pobail sainspéise. Faigheann an stáisiún tacaíocht airgeadais ó Fhoras na Gaeilge, a chuireann ar a chumas triúr foirne lánaimseartha a fhostú mar aon le Maor Deireadh Seachtaine páirtaimseartha. Is ar bhonn deonach a oibríonn láithreoirí uile an stáisiúin agus bíonn idir 100 agus 150 duine ag glacadh páirte sa stáisiún ar bhonn deonach chuile sheachtain. Feidhmíonn sé faoi stiúr Bhord Stiúrtha deonach.
Tá suas le dhá mhíle craoltóir tar éis taithí chraolacháin a fháil le RnaL thar na blianta, ina measc Sharon Ní Bheoláin, Aoibhinn Ní Shúilleabháin, Aedín Gormley (RTÉ Lyric FM), Colm Ó Mongáin (RTÉ Raidió 1), Clíona Ní Chíosáin (Aifric TG4), Aodhán Ó Ríordáin TD, Rónán Ó Muirthile (Láithreoir ‘Splanc’ ar Newstalk & Léiritheoir Teilifíse), Cearbhall Ó Síocháin (RTÉ RnaG), Fachtna Ó Drisceoil (RTÉ/RnaG), Barbara Nic Dhonnachadha (i102-104), Darragh Ó Tuama (Newstalk), Cormac Ó hEadhra (RnaG) agus neart eile nach iad. Craolann RnaL 7 lá sa tseachtain ar 106.4FM in Átha Cliath agus beo ar líne ag raidionalife.ie freisin.
Tá cáil ar an stáisiún as ard-chaighdeán na gclár cainte a fhreastalaíonn ar réimse leathan aoisghrúpaí & sainspéiseanna i measc lucht na Gaeilge i mBaile Átha Cliath agus a thugann dearcadh eile ar chúrsaí nuachta is cúrsaí cultúrtha d‟éisteoirí. Aithnítear an stáisiún freisin as ucht a réimse eicléictiúil ceoil, lena n-áirítear popcheol, rac-cheol, ceol traidisiúnta, snagcheol, ceol ailtéarnach, reggae, ceol clasaiceach, ceol domhanda, ceol leictreonah/damhsa, dord & droma, hip hop, r‟n‟b srl. – agus na cláir go léir, nach mór, curtha i láthair trí Ghaeilge. Déanann an stáisiún obair luachmhar le pobail mhionteangacha eile sa phríomhchathair freisin, le cláracha á gcur i láthair ar an stáisiún i dteangacha phobail inimirceacha ar nós an Pholainnis is an Spáinnis leis.
Bhronn Oireachtas na Gaeilge gradam speisialta ar Raidió na Life níos luaithe i mbliana as „Scoth na Seirbhíse le 20 Bliain ó 1993 – 2013’ mar aon le “Láithreán Gréasáin na Bliana” do www.raidionalife.ie ag Gradaim Chumarsáide an Oireachtais 2013.
Nollaig Shona ó Choláiste na hÉireann/Gaelchultúr
Nollaig 10, 2013
Bliain ar leith a bhí ann do Ghaelchultúr. Bronnadh stádas mar institiúid tríú leibhéal orainn le linn an tsamhraidh agus chuireamar tús le cúrsa ag leibhéal 9 den NFQ, Dioplóma Iarchéime san Aistriúchán, i mí Mheán Fómhair. Chuireamar an Teastas sa Ghaeilge Ghairmiúil ar fáil ag trí leibhéal éagsúla – Leibhéil 3, 4 agus 5 – agus bronnadh an cháilíocht sin ar fhoghlaimeoirí ó réimse leathan eagras san earnáil phoiblí. D’fhoilsíomar an tríú heagrán dár ngraiméar, Gramadach gan Stró!, chomh maith le trí acmhainn nua do bhunscoileanna: Gníomhaíochtaí Gasta, Póstaer Pearsan agus Réalta an Ranga. Rinne breis agus míle múinteoir bunscoile cúrsa ar líne linn i rith an tsamhraidh – an líon is mó múinteoirí a chláraigh linn go dtí seo. Rinneamar athdhearadh suntasach ar ár siopa ar líne, siopa.ie, freisin, agus chuireamar go mór le líon agus le réimse na dtáirgí atá ar fáil air.
Má tá aon eolas eile de dhíth ort faoi sheirbhís ar bith de chuid Ghaelchultúir ná bíodh drogall dá laghad ort teagmháil a dhéanamh linn. Is féidir ríomhphost a sheoladh chuig eolas@gaelchultur.com nó íosghlao a chur ar 1890 252 900.
Comórtas
Tá dhá phéire ticéad againn do cheolchoirm Nollag Kíla, chomh maith le cúig chóip d’albam nua Rónáin Uí Shnodaigh, Sos. Tosóidh an cheolchoirm ag 8.00pm, Dé Céadaoin, 18 Nollaig 2013, in Whelan’s, 25 Sráid Loch Garman, Baile Átha Cliath 2.
Más mian leatsa cur isteach ar an gcomórtas, seol teachtaireacht ríomhphoist agus “Comórtas” mar theideal uirthi chuig eolas@gaelchultur.com faoi 5.00pm, Dé hAoine, 13 Nollaig 2013. Ní mór duit an cheist seo thíos a fhreagairt sa ríomhphost:
Tá Rónán Ó Snodaigh ina bhall den bhanna ceoil Kíla, ach cad is ainm don albam is déanaí atá eisithe aige ina aonar?
Cuirfear ainmneacha na ndaoine ar fad a mbeidh an freagra i gceart acu isteach i gcrannchur. Buafaidh an chéad bheirt a roghnófar na ticéid agus bronnfar na cúig albam ar an gcéad chúigear eile a roghnófar.
