Iarratas ar Thairiscint – COGG
Meán Fómhair 18, 2013
Fáilteoidh COGG roimh thairiscintí ó thaighdeoir(í) le hathbhreithniú a dhéanamh ar litríocht, ar pholasaithe náisiúnta agus ar chleachtas ábhartha i limistéir eile i gcomhthéacsanna sochtheangeolaíocha atá inchurtha leis na ceantair Ghaeltachta, i dtaca le soláthar do theangacha mionlaigh sa chóras oideachais agus le teagasc trí theanga mhionlaigh in ionaid réamhscolaíochta, i mbunscoileanna agus in iarbhunscoileanna.
Leanfaidh an t-athbhreithniú seo de réir mar is gá chun taighde a dhéanamh ar sholáthar oideachais sna múnlaí éagsúla tumoideachais agus Foghlaim Chomhtháite Ábhar agus Teangacha (CLIL) i limistéir taobh amuigh de na ceantair ina labhraítear an sprioctheanga.
An dáta deiridh a nglacfar le tairiscint: 4pm Dé Luain, 7 Deireadh Fómhair, 2013
35 Cearnóg Mhic Liam, Baile Átha Cliath 2.
Breis eolais: www.cogg.ie
Deireadh le nuachtán Foinse
Meán Fómhair 18, 2013
Tá fógartha ag an gcomhlacht Móinéar Teoranta go bhfuil deireadh curtha leis an leagan clóite den nuachtán seachtainiúil agus nach mbeidh Foinse ar fáil ar sheilfeanna shiopaí nuachtáin ag deireadh na míosa mar a bhí beartaithe go dtí seo.
Bunaíodh Foinse i 1996, agus cuireadh nuachtáin náisiúnta Gaeilge ar fáil go seachtainiúil go dtí samhradh 2009 le maoiniú ó Fhoras na Gaeilge. Nuair a theip ar an maoiniú seo, rinneadh athsheoladh ar Foinse i fómhar na bliana 2009, le leagan amach nua agus modh seachadta nua agus é ar fáil mar fhorlíonadh san Irish Independent. Go dtí le déanaí, cuireadh an nuachtán ar fáil gach Céadaoin, agus bhí an-tóir air, go háirithe i measc scoileanna na tíre agus i measc fhoghlaimeoirí na teanga. Sa bhreis ar an nuachtán seachtainiúil, tá roinnt mhaith tionscadal eile ar líne curtha ar bun ag Móinéar Teo. le blianta beaga anuas, ina measc suíomh eolais www.foinse.ie agus blag gramadaí. Le blianta beaga anuas, tá curtha go mór ag foireann Foinse le húsáid na Gaeilge sna meáin shóisialta agus iad an-ghníomhach ar Facebook, YouTube agus Twitter. Cé nach mbeidh leagan clóite den nuachtán ar fáil a thuilleadh, beidh ábhar oideachasúil, a bhaineann le Foinse Óg agus Foinse sa Rang, fós le fáil ar www.foinse.ie.
Ag tús na bliana seo, d’fhógair Foras na Gaeilge go raibh cinneadh glactha acu chun deireadh a chur le conradh an nuachtáin seachtainiúil ‘Gaelscéal’. Is í an chúis a thug Foras na Gaeilge leis an ngearradh seo ag an am ná nach raibh ag éirí leis an nuachtán ó thaobh díolacháin de. Tugadh figiúr de thuairim is 1,300 cóip in aghaidh na seachtaine mar líon iomlán an díolacháin sna siopaí. Dar le Foras na Gaeilge níobh é an fhormáid chlóite an bealach is oiriúnaí le seirbhís nuachta a sholáthar do phobal léitheoireachta na Gaeilge. I láthair na huaire níl aon nuachtán clóite Gaeilge ar fáil chun freastal ar riachtanais phobal na Gaeilge. Chuaigh Foras na Gaeilge i mbun taighde san earrach, agus reáchtáladh cruinnithe poiblí agus sraith d’fhócas grúpaí agus é i gceist go reáchtálfaí scéim nua go luath chun foilseachán nua a chur ar fáil in áit Gaelscéal. Níl aon toradh ar an taighde seo foilsithe go fóill agus faraoir níl aon nuachtán Gaeilge ar sheilfeanna shiopaí. Braithfidh scoileanna ach go háirithe Foinse uatha gach seachtain.
www.carlow-nationalist.ie
Clárú do Ranganna Oíche i gCeatharlach
Meán Fómhair 18, 2013
Fógraíonn Glór Cheatharlach go bhfuil clárú faoi lán seoil do na ranganna Gaeilge agus ranganna sa Sean-Nós do dhaoine fasta atá á n-eagrú an fómhar seo.
Cuirfear tús anocht, Dé Mháirt, 17ú Meán Fómhair, leis an sean-nós i nGaelcholáiste Cheatharlach agus leanfar leis na ceachtanna gach Máirt thar sé seachtaine ó 7.00-8.00i.n. Táille an chúrsa ná €30 agus cuirfear fáilte roimh thosaitheoirí agus feabhasóirí araon. An damhsóir aitheanta Irene Cunningham as Gaillimh an teagascóir. Is rinceoir proifisiúnta í Irene agus chomh maith leis an sean-nós a theagasc tá an domhan siúlta aici ag damhsa ag féilte agus ócáidí éagsúla. Seo deis iontach chun cúpla bunchéim sa sean-nós a fhoghlaim. Tá gach eolas ar fáil ó 087 2857048 nó is féidir bualadh isteach chuig an rang sa Gaelcholáiste. Beir leat na bróga rince agus buidéal uisce!
Tá clárú ag dul ar aghaidh go breá chomh maith do na ranganna Gaeilge atá eagraithe ag Glór Cheatharlach i gcomhar le Coláiste na hÉireann/Gaelchultúr. Cuirfear cúrsaí ag bun, meán agus ard leibhéil ar fáil ag braith ar éileamh le tosnú an tseachtain seo chugainn. Beidh rang dhá huaire an chloig ar fhad ar oíche amháin sa tseachtain thar deich seachtaine. Na ranganna go léir ar siúl in Áras an Chontae, Bóthar Átha Í, Ceatharlach ó 7.00-9.00i.n. €180 an táille agus is gá clárú gan mhoill chun cúrsaí a chinntiú. Gach eolas agus clárú ar líne ar www.gaelchultúr.com agus freisin ó Glór Cheatharlach ar 059 9158105.
www.carlow-nationalist.ie
Deireadh Seachtaine do Dhaoine Fásta sa Ghaeltacht
Meán Fómhair 18, 2013
Dóibh siúd gur spéis leo a gcuid Gaeilge labhartha a fheabhsú in atmasféar taitneamhach spraíúil, tá Gael Linn ag eagrú deireadh seachtaine Gaeilge agus cultúrtha i nGaeltacht Ráth Chairn ón Aoine go Domhnach, 11ú go 13ú Deireadh Fómhair 2013.
Is í seo an séú bhliain don eagras an ócáid ráthúil seo a eagrú i gcomhar le Comharchumann Ráth Chairn. I rith na deireadh seachtaine gheobhaidh foghaimeoirí fásta na Gaeilge blaiseadh de chultúr na Gaeltachta agus den Ghaeilge labhartha. I measc na n-imeachtaí atá beartaithe, tá ranganna comhrá Gaeilge ag meánleibhéal, ceardlann amhránaíochta ar an sean-nós, quiz boird, seisiúin cheoil agus ciorcail chomhrá! Tá Gaeltacht Ráth Chairn suite timpeall uair a chloig ó Bhaile Átha Cliath i gContae na Mí. Bunaíodh an Ghaeltacht sa bhliain 1935 nuair a aistríodh teaghlaigh iomlána aniar as Conamara chuig Co. na Mí. Is Gaeltacht bheo í a ofrálann timpeallacht idéalach chun an Ghaeilge a fhoghlaim agus a chleachtadh.
Socrófar lóistín do na rannpháirtithe go háitiúil. Táille na deireadh seachtaine ná €180 an duine le lóistín, béilte, ranganna agus siamsaíocht san áireamh. Is deis iontach í seo do dhaoine fásta an Ghaeilge a fhoghlaim agus a chleachtadh i suíomh nádúrtha na Gaeltachta. Ní foláir clárú go luath áfach mar bíonn an-éileamh ar áiteanna ar an gcúrsa áirithe seo gach bliain. Gach eolas ar fáil ó Gael Linn ar www.gael-linn.ie nó 01 6751200 nó is féidir dul i dteagmháil le Glór Cheatharlach ar 085 1340045 nó scríobh chuig emma@glorcheatharlach.ie
www.carlow-nationalist.ie
Múinteoir Gaeilge
Meán Fómhair 17, 2013
Tá Comhlachas na nÉireannach Gorm ag lorg saorálaí le Gaeilge a mhúineadh do ghlantosaitheoirí.
Táthar ag lorg duine le scileanna cumarsáide maithe agus le spéis i gcúrsaí ilchultúrthachta agus inimirce.
Beidh an té a roghnófar mar mhúinteoir ar fhoghlaimeoirí gan taithí ar bith acu i gcúrsaí theanga nó chultúr na hÉireann, mar sin is gá spéis i gcultúr agus stair na hÉireann.
Beidh solúbthacht i gceist maidir le hamchlár agus cur chuige na ranganna.
Is post deonach é seo ach íocfar aon chostais a bhaineann leis.
Déan teagmháil le language@blackirish.ie.
https://www.facebook.com/asso.blackirish : www.blackirish.ie
Foilsithe at Gaelport.com
Fundamental flaws must be addressed
Meán Fómhair 17, 2013
If current proposals on school admissions are put into action, a valuable and historic opportunity will be lost.
Noel MaloneNoel Malone, Principal, Coláiste Chiaráin, Croom, Co Limerick
It seems to many of the principals to whom I have spoken that if the current proposals on school admissions are implemented a valuable and historic opportunity will be lost.
Limerick has grappled with the issue of educational inequality for years. It is the only area where a common applications system applies, arising from an intolerable situation in which children found themselves without any second-level place.
The then minister insisted that all schools in Limerick city operate a common enrolment system, administered by Limerick Education Centre, the purpose of which was to ensure that all children had a school place. All students are placed, eventually, but it has also brought about considerable anguish and uncertainty among parents and children. If children do not get their first/second preference, they may be left with their least-favoured school – and travelling up to 12 miles from home by private bus.
Participant schools are accorded a certain level of protection from any perception of perpetuating inequality. The reality is much different. Schools still operate independently in terms of their admission criteria, and can decide their selection criteria with no independent scrutiny. It is only an issue for the so-called good schools, as they invariably have a surfeit of applications over places.
Some favour children living in certain affluent parishes, so-called traditional feeder schools, brothers/sisters of current or past pupils, sons/daughters of past pupils and so on, and finally, ‘all others.’ In effect, very few places exist in this category. So, some children have right of entry although they live some distance from the school and others are refused, even if they live close by, or attend the local feeder primary.
Surely it is the right of every parent to send their child to their local school, if they so choose? By ignoring this, the proposed legislation gives free rein to schools to continue what is effectively educational apartheid.
There is no justification for giving preference to siblings of former pupils, or indeed children of past pupils.
The proposed limit of 25pc is a capitulation to vested interests. Surely proximity to a school should have a higher ranking than whether a child’s father/mother attended? This is a means to reproduce a social class and cherry-pick the best students. Who will oversee this 25pc, and where is the transparency? Some schools will continue to favour the socially advantaged, academically gifted, or those with exceptional sporting prowess.
In the context of the Limerick Area Common Application System, I believe that the minister should insist on a common admissions policy across all participant schools, with geographical location claiming first priority, after brothers/sisters of existing students. A three-mile radius of any particular school in a city location, or, perhaps, 10 miles in a rural area, would be reasonable. Where there are too many applications for that school, other priorities can be addressed.
The minister has included the right of the Department of Education and Skills to impose a similar system elsewhere. This is to be welcomed. However, unless these fundamental flaws are addressed, the current highly iniquitous system will be preserved under a veneer of fairness.
The minister praises the “value of tradition”. But tradition can be merely an excuse to maintain the status quo.
First published in The Irish Independent, 11 September 2013
www.educationmatters.ie
Junior Cert replacement of ‘huge benefit’ to pupils
Meán Fómhair 17, 2013
The replacement of the Junior Certificate by schools assessing their own students will bring major benefits, says the head of the organisation leading the changes.
National Council for Curriculum and Assessment chief executive Anne Looney said the impact will be mostly positive for young people in comparison to those now studying up to a dozen subjects for the Junior Certificate. “Students will have had a much wider range of learning experiences in school, more use of technology, lots of different kinds of assessment and not just written exams, even though they will have covered fewer subjects for assessment purposes,” said Ms Looney. “They are going to have to work a bit harder because the active learning, group learning, and project work mean there is nowhere to hide down the back of the classroom.” There is still reluctance among teachers about assessing their own students and the absence of a nationally certified exam after the first three years.
Ms Looney said there is also understandable anxiety among principals and teachers, but she said it should be remembered they will be judging students’ work rather than students. In order to encourage consistency across schools, samples of students’ work will be placed online to guide teachers, students and parents on expected standards. She addressed more than 500 school leaders at an event run by Joint Managerial Body, which represents 370 secondary schools, where the impacts on day-to-day teaching and learning, timetabling and developing short courses were discussed, along with the national literacy and numeracy strategy, and school self-evaluation. English is the first subject for which junior cycle changes are being introduced, with a final curriculum due out next month to be taught to children starting second-level education in a year’s time. It will set out the kind of school work that teachers should set and mark students on for the 40% of final marks going for assessment of oral, reading, and writing skills. JMB general secretary Ferdia Kelly said all schools welcome the student-centred focus of the revised junior cycle. However, he said, a day of training for teachers of all subjects on new approaches to assessment should be given in every school this year, rather than just to teachers of each subject as new curricula are introduced over the next four or five years.
“Every school should also be allowed appoint a teacher to work for 10 hours a week preparing materials to help staff introduce these reforms properly,” he said. Department of Education chief inspector Harold Hislop agreed that there is a subject-centred approach to professional development for teachers, but said it will be more balanced towards whole-school changes as training programmes are widened for more subjects. The new curricula in Irish, business studies, and science will be taught to students beginning in Sept 2015.
www.irishexaminer.com
Ranganna Gaeilge oíche ag tosú an tseachtain seo chugainn – Tairiscint speisialta
Meán Fómhair 16, 2013
Beidh Coláiste na hÉireann/Gaelchultúr ag cur tús lena ranganna oíche Gaeilge do dhaoine fásta an tseachtain seo chugainn (23–26 Meán Fómhair 2013) i mBaile Átha Cliath agus i gCeatharlach. Tabharfaimid mí saor in aisce ar ár suíomh ríomhfhoghlama, ranganna.com, do gach duine a chuirfidh rang oíche in áirithe linn an fómhar seo.
Chomh maith leis na cúrsaí thuas, beidh an Dianchúrsa Ullmhúcháin i gCruinneas na Gaeilge ag tosú Dé Sathairn, 21 Meán Fómhair, agus cuirfear tús leis an gcéad Chúrsa Gaeilge d’Iarratasóirí Hibernia eile idir 9–12 Deireadh Fómhair.
Eolas: www.gaelchultur.com | eolas@gaelchultur.com | (01) 484 5220 | 1890 252 900
Clár spreagúil do dhaoine óga fógartha ag Gael Linn
Meán Fómhair 16, 2013
Scéimeanna Gael Linn don scoilbhliain 2013/2014
Tabharfar deis don lucht óg bheith gníomhach i ngnéithe éagsúla de shaol na Gaeilge faoin gclár cuimsitheach scéimeanna atá leagtha amach ag Gael Linn don scoilbhliain 2013/2014.
Bíonn an-tóir ar Scéimeanna Gael Linn gach bliain agus, mar is iondúil, cuirtear fáilte roimh an lucht bunscoile, meánscoile is lucht tríú leibhéil páirt a ghlacadh sna scéimeanna éagsúla do dhaoine óga idir dhíospóireacht, cheol, chlár raidió agus caint phoiblí.
Cuirfear tús leis na scéimeanna go luath agus táthar ag lorg iarratas anois ar na comórtais a leanas:
Comórtas Díospóireachta Uí Chadhain: Comórtas díospóireachta d’iar-bhunscoileanna a ndéantar an teagasc iontu trí Ghaeilge. Bronnfar Corn Uisne agus seic ar €1,000 ar churaidh Roinn na Sóisear agus Corn Gael Linn agus seic ar €1,000 ar Roinn na Sinsear. Is é 20 Meán Fómhair, 2013, an dáta deiridh iontrála don chomórtas seo.
Comórtas Díospóireachta an Phiarsaigh: Comórtas díospóireachta d’iar-bhunscoileanna nach ndéantar an teagasc iontu trí Ghaeilge. Bronnfar Buanchorn Gael Linn agus seic ar €1,000 ar churaidh na hÉireann – sóisear agus sinsear. Is é 27 Meán Fómhair, 2013, an dáta deiridh iontrála don chomórtas seo.
Siansa: Comórtas agus ceardlanna ceoil do ghrúpaí traidisiúnta le ceoltóirí óga idir 12 agus 19. Duaischiste €4,500. Beidh Craobhchomórtas SIANSA ar siúl sa Cheoláras Náisiúnta ar 6 Aibreán, 2014. Is é 8 Samhain, 2013, an dáta deiridh iontrála don chomórtas seo agus caithfidh na dioscaí a bheith istigh roimh 9 Nollaig, 2013.
Comórtas Clár Raidió Gael Linn: Comórtas atá an-oiriúnach do dhaltaí na hIdirbhliana. Bronnfar duaiseanna flaithiúla airgid ar na buaiteoirí agus má bhíonn caighdeán chlár na mbuaiteoirí sách ard craolfar ar RTÉ Raidió na Gaeltachta é. Is é 7 Feabhra, 2014, an dáta deiridh iontrála don chomórtas seo agus caithfidh na cláir a bheith istigh roimh 14 Márta, 2014.
Coirm: Féilte siamsaíochta stáitse ar fud na tíre dírithe ar ghaelscoileanna agus ar bhunscoileanna Gaeltachta ach go háirithe. Bronnfar gradaim ar ghnéithe áirithe de na seónna a sheasann amach. Is é 16 Nollaig, 2013, an dáta deiridh iontrála do Coirm.
Abair: Comórtas caint phoiblí d’iar-bhunscoileanna i dTuaisceart Éireann. Bronnfar céad agus dara duais ar gach cainteoir i ngach roinn. Is é 15 Samhain, 2013, an dáta deiridh iontrála don chomórtas seo.
Tráth na gCeist: Sraith de ócáidí quizbhoird d’iar-bhunscoileanna i mbailte éagsúla i dTuaisceart Éireann. Bronnfar duaiseanna ar na foirne a thagann sa chéad agus sa dara háit i ngach ionad. Is é 15 Samhain, 2013, an dáta deiridh iontrála don scéim seo.
Bréagchúirt Uí Dhálaigh/Gael Linn: Tá an Bhréagchúirt dírithe ar mhic léinn tríú leibhéil atá ag déanamh staidéir ar an dlí. Bronnfar Trófaí Cuimhneacháin Chearbhaill Uí Dhálaigh agus seic ar €600 ar na buaiteoirí. Beidh sé ar siúl i mbliana ar an Aoine 8 Samhain, 2013, sna Ceithre Chúirt i mBaile Átha Cliath.
Díospóireachtaí Tríú Leibhéal: Beidh Craobh an chomórtais díospóireachta eadarcholáistí ar siúl le linn an Oireachtais i gCill Airne i mbliana ar 2 Samhain, 2013. Bronnfar Corn an Irish Times agus duais airgid ar na buaiteoirí.
Tá gach eolas ar na scéimeanna uile agus foirmeacha iarratais ar fáil ar www.gael-linn.ie nó trí theagmháil a dhéanamh le Gael Linn; 01 6751200 / seanc@gael-linn.ie.
Foilsithe ar Gaelport.com
Seamus Heaney agus An Ghaeilge
Meán Fómhair 16, 2013
