Gaelscoil open day bids to resolve row
Meitheamh 28, 2011
Scoláireachtaí €2,000 ar fáil do Mháistreachtaí Fiontar DCU
Meitheamh 27, 2011
Tá deich scoláireacht dar luach €2,000 an ceann ar fáil do mhic léinn a chláraíonn ar an gcúrsa MSc i nGnó agus i dTeicneolaíocht an Eolais agus ar an MA sa Ghaeilge (Sochaí agus Teanga). Bronnfar na scoláireachtaí ar an gcúigear mac léinn is fearr a n-éiríonn leo sa chéad bhliain den dá chúrsa. Bronnfar na scoláireachtaí ag deireadh na chéad bhliana. Le tacaíocht ón gclár Ganntanas Scileanna tá táillí laghdaithe de €2,500 ar an MSc. Fágann seo go gclúdóidh an scoláireacht mórchuid de na táillí iomlána don chéad bhliain den chúrsa sin. Gearrtar táille de €3,286 sa bhliain ar an MA. Clar páirtaimseartha thar dhá bhliain atá sa dá chúrsa.
Freastalaíonn mic léinn ar champas DCU ar 8 deireadh seachtaine sa bhliain, rud a thugann deis do dhaoine nach bhfuil ina gcónaí i mBaile Átha Cliath tabhairt faoin gcúrsa. Is féidir le mic léinn a roghnaíonn gan an tráchtas a dhéanamh ag deireadh na gcúrsaí Dioplóma Iarchéime a ghnóthú. Tá deis Teastas Iarchéime a ghnóthú ar an MA tar éis bliana. Gné tharraingteach den dá chúrsa ná go bhfuil an mheasúnacht ar fad bunaithe ar obair scríofa a dhéanann na mic léinn i rith na bliaina. Is minic go mbíonn an obair bunaithe ar an jab ina bhfuil siad. Bíonn an rud céanna i gceist leis an tráchtas.
MSc i nGnó agus i dTeicneolaíocht an Eolais (DC627)
Tugann an cúrsa seo deis dóibh siúd a bhfuil bunchéim acu in ábhar seachas gnó nó teicneolaíocht faisnéise saineolas a fháil ar na hábhair sin – margaíocht, bainistíocht, cumarsáid, ilmheáin san áireamh. Tá céimithe an chúrsa ag obair i gcomhlachtaí príomháideacha, san earnáil phoiblí, agus in eagrais dheonacha a bhaineann leis an nGaeilge – mar shampla: Farmer’s Journal; COGG; Coláiste na bhFiann; RTÉ; Údarás Craolacháin na hÉireann. Tá céimithe eile ag obair mar mhúinteoirí nó mar phríomhoidí i mbunscoileanna agus meánscoileanna na tíre.
MA sa Ghaeilge (Sochaí agus Teanga) (DC628)
Ar an gcúrsa seo déanann mic léinn staidéar ar cheisteanna éagsúla a bhaineann le forbairt na Gaeilge sa tsochaí chomhaimseartha. Foghlaimíonn siad na scileanna praiticiúla a chabhróidh leo tionscadail teanga a dhearadh agus a bhainistiú. Foghlaimíonn siad faoi pholasaithe agus chleachtais teanga agus faoi fhorbairt scéimeanna teanga, trí anailís a dhéanamh ar chás-staidéir idirnáisiúnta. Tá céimithe an chúrsa ag obair in eagraíochtaí éagsúla poiblí agus deonacha, ina measc: An Chomhairle Mhúinteoireachta; Coláiste na Tríonóide; Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge; Feidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte; Gaelscoileanna;
MET Éireann.
“Cabhraíonn an mháistreacht go mór liom mar thug sé na bunscileanna gnó dom – tuairiscí a scríobh; conas cur i láthair a dhéanamh ós comhair Stiúrthóir Rugbaí London Irish; conas airgeadas an chomhlachta a bhainistiú; agus conas gnó a fhás, a rialú agus a bhainistiú go laethúil.” a dúirt Tomás Ó Madagáin, comhbhunaitheoir Sports Academy International i Luimneach. “Bhain mé an-taithí as m’am le Fiontar – bhí na léachtóirí an-chabhrach, bhí an cúrsa an-nuálaíoch agus is taithí iontach í d’éinne atá ag iarraidh dul amach sa saol agus a ghnó féin a thosnú agus a rud féin a dhéanamh. Go bunúsach, tugann sé na scileanna agus an mhuinín duit dul amach agus an obair a dhéanamh. I ndáiríre, níl focal bréige ansin, bhain mé an-taitneamh as ag féachaint siar air.“
Spriocdháta d’Iarratais:
31 Iúil 201
Tuilleadh Eolais:
www.dcu.ie/fiontar
(English) Bishops committed to school reform
Meitheamh 23, 2011
Ciorcal Comhrá Samhraidh
Meitheamh 23, 2011
Tá Gaeilge Locha Riach ag eagrú Ciorcal Comhrá do mhic léinn meánscoile i mí Iúil agus Lúnasa. Beidh an ciorcal comhrá dírithe ar mhic léinn sa chéad bhliain agus sa dara bliain agus tá sé mar aidhm aige deis a thabhairt dóibh Gaeilge a labhairt le daoine óga eile in atmaisféar neamhfhoirmiúil. Is iad na mic léinn féin a dhéanfaidh an comhrá a stiúradh agus beidh duine óg ar ardchumas Gaeilge i láthair freisin chun cabhrú leo.
Beidh an ciorcal comhrá ar siúl gach Céadaoin ó 3.30 – 4.30i.n., i mBaile Locha Riach, ar chostas EUR2 sa tseachtain. Gach eolas ó 091-870718 nó oifig@lochariach.com.
Galway Advertiser – Peadar Mac Fhlannchadha
23 Meitheamh 2011
(English) Martin addresses schools patron issue
Meitheamh 20, 2011
Cúrsa Samhraidh Séideán Sí Liteartheacht trí Gaeilge
Meitheamh 15, 2011
- Ceadaithe ag an Roinn Oideachais agus Scileanna faoi théarmaí 58
- Oideachas Inseirbhíse 4-8 Iúil 2011
- Coláiste Phádraig, Droim Conrach
- Clár fónaic na Gaeilge – Jacaí de Brún
- Tús na léitheoireachta agus na scríbhneoireachta sna bunranganna – Máire Ní Bhaoill
- Forbairt na léitheoireachta agus na scríbhneoireachta sna meán agus sna hardranganna – Pádraig Ó Duibhir & Lorraine Ní Ghairbhith
- Costas: €99 Áiteanna teoranta!
Cúrsa idirghníomhach praiticiúil é seo a chuideoidh le múinteoirí an litearthacht a mhúineadh go héifeachtach trí Ghaeilge le béim faoi leith ar an gclár Séideán Sí agus ar an taighde is déanaí ar an litearthacht trí Ghaeilge.
An Oifig Iontrála Coláiste Phádraig,Droim Conrach Baile Átha Cliath 9
admissions.office@spd.dcu.ie
T: (01) 884 2096/ 884 2013
Déan iarratas ar líne spd.dcu.ie/inservice
Scoil Samhraidh Mhic Reachtain
Meitheamh 15, 2011
Beidh Scoil Samhraidh Mhic Reachtain ar siúl i gContae Aontroma ón 25 -31 Iúil 2011. Beidh réimse leathan d’imeachtaí, ceardlanna agus cúrsaí Gaeilge ar fáil le linn na féile chultúrtha seo.
Beidh dianchúrsa Gaeilge do dhaoine fásta, campa samhraidh Gaeilge do dhéagóirí agus srl. Eolais ccmr@btconnect.com
Foinse
Gearrscannáin Gaeilge
Meitheamh 14, 2011
Tá an-bhorradh faoi earnáil na ngearrscannán le blianta beaga anuas agus a bhuí le tionscnaimh ar nós Gearrscannáin, atá á mhaoiniú ag Bord Scannán na hÉireann, tá lucht déanta scannán Gaeilge tar éis a léiriú nach bhfuil aon easpa samhlaíochta ná tallainne ina measc. Is féidir breathnú ar na gearrscannáin a léiríodh faoin scéim go dtí seo ar www.thisisirishfilm.ie, mol meán Bhord Scannán na hÉireann.
Cléireach oifige a chailleann a theanga, bean a bhfuil sé de chumas aici dul in óige gach céad bliain agus fiaclóir a dhéanann ár ar shráidbhaile ciúin – níl anseo ach sampla den iliomad carachtar atá le fáil sa tsraith seo de sheacht ngearrscannán déag Gaeilge atá le fáil ar shuíomh Bhord Scannán na hÉireann.
Eisíonn Bord Scannán na hÉireann dhá scannán Gaeilge gach bliain faoin scéim Gearrscannáin, scéim a bhfuil sé mar sprioc aici déantóirí scannán nua a spreagadh chun saothair a léiriú a thugann dúshlán don lucht féachana agus a chuireann téamaí suimiúla os a gcomhair.
Is léir ó na gearrscannáin atá curtha ar fáil go dtí seo, a bhfuil roinnt saothar beochana ina measc, go bhfuil bua ar leith ag déantóirí scannán na hÉireann. Tá cuid de na haisteoirí is mó cáil sa tír le feiceáil sna gearrscannáin sin: Brendan Gleeson, cuir i gcás, Charlotte Bradley, Tomás Ó Súilleabháin, Colm Ó Maonlaí, Anne Learmont agus go leor eile nach iad. Rinneadh na scannáin in áiteanna éagsúla ar fud na tíre agus pléitear ábhair éagsúla iontu: cúrsaí meabhairshláinte, mar shampla, agus athnuachan paisin i bpósadh atá ar an dé deiridh.
Is féidir breathnú ar na scannáin ar an suíomh www.thisisirishfilm.ie. Chun teacht orthu, cliceáil ar an táb “Shorts” ag barr an leathanaigh, ansin téigh go bun an leathanaigh agus cliceáil ar “Gearrscannáin (2010)”. Tá cóipeanna de na DVDanna ar fáil ó Bhord Scannán na hÉireann ar (091) 561 318 freisin. Tá teastas rátála 15 ag baint leis na scannáin ar fad.
Tá Bord Scannán na hÉireann ag glacadh le hiarratais i gcomhair Gearrscannáin 2011 faoi láthair. Is é Dé hAoine, 8 Iúil 2011, an spriocdháta d’iarratais.
Dianchúrsa Gaeilge do mhúinteoirí iar-bhunscoile
Meitheamh 14, 2011
Más múinteoir iar-bhunscoile tú atá ag teagasc trí Ghaeilge, beidh deis agat feabhas a chur ar do chuid scileanna teanga an samhradh seo mar go bhfuil COGG (An Chomhairle um Oideachas Gaeltachta agus Gaelscolaíochta) ag eagrú dianchúrsa Gaeilge arís i mbliana. Tá an cúrsa seo á reáchtáil i bpáirt le Gaelchultúr agus beidh sé ar siúl i dTrá Lí, Contae Chiarraí, idir 15-19 Lúnasa 2011.
“Is é seo an tríú bliain dúinn an cúrsa seo a chur ar fáil,” arsa Siobhán Patten, Bainisteoir na Sainchúrsaí Gaeilge i nGaelchultúr. “D’éirigh go hiontach leis an gcúrsa le dhá bhliain anuas agus táimid dóchasach go mbeidh an-rath ar cheann na bliana seo chomh maith. Taitníonn an cúrsa le múinteoirí de bhrí go bhfuil sé praiticiúil agus go bhfreastalaíonn sé ar na riachtanais atá acu.”
Dírítear den chuid is mó ar chruinneas agus ar shaibhreas sa teanga labhartha agus scríofa. Tá sé mar aidhm ag an gcúrsa cur le cumas múinteoirí an Ghaeilge a úsáid go cruinn agus go muiníneach sa seomra ranga agus sa scoil i gcoitinne. Cuirtear ceardlanna teicneolaíochta ar fáil le linn an chúrsa freisin. Dírítear sna ceardlanna sin ar na háiseanna agus ar na hacmhainní teicneolaíochta atá ar fáil sa Ghaeilge, cinn ar líne ina measc.
“Chomh maith leis na buntáistí oideachasúla atá ag baint leis an chúrsa seo,” a deir Éamonn Ó Dónaill, Stiúrthóir Oideachais Ghaelchultúir, “tugann sé deis iontach do mhúinteoirí atá ag obair i scoileanna Gaeltachta agus lán-Ghaeilge ar fud na tíre teacht le chéile chun smaointe a roinnt maidir leis an obair atá ar siúl sna scoileanna sin.”
Más múinteoir meánscoile tusa atá ag obair i scoil Ghaeltachta nó lán-Ghaeilge agus más mian leat freastal ar an gcúrsa seo, ní mór duit glaoch ar COGG ag (01) 634 0831 nó ríomhphost a sheoladh chuig eolas@cogg.ie.
Gaelscolaíocht agus an Ghaeltacht
Meitheamh 14, 2011
Is cuimhin liom comhrá idir beirt dheirfiúr nuair a thosaigh a leanaí ag dul ar scoil. “Béarla?” arsa duine acu, “níl tú a rá liom go bhfuil sé tosaithe ar an mBéarla cheana féin. Ní chloisfidh sí seo aon Bhéarla ar scoil go mbeidh sí i rang a haon.” “Á,” arsa an duine eile, “Ní hionann Gaelscoil agus scoil Ghaeltachta.” Níor chuir mé mo ladar sa scéal ach ba léir go raibh cúrsaí bun os cionn ar fad má bhí níos mó cúraim á dhéanamh den Ghaeilge i scoileanna taobh amuigh den Ghaeltacht ná sa Ghaeltacht féin. Tá polasaí teanga an-chinnte agus an-simplí ag Gaelscoileanna. Gaeilge ar fad a labhartar sa chlós, i seomra na múinteoirí agus sa seomra ranga, ach amháin ag múineadh léamh agus scríobh an Bhéarla, a thosaíonn i rang a haon. Ní chloiseann an chéad dá rang naíonáin Béarla ar bith. Tugtar tumoideachas air seo. Is léir ón mborradh atá faoi líon na nGaelscoileanna go bhfuil tuismitheoirí suas síos na tíre an-sásta le caighdeán oideachais na scoileanna seo agus leis an deis a thugann sé dá leanaí an Ghaeilge a shealbhú agus iad fós an-óg, deis nach raibh ag a bhformór acu féin.
De réir mar a thuigimse é níl aon pholasaí teanga ag na scoileanna Gaeltachta trí chéile. Is deacair a chreidmheáil nach bhfuil an tumoideachas éigeantach i scoileanna Gaeltachta, nach raibh sé ón gcéad lá, ina bhunchritéir ó thaobh aitheantais mar cheantar Gaeltachta de agus freisin ina bhunchloch ó thaobh chothaithe agus chaomhnaithe na Gaeltachta de. Ag seimineár de chuid Fhondúireacht na Gaeilge, “Leas na Gaeilge, Leas an Stáit”, a bhí ar siúl mí ó shin sa Davenport i mBaile Átha Cliath, labhair Seosamh Mac Donnacha, taighdeoir agus léachtóir sa phleanáil teanga in Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge, Ollscoil na hÉireann Gaillimh, faoin “Straitéis 20 Bliain: ré nua don phleanáil teanga sa Ghaeltacht”. Nuair a luadh tar éis a chuid cainte go bhféadfaí, agus go mba cheart, an tumoideachas a thosú láithreach sna scoileanna Gaeltachta trí chéile, dúirt sé go mba mhaith an smaoineamh é ach go gcosnódh sé na milliúin ó thaobh traenála de.
Shílfeá go raibh tráth na leithscéalta caite, ach b’é seo an seanscéal céanna agus an milleán á chur ar dhream éigin eile, in áit pobal na Gaeltachta a bheith ag tógáil an chúraim seo orthu féin, mar a dhéanann pobal Ghaelscoileanna. Is maith ann an straitéis, ach ar deireadh is fúinn féin atá sé an Ghaeilge a chur chun cinn. “Plean B”, mar a dúirt duine eile. Is maith an rud an traenáil, ach ní fhaigheann múinteoirí Ghaelscoileanna aon traenáil speisialta agus is léir go n-éiríonn leo. In áit chúrsa traenála, lán teoiric agus teibíochta, b’fhéidir go mba mhó chun tairbhe an dá dhream malartú múinteoirí – seal ag múinteoirí Gaeltachta i nGaelscoil le feiceáil cé mar a oibríonn an tumoideachas agus tréimhse sa Ghaeltacht ag múinteoirí Ghaelscoileanna ag cur feabhais ar a gcuid Gaeilge. Ar nós na meithle fadó, ní bheadh aon chostas ag baint lena leithéid de scéim, ach chothódh sé cairdeas i measc múinteoirí a bhfuil go leor le foghlaim acu óna chéile. Le himeacht aimsire, agus méadú ar líon na dtuismitheoirí sa Ghaeltacht nach bhfuil ag tógáil a gclann le Gaeilge, tá cás na scoileanna Gaeltachta ag éirí níos cosúla le cás na nGaelscoileanna.
Tá páistí gan Ghaeilge ag teacht chuig an dá chineál scoile ach ní hionann an cur chuige sa dá chás. Sa Ghaeltacht, tá cead ag múinteoirí casadh ar an mBéarla, le cúnamh, mar dhea, a thabhairt dóibh siúd atá ar bheagán Gaeilge. Mar bharr air sin, nuair atá Béarla á mhúineadh sna naíonáin ní tumoideachas atá ann ach dátheangachas. Cothaíonn an dátheangachas éiginnteacht atá chun sochair na teanga láidre, ’sé sin an Béarla. Níl an dátheangachas chun leasa na ndaltaí, pé acu a bhfuil Gaeilge acu ó bhaile nó an ar scoil atá siad á sealbhú. Tá deis ag gach scoil Ghaeltachta spás lán-Ghaelach a chothú don Ghaeilge, ionas nach mbeidh sí in iomaíocht ansin leis an mBéarla mar atá sa saol mór. Leathchéad bliain ó shin b’fhéidir nár síleadh go raibh gá lena leithéid sa Ghaeltacht, ach faraor ní mar sin atá cúrsaí inniu. B’íoróineach mar scéal é má bhí níos mó Gaeilge á labhairt sna Gaelscoileanna ná sna scoileanna Gaeltachta. Cuir leis sin gurb í Gaeilge shaibhir na Gaeltachta atá á ligean i léig. Tá cinneadh le déanamh. Cinneadh nach mbraitheann ar mhaoiniú ach ar athrú meoin. Níl nóiméad le ligean amú. Cur chuige nua sa bhliain scoile atá romhainn? Tá muid ag caint ar bhás tragóideach na Gaeltachta.
The Irish Times – Éilis Ni Anluain
