ESRI warns schools over ghetto risk to immigrants
Meán Fómhair 7, 2010
Sárthorthaí á ngnóthú ag Gaeilgeoirí óga ó thuaidh
Meán Fómhair 3, 2010
Tá Seán Ó Coinn, Príomhfheidhmeannach Chomhairle na Gaelscolaíochta, i ndiaidh tréaslú leis na daltaí agus múinteoirí ó Choláiste Feirste i mBéal Feirste agus Coláiste Chaitríona in Ard Mhacha, mar gheall ar shárthorthaí na ndaltaí i scrúduithe TGMO (GCSE) agus A-Leibhéil i mbliana. Mhol sé an lucht ceannaireachta agus an fhoireann sa dá choláiste as an dul chun cinn leanúnach atá siad a dhéanamh.
I gColáiste Feirste bhí ardú suntasach ó 67% in 2009 go dtí 78% i mbliana ar an líon daltaí a ghnóthaigh pas A* – C i gcúig ábhar TGMO nó níos mó, figiúr atá i bhfad níos airde ná an meán de 54% do scoileanna neamhghramadaí TÉ. Dar le Seán Ó Coinn, is ábhar mór maíte iad na torthaí seo, nuair a chuirtear san áireamh gur ó chúlraí faoi mhíbhuntáiste iad breis agus 80% de dhaltaí Choláiste Feirste.
I dtaca le A-Leibhéal de, ghnóthaigh 76% de dhaltaí A* – C in dhá ábhar nó níos mó agus ghnóthaigh dalta amháin A* sa Mhatamaitic agus san Fhisic araon. Deir Seán Ó Coinn go léiríonn torthaí den chineál seo na buntáistí breise a bhaineann leis an Ghaelscolaíocht, ina múintear na daltaí trí Ghaeilge agus ina ngnóthaíonn siad torthaí den scoth.
Déanann daltaí an Choláiste Gaeilge TGMO i mBliain 9, trí bliana níos luaithe ná daltaí i scoileanna eile agus, i mbliana, ghnóthaigh 97% acu grád A* – C.
Thug an tUasal Ó Coinn ardmholadh fosta do dhaltaí Choláiste Chaitríona in Ard Mhacha, an dara soláthróir iar-bhunscolaíochta in earnáil na Gaelscolaíochta, áit a mbaineann na daltaí lán-Ghaeilge na hardchaighdeáin chéanna amach i gcónaí agus a bhaineann na daltaí sa chuid Bhéarla den scoil amach. I mbliana ghnóthaigh 88% de dhaltaí A* – C i gcúig ábhar TGMO nó níos mó, agus ghnóthaigh 100% de dhaltaí Bhliain 9 A* nó A sa TGMO Gaeilge.
Agus é ag cur síos ar an fhorbairt leanúnach ar an soláthar iar-bhunscolaíochta lán-Ghaeilge, dúirt Seán Ó Coinn go raibh an bhliain seo thar a bheith rathúil, sa mhéid is go raibh iar-bhunscolaíocht lán-Ghaeilge á hofráil den chéad uair riamh ag Clochar Naomh Iósaf, Domhnach Mór, agus go raibh moltaí á bhforbairt le hiar-bhunscolaíocht lán-Ghaeilge a bhunú in 2011 in Ardscoil Naomh Maolmhadhóg i gCaisleán Uidhilín.
Thug Seán Ó Coinn ardmholadh don fhoireann agus do na daltaí as na torthaí iontacha a bhí gnóthaithe acu, ag rá gur eiseamláir dhea-chleachtais iontacha iad Coláiste Feirste agus Coláiste Chaitríona do na soláthróirí nua ar an Domhnach Mór agus i gCaisleán Uidhilín.
“Tá siad ina gceannródaithe ar an iar-bhunscolaíocht lán-Ghaeilge,” ar sé. “Rinne siad ábhair úra iontacha staidéir a fhorbairt, agus choinnigh siad na caighdeáin is airde dá ndaltaí lena linn.”
Gaelscéal – Meadhbh Ní Eadhra
03 Meán Fómhair 2010
Díomá do Ghaelscoil Choin Rí Uladh
Meán Fómhair 3, 2010
Ach trí Ghaelscoil nua-aitheanta oscailte ó thuaidh an tseachtain seo.
Fuarthas amach an tseachtain seo nach mbeidh Gaelscoil Choin Rí Uladh sa Bhaile Mheánach in Aontroim, ceann de na Gaelscoileanna nua a fuair aitheantas ó thuaidh le déanaí, ag oscailt go dtí 2011.
Rinne coiste na dtuistí cinneadh gan dul ar aghaidh le hoscailt na scoile go dtí an bhliain seo chugainn mar gheall ar easpa daltaí agus easpa maoinithe dá réir.
Deir urlabhra ón gcoiste go bhfuil fíordhíomá orthu mar gheall air seo agus ghabh siad buíochas le tuismitheoirí agus le gach duine a bhí bainteach leis na hiarrachtaí chun an scoil a oscailt i 2010.
Deir Príomhfheidhmeannach Chomhairle na Gaelscolaíochta, Seán Ó Coinn, go dtabharfaidh an cinneadh seo deis do choiste na dtuistí díriú ar an naíscoil a fhorbairt níos mó ionas go mbeidh a ndóthain daltaí ann le freastal ar an nGaelscoil i 2011.
Deir sé freisin go bhfuil cuid de na tuismitheoirí chun a bpáistí a chur chuig an Ghaelscoil i Machaire Fíolta i nDoire, agus ansin iad a aistriú go dtí an Ghaelscoil sa Bhaile Mheánach, nuair a osclaíonn sé i 2011.
Cé nach mbeidh an scoil seo ag oscailt i mbliana, d’oscail Gaelscoil Léim an Mhadaidh i gContae Dhoire agus Bunscoil na mBeann i gContae an Dúin a ndoirse den chéad uair Dé Céadaoin, in ainneoin nach mbeidh maoiniú ar fáil acu ón Roinn Oideachais. Cosúil leis an nGaelscoil i gContae Aontroma, níl a ndóthain daltaí acu chun an maoiniú a fháil go fóill, ach mar sin féin tá siad sásta leanacht ar aghaidh agus a ndícheall a dhéanamh gan maoiniú oifigiúil.
Deir Seán Ó Coinn, Promhfheidhmeannach Chomhairle na Gaelscolaiochta, gur dócha go bhfuil bunú na nGaelscoileanna seo i gCill Chaoil agus i Léim an Mhadaidh ar an “fhorbairt is suntasaí i stair na Gaeilge sna ceantair sin”. Deir sé go bhfuil an Ghaelscolaíocht mar chuid riachtanach de phobail Ghaeilge. “Is céim stairiúil é seo do Leim an Mhadaidh agus do Chill Chaoil, céim ó bheith ag tacú leis an nGaeilge go bheith ag úsáid na Gaeilge,” ar sé.
D’oscail aonad Gaelscolaíochta i meánscoil i dTír Eoghain an tseachtain seo freisin do dhaltaí i mbliain a hocht, dul chun cinn suntasach don cheantar.
Tá Gaelscoil an tSeanchaí i nDoire ar oscailt arís, agus beidh maoiniú ón Roinn á fháil acu mar go bhfuil an líon cuí daltaí acu. Seo an dara bliain don Ghaelscoil seo a bheith ar siúl, ach an chéad bhliain dóibh aitheantas a bhaint amach. Is cúis mhisnigh é seo do na Gaelscoileanna eile, a bheidh ag súil le tuilleadh daltaí a fháil an bhliain seo chugainn.
Gaelscéal – Meadhbh Ní Eadhra
03 Meán Fómhair 2010
18 Naíonra nua ag oscailt
Meán Fómhair 3, 2010
D’oscail 18 Naíonra nua an tseachtain seo, méadú mór ar an gcúig Naíonra nua a d’oscail in 2009.
Tá ocht gcinn de na naíonraí seo lonnaithe i mBaile Átha Cliath agus d’oscail cinn eile i gCill Dara, Cill Mhantáin, Liatroim, Port Láirge, Corcaigh, Ciarraí, Loch Garman agus an Iarmhí.
I gcás cuid de na naíonraí seo, beidh siad lonnaithe i naíonraí Béarla atá bunaithe cheana féin ach atá anois ag lorg seirbhís Ghaeilge.
Deir Clíona Frost, Príomhfheidhmeannach Fhorbairt Naíonraí Teoranta, go bhfuil siad an-sásta ar fad leis an spéis atá á léiriú ag grúpaí Béarla i seirbhísí réamh-bhunscolaíochta Gaeilge a chur ar fáil do na páistí.
“Tá sé iontach go bhfuil siad ag tacú leis an nGaeilge agus go mbeidh seirbhísí Gaeilge ar fáil do pháistí sula dtéann siad ar scoil,” ar sí.
“Tá cuid acu ag caint ar naíonraí dátheangacha anois freisin, in ionad seisiúin Ghaeilge agus seisiúin Bhéarla a bheith scartha óna chéile. Tuigeann lucht na naíonraí Béarla go bhfuil luach breise ag baint le seirbhísí Gaeilge a chur ar fáil.”
Cén fáth a bhfuil an oiread sin naíonraí nua ag oscailt i mbliana?
“Tá níos mó daoine ag lorg cúraim as Gaeilge,” a deir Clíona. “Freisin, tuigeann daoine an tábhacht a bhaineann leis an mbliain shaor sin sula dtéann na páistí ar scoil, agus tá siad ag iarraidh an deis a thapú agus seans a thabhairt do na páistí an Ghaeilge a fhoghlaim.”
Cé gur oscail beagnach scór naíonra nua an tseachtain seo, níl Gaelscoil nua ar bith i ndiaidh aitheantas a fháil le dhá bhliain anuas nó mar sin de. Mar sin, an mbeidh na páistí sna naíonraí seo in ann freastal ar Ghaelscoileanna an bhliain seo chugainn?
“Tá Gaelscoileanna gar d’fhormhór na naíonraí seo,” a deir Clíona, ag tabhairt le fios go mbeidh an rogha ann do go leor tuismitheoirí a bpáistí a chur chuig Gaelscoil más mian leo.
Is léir go bhfuil tuismitheoirí ag iarraidh cumas Gaeilge a gcuid páistí a fheabhsú, agus fiú mura mbeidh siad ag freastal ar Ghaelscoil an bhliain seo chugainn, seasfaidh an méid a d’fhoghlaim siad sa naíonra leo i cibé scoil ina mbíonn siad.
Deir Cathaoirleach Fhorbairt Naíonraí Teoranta, Máire Uí Bhriain, gur dul chun cinn iontach é seo.
“Tugann na seirbhísí seo tacaíocht do thuismitheoirí gur mian leo an Ghaeilge a úsáid lena leanaí óga chomh maith le cúram leanaí ar ardchaighdeán dá leanaí,” ar sí
Gaelscéal – Meadhbh Ní Eadhra
03 Meán Fómhair 2010
Numbers at Gaelscoileanna soar
Meán Fómhair 3, 2010
Oscailt Ghaelscoil Ráth Tó
Meán Fómhair 2, 2010
Agus scoileanna na tíre ag athoscailt an tseachtain seo tá fáilte faoi leith le cur roimh dhaltaí óga Ghaelscoil Ráth Tó i gContae na Mí.
Tá na naíonáin seo ag tosú amach a saol scoile i nGaelscoil nua atá bunaithe ag grúpa tuismitheoirí cróga. Dhiúltaigh an Roinn Oideachais aitheantas a thabhairt don scoil seo in ainneoin gur shásaigh an scoil na coinníollacha ar fad a bhí ag teastáil chun aitheantas a bhaint amach.
Ach bheartaigh na tuismitheoirí leanúint ar aghaidh agus oideachas trí Ghaeilge a chur ar fáil do pháistí an cheantair agus tá an scoil nua ag oscailt an tseachtain seo gan aitheantas ná maoiniú ón Roinn Oideachais.
Tá ard-mholadh ag dul dóibh.
Galway Advertiser – Peadar Mac Fhlannchadha
02 Meán Fómhair 2010
New Ratoath gaelscoil opens despite lack of official recognition
Meán Fómhair 2, 2010
Dráma – Greim na Sainte
Meán Fómhair 1, 2010
Leaving Cert Irish syllabus criticised
Meán Fómhair 1, 2010
