Comhghairdeas Cumann Gaelach Marino
Márta 31, 2014
Ag Gradaim Náisiúnta Ghlór na nGael i gCaisleán Chluain Tarbh oíche Dé Sathairn bronnadh seic 1,000 euro ar Chumann Gaelach Institiúid Oideachais mar an Cumann Gaelach is fearr ina chatagóir i measc institiúidí tríú leibhéal na tíre. D’fhreastail ceithre chéad duine ar an ócáid agus bhí Aire Stáit na Roinne Ealaíon, Oidhreachta agus Gaeltachta Donnchadh Mac Fhionnlaoich i láthair chun an bronnadh a dhéanamh ar Sarah Breathnach, Nóra Ní Mhurchú agus Paula Melvin. Déanaimid comhghairdeas leo as aitheantas a fháil don obair iontach atá déanta acu ó thús na bliana mar atá déanta ag an gCumann Gaelach i Marino le blianta fada.
Féile Raifteirí
Márta 31, 2014
Fios Físe ag lorg do thuairimí
Márta 31, 2014
Fios Físe ag lorg do thuairimí
Cuireadh chun aiseolas a thabhairt maidir le cur chun cinn sláinte mheabhrach agus folláine i mbunscoileanna
Márta 27, 2014
Ba mhór le Gaelscoileanna Teo. aiseolas a fháil ó na scoileanna maidir le cur chun cinn sláinte mheabhrach agus folláine i mbunscoileanna. Tá teimpléad thíos ó NEPS móide an dréacht fhoilseachán. Ba mhór againn aiseolas nó moltaí ó scoileanna roimh an Aoine, 11 Aibreán le bhur dtoil, ach go háirithe faoi aon shaincheisteanna a shíleann sibh atá ábhartha do scoileanna lán-Ghaeilge. Tá na cáipéisí lorgtha againn trí Ghaeilge agus cuirfear ar fáil anseo iad a luaithe agus is féidir. Is féidir aiseolas a sheoladh chugainn ar ríomhphost: oifig@gaelscoileanna.ie.
Primary Mental Health Guidelines 20 March 2014
Cruinniú Poiblí maidir le hiarbhunscolaíocht lán-Ghaeilge, BÁC 15, ar an 26 Márta
Márta 27, 2014
Bhí an-rath ar an gcruinniú poiblí a d’eagraigh tuismitheoirí sa Crowne Plaza i mBaile Bhláinséir leis an t-éileamh ar iarbhunscoil lán-Ghaeilge i mBaile Átha Cliath 15 a mheas, le slua mór i láthair agus an-suim léirithe sa bhfeachtas. Scaipeadh foirm ar an slua le go mbeadh deis acu léiriú spéise a dhéanamh, agus is féidir an fhoirm a íoslódáil anseo:
Dhírigh an cruinniú ar na buntáistí atá ag an gcóras lán-Ghaeilge ag an mbunleibhéil, an próiseas atá ag an Roinn Oideachais agus Scileanna i leith scoileanna nua a bhunú agus ar fás na Gaeilge i mBaile Átha Cliath 15, idir naíonraí, scoileanna, ranganna d’fhoghlaimeoirí fásta, imeachtaí sóisialta agus eile. Pléadh an difríocht idir scoil neamhspleách agus Aonad lán-Ghaeilge agus deimhníodh go mbeadh iarbhunscoil lán-Ghaeilge nua oscailte agus fáilteach do chách, beag beann ar cúlra teanga, cultúrtha nó eacnamaíochta.
Tá sé beartaithe coiste a bhunú le plé leis an bhfeachtas a chur chun cinn agus iarrfar ar éinne gur suim leo bheith gníomhach ar an gcoiste teagmháil a dhéanamh le hOifigeach Forbartha Gaelscoileanna Teo. ar 01 8535193 nó clare@gaelscoileanna.ie.
Bhí Darren J. Prior i láthair ar an oíche le taifead a dhéanamh ar an ócáid ar son Raidió na Life, is féidir éisteacht lena thuairisc anseo.
Lá Dearg Bhéal Feirste
Márta 27, 2014
Tá sé fógartha ag Conradh na Gaeilge go bhfuil bus a eagrú acu chun daoine a thabhairt go Béal Feirste don Lá Dearg, léirsiú ar son chearta Gaeilge sa tuaisceart, a bheidh ar siúl Dé Sathairn 12 Aibreán.
Ní mór ticéid a chur in áirithe roimh ré agus is féidir é sin a dhéanamh ach bualadh isteach chuig oifig Chonradh na Gaeilge, 45 Sr. Doiminic, nó is féidir do thicéid a cheannach freisin ar www.cnag.ie.
Tá an Lá Dearg á eagrú mar chuid den fheachtas, thuaidh agus theas, chun cearta teanga a bhaint amach do phobal na Gaeilge agus na Gaeltachta. Léirigh an tuairisc a d’fhoilsigh Comhairle na hEorpa, Athbhreithniú ar mhionteangacha sa Ríocht Aontaithe, i mí Eanáir seo caite, go bhfuil cosc á chur le fás agus cur chun cinn na Gaeilge i dTuaisceart Éireann mar thoradh ar dhearcadh naimhdeach i leith na teanga i Stormont agus easpa tacaíochta dá húsáid sna cúirteanna agus san oideachas, rud atá tar éis “treampán a chur ar fheidhmiú tráthúil, éifeachtach” Chairt na hEorpa do Theangacha Réigiúnach nó Mionlaigh ar fud na Ríochta Aontaithe.
Mar chuid de thuairisc Chomhairle na hEorpa freisin dúradh “nach féidir leis an Rialtas ó thuaidh údar a thabhairt don chosc ar úsáid na Gaeilge atá i bhfeidhm sna cúirteanna, agus iarrann ar Fheidhmeannas Thuaisceart Éireann reachtaíocht a achtú chun cearta teanga lucht labhartha na Gaeilge sna Sé Chontae a chosaint mar ábhar ollphráinne.”
D’fháiltigh Niall Comer, Uachtarán Chomhaltas Uladh de Chonradh na Gaeilge, roimh thacaíocht Chomhairle na hEorpa maidir le húsáid na Gaeilge sna cúirteanna i dTuaisceart Éireann, ar chomharthaí sráide dátheangacha ó thuaidh, agus ag ceadú do dhaoine trialacha saoránachta a ghlacadh trí Ghaeilge sna Sé Chontae.
Tá Conradh na Gaeilge ag impí ar Fheidhmeannas Thuaisceart Éireann aisghairm a dhéanamh ar an Acht um Riar na Córa (Teanga) (Éire) 1737 – a chuireann cosc ar úsáid teanga ar bith eile seachas an Béarla in imeachtaí cúirte – agus chun cur chun cinn na Gaeilge a chur roimh an pholaitíocht le cearta teanga agus comhionannas a thabhairt do phobal na Gaeilge ó thuaidh.
Galway Advertiser
Irish and ‘language snobs’
Márta 27, 2014
Sir, – The historical gaelteachtóir bias in Irish language policy has meant that other gaeilgeoirí such as myself, a third generation Dublin Irish speaker, are formally – and ridiculously – deemed not to have a native accent.
I and my many peers’ existence is seen as an inconvenience, the cure for which is a prescribed trip to a Gaeltacht to learn to mimic an accent not native to us.
Is mise mar dhea,
CLÍONA SAIDLÉAR,
Ballymoneen Road,
Knocknacarra,
Galway
A Chara, – I was interested to read Heber Rowan’s comments (March 26th) comparing the continuity of the Catalan language with Irish. However I should point out that Catalan always remained the vernacular language of the region, despite the efforts of the Franco regime to suppress its use, whereas this unfortunately cannot be said for Irish, which was evidently suppressed more successfully.
I myself very much regret that, growing up in Co Down and attending state schools in the 1960s, we were totally oblivious of our national language.
Is mise,
STEPHEN CONN,
Dantestrasse,
Heidelberg,
Germany
Sir, – Heber Rowan (March 26th) suggested that the best way to promote the use of Irish would be to dramatically increase the production of Irish language broadcasts. This letter was then followed by another from a Mr O’Cuinn which I could not read because it was in Irish. If Mr Rowan’s suggestion were to be transposed to print media and then enacted, I would have to stop reading your newspaper.
Yours, etc,
DANIEL STANFORD,
Upper Leeson Street,
Dublin 4
The Irish Times – Litir chuig an Eagarthóir
There is a new commissioner in town
Márta 26, 2014
Rónán Ó Domhnaill starts his stint as language lawman
So, we have a new Comish in the form of Rónán Ó Domhnaill and he is already dipping his toes in the waters by attending an international gathering of language commissioners in Barcelona. (What is the collective noun for a gathering of language commissioners? Gaggle? School? Brigade?) (Yes, other countries have more than one language and many offer those languages some measure of protection under the law.)
It was undoubtedly smart of the Government to give Ó Domhnaill the nod as new Coimisinéir Teanga/Language Commissioner; he is young, intelligent and able and his appointment goes someway to removing the sting from the departure of Seán Ó Cuirreáin in protest as what he saw as the Government’s failure to protect Irish-language services.
Still, there is no doubt that Ó Cuirreáin’s shock resignation in December set the linguistic fur flying and that the shock still lingers. The row over his resignation was understandable. Ó Cuirreáin was a popular figure, committed to his duties under the Official Languages Act and was well able to navigate the political currents that coursed around the language question during his 10 years in office.
Nonetheless, it would be a shame if his resignation obscured what he had to say in his annual report for 2012. 2012 was, he dryly informed the Joint Committee on Public Service Oversight and Petitions (Wednesday 04 Dec, 2013), “not a vintage year for the promotion of the Irish language in the public sector, and for every one step forward there appeared to have been two steps backwards”.
He dealt with 756 complaints from people who had difficulties in accessing a state service through Irish and three quarters of the statutory language plans with state bodies had expired without renewal by the end of 2012. New schemes had been introduced but he was concerned about the quality of some of them and he was worried that state bodies were unable to deliver effective services in Irish.
This want was particularly troubling in the Gaeltacht where, too often, compulsory English (my term) was the order of the day. In his 30 years working in the Irish language, Ó Cuirreáin said he had never seen confidence and morale so low. It would be a “travesty” he said were Ireland to lose its “linguistic sovereignty – a cornerstone of our cultural identity…”
Many Irish speaker believe that the Government has not been overly active in fulfilling its duties – and a cúpla focal from the Taoiseach and Tánaiste, while always welcome, does not disguise that fact. A little meaningful political leadership could do so much to address the issues Ó Cuirreáin raised. Indeed, some worthwhile political direction would do much to challenge the cynicism amongst those who speak the language and those who don’t.
www.Irishtimes.com
Coimicí Gaeilge i gCeatharlach
Márta 26, 2014
Ceann de na himeachtaí is suimiúla do dhéagóirí a bhí ar chlár Fhéile na Gaeilge i gCeatharlach le déanaí ná ceardlann dar teideal Coimicí Gaeilge. Aidan Courtney as Contae an Chláir a fhoilsíonn an coimic nó leabhar grinn Rí Rá a bhí i mbun teagaisc.
Dúirt sé leo gur chaith sé a lán ama gach seachtain nuair a bhí sé óg ag léamh coimicí agus leabhar grinn mar an Beano, an Dandy, Buster, Batman srl. Bhí an-suim aige iontu agus bhí siad éasca le léamh. De réir a chéile thosaigh sé ag déanamh líníochtaí é féin cosúil leis na pictiúir ins na coimicí.
Tar éis dó céim san ealaín a bhaint amach fuair sé postanna ag déanamh cartúin agus líníochtaí do nuachtáin agus irisí éagsúla. Anois tugann sé ceardlanna do dhéagóirí agus dar le Aidan tá an-suim acu agus an-chumas iontu. Agus ní nach ionadh mar táid ábalta líníocht a dhéanamh agus scéal greannmhar a chumadh.
Thug Glór Cheatharlach cuireadh do Aidan teacht go Ceatharlach chun ceardlann na gcoimicí do dhéagóirí a stiúiriú agus d’éirigh thar barr leis an imeacht. Bhí na caractéir coitianta as Walt Disney ar nós Goofey agus Mickie Mouse chomh maith leis na cinn nua aimseartha ar nós Sponguebob ag teacht chun solais os comhair a súl. Is cinnte go dtabharfar cuireadh ar ais go Ceatharlach do Aidan.
www.carlow-nationalist.ie
Irish and ‘language snobs’
Márta 26, 2014
No reply Sir, – On the subject of the Irish language, which has been featuring in these columns over the last few days, I feel I must express some pent-up feelings that have been with me for decades.
Going to school in Dublin 4 during the 1950s, at all times during Irish class I was reminded that I was not a “fíor gaeilgeoir”. Terms like “seonín” were used liberally and frequently. I was good at Irish and got more than 90 per cent in my Leaving Cert and I have retained a strong affection for the language. But that did not matter during class time.
The school did not have a GAA team – neither did it have a soccer team. It had a rugby team, and I was its captain at several age levels. No opportunity was ever missed to remind me of “garrison towns”.
Some of my classmates were from rural Ireland. The favouritism shown to them by the teacher was little short of sectarian.
Needless to say, most of the rest in the class were completely demotivated from ever having any interest in speaking or having a strong feeling for the retention of the language.
How wonderful now to have TG4 showing Rugbaí Beo . I don’t care if Jerry Flannery’s Irish isn’t perfect (his rugby was very nearly). Can we get on with preserving the language by making it living and not an academic exercise? Yours, etc,
FINTAN GIBNEY
Glasnevin Hill,
Dublin i9
Sir, – The only meaningful way to ensure the continuity of the Irish language in Ireland is if we mandate a high percentage of all broadcasting to be made in Irish. This would allow people the ability to think of the language outside of school. A similar policy has worked wonders for Catalan. So why not in Ireland? Yours, etc,
HEBER ROWAN
Annagh lodge,
Geevagh,
Co Sligo
A Chara,- Tá go leor scríofa, agas cainte déanta, faoi “Ceist na Gaeilge”. Is trua gur i mBéarla a bhíonn sé! Tá sé in am dúinn anois ár dteanga Ghaeilge a úsáid, a bheag nó a mhór de atá againn. Mar a deir an seanfhocal, “Beatha teanga í a úsáid”. Use it or lose it! Is Mise,
SÉAN O’CUINN,
Gleann na Smól,
An Charraig Dhubh,
Átha Cliath
www.Irishtimes.com