Seimineár Taighde ar an Ghaeloideachas
Eanáir 28, 2011
Tháinig saineolaithe agus ceannairí eagraíochtaí gaeloideachas agus an pobal araon le chéile ar 17 Eanáir ag Óstán an Clarion Aerfort Átha Cliath chun gnéithe éagsúla de thaighde oideachais a phlé.
Is é an Coiste Seasta ar an nGaeloideachas a d’eagraigh an seimineár taighde leis an aidhm eolas a scaipeadh ar an bpobal maidir le taighde atá curtha i gcrích i dtaobh réimsí difriúla a bhaineann le cúrsaí oideachais ar fud an oileáin.
Bhí ceithre sheisiún ann a dhírigh ar ábhar lena n-áirítear; Conas a chabhraíonn forbairt físeáin le tuistí as Gaelscoil Gaeilge a labhairt; Sealbhú na Gaeilge agus cruthú pobail labhartha na teanga tríd chur chuige teagascach an Lernen Durch Lehren; Anailís ar Ghaeilge labhartha na bpáistí i Rang a Seacht i scoileanna lánGhaeilge i dTuaisceart Éireann agus I dtreo Oideachais Idirchultúrtha? Taighde Feidhmeach i nGaelscoil.
Tugadh deis do dhaoine a d’fhreastail ar an seimineár na hábhair thaighde a phlé agus ceisteanna a ardú leis na taighdeoirí.
Agus é ag caint ag an seiminéar taighde, deir Cathaoirleach an Choiste Seasta Seán Ó Coinn,
“Ar na saolta deireanacha seo aithnítear go bhfuil sé an-tábhachtach cleachtas an oideachais a bheith bunaithe ar fhianaise ón taighde. Nuair atá taighde curtha i gcrích, tá sé ríthábhachtach go scaipfear eolas ina leith agus go mbíonn deis ag cleachtóirí a gcleachtas a choigeartú leis sin a chur in oiriúint d’fhionnachtana an taighde.’
Is de gheall ar chaidrimh ghníomhacha a chothú idir na heagraíochtaí uile a bhfuil baint acu leis an ngaeloideachas ar fud na hÉireann a bunaíodh an Coiste Seasta ar an Ghaeloideachas.
Pléann an Coiste gnéithe éagsúla den ngaeloideachas d’fhonn teacht ar bhealaí ar féidir bheith ag comhoibriú le chéile.
Tá ionadaithe ó raon leathan d’eagraíochtaí Gaelscolaíochta Thuaidh agus Theas araon ar an gCoiste agus tugadh cuireadh don dá ranna rialtais atá freagrach as oideachas sa dá dhlínse a bheith i láthair.
School staff ‘gobsmacked’ by phone rant from Coughlan
Eanáir 28, 2011
Feis Ceoil i Sligeach
Eanáir 26, 2011
Beidh Rannóg Na Gaeilge ann ar an 5 Márta sa Hawkswell Theatre. Beidh comórtaisí ann do bhunscoileanna agus iarbhunscoileanna sna catagóir seo a leanas: Dráma, Grúpaí Ceoil, Chomhra, Óráidíocht Poiblí agus Aithriseioreacht agus beidh sparántachtaí ar luach €400 le buachan.
Tá gach eolas ar fáil ar www.sligofeisceoil.ie agus an dáta deiridh d'iarratais ná 31 Eanáir.
Troscán ar fáil saor in aisce!
Eanáir 26, 2011
Beidh ár scoil nua réidh dúinn don scoilbhliain seo chugainn agus beidh roinnt troscán (bord agus cathaoireacha) nach mbeidh ag teastáil uainn. Beimíd an shásta iad a thabhairt do scoil eile ach iad a bhailiú ón scoil seo ag deireadh Mí Meitheamh.
Mairéad Uí Chróinín
Príomhoide,
Gaelscoil Bheanntraí
An Phríomhshráid,
Beanntraighe,
Co. Chorcaighe.
Uimh Guthán: 027 51966
ríomhpost: gsbeannt.ias@eircom.net
Gilmore ag tacú leis an nGaeilge
Eanáir 24, 2011
Agus baol ann go ndéanfar iarracht ísliú stádais a thabhairt don teanga ag leibhéal na hArdteiste i ndiaidh olltoghchán 2011, thug Conradh na Gaeilge agus Guth na Gaeltachta cuireadh do na páirtithe leasmhara teacht le chéile leis seo a phlé ag cruinniú i gCathair na Gaillimhe ag an deireadh seachtaine.
Airíodh eagraíochtaí oideachais, ceardchumainn mhúinteoirí, eagrais Ghaeilge, coláistí samhraidh, grúpaí mná tí, eagraíochtaí óige, agus eagraíochtaí Gaeltachta i measc na ngrúpaí ionadaíochta a d’fhreastail ar chruinniú Chonradh na Gaeilge agus Ghuth na Gaeltachta, agus cruinniú sásúil, spreagúil a bhí ann dar le Éamonn Mac Niallais, urlabhraí Ghuth na Gaeltachta:
“Is léir anois do pholaiteoirí na tíre seo go bhfuil páirtithe leasmhara na Gaeilge aontaithe le chéile ar an ábhar seo agus olltoghchán 2011 ag teannadh orainn go gasta. Beidh feachtas láidir ann go mbeidh gach páirtí polaitiúil ag tacú leis an éileamh go gcoinneofaí an Ghaeilge mar chroí-ábhar don Ardteist a dhéanfaidh gach mac léinn staidéar uirthi, agus go n-athrófar an tslí a mhúintear agus a fhoghlaimítear an Ghaeilge go suntasach amach anseo.”
Dheimhnigh Éamon Gilmore, ceannasaí Pháirtí an Lucht Oibre, do thoscaireacht Chonradh na Gaeilge go bhfuil Páirtí an Lucht Oibre chun seasamh le pobal na teanga agus an Ghaeilge a choinneáil mar phríomhábhar Ardteiste ag cruinniú leis an eagras Gaeilge níos luaithe sa tseachtain freisin.
Agus é ag caint faoin chéad chéim eile dúirt Julian de Spáinn, Ard-Rúnaí Chonradh na Gaeilge:
“Beidh cruinnithe poiblí á reáchtáil ag Conradh na Gaeilge i bpáirt le Guth na Gaeltachta ar fud na tíre go luath le deis a thabhairt don phobal tacaíocht a léiriú don fheachtas ríthábhachtach seo, mar is gá le tacaíocht na bpáirtithe polaitiúla ar fad a fháil le seasamh leis an nGaeilge mar phríomhábhar Ardteiste.”
Foilsithe ar Galport.com 24 Eanáir 2011
www.cnag.ie
Fears for integrity of Irish exam as students get preview
Eanáir 21, 2011
Students have been given a detailed preview of exactly what to expect in an oral Irish exam in 15 months’ time, after exam chiefs ignored the advice of experts.
Now a row has broken out over whether or not plans to change the oral Irish test next year will lead to a ‘dumbing down’ of the subject in the Leaving Certificate. The change will come into effect in 2012 when the marks for the oral increase from 25pc to 40pc of the total of 600 marks for the subject. As part of the change, students will be asked to give a description in Irish of a series of pictures on a page.
The advice from the experts was that the page should be given to the students only a few minutes before the test so that their ability would be really tested. But this advice has been ignored. Instead, 20 pages with pictures have been made available to schools — a year and three months before the test. One of these pages will be selected by the examiner and the student will be asked to give a description of it in four minutes for a maximum of 80 marks. In that time there may be “a small number” of questions from the examiner about the pictures.
Memorise
Anna Ni Ghallachoir from the Language Centre in NUI Maynooth said publishing the pages so far in advance gave students plenty of time to memorise what to say. The Irish Independent has learnt that this was also the view of the National Council for Curriculum and Assessment, the State’s advisory body. But the advice was rejected by the State Examinations Commission, which has posted the 20 pages on its website (www.examinations.ie). The commission has also named the five poems, one of which will have to be read aloud in part during the oral test.
The commission said this was a test of the candidate’s ability to understand the poem, as well as accuracy of pronunciation. Students can get up to 35 marks for just two minutes of poetry reading, but critics said most students will simply learn them off by heart, without necessarily having any clear understanding. They also point out that the much more difficult task of answering the poetry question on the written paper is worth only 30 marks. Ms Ni Ghallachoir said the arrangements for the poetry reading and picture description meant that students could boost their marks by rote learning but without displaying any real ability.
Critics said that the new arrangements do not reward the linguistic competence of native Irish speakers. Fiona Ui Uiginn, deputy principal of Colaiste Iosagain in Stillorgan, Co Dublin, said the official justification for the additional marks for the oral was that students would have more time to develop the spoken language.
“A similar change was introduced a number of years ago in the case of foreign languages.
“The result: Ireland now ranks at the bottom of European surveys on foreign language competence,” she added.
Irish Independent – John Walshe
21 Eanáir 2011
Ísliú stádais i ndán don Ghaeilge san Ardteist?
Eanáir 21, 2011
Tá Conradh na Gaeilge i bpáirt le Guth na Gaeltachta ag eagrú cruinnithe práinne maidir leis an nGaeilge a bheith mar phríomhábhar don Ardteist agus an baol atá ann go ndéanfar iarracht ísliú stádais a thabhairt don teanga ag leibhéal na hArdteiste i ndiaidh olltoghchán 2011.
Tá cuirí curtha chuig na páirtithe leasmhara (eagraíochtaí oideachais, ceardchumainn mhúinteoirí, coláistí samhraidh, grúpaí mná tí, eagraíochtaí óige, eagraíochtaí Gaeltachta) don chruinniú seo. Beidh an cruinniú ar siúl inniu, Dé hAoine 21 eanáir 2011, ag 14.00 san Óstán Menlo Park, Bóthar Áth Cinn, Gaillimh.
Eiseofar ráiteas i ndiaidh an chruinnithe. Deir urlabhraí ó Chonradh na Gaeilge go bhfuil an t-ábhar seo “ríthábhachtach”. “Tá gá le tacaíocht na bpáirtithe polaitiúla ar fad a fháil le seasamh leis an nGaeilge mar phríomhábhar,” ar siad.
Cruinniú ar cuireadh a bheidh ann inniu ach beidh cruinnithe poiblí eagraithe amach anseo le deis a thabhairt don phobal tacaíocht a léiriú don fheachtas seo.
Gaelscéal – Meadhbh Ní Eadhra
21 Eanáir 2011
Cruinniú práinne eagraithe ag Conradh na Gaeilge and Guth na Gaeltachta faoi Ghaeilge don Ardteist
Eanáir 20, 2011
Tá Conradh na Gaeilge i bpáirt le Guth na Gaeltachta ag eagrú cruinnithe phráinne maidir leis an nGaeilge a bheith mar phríomhábhar don Ardteist agus an baol atá ann go ndéanfar iarracht ísliú stádais a thabhairt don teanga ag leibhéal na hArdteiste i ndiaidh olltoghchán 2011. Tá cuirí curtha chuig na páirtithe leasmhara (eagraíochtaí oideachais, ceardchumainn mhúinteoirí, coláistí samhraidh, grúpaí mná tí, eagraíochtaí óige, eagraíochtaí Gaeltachta) don chruinniú seo.
Beidh an cruinniú ar siúl ar an Aoine, 21 Eanáir 2011, ag 14.00 san Óstán Menlo Park, Bóthar Áth Cinn, Gaillimh. Beidh ráiteas eisithe i ndiaidh an chruinnithe.
Is cinnte go bhfuil an t-ábhar seo ríthábhachtach agus go bhfuil gá le tacaíocht na bpáirtithe polaitiúla ar fad a fháil le seasamh leis an nGaeilge mar phríomhábhar.
Cruinniú ar cuireadh a bheidh ann ar an Aoine ach beidh cruinnithe poiblí eagraithe amach anseo le deis a thabhairt don phobal tacaíocht a léiriú don fheachtas seo.
Taighde baoth
Eanáir 20, 2011
CROBHINGNE: IS ANNAMH don Roinn Oideachais agus Scileanna dúiseacht de phreib.
Tá an chuma air gur mhúscail duine éigin de dhroim tuarascála éigin a chruthaigh go raibh an ráta litearthachta i measc páistí agus daltaí scoile abhus tite go tubaisteach laistigh de chúpla bliain. Nuair a léigh mé an cur síos ar an gcuntas ar an trácht ar an tuairisc ar an tuarascáil, ba dhóbair dó geit chomh mór a bhaint asamsa agus an duine san Roinn Oideachais a léim as a leaba i lár na hoíche chun dul i mbun gnímh.
Dream a bhfuil PISA orthu a chaith an cúram le chéile, agus dream iad nach bhfuil aon bhaint acu leis an túr den ainm sin (níl siad chomh claonta sin), ná pizza a sheachadtar chun an tí. Programme for International Student Assessment an t-ainm fada atá orthu agus gabhann siad timpeall an domhain le miosúr agus le slat ag iarraidh an cam a dhéanamh díreach. Is de shuimiúlacht, gan amhras, a bhfuil d’fhocail Bhéarla ann sa bhéarlagair oideachasúil atá bunaithe ar ainmhithe, assessment féin, agus dogmatic, agus ratification, agus deduckshun, rud a dhéanann asail cheana féin de mhórán dá mbíonn á rá.
Is é fáth ar baineadh geit chomh mór sin asamsa ná nach bhféadfadh titim chomh suntasach sin a bheith ann go grod. Ar nós madraí na sráide féin bíonn a fhios ag formhór na múinteoirí cad tá ar siúl ina gcuid ranganna beag beann ar dhuine a theacht chucu le rialóir agus chun boscaí a thiceáil. Tá creideamh simplí saonta amuigh ansin a cheapann gur fearr a inseoidh páipéar agus ceistneoir an fhírinne duit seachas do dhá chluais agus do dhá shúil agus pé brachán atá laistigh ded bhlaosc. Ní cuimhin liom mórán múinteoirí ag éamh amach go fiata: “Cúig bliana ó shin bhí na páistí go léir in ann léamh, ach i mbliana, féach, níl ach dornán!” Ná níor chuala ach oiread go rabhthas ag magadh faoin bpáiste bocht sa chlós a raibh leabhar faoina ascaill aici.
Nuair a shéanann píosa taighde oideachais an chuid is fearr de chéadfaí is de chúilfhéith an duine, de ghnáth bíonn rud éigin bunoscionn leis. Cruthaíonn an taighde Éireannach is déanaí maidir le litearthacht de – taighde atá eolaíochtúil gan amhras, agus taighde atá bunaithe ar an modheolaíocht is cruinne dár cheap na saineolaithe is airde cáil, taighde nach bhféadfaí locht ná laige a fháil air maidir le cur chuige ná le cur i láthair ná le cur i bhfeidhm -cruthaíonn sé go bhfuil cumas litearthachta níos fearr ag na páistí a léann leabhair seachas iad siúd a chuala trácht tharstu!
Cruthaíonn siad, leis, go mbíonn an cumas léitheoireachta is oilte ag daltaí a bhfuil leabhair sa teach acu, nó a thaobhaíonn leabharlann go rialta! Anois, cad ina thaobh nár smaoinigh aon duine air sin? Táimse breá sásta mo chuid seirbhísí féin a chur ar fáil (ar chostas mór, gan amhras) a chruthaíonn go mbíonn sé fliuch nuair a thiteann báisteach, go mbíonn gannchúis airgid ag daoine bochta, gur Caitliceach is ea an Pápa agus go mbíodh éadaí dubha ag Mrs. Kennedy.
Ach, cad a dhein an státseirbhíseach a léim as an leaba ar chlos torthaí an taighde sin dó? Cad eile, ach plean, nó mar a deir siad anois, straitéis a cheapadh? Agus cad a bhíonn in aon phlean oideachais a léiríonn deacrachtaí foghlama? An réiteach is neamhdhócha a réiteoidh an fhadhb. Samhlaítear deacracht le saoránacht, agus féach!: íslítear stádas na staire. Samhlaítear deacracht le Gaeilge, aha!: múintear níos lú di ionas go bhfeabhsóidh an caighdeán. Samhlaítear deacracht le litearthacht, cad eile!: caitear breis ama le abc agus laghdaítear an t-am a chaitear le léitheoireacht.
Déantar fadhb theicniúil de fhadhb chultúir, agus moltar réiteach teicniúil ar ghnó atá neamhtheicniúil ó bhonn. Táthar ag moladh anois, mar a mholtar i gcónaí, níos mó ama a chaitheamh le meicníocht na léitheoireachta seachas le hábhar léitheoireachta sna scoileanna agus sna forais oideachais. Is é réiteach na litearthachta daoine a chur ag léamh.
Más cúrsa abc agus méar ar an bhfocal atá sa léitheoireacht feasta, scéal liom daoibh, ní athrófar giob. Is féidir scileanna léitheoireachta a mhúineadh agus a fhoghlaim go lá pilib gan chleite, ach ní léifear pioc mura gcuirtear ábhar suimiúil os comhair múinteoirí agus mic léinn agus daltaí.
The Irish Times – Alan Titley
20 Eanáir 2011
Oideachas trí Ghaeilge pléite
Eanáir 19, 2011
Reáchtáil An Coiste Seasta ar an nGaeloideachas seimineár taighde Dé Luain seo caite i mBaile Átha Cliath d’fhonn taighde ar chúrsaí Gaeloideachais a chomhroinnt.
Cuireadh dhá thionscadal taighde dhéag éagsúil i láthair, ar réimsí leathan ábhar amhail Comhphobail Cleachtais; Oideachas Ilchultúrtha; Fónaic na Gaeilge; Gaeilge labhartha na bpáistí Gaelscoile; Torthaí an Luath-thumoideachais; agus Dátheangachas.
