Cumann na bhFiann 2016-2017
Meán Fómhair 20, 2016
Tá na sonraí ar fad ceangailte maidir leis an ngréasán d’Óg Clubanna a bheidh ag oscailt againn ar fud na tíre an tseachtain seo. Tá na Clubanna dírithe ar an aois grúpa 10-18 agus fáiltítear aon bhall nua gur mian leo a chuid Gaeilge a chleachtadh agus a húsáid go rialta ar bhonn sóisialta.
Má tá ceist ar bith agat faoi na Clubanna seo, ní gá ach teagmháil a dhéanamh ar ais liom nó leis na huimhreacha in aice na gClubanna ar an liosta.
Íoslódáil an liosta anseo: clubanna-cumann-na-bhfiann-2016-2017
Cumann na bhFiann | Ionad Óige na hÉireann | Droim Rí | Co. na Mí | A85 K221
Fón (+3531) 825 9342
Rphost traic@cnb.ie | Suíomh www.cnb.ie
Naíolann ceadaithe i nGaelscoil Éanna
Meán Fómhair 20, 2016
Plean £2.3 milliúin do Ghaelscoil nua
Meán Fómhair 20, 2016
Seoladh Leabhair: Ceol Leat! Amhráin agus rannta do pháistí óga.
Meán Fómhair 20, 2016
Polasaí Oideachais Gaeltachta geallta roimh dheireadh na bliana agus i bhfeidhm Meán Fómhair 2017
Meán Fómhair 16, 2016
Rachfaidh an Polasaí Oideachais Gaeltachta os comhair bhord an Rialtais go gairid i ndiaidh cruinniú an choiste idir ranna faoi chúram an Taoisigh ar an 5 Deireadh Fómhair, a dúirt an tAire Stáit Gaeltachta, Seán Kyne, T.D. ag cruinniú le toscaireacht de chuid Gaelscoileanna Teo. inné.
Buiséad de €7 milliún in aghaidh na bliana atá luaite do chur i bhfeidhm an pholasaí, a mhaígh an tAire. Cé nár cuireadh an dréacht pholasaí os chomhair na toscaireachta, tugadh le fios go gcuimsíonn sé an chuid is mó de na moltaí a bhí leagtha amach sa cháipéis Moltaí Polasaí don Soláthar Oideachais i Limistéir Ghaeltachta, a foilsíodh Bealtaine 2015. Ghlac an tAire go tuisceanach le hábhair imní na toscaireachta faoin bpráinn a bhain le foilsiú an Pholasaí, agus faoin lagmhisneach atá ar phobail na Gaeltachta leis an bhfolús treorach atá ann i dtaobh an luaththumoideachais agus feidhmiú an churaclaim nua bunscoile, i measc go leor eile.
Ábhar dóchais a bhí ann don toscaireacht leibhéal na tuisceana agus tacaíochta a léirigh an tAire do dhúshláin na scoileanna Gaeltachta ag an dá leibhéal, ar a n-áirítear an cóimheas múinteoirí le daltaí i scoileanna beaga, cás na n-oileán, soláthar múinteoirí mar aon le soláthar acmhainní teagaisc agus foghlama. Ina chuid focail féin, léirigh sé go bhfuil seasamh leochaileach na scoileanna beaga agus scoileanna na n-oileán “tromchúiseach” agus aithníonn sé an ghá le hinfheistíocht chuí agus feachtais tacaíochta. Aithníodh freisin go bhfuil sé riachtanach go mbeadh ionadaíocht chuí ó bhunscoileanna agus iarbhunscoileanna Gaeltachta ar bhord COGG chun a chinntiú go mbeidh guth an oideachais Gaeltachta lárnach i bhforbairt na hearnála.
Deir Bláthnaid ní Ghréacháin, Ardfheidhmeannach Gaelscoileanna, ina leith, “táimid an-bhuíoch don Aire as an tacaíocht a gheall sé don toscaireacht thar ceann na scoileanna Gaeltachta go gcinnteoidh sé go ndéanfaidh an Rialtas beart de réir briathar agus go bhfoilseofar an Polasaí Oideachais Gaeltachta roimh dheireadh na bliana”. Anuas air sin, “aithníonn an tAire go bhfuil priarachtaí eile ag scoileanna Gaeltachta ar a n-áirítear an cóimheas múinteoirí le daltaí nach bhfuil tógtha san áireamh sa pholasaí oideachais Gaeltachta, agus impímid air tionchar dearfach a imirt ar an Rialtas agus ar an Roinn Oideachais agus Scileanna chun críche athbhreithniú ar an gcás agus cóimheas nua a chur i bhfeidhm a chinnteoidh inmharthacht agus caomhnú scoileanna beaga Gaeltachta agus oileán, an teanga agus na pobail lena mbaineann”.
Impíonn Gaelscoileanna Teo. ar an Aire dul i bhfeidhm go dearfach ar an Rialtas faoi fhoilsiú an pholasaí ar bhonn práinne, polasaí a thugann aghaidh ar an iliomad castachtaí agus dúshláin a bhaineann leis an oideachas Gaeltachta.
Is iad Peadar Ó Sé, Príomhoide Ghairmscoil Cholmcille, Indreabhán, Seán Mac Donnacha Príomhoide, Scoil Chuimsítheach Chiarain, An Cheathrú Rua, Mairead Ní Chualain, S.N. Leitir Meallain, Anna Ní Chartúir S. N. leitir Múcu agus Comac ó Tuairisc, Scoil Éinne an Spidéal na múinteóirí Gaeltachta a bhí i láthair ag an gcruinniú.
An eagraíocht Gaelscoileanna ag féachaint lena hainm a athrú ag cruinniú urghnách
Meán Fómhair 16, 2016
D’fhéadfadh go bhfuil athrú ainm i ndán don eagraíocht Gaelscoileanna Teo, ceann de na heagraíochtaí Gaeilge is aitheanta sa tír. Beidh rún á rith ag Bord Stiúrtha Ghaelscoileanna ag cruinniú urghnách a bheidh ag an eagraíocht an mhí seo chugainn chun an t-ainm a athrú.
Is é an rún a chuirfear faoi bhráid an chruinnithe:
‘Go ndéanfar ainm na heagraíochta, Gaelscoileanna Teo., a athrú go Gaeloideachas: Guth don Oideachas Lán-Ghaeilge (mar shluán).’
Beidh cead ag aon scoil atá ina ball de Ghaelscoileanna Teo suas le trí vóta a caitheamh nuair a chuirfear an rún chun vóta in Óstán Clarion i mBaile Átha Cliath ar an 6 Deireadh Fómhair.
Ní foláir do chomhalta ó scoil a bheith i láthair ag an gcruinniú urghnách le go mbeadh vóta ag an scoil sin.
Tá an rún á chur chun cinn i bhfianaise an athraithe atá tagtha ar chúraimí na heagraíochta ó ceapadh ina ceanneagraíocht í in 2014.
D’fhág an t-athrú sin go bhfuil cúraimí anois ar Ghaelscoileanna Teo i dtaobh scoileanna lán-Ghaeilge sa Ghaeltacht agus taobh amuigh di chomh maith le naíonraí lán-Ghaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht.
Dheimhnigh urlabhraí de chuid Gaelscoileanna Teo le Tuairisc.ie gur ‘Gaeloideachas’ a thabharfaí ar an eagraíocht feasta dá rithfí an rún an mhí seo chugainn, ach nach mbeadh “rud ar bith deimhnithe” go dtí go mbeadh an cruinniú sin thart.
Bunaíodh an eagraíocht Gaelscoileanna Teo. sa bhliain 1973 leis an nGaelscolaíocht a chur chun cinn.
Neart imeachtaí Gaeilge ar fud na tíre anocht d’Oíche Chultúir 2016
Meán Fómhair 16, 2016
Beidh ealaín agus ceol i gConamara, Mícheál Ó Coileáin fillte ar Ardoifig Chonradh na Gaeilge, an Asgard i nGaoth Dobhair an athuair agus go leor leor imeachtaí eile ar siúl d’Oíche Chultúir na bliana seo.
Beidh beagnach 30 imeacht ar siúl sa Ghaeltacht mar chuid d’Oíche Chultúir 2016 anocht. Beidh na himeachtaí ar siúl i ngach aon cheantar Gaeltachta sa tír agus beidh suas le 60 imeacht Gaeilge eile ag tarlú in áiteanna eile ar fud na tíre.
I measc bhuaiceanna na Gaeltachta beidh oíche ‘Spraoi, Draíochta agus Siamsaíochta’ ar an Spidéal i nGaillimh, oíche shiamsaíochta i Ráth Chairn, ‘Ealaín sa Lab’ sa Daingean, agus oíche airneáin sa Chrannóg sna Doirí Beaga.
Is imeacht bliantúil í an Oíche Chultúir atá ar siúl anois ó 2006, nuair a thosaigh sí i gceantar Bharra an Teampaill i mBaile Átha Cliath. Tapaíonn tuairim is 350,000 duine an deis chun cuairt a thabhairt ar imeachtaí na hoíche a bhíonn ar siúl i músaeim, gailearaithe, agus ionaid chultúir eile timpeall na tíre anois.
Is í seo an seachtú bliain don Ghaeltacht a bheith páirteach san oíche agus tá na himeachtaí go léir á n-eagrú saor in aisce ar fud na Gaeltachta i gcomhar le hEalaín na Gaeltachta Teo.
Dúirt lucht eagraíochta na hOíche Cultúir sa Ghaeltacht go bhfuil na healaíona “fíorthábhachtach” d’fhéiniúlacht na Gaeltachta agus gur deis atá san oíche “cur i gcuimhne dár bpobal féin agus go náisiúnta an ealaín ardchaighdeáin atá á cruthú sa Ghaeltacht”.
Tá clár iomlán na Gaeltachta ag bun an ailt seo agus an t-eolas breise ar fad faoi na himeachtaí ar fáil ar shuíomh na hOíche Cultúir 2016.
Tá os cionn 60 imeacht Gaeilge ar siúl anocht taobh amuigh den Ghaeltacht. I measc na n-imeachtaí sin, beidh oíche amhránaíochta faoi stiúir Dhoiminic Mhic Ghiolla Bhríde in Ionad Uiscebhealaí na hÉireann i mBaile Átha Cliath; seisiún ceoil do dhaoine óga agus rang damhsa ar an sean-nós do dhaoine fásta in Áras na nGael i nGaillimh; ceardlann agus ceolchoirm le Emma Ní Fhíoruisce agus JJ Ó Dochartaigh in Ard Mhacha; agus go leor eile timpeall na tíre.
Ar cheann de na himeachtaí ba mhó a tharraing caint anuraidh bhí Rásaí na gCurachaí ar an Life a d’eagraigh Oireachtas na Gaeilge. Beidh na rásaí sin ann arís i mbliana. Cuirfear ús leis ag 5.30 in aice leis an Jeanie Johnston agus rachaidh na hiomróirí chomh fada le Droichead na Leathphingine agus ar ais.
Beidh Foras na Gaeilge ag ceiliúradh Oíche Chultúir freisin anocht agus filíocht ó pheann Sheán Uí Ríordáin á cur le ceol i gceannáras na heagraíochta i mBaile Átha Cliath ag 8.
Is Eolaí Mé
Meán Fómhair 16, 2016
Sraith eolaíochta shiamsúil é ‘Is Eolaí Mé’, dírithe ar dhaoine ó 8-12 bliain d’aois, léirithe ag Meangadh Fíbín do TG4. Cuirfear tús le craoladh an chláir i sceideal an Fhómhair ar Cúla 4 ar an Mháirt 20ú Meán Fómhair agus craolfar é dhá uair sa tseachtain as seo go Nollaig, an Mháirt agus an Déardaoin ag 5.25i.n. Beidh an clár ar fáil ar sheinnteoir TG4 www.tg4.tv chomh maith. Seolfar an suíomh gréasáin www.cula4.com/Iseolaime ar an Mháirt 20ú chomh maith agus beidh eolas le fáil ansin faoin mír ‘Déan é seo sa Bhaile’ agus gach ní eile freisin.
Tugann “Is Eolaí Mé” léargas físiúil agus taitneamhach ar an eolaíocht agus ar an timpeallacht. Tá rannpháirtíocht ó dhaoine óga ó chuile chearn den tír sa tsraith seo agus iad ag baint triail as turgnaimh eolaíochta agus ag tabhairt cuairte ar ionaid eolaíochta ar fud na tíre ar nós Réadlann na Dúcharraige, W5 Béal Feirste, Caisleán Bhiorra agus Tochailt Seandálaíochta i mBaile Átha Troim.
Tosaíonn gach clár sa saotharlann, Aladdin’s cave na heolaíochta, áit a gcuireann an láithreoir Peadar, téama an lae faoi bhráid an lucht féachana.
Tugann ‘IS EOLAÍ MÉ’ léargas taitneamhach agus greannmhar ar na hábhair atá faoi chaibidil sa churaclam. Díríonn gach clár ar ábhar amháin ar nós SOLAS, DOMHANTARRAINGT, AN GRIANCHÓRAS & srl.
Tá aíonna óga i ngach eagrán ag cabhrú le Peadar sa stiúideo agus iad i mbun turgnaimh spleodracha agus iad ar an láthair freisin le Peadar agus Úna ag taifeadadh fuaimeanna ialtóga, ag seoltóireacht, ag treodóireacht agus go leor leor eile.
Is í príomhaidhm na sraithe ná an lucht féachana a tharraingt ar ais i dtreo na mbunphrionsabail eolaíochta, ábhair a láimhseáil, ábhair a dhearadh, triail a bhaint as turgnaimh agus an timpeallacht mórthimpeall orthu a fhiosrú.
Beidh na haíonna óga seo in iomaíocht lena chéile i ngach eagrán agus iad i mbun dúshláin eolaíochta chun bonn óir IS EOLAÍ MÉ a bhuachan.
Tá míreanna beochana fite fuaite sa chlár chomh maith le míreanna drámaíochta gearra ag deireadh gach clár scríofa ag Patricia Forde leis na haisteoirí Jonathan & Neil Gunning ag glacadh páirt an Ollaimh aosta & an dalta drogallach. Tá na míreanna seo léirithe i stíl scannán tostach dubh & bán agus na haisteoirí ag díriú isteach ar théama an lae go spraíúil.
Críochnaíonn gach eagrán le treoracha simplí do thurgnamh gur féidir a dhéanamh sa bhaile.
Tá Peadar Ó Goill and Úna Ní Fhlatharta ag láithriú le comhairle ón Dr. Naomi Lavelle (Dr. How Science Wows).
Tá an tsraith stiúrtha ag Róisín Ní Thuairisg & Deirdre Ní Fhlatharta agus í léirithe ag Siobhán Ní Bhrádaigh, Darach Ó Tuairisg & Mícheál Ó Domhnaill.
Tá ‘Is Eolaí Mé’ léirithe do TG4, le tacaíocht ó scéim Fuaim agus Fís Údarás Craolacháin na hÉireann agus ag baint leas as an scéim tacaíochta atá i bhfeidhm ag Rialtas na hÉireann do scannáin agus do dhrámaíocht teilifíse.
Comórtas Amhrán Gaeilge Nua-Chumtha
Meán Fómhair 16, 2016
Sábháil an Dáta do Chomhdháil Oideachais 2016
Meán Fómhair 15, 2016
Tá áthas orainn in a rá gur féidir clárú anois do Chomhdháil Oideachais 2016 i gcomhpháirt le Gaelscoileanna Teo. agus COGG.
Beidh an comhdháil ar siúl ar an Aoine, 11 Samhain 2016 in Óstán Ormonde, Cill Chainnigh. Is féidir bhur scoileanna / naíonraí a chlárú anois ar líne.
Táillí Comhdhála:
Bunscoileanna / Iarbhunscoileanna le ballraíocht Gaelscoileanna Teo: €75 an duine
Bunscoileanna / Iarbhunscoileanna gan bhallraíocht Gaelscoileanna Teo: €100 an duine
Naíonraí: €50 an duine
Mic léinn lán-aimseartha: €50 an duine
Tá lón agus dinnéar san áireamh sna táillí thuas. Má chláraítearceathrar duine le chéile, beidh an cúigiú duine saor in aisce, ní ghá ach teagmháil a dhéanamh leis an oifig ag oifig@gaelscoileanna.ie nó 01 8535195 leis seo a shocrú.
Beidh níos mó eolais mar gheall ar chlár na comhdhála agus eile á sheoladh amach againn go luath.
