Bain Úsáid Aistí in Institiúid Teicneolaíochta Bhaile Átha Cliath
Aibreán 4, 2017
Scoláireachtaí BÚA in ITBÁC 2017/18
‘Bain Úsáid Aisti’ in ITBÁC’
BÚA – ‘Bain Úsáid Aisti’ in ITBÁC! Seo cur chuige nua atá á eagrú ag Oifig na Gaeilge, ITBÁC do mhic léinn le Gaeilge chun an Ghaeilge a spreagadh, a chur chun cinn agus a fhorbairt trasna na hInstitiúide.
Cuirfear scoláireachtaí ar luach €500 ar fáil do mhic léinn le Gaeilge chun an Ghaeilge a úsáid agus a chur chun cinn i bpríomhchampais na hInstitiúide tré dheiseanna spreagúla agus bríomhara a fhorbairt d’úsáid na Gaeilge san Institiúid.
Beidh deis iontach ag na mic léinn ceannródaíocha a roghnófar le bheith:
• gníomhach in eagrú imeachtaí sóisialta agus cultúrtha spreagúla Gaeilge in ITBÁC
• ag forbairt scileanna cumarsáide trí chur chun cinn na Gaeilge sna meáin shóisialta, foilseacháin, míreanna físe agus eile
• ag éileamh agus ag tacú le forbairt seirbhísí trí Ghaeilge agus le feiceálacht na teanga in ITBÁC
• rannpháirteach i gcinntiú thodhchaí na Gaeilge sa champas nua i nGráinseach Ghormáin
• ag spreagadh úsáid na Gaeilge sa phobal agus ar bhonn laethúil – sa bhaile, le cairde, san ionad oibre, ar scoil agus eile
• ag cur chun cinn na Gaeilge trí úsáid a bhaint aisti ar bhealaí spraíúla, cruthaitheacha, mealltacha agus nuálacha!
Beidh Scoláireachtaí €500 á mbronnadh ar gach mac léinn a n-éiríonn léi / leis a bheith mar cheannródaithe ‘BUA in ITBÁC’ don bhliain acadúil 2017/18 agus riachtanais an tionscnaimh a chomhlíonadh.
Má tá Gaeilge agat, spéis agus fuinneamh agat an teanga a spreagadh agus a fhorbairt in ITBÁC, bí i dteagmháil linn!
Fáilteofar roimh iarratais ó mhic léinn atá ag déanamh staidéir ar aon chlár in ITBÁC agus ó mhic léinn a bheidh ag freastal den chéad uair ar an Institiúid i mí Mheán Fómhair 2017.
Tá an Fhoirm Iarratais le fáil anseo
Spriocdháta d’Iarratais: 1 Iúil 2017
Roghnófar na hiarrthóirí rathúla ar bhonn foirmeacha iarratais agus agallamh.
Táimid ag súil go mór le cloisteáil uait!
BÚA – ‘Bain Úsáid Aisti’ – Use Irish in DIT is a new initiative organised by Oifig na Gaeilge – DIT’s Irish Language Office, for DIT students with Irish to encourage, inspire, promote and develop the use of Irish across DIT.
Scholarships to the value of €500 will be offered to students with Irish to promote the use of the language across DIT’s main campuses by organising exciting and inspiring opportunities to speak and to engage with the language!
Students will be required to:
• promote the use of Irish in engaging, creative, fun and innovative ways
• actively organise exciting social and cultural Irish language events across DIT
• promote Irish in DIT communications – social media, print, visual content etc.
• seek and support the development of Irish language services and the visibility of the language in DIT
• participate in ensuring the use of Irish in the new campus in Grangegorman
• inspire the use of Irish in our everyday lives and in the community – at home, with friends, at work, at school etc.
The Scholarships will be awarded to each student who successfully participates in the ‘BÚA in DIT’ initiative during the academic year 2017/18 and meets the conditions of the scheme.
If you have Irish, are inspired and energised in promoting and developing the Irish language in DIT, we want to hear from you!
Applications are welcome from current DIT students from all courses as well as first year students beginning in September 2017.
The BÚA 2017/18 Application Form is available here
Application Deadline: 1st July 2017
Successful candidates will be chosen on the basis of application form and interview and we look forward to hearing from you!
Siobhán Nic Gaoithín & Gráinne Ní Bhreithiún
New gaelscoil will support growth of Galway gaeltacht
Aibreán 4, 2017
The Gaeltacht Minister says the new Gaelscoil Mhic Amhlaigh building in Knocknacarra will support the future growth of the Galway gaeltacht.
Junior Minister Sean Kyne turned the sod on the site of the new school building at an event this afternoon.
A contractor was appointed late last year for the major building project, which had been subject to planning delays.
The new building will have 24 classrooms and capacity for up to 720 pupils, and will be located opposite the pitches at Millars Lane.
Minister Sean Kyne says the school will act as a hub for the development of the area’s Gaeltacht language plan.
Principal of Gaelscoil Mhic Amhlaigh Dairiona Nic Con Iomaire says the new school will be used by the whole community.
Foinse: The Connacht Tribune
Ainmniúchán Smedias do Chraoltóirí Raidió na Life
Aibreán 3, 2017
Tá an-áthas ar Raidió na Life leis an scéal go bhfuil buíon craoltóirí óga ón stáisiún ainmnithe do ghradaim mhóra le rá na Smedias, a bhronnfar ag searmanas speisialta i Staid Aviva Déardaoin beag seo, 06 Aibreán.
Beidh cúigear craoltóir a bhíonn ag craoladh go rialta ar Raidió na Life ag dul san iomaíocht do ghradaim ag na Smedias, gradaim náisiúnta na hÉireann d’iriseoireacht ag mic léinn http://www.oxygen.ie/smedias-nominations-2017/
Sa rannóg Raidió Trí Ghaeilge, tá ceathrar craoltóir ainmnithe. Ina measc ainmníodh Dónall agus Óisín Ó Catháin, beirt mhac léinn ón Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath. Bíonn na Cathánaigh le cloisteáil ar Craic Uí Chatháin gach Luan idir 18:00-19:00 ar Raidió na Life 106.4FM.
Ainmníodh Ailbhe Ní Riain sa rannóg céanna. Cuireann Ailbhe An Meangadh Mór i láthair gach Céadaoin idir 16:30-18:00 ar Raidió na Life. Tá Ailbhe ag freastal ar Institiúid Teicneolaíochta Bhaile Átha Cliath faoi láthair.
Chomh maith leis sin, beidh Aindriú de Paor san iomaíocht do ghradam i mbliana. Bíonn Aindriú le cloisteáil mar chomhláithreoir ar An Bricfeasta Blasta gach Luan agus Céadaoin idir 08:00-09:00. Tá Aindriú ag freastal ar Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge faoi láthair agus tá sé ag obair linn mar oibrí deonach ó bhog sé chuig Baile Átha Cliath mar chuid dá thréimhse taithí oibre san ollscoil.
Sa rannóg don Iriseoireacht trí Ghaeilge – Scríofa, beidh Erin Lindsay ag dul san iomaíocht do ghradam mór. Bíonn Erin le cloisteáil mar chomhláithreoir ar Fios Feasa gach Céadaoin idir a 20:00-21:00 agus tá sí sa cheathrú bliain ar an ollscoil. Chaith Erin trí mhí ar shocrúchán oibre le Raidió na Life i 2016 mar chuid dá cúrsa céime. Fuair Dónal Ó Catháin ainmniúchán eile sa rannóg seo fosta.
Tá foireann Raidió na Life bródúil as na saorálaithe go léir atá ainmnithe i mbliana. Is oibrithe deonacha iad na craoltóirí ar fad agus iad ag freastal ar ollscoileanna éagsúla. Léiríonn an deascéal seo an nasc tábhachtach atá cothaithe ag Raidió na Life le breis agus scór bliain anuas le mic léinn atá ag iarraidh a gcuid scileanna léiriúcháin raidió agus scileanna iriseoireachta a fhorbairt. Guímid gach rath orthu sna gradaim an tseachtain seo agus ina ngairmeacha amach anseo!
Tá Raidió na Life ag soláthar seirbhís raidió pobail lán-Ghaeilge do mhórcheantar Átha Cliath ar bhonn oideachasúil & pobail ó 1993. Faigheann an stáisiún tacaíocht airgeadais ó Fhoras na Gaeilge tríd an Scéim Raidió Pobail 2016-2018 a chuireann ar a chumas foireann bheag de thriúr lánaimseartha agus beirt pháirtaimseartha a fhostú. Is ar bhonn deonach a oibríonn gach éinne eile sa stáisiúin, le idir 100 – 150 duine ag glacadh páirte ann ar bhonn deonach chuile sheachtain. Tá Bord Stiúrtha deonach ag an stáisiún chomh maith.
Tá breis agus 2,000 craoltóir tar éis taithí chraolacháin a fháil i Raidió na Life le nach mór 25 bliain anuas, ina measc craoltóirí aitheanta ar nós Sharon Ní Bheoláin (RTÉ News), Sinéad Crowley (RTÉ News), Aoibhinn Ní Shúilleabháin (RTÉ), Cormac Ó hEadhra (‘Cormac ag a 5’ RTÉ RnaG, ‘The Late Debate’ RTÉ Raidió 1 agus eile), Aedín Gormley (RTÉ Lyric FM), Colm Ó Mongáin, Rónán Ó Muirthile (Láithreoir ‘Splanc’ ar Newstalk), Cearbhall Ó Síocháin (RnaG), Fachtna Ó Drisceoil (RTÉ/RnaG), Barbara Nic Dhonnachadha (Classic Hits 4FM), Darragh Ó Tuama (Newstalk) agus neart eile nach iad.
Tá cáil ar an stáisiún as ard-chaighdeán na gclár cainte do réimse leathan aoisghrúpaí & sainspéiseanna i bpobal na Gaeilge i mBaile Átha Cliath agus aithnítear é freisin as ucht a réimse eicléictiúil ceoil.
“Raidió na Life delivers vibrant radio to all age-groups and interests while striving to play every genre of music under the sun. In this respect, they stand out from the crowd and provide the best mix of music you’ll hear on radio.” – Hot Press (Márta 2014)
Déanann an stáisiún obair luachmhar le pobail mhionteangacha eile sa phríomhchathair freisin, le dornán clár á gcur i láthair i dteangacha phobail inimirceacha ar nós an Spáinnis is an Phortaingéilis, mar aon le mionteangacha cosúil leis an Chatalóinis leis.
Raidió na Life Presenters nominated for 2017 Smedias
Raidió na Life was delighted today with the news that several of the station’s young broadcasters are in the running for the prestigious Smedias awards which will be presented this Thursday, 06 April in the Aviva Stadium.
Five presenters who volunteer with the station will be in the running for the Smedias, which are Ireland’s national student journalism awards http://www.oxygen.ie/smedias-nominations-2017/
In the Irish Language radio category, four Raidió na Life presenters have been nominated. They include Dónall and Óisín Ó Catháin who are currently attending UCD. The Cathánaigh co-present Craic Uí Chatháin every Monday from 18:00-19:00 on Raidió na Life 106.4FM.
Also nominated is Ailbhe Ní Riain who presents An Meangadh Mór every Wednesday from 16:30-18:00 on Raidió na Life. Ailbhe is currently attending DIT.
Our fourth nominee is Aindriú de Paor, who co-presents An Bricfeasta Blasta on Monday and Wednesday mornings on Raidió na Life from 08:00-09:00. Aindriú is attending Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge and has been volunteering with the station since he moved to Dublin as part of his college work placement.
In the Irish Language written journalism category, Erin Lindsay who is in her final year in DIT will be in the running for an award. Erin is a co-presenter on Fios Feasa on Wednesdays from 20:00-21:00. Erin spent three months on work placement with Raidió na Life in 2016 as part of her degree course. Dónall Ó Catháin has also received a further nomination in this category.
The staff and volunteers of Raidió na Life are very proud of all those who have been nominated this year. All these nominees are volunteers with the station who attend various universities and this good news story illustrates the ties which Raidió na Life has built up over the years with students who are working to improve their radio production and journalism skills. We wish them all the best in the awards this week and in their careers in the future!
About Raidió na Life:
Raidió na Life has been providing an all-Irish community-of-interest radio service to the Greater Dublin Area on an educational & community basis since 1993. The station receives funding assistance from Foras na Gaeilge through its Scéim Raidió Pobail (Community Radio Scheme) 2016-2018. This funding facilitates the employment of three full-time and two part-time employees. Everyone else involved in the station works on a voluntary basis, with 100 – 150 volunteers taking part every week. The station’s Board of Directors are also all volunteers.
Many renowned broadcasters began their broadcasting careers in RnaL over the past twenty years, including Sharon Ní Bheoláin, Aoibhinn Ní Shúilleabháin, Sinéad Crowley, Colm Ó Mongáin, Aedín Gormley (RTÉ Lyric FM), Cormac Ó hEadhra (‘The Late Debate’ on RTÉ Radio 1 and ‘Cormac ag a 5’ on RnaG), Clíona Ní Chíosáin (Aifric on TG4), Aodhán Ó Ríordáin (Senator and former government minister), Rónán Ó Muirthile (Television Producer & Newstalk’s Splanc Presenter), Cearbhall Ó Síocháin (RnaG), Fachtna Ó Drisceoil (RTÉ/RnaG), Barbara Nic Dhonnachadha (i102-104), Darragh Ó Tuama (Newstalk), and many more.
The station is recognised for its high-quality talk programming, which caters to a wide range of age groups and interests amongst those who either speak Irish or simply have an interest in our native tongue. The station is also widely praised for its eclectic range of music shows, presented through the medium of Irish.
The station also caters to other minority language communities, with several shows presented in languages such as Spanish and Portuguese, as well as specific fellow minority languages such as Catalan.
Sárscoil Fibín
Aibreán 3, 2017
Sárscoil Fíbín 2017 (3 -14 Iúil )
Beidh Sárscoil Drámaíochta Fíbín ar ais arís sa samhradh don séú bliain as a chéile agus tá muid ar thóir daoine óga idir 15-17 bliain d’aois chun tabhairt faoin gcúrsa.
Ar mhaith leat an deis chun teacht ar cuairt go Conamara chun cónaí le teaghlach áitiúil ar feadh coicíse? Beidh deis agat do chuid Gaeilge a chleachtadh gach lá agus tú ag cur barr feabhais ar do scileanna drámaíochta/aisteoireachta ag an am céanna.
Riachtanais don chúrsa:
– Leibhéal réasúnta Gaeilge labhartha
– Beidh ar gach scoláire éisteacht a dhéanamh chun áit a bhaint amach ar an gcúrsa trí físeán gearr trí nóiméad a chur isteach dóibh féin ag labhairt agus ag aisteoireacht as Gaeilge nó trí éisteacht a dhéanamh ag do scoil
– Is buntáiste suim a bheith agat i gcúrsaí aisteoireachta/drámaíochta agus taithí sna cúrsaí seo
Táille an chúrsa:
€650, a chlúdaíonn lóistín, bia, meantóirí, riarachán, aíonna speisialta srl.
Mura bhfuil lóistín ag teastáil, is féidir an cúrsa a dhéanamh ar €325
Moltaí ó Iar-scoláirí:
Bhí am an-mhaith agam ag Sárscoil Fíbín. Tá dlúthchairde déanta agam agus sí an choicís is fearr de mo shaol a bhí inti. Tugadh deis dom foghlaim mar gheall ar scannáin a dhéanamh agus breis taithí aisteoireachta a fháil. Bhí an-chraic agam agus dá gcuirfí ceist orm imeacht ann arís, ní chaithfinn fiú cuimhneamh air! Sárscoil Fíbín go deo”
Róisín Ní Chéileachair, Pobalscoil Chorca Dhuibhne, Sárscoil Fíbín 2011
(Aisteoir sa tsraith EIPIC ar TG4)
“Bhain mise an-sult as an gcúrsa agus d’fhoghlaim mé cuid mhór taithí ar chúrsaí aisteoireachta i ndóigh spórtúil agus spraíúil. Níor mhothaigh sé go raibh muid ag déanamh obair chrua ag am ar bith. Bhí na ceannairí iontach cuidiúil agus lán le fuinneamh agus sílim gur chuidigh seo go mór. Tar éis an chúrsa tá níos mó suime agam i gcúrsaí aisteoireachta agus tá eolas agus taithí den scoth agam mar gheall ar an gcúrsa. Rinne mé cairde ar fheabhas tríd an gcúrsa agus táim ag comhrá leo go fóill!! Cúrsa ar fheabhas nach ndéanfaidh mé dearmad air go deo! Guím ádh mór oraibh don chúrsa an samhradh seo”
Darren O’Dubhgáin, Pobalscoil Chloch Ceann Fhaola, Sárscoil Fíbín 2014
“Bhí an cúrsa an-suimiúil agus taitneamhach. Ní raibh mórán muinín agam ag tús an chúrsa, ach fiú tar éis an chéad seachtain ann, níor stop mé ag canadh ná ag caint! Bhí na gníomhaíochtaí i rith an lae tairbheach agus chuir siad le mo chuid scileanna aisteoireachta cinnte. Bím ag obair le Telegael go rialta ag déanamh aisteoireacht guth do chartún srl. Gan mo chuid taithí ag an Sárscoil, ní dóigh liom go mbeadh na scileanna cearta agam chun rudaí iontach mar seo a dhéanamh. Freisin, bhí timpeallacht chompordach ann i gcónaí agus mé ag fanacht leis an Sárscoil. Inniu, táim fós i dteagmháil leis na daoine éagsúla ar chas mé orthu ann. Más duine ciúin, fiáin nó muiníneach thú, molaim an cúrsa seo duit. Tá áit ann do gach duine agus am acu le forbairt”
Laoise Ní Nualláin, Coláiste na Coiribe, Sárscoil Fíbín 2013
(Amhránaí is scríbhneoir sa British & Irish Modern Music Institute)
Polasaí don Oideachas Gaeltachta: polasaí lochtach lagbhríoch
Aibreán 3, 2017
Tá an Ghaeltacht faoi bhrú mór.
Gach seans go bhfuil an Ghaeilge chun bás a fháil mar theanga phobail sa Ghaeltacht mura nglactar gníomhartha radacacha.
Tháinig Polasaí don Oideachas Gaeltachta 2017-2022 amach ó dheas roinnt míonna ó shin.
Bhí daoine á mholadh go hard na spéire.
Caithfidh go raibh sé an-radacach go deo mar sin, a deir tú.
Bhuel ní hea in aon chor.
Córas lochtach lagbhríoch atá ann.
Ar an gcéad dul síos córas roghnach atá ann.
Opt in agus an Ghaeltacht ag titim as a céile?
Cén fáth gur cuireadh fáilte roimh chóras seo an roghnachais?
Grúpaí a bhíonn síoraí ag gearán faoi easpa seirbhísí agus míle rud eile, d’fháiltigh siad go croíúil roimhe.
Dúirt Conradh na Gaeilge, mar shampla, “Molann muid Polasaí Oideachas Gaeltachta an Rialtais go mór. Tá an polasaí cuimsitheach agus uaillmhianach”.
Anois, seans go bhfuil an córas níos fearr ná an seanchóras.
Ach ní bheadh sé sin ródheacair, córas inar thiontaigh an t-uafás scoileanna ar an mBéarla scun scan gan gíog ná miog as an stát atá in ainm a bheith ag cur an Ghaeilge chun cinn.
Ligeann an polasaí nua do scoileanna stádas scoileanna Gaeltachta a bhaint amach.
Tá go maith.
Ach ligeann sé dóibh gan a leithéid a dhéanamh chomh maith céanna.
Ná habradh éinne go bhfuil sé uaillmhianach!
Seo córas an náisiúin atá briste ag an iarchóilíneachas.
Córas a ligeann do scoileanna atá lonnaithe sa Ghaeltacht oifigiúil roghnú a bheith ina scoileanna a fheidhmíonn go hiomlán trí Bhéarla!
Samhlaigh an tionchar a bhíonn ag scoil mhaith ar cheantar ó thaobh iompar teanga de.
Nárbh fhearr i bhfad go gcuirfeadh an stát roimhe na scoileanna ar fad sa Ghaeltacht a athrú ina nGaelscoileanna?
Seans go mbeadh ort scata príomhoidí spreagúla a oiliúint, daoine as an áit nó daoine a mbeadh Gaeilge den scoth acu.
Dá ndéarfadh an stát amach os ard é táim cinnte go spreagfadh sé dream uaillmhianach le hé a dhéanamh.
Mura mbeadh mórán spéise ann d’fhéadfaí breis airgid a thabhairt.
Mheallfadh €10,000 breise an duine dream cumasach, dá mba ghá.
Seans go mbeadh roinnt ina choinne seo ach d’fhéadfaí an móramh mór a shásamh le tuilleadh acmhainní do na scoileanna Gaeilge, amhail cóiríocht nua nó eile.
Rachainn féin níos faide ná an méid seo agus d’athróinn gach scoil timpeall ar na Gaeltachtaí ina nGaelscoileanna chomh maith, mar a bheadh crios maolánach nó buffer zone ann.
Le lucht na ngearán a shásamh d’fhéadfaí rochtain ar Ghalloideachas a sholáthar sna háiteanna seo taobh amuigh den Ghaeltacht.
Níl ach isteach nó amach le 120 bunscoil agus 30 meánscoil sa Ghaeltacht.
Ní mór an méid é.
Mar sin ní deacair an fhadhb a leigheas.
Ghlacfadh sé airgead (atá an-bheag i gcomhthéacs an stáit agus pholasaithe Gaeilge) chomh maith le toilteanas áirithe ach b’fhusa é go mór ná go leor eile den mhéid atá pleanáilte ó thaobh na Gaeilge.
Ar chóir don stát a bheith ag tacú le hoideachas lán-Bhéarla sa Ghaeltacht in aon chor?
Ní shílim é, agus ní shílim go bhfuil aon rud radacach sa mhéid sin.
Cén fáth gur chuir gach éinne fáilte mhór roimh chóras uisciúil nuair is gníomhartha radacacha a theastaíonn?
An pobal a bheith briste ar fad ar fad?
Murab ionann agus roinnt aithním go bhfuil ról teoranta go leor ag an stát.
Tá an-chuid gnéithe den saol nach féidir leis an stát tionchar a imirt orthu.
Ainneoin sin, ceann de na réimsí teanga ar féidir leis an stát an-tionchar a bheith aige ná an t-oideachas.
Cé go lochtaítear an Gaeloideachas go minic éiríonn leis líofacht a thabhairt do gach duine a théann tríd nach mór.
Agus tú ag caint ar phobail Ghaeltachta agus ar mhúinteoirí le Gaeilge mhaith bheifeá ag súil leis go n-éireodh i bhfad níos fearr leis.
Dá gcinnteofaí go raibh gach scoil sa Ghaeltacht ina scoil lán-Ghaeilge bhríomhar spreagúil (rud is indéanta go mór ná fadhbanna polaitiúla iomadúla is eile atá romhainn) bheadh tuar dóchais ann do Ghaeil cheana.
Má shíleann daoine go bhfuil an córas reatha ‘uaillmhianach’, cá hionadh go bhfuil an Ghaeilge ag imeacht as go tréan?
Polasaí don Oideachas Gaeltachta: polasaí lochtach lagbhríoch
Múinteoir Naíonra ag teastáil i nDún Búinne
Aibreán 3, 2017
Tá múinteoir ag teastáil uaidh Naíonra Thír na nÓg, lonnaithe i nDún Búinne, Co. na Mí. Tá sé rialta go bhfuil sé de chumas ag iarrthóirí Gaeilge a labhairt agus is gá go bhfuil cáillaíocht leibhéal a 5,6 nó 7 bainte amach acu. Má tá suim agat cur isteach ar an bpost, is féidir glaoch a chur ar Mháire ar 0879928812.
