More than a cupla focal needed
Feabhra 11, 2014
I too share the frustrations of Daithi MacCarthaigh and Paul Milne (Letters, 2/2/2014) in relation to the Irish language, and encourage you to continue this important debate.
Paul has identified one of the main problems facing the language: the antipathy of primary and secondary school students towards it. I agree with him that a radical approach is called for. I do not, however, agree that a simplified version of the language is the way to go. Such a policy would only serve to drive a wedge between fluent speakers and the next generation of Irish students and this would never be turned around. The Department of Education and Skills should critically examine how and by whom Irish is taught in our schools. All future secondary school Irish teachers should be fluent Irish graduates, who have spent a considerable part of their studies in one or more of the Gaeltacht regions. Above all else, they should be enthusiastic Irish speakers in the classroom. Mol an Oige agus tiocfaidh sé before it is all too late.
John Burke Beaumont, Dublin 9
www.businesspost.ie
Seimineár ‘Buntáiste Breise na Gaeilge’ i gCeatharlach
Feabhra 11, 2014
Tá an-áthas ar Glór Cheatharlach go mbeidh Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge ag eagrú seimineáir i gCeatharlach dar teideal ‘Buntáiste Breise na Gaeilge’.
Seo seimineár fostaíochta dhátheangach do dhaltaí sa cheathrú, cúigiú agus séú bliain in iar-bhunscoileanna an cheantair. Is ins an Óstán Seven Oaks, Ceatharlach a bheidh an ócáid seo á reáchtáil ar an Déardaoin, 27ú Feabhra 2014. Ar an lá labhróidh painéal d’aoichainteoirí ó earnálacha éagsúla faoin mbuntáiste breise a thug an Ghaeilge dóibh agus iad i mbun a ngairmeacha beatha. Beidh cur i láthair na n-aoichainteoirí spreagúil agus spleodrach. Is cinnte go rachaidh an painéal iontach cumasach go mór i bhfeidhm ar na daltaí scoile a bheidh i láthair.
I measc na n-aoichainteoirí a bheidh ag labhairt ag an ócáid seo beidh an t-aisteoir aitheanta Barry Barnes as Loch Garman ó dhúchas. Bheadh aithne níos fearr ag daoine air mar athair Aifric sa sobalchlár ‘Aifric’ ar TG4. Anuas ar sin ghlac sé páirteanna i Ros na Rún, Fair City, na scannáin Veronica Guerin, Michael Collins, Kings mar aon le go leor eile. Labhróidh Emma Uí Bhroin, atá ag obair mar Oifigeach Forbartha Gaeilge le Glór Cheatharlach, ar a cuid oibre leis an bpobal i gCeatharlach agus na tionscadail ar fad a bhíonn á reachtáil aici chun úsáid na Gaeilge a neartú i measc an phobail ar an mbaile.
Déanfaidh an t-abhcóide Cynthia Ní Mhurchú as Ceatharlach cur síos ar a post féin agus freisin tabharfaidh sí léargas iontach ar an seal a chaith sí mar láithreoir teilifíse le RTÉ. Anuas ar seo tabharfaidh Liam Ó Néill, Uachtarán Chumann Lúthchleas Gael fear de bhunús Co. Laoise léargas ar an tábhacht atá leis an nGaeilge i dtaobh an CLG mar aon le súil siar ar a thréimhse mar phríomhoide scoile. Beidh ionadaithe ó roinnt institiúidí tríú leibhéal i láthair ag an seimineár chomh maith, chun eolas a thabhairt do na daltaí scoile faoi na deiseanna oideachais trí mheán na Gaeilge atá ann dóibh.
Tá eolas ar an seimineár á dháileadh ar iar-bhunscoileanna an cheantair i láthair na huaire. Níl aon táille le n-íoc ach iarrtar ar mhúinteoirí a ranganna a chlárú gan mhoill. Is féidir breis eolais faoin seimineár a fháil ar www.gaelport.com , glaoch a chur ar Bhrighid ar Chomhdháil Náisiúnta na Gaeilge ag 01 679 4780 nó r-phost a chur chuig brighid@comhdhail.ie . Sonraí freisin ó Ghlór Cheatharlach ar 059 9158105 nó 085 1340047.
Carlow Nationalist – Glór Ceatharlach
Turais treoraithe trí Ghaeilge ar fáil ó Ghraí Náisiúnta na hÉireann
Feabhra 11, 2014
Mar cheiliúradh ar Sheachtain na Gaeilge, beidh turais treoraithe trí Ghaeilge á reáchtáil ag Graí Náisiúnta na hÉireann i gCo. Chill Dara.
Beidh na turais treoraithe seo ar fáil don phobal, agus do ghrúpaí réamhchláraithe ó scoileanna ón 03 Márta – 14 Márta 2014.
Cuirtear trí thuras ar leith ar fáil ag brath ar aois na scoláirí, ach is fiú dul i dteagmháil go díreach leis an nGraí roimh ré chun an rogha is fearr a oireadh do do scoil a phlé leo.
A. Conair Idirghníomhach faoi réir an chláir ‘Fiosraigh Oideachas Sóisialta, Imshaoil agus Eolaíochta’
Conair speisialta deartha ag Paddy Madden, faoi réir an churaclaim reatha i dtaca le hOideachas Sóisialta, Imshaoil agus Eolaíochta, le gníomhaíochtaí a bhaineann leis an gclár Fiosraigh Eolaíocht agus Matamaitic Bunscoile.
Tugtar deis do na rannpháirtithe am a chaitheamh i Músaem na gCapall, sa Ghraí féin, sna Gáirdíní Seapánacha, agus i nGairdíní Naomh Fiachra.
Leanann an turas ar feadh uair an chloig go leith, agus cosnaíonn sé €10.50 an scoláire do ghrúpaí de 30+ scoláire.
B. Conair faoi réir an chláir ‘Fiosraigh Eolaíocht agus Matamaitic Bunscoile”
Cuirtear bileoga oibre ar fáil mar chuid den turas seo a bhaineann leis na téamaí seo a leanas faoi réir an churaclaim ‘Fiosraigh Oideachas Sóisalta, Imshaoil agus Eolaíochta’: Dúile beo; Fuinneamh agus fórsaí; Feasacht agus cúram imshaoil.
Rachaidh na scoláirí ar thuras treoraithe timpeall an ghraí a mhairfidh 45 nóiméad, agus ansin tógann an múinteoir na daltaí ar chonair nádúrtha timpeall ar Ghairdín Naomh Fiachra. Foghlaimíonn na daltaí conas crann a thomhais, cén chaoi aois chrainn a ríomh, conas éin ar leith a aithint, agus faightear eolas i dtaca le saol an eala agus le bia-eangach.
Fillfidh na daltaí ar scoil lena gcuid bileoga oibre, agus tabharfaidh siad faoi chuardach focal agus crosfhocal.
Maireann an turas seo ar feadh dhá uair an chloig go leith agus cosnaíonn sé €7 in aghaidh an ghasúir.
C. Gnáth-thuras Scoile
Rachaidh na scoláirí ar thuras treoraithe timpeall an ghraí. Ní hamháin go bhfuil an turas seo iontach spraíúil, ach tá sé oideachasúil chomh maith!
I measc bhuaicphointí an turais, beidh tuar ar shearraigh óga agus ar chapaillíní falabella. Tabharfaidh na daltaí cuairt freisin ar Ghairdín Naomh Fiachra atá lonnaíthe taobh leis an gclós súgartha.
Maireann an turas seo ar feadh uair an chloig go leith agus cosnaíonn sé €6 in aghaidh an dalta.
Má theastaíonn uait turas scoile trí Ghaeilge chuig Graí Náisiúnta na hÉireann a chur in áirithe, is féidir sin a dhéanamh ach teagmháil a dhéanamh le reservations@instourism.net nó 045 521617.
Tá tuilleadh eolais faoi Ghraí Náisiúnta na hÉireann ar fáil ar www.irishnationalstud.ie.
Gaelport.com
An Phríomhchathair ag ullmhú do Lá Mór na Gaeilge
Feabhra 11, 2014
Na sluaite le bailiú i mBaile Átha Cliath ar an Satharn beag seo
Ní fada anois go mbeidh grúpaí agus pobail ó fud fad na tíre ag tabhairt faoin turas go Baile Átha Cliath do Lá Mór na Gaeilge.
Mórshiúil agus slógadh i dtaca le cearta do phobal na Gaeilge agus na Gaeltachta atá i gceist leis an ócáid a bheas ar siúl ar Dé Sathairn, 15 Feabhra 2014. Fágfaidh an mórshiúl ón nGairdín Cuimhneacháin, Cearnóg Parnell, ag 2.00i.n. agus is é príomhchuspóir an fheachtais úrbhunaithe ná léiriú don Rialtas go bhfuil cur chuige na n-údarás maidir leis an nGaeilge ag sárú chearta teanga phobal na Gaeilge.
Eascraíonn gníomhaíochtaí an fheachtais as fógra éirí as an Choimisinéara Teanga i mí Nollag de bharr theip an Rialtais i leith chur i bhfeidhm beartais reachtaíocht teanga ag leibhéal an Stáit.
Dar le heagraithe an fheachtais: “Cuireadh dlús leis an bhfeachtas agus tugadh spreagadh dúinn tacaíocht an mhórphobail ar fud an oileáin a lorg dár gcearta mar gheall ar:
fhógairt Sheáin Uí Chuirreáin, An Coimisinéir Teanga, go mbeidh sé ag éirí as oifig ar 24 Feabhra 2014 mar gheall ar easpa tacaíochta an Rialtais ó dheas do chearta teanga phobal na Gaeltachta agus na Gaeilge
thuairisc Chomhairle na hEorpa a foilsíodh ar 14 Eanáir 2014, áit a luaitear go bhfuil cosc á chur le fás agus cur chun cinn na Gaeilge i dTuaisceart Éireann mar thoradh ar dhearcadh naimhdeach i leith na teanga i Stormont, agus easpa thacaíochta dá húsáid sna cúirteanna agus san oideachas”.
Beidh busanna ag taistil go Baile Átha Cliath ó Chonamara, Tír Chonaill, Ard Mhacha, Liatroim, Corcaigh, Cill Dara, Béal Feirste, an Mhí, Tír Eoghain agus Doire.
Mórshiúil beomhar a bheas ann a ndéanfaidh ceiliúradh ar an nGaeilge mar theanga phobail bheo agus cuirfear críoch spleodrach leis an lá le ceol ó Seo Linn, baill ó Kila agus Na Fíréin.
Foilsithe ar Gaelport.com
Minister Quinn launches the Final report on the Síolta Quality Assurance Programme for early years care and education
Feabhra 11, 2014
Report provides blueprint for achieving gold standard of care and education for 0 to 6 year olds
The Minister for Education and Skills, Ruairí Quinn T.D., today launched the Final report on the Síolta Quality Assurance Programme.
This programme is aimed at assisting those who care for children aged 0 to 6 to meet the quality standards of Síolta, which is the National Framework for Quality in Early Childhood Care and Education (ECCE) settings. This would include child-minders who care for children in their homes, crèches, Montessoris, and infant classes in primary schools.
Publishing the final report today, Minister Quinn emphasised the importance of quality in ECCE settings.
“Every parent who entrusts the care of their very young children to another person, or indeed a school, wants to be assured that their child is receiving high quality care and education. We know how important this is to promote children’s well-being, their development and also in laying the foundation for their future success in life.”
“The Síolta Quality Assurance Programme is a tool that will help those involved in early childhood care and education to achieve the gold standards that we all want to see in all settings involving our 0 to 6 year olds.”
The Síolta Quality Assurance Programme was piloted on a phased basis over the period 2009 – 2013 and 57 ECCE settings completed the programme during this time. The Programme involved each setting being supported by a Síolta mentor through an intensive twelve step process.
A key element of this process was self-assessment by the service of their own performance against the Síolta quality standards. These self-assessments were externally validated and included a site visit.
The Quality Assurance Programme was managed by the Early Years Policy Unit in the Department of Education and Skills with key support being provided through the Voluntary Childcare Organisations and Early Intervention Programmes.
Minister Quinn added, “There is clearly an appetite from ECCE practitioners to engage with the Síolta Quality agenda and aspire to achieving the highest standards possible. When they do, this engagement has made a really positive impact on the level of quality of care and education for young children.
“While I acknowledge that we have put in place a demanding benchmark that may take some time for all of our early childhood settings to achieve, I believe this is a worthy aspiration and with the right support and mentoring it can be achieved.”
Alongside the findings of this evaluation are a number of other important developments in the ECCE sector. These include the plans by the Minister for Children and Youth Affairs Frances Fitzgerald T.D. to establish a new National Quality Support Service for pre-school services. Consultations are on-going on its establishment following funding being provided for it in Budget 2014. The new support service will work directly with ECCE services to improve quality, including supporting services to implement Síolta and Aistear, which is the National Curriculum Framework for the early years.
To assist the development of this new support service, Minister Quinn has asked the National Council for Curriculum and Assessment to develop a set of practice guidelines drawing on core elements of Síolta and Aistear.
The guidelines will allow the new support service to focus their quality support actions on the areas of practice which have been identified though research as most in need of development, such as planning and evaluation, curriculum, identity and belonging.
The DES will continue to work closely with the Department of Children and Youth Affairs on these and other aspects of the national quality agenda to ensure that there is a clear emphasis on improving the quality of provision in the ECCE sector.
The Final Report on the Development and Implementation of the Síolta Quality Assurance Programme is available at http://www.education.ie/en/Publications/Policy-Reports/S%C3%ADolta-Final-Report.pdf
Buaiteoirí Scléip san Axis, 10 Feabhra 2014
Feabhra 11, 2014
Scoileanna rannpháirteacha:
- Coláiste an Eachréidh
- Coláiste Íosagáin
- Scoil Chaitríona
- Coláiste Pobail Osraí
- Scoil Phobail Mhic Dara
- Coláiste de hÍde
- Coláiste Cois Life
- Meánscoil Gharman
- Coláiste Chilliain
Ceol nua-aimseartha (aonair):
- Conall Ó Maolmhuiadh, Scoil Chaitríona (sóisear)
- Aoife Nic Artain, Coláiste Íosagáin (sinsear)
Ceol nua-aimseartha (grúpaí):
- An Smugairle Róin Leictreach, Scoil Chaitríona (sóisear)
- Chewy agus an Bhuíon, Meánscoil Gharman (sinsear)
Rince cruthaitheach (aonair):
- Sarah Ní Mheilbhín, Coláiste Cois Life (sóisear)
- Saoirse Ní Dhubhshláine, Coláiste de hÍde (sinsear)
Rince cruthaitheach (grúpaí):
- 355, Coláiste Íosagáin (sóisear)
- Beo le Ceol, Coláiste de hÍde (sinsear)
- Ag Filleadh, Scoil Chaitríona (sinsear)
- An Fear Glic le Niamh Nic Ghiolla Bhríde, Meánscoil Gharman (sóisear)
Rogha na Moltóirí:
- Emily Downey, Meánscoil Gharman (sóisear)
- An Rath Dearg, Coláiste Cois Life (sinsear)
- Nicola, Rachel agus Sailí Áine, Coláiste de hÍde (sóisear)
Comhghairdeas le gach éinne a ghlac páirt, tá súil againn gur bhain sibh ard-taitneamh as an lá (is cinnte gur bhain an fhoireann agus na moltóirí!) agus go bhfeicfimid san Axis sibh ar an 1 Márta don chraobh ceannais.
Siúl ar son do chearta
Feabhra 6, 2014
Beidh pobal na Gaeilge agus na Gaeltachta ar ais ar na sráideanna ar Dé Sathairn 15 Feabhra mar chuid d’fheachtas cearta atá bunaithe mar thoradh ar an ngéarchéim a cruthaíodh nuair a d’fhógair An Coimisinéir Teanga, Seán Ó Cuirreáin, go mbeadh sé ag éirí as oifig de bharr na heaspa éisteachta atá faighte aige ón Rialtas.
Cuirfear tús leis an mórshiúl Lá Mór na Gaeilge – Siúl ar son do Chearta ag 2.00i.n. agus an slua ag fágáil Cearnóg Parnell ag 2.00i.n. agus iad ag tabhairt aghaidhe ar lár na cathrach. Beidh grúpaí i láthair ó fud fad na tíre, le busanna ag taisteal ó Chonamara, Gaillimh, Tír Chonaill, Liatroim, Corcaigh, Cill Dara, an Mhí agus Béal Feirste. Tá pobail eile freisin ag cur eagair orthu féin le bheith i láthair chun teachtaireacht a thabhairt don Rialtas agus don státchóras nach bhfuil siad sásta glacadh a thuilleadh leis an éagóir atá á dhéanamh ar chearta na teanga. Cuirfear críoch leis an mórshiúl le slogadh ollmhór, áit a ndéanfar ceiliúradh ar bheocht agus ar shaibhreas na Gaeilge le ceolchoirm ó Seo Linn agus baill den ghrúpa Kíla agus Na Firéin.
www.advertiser.ie
Busanna ó Ghaillimh agus Conamara
Feabhra 6, 2014
Tá busanna á eagrú ó chathair na Gaillimhe agus ó cheantar Chonamara chun daoine a thabhairt go Baile Átha Cliath don mhórshiúl Lá Mór na Gaeilge – Siúl ar son do Chearta .
Fágfaidh bus na cathrach an Ardeaglais ag 10.00r.n. ar Dé Sathairn 15 Feabhra agus beidh bus Chonamara ag freastal ar cheantar na nOileán, an Cheathrú Rua, Indreabhán agus an Spidéal. Is féidir suíochán a chur in áirithe ar do rogha bus ach glaoch a chur ar 091 567824.
www.advertiser.ie
Deiseanna fostaíochta san AE
Feabhra 6, 2014
Ag seimineár do scoileanna dara leibhéil an tseachtain seo caite tugadh le fios go bhféadfaí 200 post a chruthú san Aontas Eorpach ach deireadh a chur leis an maolú atá ar stádas na Gaeilge san AE.
Bhí an seimineár, a bhí ar siúl in Óstaí an Rí i mBaile Átha Cliath, ag díriú ar dheiseanna fostaíochta leis an AE do chainteoirí Gaeilge. In ainneoin gur aithníodh an Ghaeilge mar theanga oifigiúil den Aontas Eorpach ar 1 Eanáir 2007, cuireadh maolú ar an stádas sin ar feadh tréimhse 5 bliana go dtí 2012, agus arís go dtí 1 Eanáir 2017, ionas nach mbeadh gá na cáipéisí ar fad a aistrítear go gach teanga oifigiúla eile, a aistriú go Gaeilge. Is faoi Rialtas na hÉireann atá sé iarraidh go hoifigiúil ar an Aontas Eorpach gan an maolú ar stádas na Gaeilge a athnuachan. Is gá dóibh an cinneadh sin a ghlacadh go luath má tá na poist nua le cruthú agus má tá siad chun dul i mbun feachtas earcaíochta chun na poist sin a líonadh.
www.advertiser.ie
Learn Irish for less at Coláiste na nOileán
Feabhra 6, 2014
Located in the heart of the Connemara Gaeltacht, Coláiste na nOileán is one of the longest-running Irish colleges.
The college offers a number of course options. Five day summer Gaeltacht course for fifth and sixth class primary A specially designed five day residential course for fifth and sixth class primary students, this completely separate and fully supervised course is especially designed around parents’ requests and caters specifically for this age group. Three week summer courses The extremely popular three-week courses have made the college stand out from the rest with special courses for those sitting the Leaving Cert and Junior Cert 2014. Great emphasis is placed on the oral Irish test which accounts for 40 per cent of the awarded grade.
One, two, and three day Gaeltacht activity courses The college also runs one, two, and three day mini Gaeltacht activity courses during the school year that would suit all ages from fifth and sixth class primary students up to transition year in secondary. The courses include a huge range of activities, all through the medium of Irish, which make it a fun packed adventure. Coláiste na nOileán believes that learning Irish should be fun as this helps to cultivate a love for the Irish language and its culture, a formula that has made Coláiste na nOileán a huge success for over half a century. It is also running special offers for mid-term break and Easter.
For further details on all courses and to download a brochure visit www.colaistenannoilean.ie or contact the college on 091 551933/595890 or email colnanoilean@gmail.com.
www.advertiser.ie
–