Comórtas aistriúcháin an AE
Samhain 29, 2010
An 23 Samhain, rinne nach mór 3,300 déagóir ó ar fud an Aontais Eorpaigh a scileanna teanga a thriail i gcomórtas le haghaidh scoileanna atá á reáchtáil ag an gCoimisiún Eorpach den cheathrú bliain i ndiaidh a chéile, is é sin Juvenes Translatores nó an Comórtas d’Aistritheoirí Óga. Reáchtáladh an comórtas ag an am céanna sna scoileanna ar fad, ó Kittilä i Laplainn na Fionlainne go Limassol na Cipire. Mhair an triail dhá uair an chloig, ón 10 a chlog ar maidin go dtí meán lae am na Bruiséile, agus ba iad na scoileanna féin a rinne maoirseacht uirthi.
“Is cúis mhór áthais dom a mhéid scoileanna atá ag iarraidh a bheith páirteach sa chomórtas. Tá méadú 13% tagtha ar líon na rannpháirtithe i gcomparáid leis an mbliain seo caite agus beidh 60 scoil sa bhreis, nach mór, páirteach an babhta seo,” a dúirt Androulla Vassiliou an Coimisinéir um Oideachas, Cultúr, Ilteangachas agus Óige. “Is deis iontach é do dhaoine óga dul in iomaíocht leis na daltaí is fearr ó thíortha eile ó thaobh a scileanna teanga de. Léiríonn sé freisin a thiomanta atá údaráis oideachais agus múinteoirí d’fhoghlaim teangacha.”
Chuir breis is 1,600 scoil iarratas isteach ar an gcomórtas agus déanfaidh aistritheoirí gairmiúla ó Ard‑Stiúrthóireacht Aistriúcháin an Choimisiúin na haistriúcháin a mheas agus a mharcáil. Roghnóidh giúiré an chomórtais an t-aistriúchán is fearr ó gach Ballstát agus fógrófar na buaiteoirí i mí Feabhra 2011.
Dála mar a rinneadh na blianta eile, tabharfar cuireadh do na buaiteoirí teacht chuig searmanas bronnta sa Bhruiséil chun a nduaiseanna a fháil ó Androulla Vassiliou, an Coimisinéir um Oideachas, Cultúr, Ilteangachas agus Óige, agus chun bualadh le haistritheoirí de chuid an AE.
Ionsaí ar Ghaelscoileanna
Samhain 29, 2010
Is ábhar ollmhór imní é do ghaelscoileanna na tíre seo fógra na Roinne Oideachais agus Scileanna maidir le deireadh a chur leis an socrú reatha cóimheas daltaí le múinteoir atá i bhfeidhm sna gaelscoileanna. Faoin gcóras reatha tá cur chuige i bhfeidhm a aithníonn na dúshláin bhreise atá ag na gaelscoileanna atá beag agus ag forbairt trí chóimheas daltaí-múinteora a cheadú atá beagán níos fábharaí ná an gnáthchóimheas.
D’aithin an córas reatha na dúshláin bhreise atá le sárú sna gaelscoileanna agus iad i mbun forbartha, ar a n-áirítear cur i bhfeidhm curaclam iomlán trí mheán na Gaeilge, agus éagothroime sna hacmhainní agus sna tacaíochtaí atá ar fáil do scoileanna lán-Ghaeilge. Ceadaíodh an cóimheas mar léiriú ar an riachtanas a bhaineann le caomhnú agus láidiriú an chórais tumoideachais agus sainmheon na Gaeilge sna scoileanna a chosaint.
Tá sé fógartha go mbeidh na gaelscoileanna ar aon leibhéal leis na scoileanna a dhéantar teagasc trí mheán an Bhéarla ó Mheán Fómhair 2011, athraithe a bheith an-tromchúiseach agus a fhágfaidh scoileanna le caillteanas foirne, ranganna móra agus laghdú iomlán ar eispéaras éifeachtach foghlama an pháiste. Beidh impleachtaí tromchúiseacha ann d’fhostaíocht múinteoirí, ach go háirithe dóibh siúd nach bhfuil cearta painéal acu agus i bhfianaise nach bhfuil painéal cuí ann do mhúinteoirí i scoileanna lán-Ghaeilge.
Dar le Caoimhín Ó hEaghra, Ard Rúnaí, Foras Pátrúnachta na Scoileanna Lán-Ghaeilge Teo., “ón méid glaochanna atá faighte again inniu ónár scoileanna, is léir go mbraitheann siad go bhfuil neamhaird agus ionsaí á dhéanamh ag an Roinn orthu. Má leantar leis seo caillfidh múinteoirí postanna agus ní bheidh áit ar phainéal acu mar nach bhfuil painéal ceadaithe ag an Roinn do scoileanna an Fhorais. Má chuirtear é seo in éineacht leis an easpa cóiríochta atá ag tromlach dena scoileanna, an diúltú aitheantais do Ghaelscoil Ráth Tó, ardaítear ceisteanna maidir le dearca na Roinne i dtreo an Ghaeloideachais.”
Tá glaonna leanúnach ag teacht isteach ó scoileanna chuig GAELSCOILEANNA TEO. ag léiriú a gcuid imní faoi na himpleachtaí a bheidh ann d’fheidhmiú éifeachtach na scoileanna leis an mbrú breise a bheidh ar mhéid na ranganna agus ar ualach an mhúinteora.
Dúirt Mícheál Ó Broin, Uachtarán GAELSCOILEANNA TEO. ina thaobh, “Tuigimid an ghéarchéim atá ann san earnáil agus is buile marfach i ndiaidh buile marfach atá ag teacht. Ní amháin go bhfuil na gaelscoileanna ag fulaingt go míchothrom de bharr cúinsí drochchóiríochta, agus éagothroime sa chóras ó thaobh tacaíochta de, ach anois tá an bonn á bhaint den chóras trí bhrú breise a chur ar acmhainní fíor-shrianta. Tá sé scannalach agus doghlactha go bhfuil na scoileanna lán-Ghaeilge thíos arís de bharr drochphleanáil agus easpa físe an Rialtais seo. Leanfaimid orainn ag lorg soiléirithe agus idirphlé leis an Roinn faoin gceist seo.”
Foilsithe ar Gaelport.com 26 Samhain 2010
That’s how you debate: Coláiste Rís into debating final
Samhain 29, 2010
An Gaeloideachas – croílár na Straitéise 20 Bliain don Ghaeilge
Samhain 29, 2010
Bhí Comhdháil Bhliantúil Gaelscoileanna Teo ar siúl an deireadh seachtaine seo caite i hTulach Mhór agus ba é an tAire Pat Carey a d’oscail é.
Ina óráid, thug sé aitheantas oifigiúil don ról fíorthábhachtach a bheidh ag na scoileanna lán-Ghaeilge i bhforbairt na straitéise 20 bliain don Ghaeilge agus do na heagrais dheonacha Ghaeilge a bheidh lárnach do thodhchaí na Gaeilge mar theanga bheo. Rinneadh ceiliúradh ar dhíograis agus ar dhúthracht Mhíchíl Uí Mhuircheartaigh ar son earnáil na Gaelscolaíochta i ndiaidh do Ó Muircheartaigh óráid bhreá a thabhairt ar thábhacht na Gaelscolaíochta sa tsochaí, sa stair agus sa todhchaí.
Labhair Príomhchigire Cúnta na Roinne Oideachais agus Scileanna, Éamonn Murtagh, ar thacaíocht iomlán na Roinne don Ghaeloideachas, agus d’aithin sé ról lárnach na Gaelscolaíochta agus obair luachmhar na múinteoirí i gcur chun cinn na straitéise. Leag sé béim ina chuid cainte ar luachanna agus ar bhuntáistí an chórais tumoideachais agus thagair sé don dul chun cinn atá déanta ar cheist an luath-thumoideachais de bharr comhráití leanúnacha le Gaelscoileanna Teo., eagrais eile agus scoileanna . Dúirt Bláthnaid Ní Ghréacháin, Ardfheidhmeannach na heagraíochta, ina leith, “Fáiltímid go mór roimh aitheantas agus tacaíocht oifigiúil na Roinne don chóras oideachais is éifeachtaí sealbhaithe teanga in Éirinn. Beimid ag súil go mór le dul i gcomhairle leis an Roinn maidir leis an dréacht-Ionstraim Reachtúil a bheidh á eisiúint go luath chun a chinntiú go léireofar tríd an reachtaíocht nua buanna iomlána an chórais.”
Ghabh sí buíochas le rannpháirtithe uile na Comhdhála thar an dá lá a “chuir go gníomhach agus go paiseanta le rath na Comhdhála. Is iontach an rud é an fonn láidir ceiliúrtha a fheiceáil ar ardchaighdeán oideachais sna scoileanna lán-Ghaeilge agus táimid thar a bheith buíoch de na scoileanna lán-Ghaeilge a ghlac páirt ghníomhach sa phlé agus sna díospóireachtaí.” Ina aitheasc, d’éiligh Mícheál Ó Broin, Uachtaráin na heagraíochta, ar an Roinn Oideachais agus Scileanna, “beart a dhéanamh de réir briathair i gcomhthéacs forbairt na hearnála Gaelscolaíochta trí infheistíocht chuí a dhéanamh sa chóras, ach go háirithe sna saincheisteanna práinneacha a bhaineann le cóiríocht chuí do scoileanna agus bunú scoileanna nua chun freastal ar an éileamh ollmhór.”
D’fhreastail níos mó ná 250 duine ar an gComhdháil agus bhí ionadaíocht ann ó na bunscoileanna, na hiar-bhunscoileanna agus na heagrais Ghaeilge agus oideachais ar bhonn 32 contae. Beidh ábhar na gcur i láthair agus na gcainteanna ar fáil ar shuíomh gréasáin na heagraíochta go luath, www.gaelscoileanna.ie.
Gaelscéal – Meadhbh Ní Eadhra
26 Samhain 2010
Ionsaí mór fógartha do ghaelscoileanna le leasaithe molta sa chóimheas daltaí le múinteoir
Samhain 25, 2010
Is ábhar ollmhór imní é do ghaelscoileanna na tíre seo fógra na Roinne Oideachais agus Scileanna maidir le deireadh a chur leis an socrú reatha cóimheas daltaí le múinteoir atá i bhfeidhm sna gaelscoileanna. Faoin gcóras reatha tá cur chuige i bhfeidhm a aithníonn na dúshláin bhreise atá ag na gaelscoileanna atá beag agus ag forbairt trí chóimheas daltaí-múinteora a cheadú atá beagán níos fábharaí ná an gnáthchóimheas.
D’aithin an córas reatha na dúshláin bhreise atá le sárú sna gaelscoileanna agus iad i mbun forbartha, ar a n-áirítear cur i bhfeidhm curaclam iomlán trí mheán na Gaeilge, agus éagothroime sna hacmhainní agus sna tacaíochtaí atá ar fáil do scoileanna lán-Ghaeilge. Ceadaíodh an cóimheas mar léiriú ar an riachtanas a bhaineann le caomhnú agus láidiriú an chórais tumoideachais agus sainmheon na Gaeilge sna scoileanna a chosaint.
Tá sé fógartha go mbeidh na gaelscoileanna ar aon leibhéal leis na scoileanna a dhéantar teagasc trí mheán an Bhéarla ó Mheán Fómhair 2011, athraithe a bheith an-tromchúiseach agus a fhágfaidh scoileanna le caillteanas foirne, ranganna móra agus laghdú iomlán ar eispéaras éifeachtach foghlama an pháiste. Beidh impleachtaí tromchúiseacha ann d’fhostaíocht múinteoirí, ach go háirithe dóibh siúd nach bhfuil cearta painéal acu agus i bhfianaise nach bhfuil painéal cuí ann do mhúinteoirí i scoileanna lán-Ghaeilge.
Dar le Caoimhín Ó hEaghra, Ard Rúnaí, Foras Pátrúnachta na Scoileanna Lán-Ghaeilge Teo., “ón méid glaochanna atá faighte again inniu ónár scoileanna, is léir go mbraitheann siad go bhfuil neamhaird agus ionsaí á dhéanamh ag an Roinn orthu. Má leantar leis seo caillfidh múinteoirí postanna agus ní bheidh áit ar phainéal acu mar nach bhfuil painéal ceadaithe ag an Roinn do scoileanna an Fhorais. Má chuirtear é seo in éineacht leis an easpa cóiríochta atá ag tromlach dena scoileanna, an diúltú aitheantais do Ghaelscoil Ráth Tó, ardaítear ceisteanna maidir le dearca na Roinne i dtreo an Ghaeloideachais.”
Tá glaonna leanúnach ag teacht isteach ó scoileanna chuig GAELSCOILEANNA TEO. ag léiriú a gcuid imní faoi na himpleachtaí a bheidh ann d’fheidhmiú éifeachtach na scoileanna leis an mbrú breise a bheidh ar mhéid na ranganna agus ar ualach an mhúinteora. Dúirt Mícheál Ó Broin, Uachtarán GAELSCOILEANNA TEO. ina thaobh
“tuigimid an ghéarchéim atá ann san earnáil agus is buile marfach i ndiaidh buile marfach atá ag teacht. Ní amháin go bhfuil na gaelscoileanna ag fulaingt go míchothrom de bharr cúinsí drochchóiríochta, agus éagothroime sa chóras ó thaobh tacaíochta de, ach anois tá an bonn á bhaint den chóras trí bhrú breise a chur ar acmhainní fíor-shrianta. Tá sé scannalach agus doghlactha go bhfuil na scoileanna lán-Ghaeilge thíos arís de bharr drochphleanáil agus easpa físe an Rialtais seo. Leanfaimid orainn ag lorg soiléirithe agus idirphlé leis an Roinn faoin gceist seo.”
Is í GAELSCOILEANNA TEO. eagraíocht chomhordaitheach na scoileanna lán-Ghaeilge. Cabhraíonn sí le tuismitheoirí agus le grúpaí áitiúla scoileanna nua a bhunú agus tacaíonn sí leis na scoileanna atá bunaithe cheana féin.
Críoch.
GAELSCOILEANNA TEO: 01-8535195 / Mícheál Ó Broin ag 0879467700 /Bláthnaid ní Ghréacháin (Ardfheidhmeannach) ag 0868050335.
An Foras Patrúnachta na Scoileanna lán-Ghaeilge: Caoimhín Ó hEaghra ag 0861738044
Comhsheimineár Gaelscoileanna Teo. agus Forbairt Naíonraí Teo.
Samhain 25, 2010
Tá comhsheimineár á reáchtáil ag Gaelscoileanna Teo. le Forbairt Naíonraí Teoranta a phléfidh leis an ngaol atá idir an Curaclam Bunscoile agus Aistear (Creatchuraclam na Luathóige) agus Síolta (An Chreatlach Náisiúnta Cáilíochta d’Oideachas na Luath-Óige) . Beidh nua-shonrú á dhéanamh chomh maith ar fhorbairt moltaí maidir leis an aistriú ón naíonra chuig an mbunscoil lán-Ghaeilge. Reáchtáilfear an seimineár in Óstán Ashling, Sráid Gheata na Páirce, Baile Átha Cliath 8 (in aice le Stáisiún Heuston) maidin Sathairn, 4 Nollaig 2010.
Tá cuireadh chuig an seimineár ag dul chuig príomhoidí na mbunscoileanna, múinteoirí na naíonáin agus stiúrthóirí naíonraí le féachaint ar na struchtúir seo don luath-oideachas. Beidh rannpháirtíocht ón dá leibhéal an-tábhachtach chuige seo agus ba bhreá linn múinteoirí na naíonáin a spreagadh le freastal air. Tugann a leithéid de seimineár deiseanna do stiúrthóirí naíonraí, príomhoidí agus múinteoir naíonáin teacht le chéile agus plé a dhéanamh agus foghlaim faoi obair a chéile.
Ní bheidh ach €30 an rannpháirtithe ar an seimineár agus cuirfear lón ar fáil díreach i ndiaidh an tseimineár. Tá bileog eolais le clár agus foirm clárúcháin le híoslódáil anseo: Bileog Eolais
Má tá aon cheist agat maidir leis an seimineár tá fáilte romhat teagmháil a dhéanamh liom ag nora@gaelscoileanna.ie nó ag 01-8535191.
An Gaeloideachas – croílár na Straitéise 20 Bliain don Ghaeilge
Samhain 25, 2010
D’oscail An tAire Pat Carey Comhdháil Bhliantúil agus Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. a reáchtáladh ar an Tulach Mhór ar an 19 agus 20 Samhain le h-óráid tráthúil a thug ardú meanman don slua mór príomhoidí, múinteoirí, aíonna, eagrais Gaeilge agus gaeloideachais a bhí i láthair.
Thug sé aitheantas oifigiúil don ról fíor-thábhachtach a bheidh ag na scoileanna lán-Ghaeilge i bhforbairt na straitéise 20 bliain don Ghaeilge agus do na heagrais dheonacha Gaeilge a bheidh lárnach do thodhchaí na Gaeilge mar theanga bheo.
Rinneadh ceiliúradh ar dhíograis agus ar dhúthracht Mhíchíl Uí Mhuircheartaigh ar son earnáil na gaelscolaíochta i ndiaidh d’Ó Muircheartaigh óráid bhreá a tabhairt ar thábhacht na gaelscolaíochta sa tsochaí, sa stair agus sa todhchaí.
Labhair Príomhchigire Cúnta na Roinne Oideachais agus Scileanna, Éamonn Murtagh ar thacaíocht iomlán na Roinne don ghaeloideachas, agus d’aithin sé ról lárnach na gaelscolaíochta agus obair luachmhar na múinteoirí i gcur chun cinn na straitéise. Leag sé béim ina chuid cainte ar luachanna agus ar bhuntáistí an chórais tumoideachais agus thagair sé don dul chun cinn atá déanta ar cheist an luath-thumoideachais de bharr comhráití leanúnacha le GAELSCOILEANNA TEO., eagrais eile agus scoileanna . Dúirt Bláthnaid ní Ghréacháin, Ardfheidhmeannach na heagraíochta ina leith, “fáiltímid go mór roimh aitheantas agus tacaíocht oifigiúil na Roinne don chóras oideachais is éifeachtaí sealbhaithe teanga in Éirinn. Beimid ag súil go mór le dul i gcomhairle leis an Roinn maidir leis an dréacht Ionstraim reachtúil a bheidh á eisiúint go luath chun a chinntiú go léireofar tríd an reachtaíocht nua buanna iomlán an chórais”. Ghabh sí buíochas le rannpháirtithe uile na Comhdhála thar an dá lá a “chuir go gníomhach agus go paiseanta le rath na Comhdhála. Is iontach an rud é an fonn láidir ceiliúrtha a fheiceáil ar ardchaighdeáin oideachais sna scoileanna lán-Ghaeilge agus táimid thar a bheith buíoch do na scoileanna lán-Ghaeilge a ghlac páirt ghníomhach sa phlé agus sna díospóireachtaí”.
Ina aitheasc, d’éiligh Mícheál Ó Broin, Uachtaráin na h-eagraíochta ar an Roinn Oideachais agus Scileanna, “beart a dhéanamh de réir briathair i gcomhthéacs forbairt na hearnála gaelscolaíochta trí infheistíocht chuí a dhéanamh sa chóras, ach go háirithe sna saincheisteanna práinneacha a bhaineann le cóiríocht chuí do scoileanna agus bunú scoileanna nua chun freastal ar an éileamh ollmhór.”
D’fhreastail níos mó ná 250 duine ar an gComhdháil agus bhí ionadaíocht ann ó na bunscoileanna, na hiar-bhunscoileanna agus na heagrais Ghaeilge agus oideachais ar bhonn 32 contae. Beidh ábhar na gcur i láthair agus na gcainteanna ar fáil go luath ar shuíomh gréasáin na heagraíochta, www.gaelscoileanna.ie.
Is í GAELSCOILEANNA TEO. eagraíocht chomhordaitheach na scoileanna lán-Ghaeilge. Cabhraíonn sí le tuismitheoirí agus le grúpaí áitiúla scoileanna nua a bhunú agus tacaíonn sí leis na scoileanna atá bunaithe cheana féin.
COIRM GAEL LINN
Samhain 23, 2010
Tá an dáta deiridh iontrála do COIRM GAEL LINN ag druidim linn. Ní mór foirmeacha iontrála líonta a bheith ag Gael Linn, 35 Sráid an Dáma, Baile Átha Cliath roimh an Luan 6 Nollaig 2010. Tá na dátaí sealadacha do fhéilte COIRM socruithe timpeall na tíre ach tá seans go bhféadfadh na hionaid seo athrú ag brath ar líon na n-iarratas agus na ceantair as a dtagann siad. Déanfar cinneadh faoi na hionaid chomh luath is a bheidh na hiarratais uilig istigh. Is féidir tuilleadh eolais agus an fhoirm iontrála a íoslódáil ar www.gael-linn.ie nó is féidir glaoch ar Sheán Ó Ceallaigh ag 01.6753299 ( seanc@gael-linn.ie)
FÉILTE COIRM GAEL LINN 2011 – Dátaí Sealadacha
- Dé Céadaoin, 2 Feabhra 2011 & Déardaoin, 3 Feabhra 2011: Amharclann na Cathrach, Gaillimh
- Dé Céadaoin, 9 Feabhra 2011: Amharclann an Ionaid Óige, Mainistir Fhear Muí
- Déardaoin, 10 Feabhra 2011 : Amharclann N. Mícheál, Ros Mhic Thriúin
- Dé Máirt 1 Márta: Amharclann an Mhargaidh, Ard Mhacha
- Dé Céadaoin, 2 Márta 2011: Amharclann Hawkswell, Sligeach
- Déardaoin 3 Márta 2011: An tÁras Ealaíne, An Muileann gCearr
- Dé Máirt 8 Márta 2011: Siamsa Tíre, Trá Lí
- Déardaoin 10 Márta 2011: Clasach, Fionnradharc, BÁC
- Dé Máirt 15 Márta: An Grianán, Leitir Ceanainn
Bíonn Gael Linn ag reáchtáil imeachtaí idirscoile ag an dá leibhéal:
- Coirm (Seó scoile – Bunscoileanna)
- Féilte Spóirt (Peil – Bunscoileanna)
- Spraoicheist (Tráth na gCeist – Bunscoileanna)
- Comórtas Díospóireachta Uí Chadhain (Iarbhunscoileanna lán-Ghaeilge)
- Comórtas Díospóireachta an Phiarsaigh (Iarbhunscoileanna nach scoileanna lán-Ghaeilge iad)
- Siansa Gael Linn (Comórtas agus Ceardlanna Ceoil – Iarbhunscoileanna)
- Abair Gael Linn (Comórtas Caint Phoiblí – Iarbhunscoileanna i gCúige Uladh)
Camchuairt Bhuntáiste Breise na Gaeilge 2010
Samhain 22, 2010
Chuir Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge tús le himeachtaí Bhuntáiste Breise na Gaeilge sa bhliain 2008, agus i mbliana, d’fhreastal an ócáid seo ar os cionn 2000 dalta scoile fud fad na tíre, le hócáidí á reáchtáil i gCill Airne, i nGaillimh, i gCaisleán an Bharraigh, i Leitir Ceanainn, i gCorcaigh, i mBéal Feirste, agus ar an Tulach Mhór.
I measc siúd a labhair ag an seimineár ar an Tulach Mhór, bhí an t-iriseoir spóirt, Evanne Ní Chuilinn, Ateangaire de chuid an Aontais Eorpaigh, agus léachtóir de chuid Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge, Susan Folan, an t-iománaí agus an múinteoir bunscoile, Daragh Egan, oifigeach forbartha de chuid Chomharchumann Ráth Chairn, Bríd Ní Chofaigh, agus an t-iriseoir le TG4 agus RTÉ Irene Ní Nualláin
Thug na cainteoirí ar fad léargas an-spéisiúil faoina rólanna féin, agus conas ar bhain siad amach na gairmeacha atá acu i láthair na huaire. Chuir na daltaí an-spéis sa seimineár, rud a bhí ríshoiléir, ó na ceisteanna breátha a chur siad ar an bpainéal tar éis na cainte.
Bhí ionadaithe ó institiúidí tríú leibhéal i láthair freisin le seastán eolais, chun eolas a thabhairt do na daltaí scoile faoi na deiseanna oideachais atá ann dóibh trí mheán na Gaeilge.
Tá súil ag Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge tógáil ar dea-obair na bliana 2010, trí sraith eile de Bhuntáiste Breise na Gaeilge a eagrú mórthimpeall na tíre arís san athbhliain.
Language plans said to be the ‘most significant in 90 years’
Samhain 22, 2010
