Méid an Téacs

Twitter as Gaeilge

Meitheamh 12, 2013

A chara,
– Peter McGuire (“G’tweet? G’wan ourra that, say students”, June 6th) will be glad to know that members of the Irish language community have been arguing about a good Irish version of “tweet” for several years now.
The official recommendation is “tvuít”, which is in line with the Irish phonological system, but most of us have gone with the ungaelicised “tweet” (“Tá Peadar ag tweetáil arís”). A creative rearguard insist on “giolcach”, however, since that’s what a bird actually does!

This will all come as news to the Department of Education, which assumes we don’t exist and simply makes up words to suit its presentation of Irish as an unauthentic and artificial second language. Its presentation is, alas, grist to the mill of uninformed journalists, who tell us without evidence that “Irish has always struggled to fit in with the popular kids” and who apparently see the language as little more than Peig and a few seanfhocail.

In fact, Irish is spoken vigorously across the country and around the world. We have our own cool kids, thank you very much, and don’t feel the remotest need to “fit in” with speakers of other languages.

– Is mise,
BRIAN Ó BROIN,
PhD,
Department of English,
William Paterson University,
New Jersey, US.

www.irishtimes.com

Ceiliúradh i nGaelscoil Mhic Aodha, scoil nua i gCill Dara

Meitheamh 11, 2013

Beidh na páistí a bheidh ag tosú i nGaelscoil Mhic Aodha i mBaile Chill Dara, i mí Mheán Fómhair 2013 ag teacht le chéile ag an scoil nua ar an gCéadaoin 19ú Meitheamh ag 4pm chun aithne a chur ar phríomhoide na scoile, Norma Ní Chonchúir.

Tuilleadh eolais: eolas@foras.ie nó 01 6294110

Éilíonn Scoil Chaitlín Maude, Tamhlacht, foirgneamh scoile

Meitheamh 11, 2013

Tá oideachas den scoth trí mheán na Gaeilge á chur ar fáil ag Scoil Chaitlín Maude do phobal Iar Thamhlachta le 28 bliain anuas. In ainneoin sin, níl a foirgneamh féin ag an scoil. Tá oideachas curtha ar na céadta páistí ó bunaíodh í i 1985. Tá an scoil ag fás i gcónaí agus ní féidir léi freastal ar an éileamh d’áiteanna.

Bhog an scoil go Cnoc Mhuire i 1990. Thug an Roinn Oideachais agus Scileanna le fios don scoil gur socrú sealadach a bheadh ann agus go mbeadh foirgneamh buan ar fáil i gCnoc Mhuire tar éis tamall. Níor tharla sé sin áfach, agus de réir mar a d’fhás an scoil cuireadh seomraí sealadacha réamhdhéanta ar fáil. Tá droch-chaoi ar na seomraí sin anois agus ba cheart iad a leagadh. Tá siad go hiomlán mí-oiriúnach, mí-shásúil agus mí-shláintiúil.

Bhí sé soiléir ó 2010 i leith nach gcuirfí suíomh buan ar fáil don scoil i gCnoc Mhuire. Tá an scoil i mbun comhráití leanúnacha leis an Roinn Oideachais agus Scileanna agus le Comhairle Chontae Átha Cliath Theas ó shin chun suíomh buan a aimsiú. Tá gach duine ar aon intinn go bhfuil foirgneamh buan ar shuíomh buan ag teastáil ach tá na comhráití seo ag dul ar aghaidh gan toradh. Tá géarchéim cóiríochta ag an scoil anois. B’fhéidir go mbeidh ar an scoil seomraí ranga a fháil ar chíos ar shuíomh 2km ón scoil agus an scoil a roinnt that thrí shuíomh. Is cúis imní é seo do thuismitheoirí, do mhúinteoirí agus do phobal uile na scoile.

Beidh ionadaithe ó phobal na scoile os comhair oifigí na Roinne Oideachais agus Scileanna ar Shráid Maolbhríde (Marlborough St) ar 14.30 ar an gCéadaoin, 12 Meitheamh, chun éileamh ar an Aire Oideachais agus Scileanna, Ruairí Quinn TD, an fhreagracht a ghlacadh ar deireadh as suíomh buan a fháil don scoil tar éis 28 bliain.

Tacaíocht á lorg ag an bhForas Pátrúnachta do Ghaelscoil nua i nDumhach Trá / An Rinn

Meitheamh 11, 2013

Tá sé fógartha ag an Roinn Oideachais agus Scileanna go mbeidh bunscoil nua le hoscailt i gceantar Dumhach Trá/An Rinn i Meán Fómhair 2014. Is é An Foras Pátrúnachta, an pátrún is mó ar scoileanna lán-Ghaeilge. Tá an Foras Pátrúnachta ag iarraidh freastal ar an éileamh ar oideachas lán-Ghaeilge sa cheantar seo agus chuige sin, tá sé ag déanamh iarratais ar phátrúnacht na scoile nua. Teastaíonn tacaíocht an phobail áfach.

Is é An Foras Pátrúnachta an t-aon phátrún a bunaíodh chun oideachas lán-Ghaeilge a chur chun cinn. Bíonn An Foras Pátrúnachta obair go tréan chun tacaíocht a thabhairt don 67 scoil atá faoina phátrúnacht cheana féin agus chun scoileanna nua a bhunú.

Roghnaíonn tuismitheoirí Gaelscoil dá bpáistí toisc go bhfaigheann siad oideachas den scoth ann. Léiríonn an taighde atá déanta ar oideachas dátheangach:
•    Go n-éiríonn níos fearr leis na páistí go hacadúil
•    Go mbíonn sé níos éasca orthu an tríú agus an ceathrú teanga a fhoghlaim
•    Go mbaineann siad torthaí nós fearr amach i mBéarla agus sa Mhatamaitic.
Tabharfar léargas iomlán don phobal ar na buntáistí a bhaineann le hoideachas lán-Ghaeilge ag an gcruinniú seo. Beidh fáilte roimh chách.

Tá tuilleadh eolais faoin bhForas Pátrúnachta ar fáil ar a shuíomh idirlín, www.foras.ie . Is féidir foirm léiriú spéise, atá ar fáil ar a shuíomh idirlín, a líonadh isteach chun do thacaíocht do Ghaelscoil nua sa cheantar seo a léiriú.

Tuilleadh eolais:
Orla Bradshaw
An Foras Pátrúnachta
eolas@foras.ie

01-6294110

Gaelscoil Cheatharlach ag Féile Peile Gael Linn

Meitheamh 11, 2013

Tionóladh Féile Peile Gael Linn do bhunscoileanna Gaeltachta agus Gaelscoileanna Chúige Laighean i nGaeltacht Ráth Chairn le déanaí.
Ghlac foireann Ghaelscoil Cheatharlach go fonnmhar leis an gcuireadh chun a bheith páirteach agus thaisteal siad chuig Gaeltacht ghlas na Mí.

Bhí suas le 150 scoláire, mar aon lena gcuid múinteoirí ó Ghaelscoil Phort Laoise, Gaelscoil Mhuileann gCearr, Gaelscoil Cheatharlach, Gaelscoil na hUaimhe, Gaelscoil Chill Choca, Gaelscoil Chill Dara, Scoil Santain, Tamhlacht agus Scoil Náisiúnta Ráth Chairn, páirteach san ócáid ráthúil.

Cuireadh tús leis an scléip nuair a tháinig na foirne le chéile i Ráth Chairn tráthnóna Dé Céadaoin, 29 Bealtaine. Ocht bhfoireann san iomlán a bhí i láthair, agus roinneadh i ndá ghrúpa iad. Bhí dhá chluiche le himirt ag gach foireann an tráthnóna sin. Bhí na foirne meascaithe, le naonúr imreoirí an taobh, agus de réir na rialacha, bhí sé éigeantach go mbeadh ar a laghad ceathrar cailíní ar an bpáirc ag gach foireann i rith an ama. Nuair a bhí na cluichí thart agus an dinnéar ite, ghlac na daltaí páirt sa quiz boird, ceolchoirm agus céilí a cuireadh ar siúl dóibh san Ionad Pobail. Socraíodh lóistín oíche dóibh le muintir na háite. Bhí an tríú cluiche le himirt ag na foirne uilig maidin lá arna mhárach. D’imir daltaí Cheatharlach go hiontach agus bhuadar a dtrí chluiche chun cáiliú don leathchraobh i gcoinne Ghaelscoil Chill Dara. Bua iontach eile acu agus bhíodar sa chraobh! An-chluiche go deo a bhí sa chraobh idir Ghaelscoil an Mhuilinn, An Muileann gCearr agus Gaelscoil Eoghan Uí Thuairisc, Ceatharlach, ach is ag An Muileann gCearr a bhí an bua ar deireadh, le scór 1-9 go 1-5.

Ba é Tadhg Ó Ceallaigh a bhí mar chaptaen ar fhoireann Cheatharlach. Bhí díomá orthu nár éirigh leo an corn a thabhairt abhaile leo ach bhíodar breá sásta go ndearnadar a ndícheall. Agus saoire álainn sa Ghaeltacht acu lena chois. Maith sibh a bhuachaillí agus a chailíní agus míle buíochas le Gael Linn.

www.carlow-nationalist.ie

A Busy July ‘as Gaeilge’ for young people in Carlow

Meitheamh 11, 2013

A very impressive summer programme of events ‘as Gaeilge’ suitable for all age groups from tiny tots to teenagers will be run by Glór Cheatharlach for Summer 2013.
A full diary will include a Coláiste Samhraidh for teenagers, Campa Samhraidh for primary school children and Campa na nÓg for preschoolers and infants.

Coláiste Samhraidh/ Summer College 2013 offers second level students the opportunity to have a taste of the Gaeltacht experience without leaving home. The Coláiste Samhraidh will consist of a two week course from 9.30am to 1.00pm daily commencing on the 1st of July and running until July 12th. Coláiste Samhraidh will once again be based in Gaelcholáiste Cheatharlach and will welcome participants ranging from 6th Class pupils to Leaving Cert students. In addition to daily Irish classes there will be a variety of fun activities including debating and singing, sport and games, dance and céilithe all conducted through Irish. The Coláiste fee is €200 and a deposit of €50 is necessary to reserve a place. Registration is almost full so anybody interested in taking part is advised to enrol as soon as possible as numbers are limited.

Always a popular addition to the broad range of Summer Camps on offer in Carlow, Campa Samhraidh 2013 will run from 15th to the 19th of July. It will be based in Gaelscoil Cheatharlach and will cater for 7 to 11 year olds from 10.00am to 2pm daily. The fee of €50 will cover all Campa activities including art and craft, sport and games, swimming and trips.

Carlow’s Irish Mini-Camp or Campa na nÓg, based at Naíonra Cheatharlach in Graiguecullen swimming complex, was a big success last year and will run once again this year for two weeks in July from July 8th-12th and July 15th-19th. Catering for 4 to 6 year olds Campa na nÓg will take place from10am to 1pm daily and include a variety of events and activities suitable for this particular age group. The fee is €40. Further details from Lorraine on 085 7377041 or from oifig Glór Cheatharlach.

Full details on all Gaeilge an tSamhraidh 2013 activities as well as application forms are available from Glór Cheatharlach on 059 9158105, 085 1340047 or emma@glorcheatharlach.ie.

www.carlow-nationalist.ie

Happy Irish students are delighted at range of essays

Meitheamh 11, 2013

The essay titles were maybe a bit too easy, more like Junior Cert.
An “easy” Irish higher paper divided teachers’ opinions yesterday, but students were delighted with a range of accessible essay topics.

“I was delighted to see them happy coming out of higher Irish,” said Ruth Morrissey of St Michael’s Community College in Kilmihil, Co Clare.

“The students had loads of choice, and would have been well prepared for topics on sport, politics and tourism. We are trying to encourage more students to take Irish at this level and today’s paper was very positive in that regard.”

Too easy
Robbie Cronin of Marian College in Ballsbridge, Dublin, expressed concern that students looking for higher grades may have found the paper too easy. “The essay titles were maybe a bit too easy, more like Junior Cert questions. Students who want an A or B are looking for more of a challenge.”

Movies, holidays and free houses were “dream essay topics” for the 23,000 who sat the ordinary level Irish exam yesterday. More than half of all students taking Irish sit the subject at this level, with a further 3,329 taking the subject at foundation level.

The first part of yesterday’s exam was a listening comprehension that constitutes 10 per cent of the overall grade for Irish. Some ordinary level students complained that the audio was “too fast”.

“Both ordinary and higher level students listen to the same audio, although they are asked different questions,” said Mr Cronin. “Speed is often an issue for the ordinary level students and it’s something that should be looked at. It only counts for 10 per cent but it’s the first part of the exam and it’s unsettling if they can’t follow what they hear. I could see their faces during the exam and you could tell some of them were having difficulty.”

Ms Morrissey said that her higher level students struggled with section C of the aural exam because the speaker used an Ulster dialect. Accessible Overall, however, the written component of the ordinary paper was regarded as accessible, especially the essays.

“The essays were brilliant for the level,” said Mr Cronin. “They would have loved a topic like a party in the free house – the very thing we all dread.

“The letter was a bit more difficult. Many of the students would not have known the Irish for ‘talent show’. They should have used a programme title like The Voice to give the students an indication.

“It was notable that the examiners managed to avoid mentioning modern technology like emails, texts or tweets altogether.”

www.irishtimes.com

Céard is #Gtuít ann? Tá na freagraí ag Gaelport.com!

Meitheamh 11, 2013

Céard is #GTuít ann? Is í seo an cheist is mó i measc dhaltaí an Teastais Shóisearaigh ó luadh an haischlib in alt sa scrúdú Ardleibhéil maidir leis an gcéad Tweet Up riamh as Gaeilge a d’eagraigh Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge, mí Mheán Fómhair seo caite.
Thosaigh #GTuít ag treochtáil ar Twitter inné i ndiaidh an scrúdaithe de bharr spéis na ndaltaí san alt i rannóg na léamhthuisceana ar an ábhar. Ach is léir go bhfuil mearbhall ar dhaoine óga go fóill faoi bhrí an fhocail agus an coincheap i gcoitinne. Ná bígí buartha, tá na freagraí uilig againn!

Le cúpla bliain anuas tá borradh mór tagtha faoi úsáid na Gaeilge sna meáin úra, ar Twitter go háirithe. Luaitear an Ghaeilge mar cheann de na mionteangacha is coitianta a bhfuil éileamh orthu ar Twitter, leis na mílte úsáideoirí ag cabaireacht agus ag cumarsáid lena chéile gach lá.

Rinneadh forbairt ar choincheap an ‘Gtuít’ bliain ó shin mar chuid de sheoladh na haipe úire m.gaelport.com, ag tógáil múnla an ‘Tweet Up’ san áireamh. Seasann an litir G ag tús an fhocail don Ghaeilge agus chomh maith leis sin do lógó an tsuímh ghréasáin Gaelport.com.

Tugadh deis do ‘twitteratti’ na Gaeilge teacht chun na hócáide chun cumarsáid a dhéanamh lena chéile ‘sa bhfíor-shaol’ in áit a bheith faoi cheilt thaobh thiar de scáileáin an fhóin chliste. Cé gur éirigh go hiontach le gné shóisialta an ‘GTúit’, níor cuireadh srian ar dhuine ar bith éalú sa chibearspás le tuít nó dhó a sheoladh, mar a léirítear san fhíseán a leanas:

Féach an físeán ar www.gaelport.com

Cé gur léirigh na tuíteanna éiginnteacht ar dtús inné maidir le brí an #Guít, is léir ón gcabaireacht is déanaí go bhfuil daoine óga ag smaoineamh ar an nGaeilge sa nua-theicneolaíocht ar bhealach dearfach de réir na samplaí seo:

“Felt so weird hashtagging in Irish, in an exam #Gtuit”

“#Gtuít – Best Hashtag ever.”

“#Gtuít abú!!”

“Loved the Irish junior cert today wooo #Gtuít”

Tá sé ar intinn ag Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge Gtuíteanna eile a eagrú amach anseo a thabharfaidh deis eile do bhlagadóirí, d’fhorbróirí, do ghnáth-phobal na Gaeilge agus do dhaoine a chuireann suim i gcúrsaí teicneolaíochta teacht agus aithne phearsanta a chur ar a chéile. Ní mór teagmháil a dhéanamh le eolas@gaelport.com leis an spéis sin a chur in iúl.

Éiginnte go fóill faoi #Gtuít? Caith súil ar na físeáin seo a dhéanann cur síos go mion ar an gcoincheap:

Foilsithe ar Gaelport.com

Cumadóir cónaitheach

Meitheamh 11, 2013

Tá deis do chumadóir cónaitheach fógraithe ag Comhairle Co. Chiarraí.
Obair pháirt-aimseartha (20 uair/tseachtain) ag tosú Meán Fómhair 2013.
Beidh an té a cheapfar ag obair le grúpaí de dhaoine óga.
Conradh seirbhíse dar luach €12,000 – le liúntas taistil & costaisí san áireamh – atá i gceist.
Spriocdháta: 12:00 meán lae, Déardaoin 20ú Meitheamh
Tuilleadh eolais le fáil ó www.kerrycoco.ie.

Stiúrthóir Cúnta ag teastáil ó Naíonra i gContae Lú

Meitheamh 11, 2013

Post páirtaimseartha fadtéarmach atá i gceist, ag tosú i Mí Mean Fómhair 2013.
Is gá go mbeadh líofacht na Gaeilge ag an iarrthóir (scrúdú TEG B2 molta), mar aon le cáilíocht Leibhéal 5 nó níos airde sna Luathbhlianta.
Ba chóir go mbeadh na cáilíochtaí seo a leanas ag an iarrthóir chomh maith, nó é a bheith sásta tabhairt fúthu:
– Dianchúrsa FNT
– Traenáil gharchabhrach
– Traenáil ‘Tús Áite do Leanaí
Beidh gá le dhá theistiméireacht (scríofa) freisin agus le imréiteach a fháil ón nGarda Síochána.
Má theastaíonn tuilleadh eolais uait faoin bpost seo is féidir dul i dteagmháil le Joanne Uí Chuana ar 0831004362, nó seol CV chuig cooneychildcare@gmail.com chun cur isteach ar an bpost.
Is é an 28 Meitheamh 2013 spriocdháta an fholúntais seo.

« Previous PageNext Page »