Feachtas ‘Cosain an Cóimheas’ Seolta Inniú
Márta 15, 2011
‘Cosain an Cóimheas’ seolta ag GAELSCOILEANNA TEO. i gcoinne fógra na Roinne go mbeidh ardú suntasach sa Chóimheas Daltaí le Múinteoir i ngaelscoileanna
Sheol GAELSCOILEANNA TEO. feachtas ‘Cosain an Cóimheas!’ inniu ag preas ócáid in Áras na Comhdhála, Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge i mBaile Átha Cliath agus le céilí/ceol sráide lasmuigh de Dáil Éireann a rinne ceiliúradh ar rath na ngaelscolaíochta le linn ‘Seachtain na Gaeilge’.
Feachtas is ea ‘Cosain an Cóimheas’ i gcoinne fógra na Roinne Oideachais agus Scileanna maidir le deireadh a chur leis an socrú reatha cóimheas daltaí le múinteoirí atá i bhfeidhm sna gaelscoileanna. Tá sé fógartha go mbeidh na gaelscoileanna ar aon leibhéal leis na scoileanna a dhéantar teagasc trí mheán an Bhéarla ó Mheán Fómhair 2011, athraithe a bheidh an-tromchúiseach do na scoileanna lán-Ghaeilge a bhfuil idir triúr agus ochtar múinteoirí acu, ach go háirithe.
Chosain Mícheál Ó Broin, Uachtarán GAELSCOILEANNA TEO. an córas reatha: “Faoin gcóras reatha tá cur chuige i bhfeidhm a aithníonn na dúshláin bhreise atá ag na gaelscoileanna atá beag trí chóimheas daltaí-múinteora a cheadú atá níos fábharaí ná an gnáthchóimheas. D’aithin an córas reatha na dúshláin breise atá le sárú sna gaelscoileanna, ar a n-áirítear cur i bhfeidhm curaclam iomlán trí mheán na Gaeilge, agus éagothroime sna hacmhainní agus sna tacaíochtaí atá ar fáil dóibh. Ceadaíodh an cóimheas mar léiriú ar an riachtanas a bhaineann le caomhnú agus le láidiriú an chórais tumoideachais agus sainmheon na Gaeilge sna scoileanna a chosaint. Bhí bunús láidir oideachasúil agus teangeolaíochta leis an gcóimheas a bheith níos fábharaí. Tá cinneadh na Roinne an cóimheas a athrú bunaithe ar réasúnaíocht airgeadais amháin seachas réasúnaíocht oideachasúil.”
Tá suas go 31 scoil a chaillfidh múinteoir amháin, caillfidh ceithre scoil eile beirt mhúinteoir agus beidh ar na príomhoidí filleadh ar ais ar an seomra ranga i gcás 6 scoil. Ardófar líon na ndaltaí sna ranganna agus beidh go leor ranganna meascaithe ann le líon ard daltaí iontu dá bharr. Bheadh ar roinnt scoileanna idir 17-23 daltaí sa bhreis a thabhairt isteach sa scoil i Meán Fómhair 2011 leis na múinteoirí thuasluaite a choimeád, líon nach bhfuil réadúil dóibh mar nach scoileanna atá ag forbairt atá iontu don chuid is mó. Aon uair a athraíodh an sceideal go dtí seo is dalta nó beirt sa bhreis a bhí de dhíth!
Dúirt Hilda de Róiste, Cathaoirleach an Bhoird Bainistíochta i nGaelscoil Phádraig i mBaile Breac, Co. Átha Cliath: “De réir an sceidil nua do cheapachán múinteoirí ó Mheán Fómhair 2011, caillfimid post amháin agus bhíomar ag súil go mbeimid i dteideal múinteoir breise a fhostú i Meán Fómhair 2011 bunaithe ar na sean-figiúirí. Tá forbairt agus fás tagtha ar Ghaelscoil Phádraig in ainneoin cuid mhaith deacrachtaí ar nós easpa aitheantais ar feadh dhá bhliana, easpa airgid agus easpa foirgnimh. Táimid i gceantair atá faoi mhíbhuntáiste agus níl stádas DEIS againn, cé go bhfuil sé ag na scoileanna eile sa cheantar. Táimid fós lonnaithe i suíomh beag sealadach i seomraí réamhdhéanta, agus anois, tagann buille uafásach eile! Níl sé seo cothrom in aon chor. Conas is féidir le héinne a rá go bhfuil sé inghlactha iarraidh ar scoileanna 20 páistí sa bhreis a thógáil isteach i Meán Fómhair 2011, in aon bhuille amháin, lena gcuid múinteoirí a choinneáil? Conas is féidir leis an Roinn é sin a chosaint? Is ionsaí é an cinneadh seo ar an ngaelscolaíocht a bhréagnaíonn ráitis an Rialtais go bhfuil tábhacht agus éifeacht ag baint leis na scoileanna lán-Ghaeilge. Ba chóir don Roinn an cinneadh seo a aistharraingt láithreach.”
Athrú raidiceach, tromchúiseach atá san athrú seo a fhágfaidh scoileanna le caillteanas foirne, ranganna móra agus laghdú iomlán ar eispéaras éifeachtach foghlama an pháiste. Tá impleachtaí tromchúiseacha ann d’fhostaíocht múinteoirí, ach go háirithe dóibh siúd nach bhfuil cearta painéal acu agus i bhfianaise nach bhfuil painéal cuí ann do mhúinteoirí i scoileanna lán-Ghaeilge.
Cháin Caoimhín Ó hEaghra, Ard Rúnaí, Foras Pátrúnachta na Scoileanna Lán-Ghaeilge Teo., an cinneadh: “Braitheann ár scoileanna go bhfuil neamhaird agus ionsaí á dhéanamh ag an Roinn orthu. Má leantar leis seo caillfidh múinteoirí postanna agus níl painéal ceadaithe ag an Roinn Oideachais agus Scileanna do scoileanna an Fhorais Pátrúnachta fós, cé gur aontaíodh i bprionsabal leis an Roinn go gcruthófaí painéal don Fhoras i 2004. Má chuirtear é seo in éineacht leis an easpa cóiríochta atá ag tromlach de na scoileanna, ardaítear ceisteanna maidir le dearcadh na Roinne i dtreo an Ghaeloideachais. Tá an Foras Pátrúnachta tiomanta chun cinntiú nach ndéantar dochar don oideachas lán-Ghaeilge agus táimid ag tacú go láidir leis an bhfeachtas seo.”
D’éiligh Mícheál Ó Broin cothrom na féinne don ghaelscolaíocht agus ‘beart de réir briathar’ ón Rialtas: “In anneoin na Straitéise 20 Bliain don Ghaeilge a d’aithin ról lárnach na ngaelscoileanna, tá tacaíocht á bhaint ón earnáil seachas tacaíocht bhreise a bheith tugtha mar ba chóir. Ardaíonn an cinneadh seo ceisteanna arís maidir le dearcadh na Roinne i dtreo an ghaeloideachais. Is buile marfach i ndiaidh buile marfach atá ag teacht. Ní hamháin go bhfuil na gaelscoileanna ag fulaingt go míchothrom de bharr cúinsí drochchóiríochta, agus éagothroime sa chóras ó thaobh tacaíochta de, ach anois tá an bonn á bhaint den chóras trí bhrú breise a chur ar acmhainní fíor-shrianta. Tá sé scannalach agus doghlactha go bhfuil na scoileanna lán-Ghaeilge thíos leis arís. Éilím ar an Aire nua an cinneadh leatromach seo a aisiompú láithreach agus cothrom na féinne a thabhairt don Ghaelscolaíocht.”
Is í GAELSCOILEANNA TEO. eagraíocht chomhordaitheach na scoileanna lán-Ghaeilge. Cabhraíonn sí le tuismitheoirí agus le grúpaí áitiúla scoileanna nua a bhunú agus tacaíonn sí leis na scoileanna atá bunaithe cheana féin.
Críoch.
Tuilleadh eolais: Mícheál Ó Broin 087-9467700 / Nóra Ní Loingsigh 087-6737560
Gaelscoil Bharra agus Gaelscoil Sáirséal ar TV3
Márta 11, 2011
Féach ar anseo: MidWeek
Gaelspraoi
Márta 11, 2011
12-6 Domhnach 20ú Márta Cearnóg Muirfean, BÁC 2
SAOR IN AISCE!
Tá fáilte roimh chách sult a bhaint as an lá agus an teanga faoi bhrat an Phuball Gaeilge, le fear an tí Aodhán Ó Deá. Grinn, drámaíocht, ceol, rince, spraoi – agus duaiseanna don chlann uilig (saoire clainne i dTrabolgan ina measc!) – bígí linn!
Clár an lae anseo: PUBALL GAEILGE @ an La Mor
Oíche Eolais – Do pháiste a thógaint le Gaeilge
Márta 11, 2011
A Free information night for parents who are interested in raising their children through the medium of Irish or enrolling them in Irish Language Education
Gael-Taca, i gcomhair le Comhluadar agus na Naíonraí Gaelacha
Bí linn ar an Luan 14ú Márta @ 7 a chlog i.n.
Monday 14th March
Saor in aisce/ free event
Ionad: Gael-Taca, 22 Port Uí Shúilleabháin, Cathair Chorcaí
Location: Gael-Taca, 22 Sullivan’s Quay. Cork City
Scoil Raifteirí now enrolling for September 2011
Márta 11, 2011
COSAIN an CÓIMHEAS sna Gaelscoileanna!
Márta 10, 2011
Seolfar feachtas ‘Cosain an Cóimheas!’ Dé Máirt seo chugainn, 15 Márta i mBaile Átha Cliath. Tá GAELSCOILEANNA TEO. ag socrú céilí/ ceoil sráide lasmuigh de Dáil Éireann, Sráid Chill Dara ag 11.30i.n. chun aird a tharraingt ar ionsaí na Roinne Oideachais agus Scileanna ar ngaelscolaíocht tríd an cóimheas daltaí le múinteoirí a ardú. Díreach roimhe seolfar an feachtas ag 11.00 ag preas ócáid in Áras na Comhdhála, Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge, 46 Sráid Chill Dara, BÁC.
Ba mhór againn dá bhféadfadh do scoil bheith páirteach sa léirsiú lasmuigh den Dáil ag 11.30 trí cúpla duine a chur ar fáil le bheith i láthair (beir leo uirlisí ceoil/ brógaí rince más mian leo!), idir múinteoirí, daltaí, tuismitheoirí, baill Boird Bainistíochta srl. Táimid ag díriú ar an bhfeachtas a bheith feiceálach, ach go háirithe le linn Seachtain na Gaeilge agus deis a bheith againn grianghraif den ócáid a ghlacadh le scaipeadh ar an bpreas. Chuige sin bheadh muid ana-bhuíoch dá bhféadfá nóta gairid a sheoladh ar ríomhphost chugainn (oifig@gaelscoileanna.ie) nó glaoch a chur ar an oifig (01-8535195) le léiriú dúinn an líon duine gur féidir leo bheith i láthair, agus má tá aon chabhair gur féidir libh a thabhairt dúinn maidir le ceol a chur ar fáil/ damhsóirí/ póstaeir srl.
Cad í an fhadhb?
Tá an cóimheas daltaí le múinteoirí i ngaelscoileanna á ardú ag an Roinn Oideachais & Scileanna ó Mheán Fómhair na bliana seo. I roinnt cásanna, beidh ar scoileanna 20 páistí sa bhreis a mhealladh isteach chun na scoile chun líon na múinteoirí atá acu a choimeád. Aon uair a athraíodh an cóimheas daltaí le múinteoirí roimhe seo ní raibh ach 1-2 dalta i gceist mar dhifríocht!
Cén fáth go raibh cóimheas níos fábharaí ag gaelscoileanna?
Bhí bunús láidir oideachasúil agus teangeolaíochta leis an gcóimheas a bheith níos fábharaí. Cur chuige a bhí ann a d’aithin na dúshláin bhreise atá roimh na gaelscoileanna, dúshláin ar a n-áirítear cur i bhfeidhm curaclaim iomlán trí mheán na Gaeilge, agus éagothroime sna hacmhainní agus sna tacaíochtaí atá ar fáil do na scoileanna lán-Ghaeilge.
An raibh an cóimheas níos fábharaí i bhfeidhm i ngach gaelscoil?
Ní raibh, díreach i ngaelscoileanna le h-idir 3 agus 9 múinteoirí iontu, le tacú leo agus iad ag am criticiúil i bhforbairt na scoile.
Bhí bunús oideachasúil leis an athrú seo mar sin?
Ní raibh. Tá cinneadh na Roinne bunaithe ar réasúnaíocht airgeadais amháin seachas réasúnaíocht oideachasúil.
Cén toradh a bheidh ar an gcinneadh seo?
Caillfidh roinnt scoileanna múinteoir ranga amháin; i roinnt scoileanna, caillfear beirt mhúinteoirí agus beidh ar an bPríomhoide Riaracháin filleadh ar ais ar an seomra ranga. Ardóidh líon na ndaltaí i ranganna agus beidh a lán ranganna meascaithe ann dá bharr.
Nár aithin an ‘Plean 20 Bliain don Ghaeilge’ ról lárnach na ngaelscoileanna?
D’aithin.
Tugtar tacaíocht chuí agus cothrom na féinne do na gaelscoileanna mar sin?
Ní thugtar, faraor. Tá 75% de na scoileanna a bheidh thíos leis seo i gcóiríocht shealadach, cuid mhaith acu le blianta fada. Tá scoileanna i gceantair faoi mhíbhuntáiste ach nach bhfuil aitheantas mar scoileanna faoi mhíbhuntáiste acu in ainneoin go bhfuil an stádas sin ag scoileanna eile taobh leo. Ionsaí eile ar an nGaelscolaíocht atá sa chinneadh seo.
Cad ata ag teastáil mar sin?
An cinneadh leatromach seo a aisiompú láithreach agus cothrom na féinne a thabhairt don Ghaelscolaíocht.
Tá bileog eolais agus póstaeir le híoslódáil anseo:
Clár oibre an Rialtais
Márta 10, 2011
Tá tacaíocht geallta don Phlean Straitéise 2010 – 2030 i gClár Oibre an Rialtais nua de réir na cáipéise a foilsíodh an Domhnach seo caite, cé go bhfuil an tacaíocht seo beagáinín doiléir sa mhéid is go ndeirtear go ndéanfar seachadadh ar na spriocanna ar fad atá “indéanta”.
Ní nach ionadh, i gcomhthéacs na díospóireachta ar fad le linn an Olltoghcháin, is é cúrsaí oideachais is mó atá luaite sa chlár oibre ó thaobh na Gaeilge de, agus é ráite ann go ndéanfar athchóiriú bunúsach ar mhúineadh na Gaeilge sa chóras oideachas, le marcanna breise ag dul don scrúdú cainte. Deirtear go nglacfar céimeanna chun cur le caighean agus éifeacht múineadh na Gaeilge agus gur ag an bpointe a bhfuil na céimeanna seo á fheidhmiú a ndéanfar cinneadh faoin nGaeilge a bheith mar chroí-ábhar don Ardteist.
Ar na rudaí eile atá luaite sa cháipéis tá athbhreithniú ar mhaoiniú earnáil na Gaeilge agus athbhreithniú ar Acht na dTeangacha Oifigiúla. Tá tacaíocht geallta do chúrsaí craolacháin agus don Ghaeltacht, cé nach bhfuil aon rud sonrach luaite faoin nGaeltacht seachas go mbeidh sí in ann teacht i dtír ar an infheistíocht ghinearálta i gcúrsaí forbartha agus infreastruchtúr ar fud na tíre.
Galway Advertiser – Peadar Mac Fhlannchadha
Bua don teanga agus í de dhíth san Ardteist -Imní faoi chiorruithe in earnáil na Gaeilge áfach
Márta 10, 2011
Tá feachtasóirí Gaeilge ag ceiliúradh an tseachtain seo toisc go bhfuil sé aontaithe ag Fine Gael agus Páirtí an Lucht Oibre an Ghaeilge a choinneáil mar ábhar éigeantach go fóill.
Tá an baol ann áfach go mbeidh ciorruithe i ndán d’eagraíochtaí Ghaeilge agus athbhreithniú ar an gcaoi ina gcaitear airgead orthu ar an mbealach. Is bua é ceist na Gaeilge mar ábhar éigeantach dóibh siúd a bhí i mbun feachtais le cúpla seachtain anuas in aghaidh pholasaí Fhine Gael ábhar roghnach a dhéanamh den Ghaeilge don Ardteist. Dheimhnigh Fine Gael agus Páirtí an Lucht Oibre sa chlár don rialtas nua, go gcuirfidh siad feabhas ar chaighdeán mhúineadh na Gaeilge agus nach ndéanfar machnamh ar ábhar roghnach a dhéanamh den Ghaeilge go dtí go gcuirfear roinnt athruithe eile i bhfeidhm ar dtús. Dúirt Éamonn Mac Niallais, feachtasóir de chuid Ghuth na Gaeltachta le Foinse: “Cinnte is dul chun chinn é seo toisc go bhfuil an rialtas nua chun seans a thabhairt do na hathruithe eile sula mbreathnóidh siad ar an gceist arís. “Is maith an rud é freisin go bhfuil siad ag rá go dtabharfaidh siad tacaíocht don Straitéis 20 Bliain, ceann de na moltaí bhí againn.”
Bhí ceist na Gaeilge ina chnámh spairne idir Fine Gael agus Páirtí an Lucht Oibre le linn an fheachtais olltoghcháin agus tá neart conspóide cruthaithe aige le cúpla seachtain anuas. D’aontaigh Fine Gael agus Páirtí an Lucht Oibre tacaíocht a thabhairt don Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge.Tá sé geallta acu go mbainfidh siad na spriocanna atá molta ann amach. Tá sé ar intinn ag an rialtas nua líon na ndaltaí a dhéanann scrúdú Gaeilge na hArdteiste ag an ardleibhéal a dhúbailt faoi 2018. Léiríonn na staitisticí is déanaí nach ndearna ach 14,650 dalta ón 57,839 dalta a rinne an Ardteist an samhradh seo caite an Ghaeilge ag an ardleibhéal. Tá sé aontaithe ag na páirtithe athnuachan a dhéanamh ar an gcuraclam Gaeilge chomh maith leis an gcaoi ina múintear an teanga i scoileanna timpeall na tíre. Ardóidh an rialtas nua líon na marcanna don scrúdú béil go 50 faoin gcéad den mharc iomlán.
Ta Séan Kyne TD, a toghadh in Iarthar na Gaillimhe le déanaí, sásta le pleananna an rialtais nua don teanga. Dúirt sé: “Cuirim fáilte roimh iarrachtaí an rialtais nua feabhas a chur ar mhúineadh agus ar fhoghlaim na Gaeilge. “Athdheimhneoidh an polasaí seo go bhfuil Fine Gael sa rialtas nua ag iarraidh an rud is fearr d’ár dteanga dhúchais a dhéanamh.” Déanfaidh an rialtas nua athbhreithniú ar Acht na dTeangacha Oifigiúla le cinntiú go bhfuil an t-airgead a chaitear ar an nGaeilge, á chaitheamh ar an gcaoi is fearr ó thaobh forbairt na teanga de. Breathnófar ar na cláir infheistíochta agus ar na cláir mhaoinithe a mbaineann eagraíochtaí Gaeilge tairbhe astu. Déanfar a chinntiú uaidh sin go bhfuil an luach is fearr ar a gcuid airgid a fháil ag saoránaigh na hÉireann uathu. Tá imní ar an Uasal Mac Niallais áfach toisc nach bhfuil Údarás na Gaeltachta luaite sa chlár don rialtas nua. Dúirt sé le Foinse: “Is é an cheist anois ná céard a tharlóidh don Údarás, níl tagairt ar bith déanta don eagraíocht sa chlár.”
Foinse – Orla Bradshaw
Nuachtlitir ScoilNet ar fáil i nGaeilge anois!
Márta 10, 2011
BA (Onóracha) sa Ghaeilge don Saol Proifisiúnta
Márta 10, 2011
Tá an BA úrnua seo á thairiscint ag Scoil na dTeangacha, Coláiste na nEalaíon agus na Turasóireachta, Institiúid Teicneolaíochta Bhaile Átha Cliath.
Le hachtú Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003, stádas oifigiúil a bheith bainte amach ag an nGaeilge san Aontas Eorpach, maraon le foilsiú Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge, agus go leor forbairtí áitiúla eile le blianta, tá deiseanna fostaíochta ag méadú i gcónaí dóibh siúd a bhfuil ardscileanna teanga acu sa Ghaeilge. Díreofar ar oiliúint chuimsitheach theangeolaíoch a chur ar scoláirí i réimse leathan ábhar a ullmhóidh iad i dtreo gairmeacha beatha éagsúla a bhaineann úsáid as an nGaeilge san earnáil phoiblí is lasmuigh di.
Is céim uathúil, sainiúil í seo ina leagtar béim ar chruinnúsáid ghníomhach na Gaeilge ar bhonn taitneamhach trí mheán an tumoideachais.
Mar aon le staidéar cuimsitheach a dhéanamh ar an nGaeilge í féin, clúdófar réimse leathan d’ábhair trí mheán na Gaeilge ar an gcúrsa: Ardscileanna Teanga, Scileanna Ríomhaireachta, Staidéar an Aistriúcháin, Litríocht, Na Gairmeacha Cumarsáide, Gnó & Riarachán, Margaíocht, Caidreamh Poiblí, Obair Phobalbhunaithe, Amhránaíocht, Ceol, Béaloideas, Scileanna Raidió & Teilifíse, Bainisteoireacht, Cuntasóireacht, Scríbhneoireacht Chruthaitheach, Scriptscríbhneoireacht, Scannánaíocht, Áisitheoireacht Teanga, Taighde, Bainisteoireacht Airgeadais, Eagrú Ócáidí, Na hEalaíona Cruthaitheacha agus ábhair reatha eile nach iad.
Chomh maith le seo, beidh tréimhse de thaithí oibre san earnáil Ghaeilge agus/nó sa Ghaeltacht, mar chuid riachtanach den chúrsa.
Iontráil Dhíreach a bheidh ann i mbliana.
Tuilleadh eolais:
http://www.dit.ie/schooloflanguages/
Scoil na dTeangacha,
Institiúid Teicneolaíochta Bhaile Átha Cliath,
Sráid Chaoimhín,
Baile Átha Cliath 2
languages@dit.ie
01 402 4673 / 01 402 2843
Oifig na Gaeilge,
Institiúid Teicneolaíochta Bhaile Átha Cliath,
Sráid Aungier,
Baile Átha Cliath 2.
gaeilge@dit.ie
01 402 7043
