Turas óige Feachtas
Feabhra 11, 2014
Tá Feachtas Óg-Ghluaiseacht na Gaeilge ag eagrú turais óige chuig Páirc an Chrócaigh ar an 1ú Márta mar chuid de Sheachtain na Gaeilge. Tá an turas seo dírithe ar Ghaeilgeoirí óga idir 12-18 bliana d’aois. Beidh deis ag na daoine óga turas timpeall Pháirc an Chrócaigh a dhéanamh, mar aon le cuairt a thabhairt ar an músaem agus an Ethiad Skyline a dhéanamh. Is deis iontach é seo do na Gaeilgeoirí óga bualadh le daoine eile ar chomhaois leo agus lá spraíúil trí Ghaeilge a bheith acu.
Costas €7.50
Chun tuilleadh eolais nó foirm iarratais a fháil, cuir rphost chuig Ciara ciara.feachtas@gmail.com roimh an 17ú Feabhra!
http://www.feachtas.ie/wp-content/uploads/2013/12/14.01.22-P%C3%B3staer.pdf
Rónán Ó Domhnaill ainmnithe ag an Rialtas do phost an Choimisinéara Teanga
Feabhra 11, 2014
Comharba Sheáin Uí Chuirreáin le ceapadh ag Uachtarán na hÉireann, Mícheál D. Ó hUiginn
Tá fógartha ag an Aire Stáit sa Roinn Ealaíon, Oidhreachta agus Gaeltachta Donnchadh Mac Fhionnlaoich, T.D, go bhfuil an t-iriseoir Rónán Ó Domhnaill de bhunadh Ghaeltacht na Ceathrún Rua ainmnithe do phost an Choimisinéara Teanga.
Is céimí de chuid Ollscoil na hÉireann, Gaillimh é Ó Domhnaill agus tá sé ag obair le Nuacht RTÉ/TG4 mar chomhfhreagraí polaitíochta le seacht mbliana anuas.
21 léiriú spéise a bhfuarthas ar phost an Choimisinéara Teanga ag eascairt as fógra an Choimisinéara reatha, Seán Ó Cuirreáin, i mí na Nollag go mbeidh sé ag éirí as a ról ar 23 Feabhra 2014 de bharr theip an Rialtais i leith chur i bhfeidhm beartais reachtaíocht teanga ag leibhéal an Stáit.
Bunaíodh Oifig an Choimisinéara Teanga in 2004 faoi Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003 mar fhoras monatóireachta i leith comhlíonadh fhorálacha an Achta sa státchóras agus ba mhór an díospóireacht a chruthaigh fógra Uí Chuirreáin ó mhí na Nollag agus cáineadh an Rialtas go géar bunaithe ar na cúiseanna a tugadh i dtaca le cinneadh an chéad Choimsinéara Teanga ceaptha riamh.
Agus é ag fógairt ainmniúchán an Rialtais, dúirt an tAire Stáit: “Tá áthas orm go bhfuil an tUasal Ó Domhnaill tar éis glacadh leis an ainmniúchán don phost mar Choimisinéir Teanga úr. Tá ardmheas ag pobal na Gaeilge agus na Gaeltachta air ina cháil mar chomhfhreagraí polaitíochta agus tá mé cinnte go rachaidh an taithí atá aige i dtairbhe go mór dó mar Choimisinéir Teanga”.
Ról dúshlánach a bheas i ndán do Ó Domhnaill ina mbeidh air, de réir thuairisciú an Choimisinéara reatha, lagú chóras na scéimeanna teanga, easpa inniúlacht Ghaeilge an státchórais, beartas úr lochtach earcaíochta na Státseirbhíse agus an easpa iniúchtá ná léirmheastóireachta neamhspleách a dhéantar ar fheidhmiú na Straitéise 20 Bliain don Ghaeilge.
Anuas air sin tá Cinn an Bhille maidir leis an athbhreithniú ar Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003 a fógraíodh in 2011 fós le haontú agus tugadh le fios le déanaí go bhfuil Oifig an Choimisinéara fós ag fanacht ar shoiléiriú maidir le ‘Plean Athchóirithe an Rialtais don tSeirbhís Phoiblí 2011’ ina fógraíodh go n-aistreofaí cumhachtaí agus feidhmeanna reachtúla an Choimisinéara Teanga chuig Oifig an Ombudsman.
Tá comhghairdeas déanta ag an gCoimisinéir Teanga, Seán Ó Cuirreáin le Rónán Ó Domhnaill, “Tá súil agam go n-éireoidh go hiontach leis agus é ag dul i ngleic leis na dúshláin éagsúla a bhaineann le cur chun cinn chearta teanga phobal na Gaeilge agus na Gaeltachta” a dúirt sé.
Dúirt Uachtarán Chonradh na Gaeilge, Donnchadh Ó hAodha, “Is maith é gur fhógair an Rialtas Coimisinéir Teanga nua agus cuirim fáilte roimh Rónán Ó Domhnaill nuair a thosóidh sé sa phost dúshlánach i ndiaidh 23 Feabhra 2014. Tá an gníomh is tábhachtaí á sheachaint ag an Rialtas áfach, is é sin le rá, cur i bhfeidhm na moltaí atá déanta ag Seán Ó Cuirreáin, An Coimisinéir Teanga reatha”.
Tabharfar aghaidh ar mholtaí Sheáin Uí Chuirreáin agus an “cur i gcéill” a d’ardaigh sé, mar aon le dúshláin an Choimisnéara úir agus neart ábhar tromchúiseach eile, nuair a rachaidh an tAire Stáit Donnchadh Mac Fhionnlaoich T.D. os comhair an Fhochoiste Oireachtais um Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge agus Rudaí Gaolmhara ar 6 Márta 2014.
Is é Uachtarán na hÉireann a dhéanann duine a cheapadh mar Choimisinéir Teanga ar chomhairle an Rialtais tar éis do Dháil Éireann agus do Sheanad Éireann rúin a rith ag moladh an duine a cheapadh. Mairfidh tréimhse an cheapacháin ar feadh tréimhse sé bliana.
Foilsithe ar Gaelport.com
Oíche eolais i nGaelscoil Gaelscoil na Giúise 26.2.2014
Feabhra 11, 2014
Beidh oíche eolais ar siúl san Ionad Pobail i dTeach na Giúise ar an gCéadaoin an 26ú Feabhra. Tá súil againn thú a fheiceáil ann. We will be holding an information evening on Wednesday the 26th of February at 7.30pm in the Firhouse Community Centre. Looking forward to meeting you there.
Eolaíocht na n-óg ag Pláinéadlann Ard Mhacha
Feabhra 11, 2014
Tá clár oiliúna faoi thurgnaimh eolaíochta as Gaeilge faoi sheol ag Pláinéadlann Ard Mhacha chun páistí Gaelscoile na cathrach a mhealladh i dtreo na heolaíochta.
Is comhpháirtíocht an tionscnamh oiliúna seo idir Cairde Teo, an Bord Réigiúnach Oideachais agus an Phláinéadlann.
D’fiosraigh muid rathúlacht an tionscnaimh agus iarrachtaí na bpáistí chun roicéid a chruthú agus a lainseáil!
Féach an físeán ar www.meoneile.ie
More than a cupla focal needed
Feabhra 11, 2014
I too share the frustrations of Daithi MacCarthaigh and Paul Milne (Letters, 2/2/2014) in relation to the Irish language, and encourage you to continue this important debate.
Paul has identified one of the main problems facing the language: the antipathy of primary and secondary school students towards it. I agree with him that a radical approach is called for. I do not, however, agree that a simplified version of the language is the way to go. Such a policy would only serve to drive a wedge between fluent speakers and the next generation of Irish students and this would never be turned around. The Department of Education and Skills should critically examine how and by whom Irish is taught in our schools. All future secondary school Irish teachers should be fluent Irish graduates, who have spent a considerable part of their studies in one or more of the Gaeltacht regions. Above all else, they should be enthusiastic Irish speakers in the classroom. Mol an Oige agus tiocfaidh sé before it is all too late.
John Burke Beaumont, Dublin 9
www.businesspost.ie
Seimineár ‘Buntáiste Breise na Gaeilge’ i gCeatharlach
Feabhra 11, 2014
Tá an-áthas ar Glór Cheatharlach go mbeidh Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge ag eagrú seimineáir i gCeatharlach dar teideal ‘Buntáiste Breise na Gaeilge’.
Seo seimineár fostaíochta dhátheangach do dhaltaí sa cheathrú, cúigiú agus séú bliain in iar-bhunscoileanna an cheantair. Is ins an Óstán Seven Oaks, Ceatharlach a bheidh an ócáid seo á reáchtáil ar an Déardaoin, 27ú Feabhra 2014. Ar an lá labhróidh painéal d’aoichainteoirí ó earnálacha éagsúla faoin mbuntáiste breise a thug an Ghaeilge dóibh agus iad i mbun a ngairmeacha beatha. Beidh cur i láthair na n-aoichainteoirí spreagúil agus spleodrach. Is cinnte go rachaidh an painéal iontach cumasach go mór i bhfeidhm ar na daltaí scoile a bheidh i láthair.
I measc na n-aoichainteoirí a bheidh ag labhairt ag an ócáid seo beidh an t-aisteoir aitheanta Barry Barnes as Loch Garman ó dhúchas. Bheadh aithne níos fearr ag daoine air mar athair Aifric sa sobalchlár ‘Aifric’ ar TG4. Anuas ar sin ghlac sé páirteanna i Ros na Rún, Fair City, na scannáin Veronica Guerin, Michael Collins, Kings mar aon le go leor eile. Labhróidh Emma Uí Bhroin, atá ag obair mar Oifigeach Forbartha Gaeilge le Glór Cheatharlach, ar a cuid oibre leis an bpobal i gCeatharlach agus na tionscadail ar fad a bhíonn á reachtáil aici chun úsáid na Gaeilge a neartú i measc an phobail ar an mbaile.
Déanfaidh an t-abhcóide Cynthia Ní Mhurchú as Ceatharlach cur síos ar a post féin agus freisin tabharfaidh sí léargas iontach ar an seal a chaith sí mar láithreoir teilifíse le RTÉ. Anuas ar seo tabharfaidh Liam Ó Néill, Uachtarán Chumann Lúthchleas Gael fear de bhunús Co. Laoise léargas ar an tábhacht atá leis an nGaeilge i dtaobh an CLG mar aon le súil siar ar a thréimhse mar phríomhoide scoile. Beidh ionadaithe ó roinnt institiúidí tríú leibhéal i láthair ag an seimineár chomh maith, chun eolas a thabhairt do na daltaí scoile faoi na deiseanna oideachais trí mheán na Gaeilge atá ann dóibh.
Tá eolas ar an seimineár á dháileadh ar iar-bhunscoileanna an cheantair i láthair na huaire. Níl aon táille le n-íoc ach iarrtar ar mhúinteoirí a ranganna a chlárú gan mhoill. Is féidir breis eolais faoin seimineár a fháil ar www.gaelport.com , glaoch a chur ar Bhrighid ar Chomhdháil Náisiúnta na Gaeilge ag 01 679 4780 nó r-phost a chur chuig brighid@comhdhail.ie . Sonraí freisin ó Ghlór Cheatharlach ar 059 9158105 nó 085 1340047.
Carlow Nationalist – Glór Ceatharlach
Turais treoraithe trí Ghaeilge ar fáil ó Ghraí Náisiúnta na hÉireann
Feabhra 11, 2014
Mar cheiliúradh ar Sheachtain na Gaeilge, beidh turais treoraithe trí Ghaeilge á reáchtáil ag Graí Náisiúnta na hÉireann i gCo. Chill Dara.
Beidh na turais treoraithe seo ar fáil don phobal, agus do ghrúpaí réamhchláraithe ó scoileanna ón 03 Márta – 14 Márta 2014.
Cuirtear trí thuras ar leith ar fáil ag brath ar aois na scoláirí, ach is fiú dul i dteagmháil go díreach leis an nGraí roimh ré chun an rogha is fearr a oireadh do do scoil a phlé leo.
A. Conair Idirghníomhach faoi réir an chláir ‘Fiosraigh Oideachas Sóisialta, Imshaoil agus Eolaíochta’
Conair speisialta deartha ag Paddy Madden, faoi réir an churaclaim reatha i dtaca le hOideachas Sóisialta, Imshaoil agus Eolaíochta, le gníomhaíochtaí a bhaineann leis an gclár Fiosraigh Eolaíocht agus Matamaitic Bunscoile.
Tugtar deis do na rannpháirtithe am a chaitheamh i Músaem na gCapall, sa Ghraí féin, sna Gáirdíní Seapánacha, agus i nGairdíní Naomh Fiachra.
Leanann an turas ar feadh uair an chloig go leith, agus cosnaíonn sé €10.50 an scoláire do ghrúpaí de 30+ scoláire.
B. Conair faoi réir an chláir ‘Fiosraigh Eolaíocht agus Matamaitic Bunscoile”
Cuirtear bileoga oibre ar fáil mar chuid den turas seo a bhaineann leis na téamaí seo a leanas faoi réir an churaclaim ‘Fiosraigh Oideachas Sóisalta, Imshaoil agus Eolaíochta’: Dúile beo; Fuinneamh agus fórsaí; Feasacht agus cúram imshaoil.
Rachaidh na scoláirí ar thuras treoraithe timpeall an ghraí a mhairfidh 45 nóiméad, agus ansin tógann an múinteoir na daltaí ar chonair nádúrtha timpeall ar Ghairdín Naomh Fiachra. Foghlaimíonn na daltaí conas crann a thomhais, cén chaoi aois chrainn a ríomh, conas éin ar leith a aithint, agus faightear eolas i dtaca le saol an eala agus le bia-eangach.
Fillfidh na daltaí ar scoil lena gcuid bileoga oibre, agus tabharfaidh siad faoi chuardach focal agus crosfhocal.
Maireann an turas seo ar feadh dhá uair an chloig go leith agus cosnaíonn sé €7 in aghaidh an ghasúir.
C. Gnáth-thuras Scoile
Rachaidh na scoláirí ar thuras treoraithe timpeall an ghraí. Ní hamháin go bhfuil an turas seo iontach spraíúil, ach tá sé oideachasúil chomh maith!
I measc bhuaicphointí an turais, beidh tuar ar shearraigh óga agus ar chapaillíní falabella. Tabharfaidh na daltaí cuairt freisin ar Ghairdín Naomh Fiachra atá lonnaíthe taobh leis an gclós súgartha.
Maireann an turas seo ar feadh uair an chloig go leith agus cosnaíonn sé €6 in aghaidh an dalta.
Má theastaíonn uait turas scoile trí Ghaeilge chuig Graí Náisiúnta na hÉireann a chur in áirithe, is féidir sin a dhéanamh ach teagmháil a dhéanamh le reservations@instourism.net nó 045 521617.
Tá tuilleadh eolais faoi Ghraí Náisiúnta na hÉireann ar fáil ar www.irishnationalstud.ie.
Gaelport.com
An Phríomhchathair ag ullmhú do Lá Mór na Gaeilge
Feabhra 11, 2014
Na sluaite le bailiú i mBaile Átha Cliath ar an Satharn beag seo
Ní fada anois go mbeidh grúpaí agus pobail ó fud fad na tíre ag tabhairt faoin turas go Baile Átha Cliath do Lá Mór na Gaeilge.
Mórshiúil agus slógadh i dtaca le cearta do phobal na Gaeilge agus na Gaeltachta atá i gceist leis an ócáid a bheas ar siúl ar Dé Sathairn, 15 Feabhra 2014. Fágfaidh an mórshiúl ón nGairdín Cuimhneacháin, Cearnóg Parnell, ag 2.00i.n. agus is é príomhchuspóir an fheachtais úrbhunaithe ná léiriú don Rialtas go bhfuil cur chuige na n-údarás maidir leis an nGaeilge ag sárú chearta teanga phobal na Gaeilge.
Eascraíonn gníomhaíochtaí an fheachtais as fógra éirí as an Choimisinéara Teanga i mí Nollag de bharr theip an Rialtais i leith chur i bhfeidhm beartais reachtaíocht teanga ag leibhéal an Stáit.
Dar le heagraithe an fheachtais: “Cuireadh dlús leis an bhfeachtas agus tugadh spreagadh dúinn tacaíocht an mhórphobail ar fud an oileáin a lorg dár gcearta mar gheall ar:
fhógairt Sheáin Uí Chuirreáin, An Coimisinéir Teanga, go mbeidh sé ag éirí as oifig ar 24 Feabhra 2014 mar gheall ar easpa tacaíochta an Rialtais ó dheas do chearta teanga phobal na Gaeltachta agus na Gaeilge
thuairisc Chomhairle na hEorpa a foilsíodh ar 14 Eanáir 2014, áit a luaitear go bhfuil cosc á chur le fás agus cur chun cinn na Gaeilge i dTuaisceart Éireann mar thoradh ar dhearcadh naimhdeach i leith na teanga i Stormont, agus easpa thacaíochta dá húsáid sna cúirteanna agus san oideachas”.
Beidh busanna ag taistil go Baile Átha Cliath ó Chonamara, Tír Chonaill, Ard Mhacha, Liatroim, Corcaigh, Cill Dara, Béal Feirste, an Mhí, Tír Eoghain agus Doire.
Mórshiúil beomhar a bheas ann a ndéanfaidh ceiliúradh ar an nGaeilge mar theanga phobail bheo agus cuirfear críoch spleodrach leis an lá le ceol ó Seo Linn, baill ó Kila agus Na Fíréin.
Foilsithe ar Gaelport.com
Minister Quinn launches the Final report on the Síolta Quality Assurance Programme for early years care and education
Feabhra 11, 2014
Report provides blueprint for achieving gold standard of care and education for 0 to 6 year olds
The Minister for Education and Skills, Ruairí Quinn T.D., today launched the Final report on the Síolta Quality Assurance Programme.
This programme is aimed at assisting those who care for children aged 0 to 6 to meet the quality standards of Síolta, which is the National Framework for Quality in Early Childhood Care and Education (ECCE) settings. This would include child-minders who care for children in their homes, crèches, Montessoris, and infant classes in primary schools.
Publishing the final report today, Minister Quinn emphasised the importance of quality in ECCE settings.
“Every parent who entrusts the care of their very young children to another person, or indeed a school, wants to be assured that their child is receiving high quality care and education. We know how important this is to promote children’s well-being, their development and also in laying the foundation for their future success in life.”
“The Síolta Quality Assurance Programme is a tool that will help those involved in early childhood care and education to achieve the gold standards that we all want to see in all settings involving our 0 to 6 year olds.”
The Síolta Quality Assurance Programme was piloted on a phased basis over the period 2009 – 2013 and 57 ECCE settings completed the programme during this time. The Programme involved each setting being supported by a Síolta mentor through an intensive twelve step process.
A key element of this process was self-assessment by the service of their own performance against the Síolta quality standards. These self-assessments were externally validated and included a site visit.
The Quality Assurance Programme was managed by the Early Years Policy Unit in the Department of Education and Skills with key support being provided through the Voluntary Childcare Organisations and Early Intervention Programmes.
Minister Quinn added, “There is clearly an appetite from ECCE practitioners to engage with the Síolta Quality agenda and aspire to achieving the highest standards possible. When they do, this engagement has made a really positive impact on the level of quality of care and education for young children.
“While I acknowledge that we have put in place a demanding benchmark that may take some time for all of our early childhood settings to achieve, I believe this is a worthy aspiration and with the right support and mentoring it can be achieved.”
Alongside the findings of this evaluation are a number of other important developments in the ECCE sector. These include the plans by the Minister for Children and Youth Affairs Frances Fitzgerald T.D. to establish a new National Quality Support Service for pre-school services. Consultations are on-going on its establishment following funding being provided for it in Budget 2014. The new support service will work directly with ECCE services to improve quality, including supporting services to implement Síolta and Aistear, which is the National Curriculum Framework for the early years.
To assist the development of this new support service, Minister Quinn has asked the National Council for Curriculum and Assessment to develop a set of practice guidelines drawing on core elements of Síolta and Aistear.
The guidelines will allow the new support service to focus their quality support actions on the areas of practice which have been identified though research as most in need of development, such as planning and evaluation, curriculum, identity and belonging.
The DES will continue to work closely with the Department of Children and Youth Affairs on these and other aspects of the national quality agenda to ensure that there is a clear emphasis on improving the quality of provision in the ECCE sector.
The Final Report on the Development and Implementation of the Síolta Quality Assurance Programme is available at http://www.education.ie/en/Publications/Policy-Reports/S%C3%ADolta-Final-Report.pdf
Buaiteoirí Scléip san Axis, 10 Feabhra 2014
Feabhra 11, 2014
Scoileanna rannpháirteacha:
- Coláiste an Eachréidh
- Coláiste Íosagáin
- Scoil Chaitríona
- Coláiste Pobail Osraí
- Scoil Phobail Mhic Dara
- Coláiste de hÍde
- Coláiste Cois Life
- Meánscoil Gharman
- Coláiste Chilliain
Ceol nua-aimseartha (aonair):
- Conall Ó Maolmhuiadh, Scoil Chaitríona (sóisear)
- Aoife Nic Artain, Coláiste Íosagáin (sinsear)
Ceol nua-aimseartha (grúpaí):
- An Smugairle Róin Leictreach, Scoil Chaitríona (sóisear)
- Chewy agus an Bhuíon, Meánscoil Gharman (sinsear)
Rince cruthaitheach (aonair):
- Sarah Ní Mheilbhín, Coláiste Cois Life (sóisear)
- Saoirse Ní Dhubhshláine, Coláiste de hÍde (sinsear)
Rince cruthaitheach (grúpaí):
- 355, Coláiste Íosagáin (sóisear)
- Beo le Ceol, Coláiste de hÍde (sinsear)
- Ag Filleadh, Scoil Chaitríona (sinsear)
- An Fear Glic le Niamh Nic Ghiolla Bhríde, Meánscoil Gharman (sóisear)
Rogha na Moltóirí:
- Emily Downey, Meánscoil Gharman (sóisear)
- An Rath Dearg, Coláiste Cois Life (sinsear)
- Nicola, Rachel agus Sailí Áine, Coláiste de hÍde (sóisear)
