Oíche tiomsaithe airgid ar mhaithe le Scoil Neasáin
Meán Fómhair 26, 2011
Eagrófar oíche tiomsaithe airgid ar mhaithe le Scoil Neasáin i gCaisleán Chluain Tarbh ar 7 Deireadh Fómhair.
Bunaithe ar an gclár teilifíse “Who wants to be a Millionaire”, beidh an comórtas “Who wants to be a Thousandaire” á reáchtáil go dátheangach agus beidh seans ag an lucht féachana suas le €1000 a bhuachan ar an oíche le cabhair ó 50/50, Glaoch ar chara nó Ceistigh an lucht éisteachta.
Bhí Ciara O’ Callaghan ó Fair City agus craoltóir RTE Eileen Dunne sa scoil le déanaí ag seoladh na hócáide, in éineacht le daltaí agus tuismitheoirí na scoile.
Cosnaíonn ticéid €15 agus ta siad ar fáil ó Scoil Neasáin, Baile Hearmainn, Baile Áth Cliath 5. Gach eolas ar fáil o 8316338 nó ríomhphost oifigscn@eircom.net.
Athrú ar Dháta do Chomhdháil Eagraíocht na Scoileanna Gaeltachta
Meán Fómhair 26, 2011
Tháinig moladh láidir ó scoileanna go n-athrófaí dáta Comhdháil & Cruinniú Cinn Bhliana ESG TEO ón Satharn 1 Deireadh Fómhair mar a bhí beartaithe, go lá scoile, chun deis níos fearr a thabhairt do scoileanna freastal air.
Ghlac Bord Stiúrtha na heagraíochta leis an moladh sin ag a gcruinniú seachtain ó shin, agus, reáchtálfar an Chomhdháil & CCB ar an Aoine 14ú Deireadh Fómhair in Óstán an Ardilaun, Gaillimh dá réir.
Tá cinntí tábhachtach maidir le h-oideachas, comhnascadh scoileanna beaga, agus, múineadh na Gaeilge á ndéanamh faoi láthair ag an Roinn, agus, ní mór do scoileanna Gaeltachta ionchur agus ionadaíocht a bheith acu sa phlé seo. Déanfar na toipicí seo uile a chíoradh ag an gComhdháil agus beidh sé ríthábhachtach go mbeidh ionadaithe óna scoileanna Gaeltachta i láthair ar an lá chun a n-ionchur a dhéanamh sa bplé.
Déanfar cur i láthair chomh maith ar cháipéis na Roinne Oideachais & Scileanna, Páipéar Díospóireachta ar Chreat Rialála do Rollú Scoil, a foilsíodh i mí an Mheithimh. Beidh impleachtaí aige seo do gach scoil Gaeltachta, agus, beidh na himpleachtaí sin á bplé ag an gComhdháil.
Foilsithe ar Gaelport.com
Leabhrán faoi aistriú do phaistí ón naíonra chuig an scoil lán-Ghaeilge
Meán Fómhair 23, 2011
Sheol Forbairt Naíonraí Teoranta agus Gaelscoileanna Teo. leabhrán dar teideal ‘An Traein’ a scríobh an Dr Máire Mhic Mhathúna le hurraíocht ó Fhoras na Gaeilge agus ón Roinn Leanaí agus Gnóthaí Óige ar an Máirt seo caite i mBaile Átha Cliath.
Tá sé mar aidhm ag an leabhrán cabhrú le stiúrthóirí naíonra agus le múinteoirí gaelscoile agus ar an gcaoi sin, cabhrú le páistí agus le tuismitheoirí/caomhnóirí, an t-aistriú ón naíonra go dtí an Ghaelscoil a dhéanamh go réidh, socair, sásúil. Tá trácht sa leabhrán ar an príomhathruaithe sa timpeallacht fhisciúil, na hathruithe sóisialta agus féiniúlachta agus na hathruaithe oideachasúla a mbíonn páistí ag dul i ngleic leo agus iad ag aistriú ón naíonra/réamhscoil go dtí an bhunscoil. Tá cuntas inti ar an saintréithe a bhaineann leis an an luath-thmoideachas agus ar chúrsaí teanga sna naíonraí agus sna Gaelscoileanna. Déantar cur síos ar obair an naíonra agus ar shúgradh mar mhodh foghlama ag páistí óga. dar le Máire Uí Bhriain, cathaoirleach Forbairt Naíóinraí Teoranta, “Is tréimhse an tábhachtach i saol linibh í an tréimhse forbartha idir 0 agus 6 bliana d’aois. Trasnaíonn an tréimhse seo an t-am a chaitheann páistí i naíonraí agus i ranganna na naíonán sa bhunscoil. Mar sin beidh ana-chabhair sa leabhrán nua seo don dá leibhéal agus tá súil againn go rachaidh sé chun leasa na bpáistí.”
Chun an leas is fearr a bhaint as an taighde tá súil ag an dá eagraíocht scéim phíolótach a chur sa tsúil le linn 2012 chun an dea-chleachtas bunaithe ar thorthaí agus ar fhianaise a chinntiú. Beidh an scéim seo ina cabhair mhór do náionraí agus Gaelscoileanna sa todhchaí, leis an gcleachtas is fearr agus is úsáidí a aithint agus a chur i bhfeidhim chun an t-aistriú is oiriúnai agus is éasca a chinntiú do pháistí. Thoisaigh na heagraíochtaí an taighde don leabhrán seo in 2009 agus tá sé lán le moltaí agus eolas do mhúinteoirí agus do stiúrthóirí naíonra. Seolfaidh Gaelscoileanna Teo. an leabhrán go dtí na bunscoileanna agus na naíonraí agus tá sé ar fáil ó oifig Forbairt Naíonraí Teoranta (01 8535101) agus ó oifig Gaelscoileanna teo (01 8535191)
Gaelscéal – Katie McGreal
Mini-gaeltacht right in the heart of town
Meán Fómhair 22, 2011
Wexford now has its own mini-Gaeltacht thanks to the opening of a new Irish language and culture centre.
Tobar, in the Westgate Heritage Centre, was officially opened by An Taoiseach Enda Kenny during his visit to the town last Friday. The group behind Tobar are Na Macallaí, founded by secondary school teacher Darren O’ Ceallaigh from Wexford town. Na Macallaí are dedicated to promoting the Irish language and culture in Wexford. The Tobar centre will host Irish conversation classes for all ages as well as music and dancing performances. It is also hoped to have an Irish language cafe and an art gallery. Na Macallaí were previously based in an office in the FDYS building on the Main Street and eventually hope to develop that property as an Irish centre. In the meantime, they have taken over the Westgate Heritage Centre from Wexford Borough Council for two years. Darren O’ Ceallaigh grabbed the chance to have a word in the ear of the Taoiseach about funding for the Main Street project during the official opening ceremony last Friday.
‘He said he would send down the Minister for Gaeltacht Affairs Dinny McGinley to talk to us,’ said Darren. An Taoiseach congratulated Na Macallai on their work and said it was wonderful for children to hear the Irish language being spoken around them. Wexford Gaelscoil principal Aine Ni Ghionnáin attended the opening ceremony with a few of her uniformed students. They watched as An Taoiseach planted a hazel tree in the grounds to mark the occasion. Also keeping an eye on Mr. Kenny as he showed off his sand shovelling skills were his Fine Gael Oireachtas members Paul Kehoe and Liam Twomey. Mr. Kenny was presented with a framed photograph of ‘Pikemen at Sunset’ in honour of his visit. An Taoiseach Enda Kenny had high praise for two other Wexford companies that he visited last week. He said he was ‘absolutely impressed’ by Advanced Balloon Technology (ABT) in Drinagh, a new business founded by a toolmaker. ABT is manufacturing sophisticated angio-blast technology for export to hospitals and clinics in China and the US. An Taoiseach said this small indigenuous company is an example of the innovation and enterprise that Ireland currently needs for economic recovery. Many of the people working there were previously unemployed. He also paid a visit to Kent Stainless in Drinagh which now employs 120 people and is poised for export growth. ’ These companies are having an impact not alone on the local community in Wexford but on the country, an Taoiseach said
New Ross Standard
School aims to foster spoken Irish with Irish college link
Meán Fómhair 22, 2011
Ardscoil Naomh Maolmhaodhóg (Sruth)
Meán Fómhair 21, 2011
Camchuairt 2011 de Bhuntáiste Breise na Gaeilge
Meán Fómhair 21, 2011
Tugtar cuireadh do scoileanna i gceantair Liatroma, Mhuineacháin, Luimnigh agus Phort Láirge chuig seimineáir ar an nGaeilge agus gairmeacha a bheidh á reáchtáil ag Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge go luath.
Agus rang na hArdteiste 2011 ag tosú ar a gcuid cúrsaí ollscoile go luath, tá sé tráthúil go bhfuil dátaí an tseimineáir gairmeacha agus cúrsaí ollscoile, ‘Buntáiste Breise na Gaeilge’ fógartha. Tabharfar deis do dhaltaí scoile ó na ranganna sinsearacha san iar-bhunscoil páirt a ghlacadh san imeacht oideachasúil seo in ionaid éagsúla timpeall na tíre.
Reáchtálfar seimineáir i gCora Droma Rúisc, Co. Liatroma an 11 Deireadh Fómhair agus Carraig Mhachaire Rois, Co. Mhuineacháin an 12 Deireadh Fómhair 2011. An 22 Samhain reáchtálfar seimineár i gCathair Luimnigh, agus an 23 Samhain, tiocfaidh camchuairt Bhuntáiste Breise na Gaeilge chomh fada le Co. Phort Láirge.
Go dtí seo, tá seimineáir reáchtáilte ag An Chomhdháil, i gCill Airne, i mBaile Átha Cliath, i nGaillimh, i gCorcaigh, i gCaisleán an Bharraigh, i gCeatharlach, i mBéal Feirste, i Leitir Ceanainn agus ar An Tulach Mhór.
Tá na seimineáir seo dírithe ar dhaltaí iar-bhunscoile sna ranganna sinsearacha i scoileanna ar fud na tíre. Le linn na seimineár pléitear na buntáistí breise a thugann an Ghaeilge duit agus tú ag dul i mbun do ghairme beatha. Bíonn cur i láthair na n-aoichainteoirí spreagúil, spleodrach, agus téann taithí na gcainteoirí i bhfeidhm ar an lucht éisteachta, agus iad ag roghnú a ngairmeacha beatha féin amach anseo.
Mar chuid den seimineár cuirtear fáilte roimh cheisteanna ó na daltaí, rud a spreagann díospóireacht spleodrach ar thodhchaí na teanga, stádas Gaeltachta, an Ghaeilge mar ábhar éigeantach don Ardteistiméireacht, an Ghaeilge ag an tríú leibhéal, nó tacaíocht an Rialtais don teanga.
Bíonn ionadaithe ó institiúidí tríú leibhéal i láthair freisin le seastáin eolais, chun eolas a roinnt ar na daltaí scoile faoi na deiseanna oideachais atá ann dóibh trí mheán na Gaeilge.
Beidh fáilte roimh dhaltaí agus scoileanna ó na ceantair máguaird freastal ar an dá sheimineár.
Tuilleadh eolais: http://www.gaelport.com/bbnag
Beáltriail Ghaeilge don Teastas Sóisearach
Meán Fómhair 21, 2011
Rinne beagnach 4,300 dalta an bhéaltriail Ghaeilge do scrúdaithe an Teastais Shóisearaigh sa bhliain 2011. Tháinig torthaí an Teastais Shóisearaigh amach Dé Céadaoin seo caite an 14 Meán Fómhair agus ba spéisiúil na staitisticí a bhain leis an ábhar Gaeilge.
Rinne 48,349 dalta an páipéar Gaeilge (idir ardleibhéal, ghnáthleibhéal agus bhonnleibhéal) as 56,930 dalta a rinne an Teastas Sóisearach i mí an Mheithimh seo caite. D’éirigh le 80.6% as 23,931 dalta grád A,B nó C a fháil sa pháipéar ardleibhéil. Fuair 77.2% as 22,488 dalta grád A, B nó C sá pháipéar ar an ngnáthleibhéal agus d’éirigh le 76.3% as 1,930 dalta grád A, B nó C a fháil sa pháipéar ar an mbonnleibhéal.
Mar chuid den scrúdú Gaeilge sa Teastas Sóisearach is féidir leis na daltaí scrúdú béaltrialach a roghnú. Tháinig méadú ar líon na ndaltaí a roghnaigh an scrúdú béaltrialach ó 1,687 dalta sa bhliain 2010 go dtí 4,276 dalta sa bhliain 2011. Chomh maith leis sin, tháinig méadú ar líon na scoileanna a d’ofráil an scrúdú béaltrialach ó 54 scoil sa bhliain 2010 go dtí 94 scoil sa bhliain 2011.
Creidtear go bhfuil níos mó daltaí ag roghnú na béaltrialach mar chuid den scrúdú Gaeilge sa Teastas Sóisearach chun taithí a fháil don scrúdú san Ardteistiméireacht. Bronnfar 40% de mharcanna an ábhair Gaeilge ar an mbealtriail san Ardteist ón mbliain seo ar aghaidh.
Ag tagairt do staitisticí an Teastais Shóisearaigh deir Saffron Rosenstock ó Chomhar na Múinteoirí Gaeilge gur maith an rud é scrúdú cainte a bheith mar chroílár an Teastais Shóisearaigh ionas go mbeidh na daltaí ullmhaithe don bhéaltriail atá rompu i mbliain a sé.
Gaelport
Fostaí nua Aitheantas ag eagrú cruinnithe poblí ar son na Gaelscolaíochta
Meán Fómhair 21, 2011
Tá Caitríona Bairéad ina hOifigeach Forbartha nua ag Aitheantas, comhfheachtas ar son na Gaelscolaíochta, agus tá sraith de chruinnithe poiblí maidir le Gaelscoileanna áitiúla a bhunú eagraithe aici i gCo. Átha Cliath agus i gCo. Chill Dara don tseachtain seo chugainn.
Tháinig Comhluadar, Conradh na Gaeilge, Foras Pátrúnachta na Scoileanna Lán-Ghaeilge agus Glór na nGael le chéile faoi bhrat an chomhfheachtais Aitheantas anuraidh mar gheall ar an easpa fáis i líon na scoileanna lánGhaeilge a bhí á oscailt le blianta beaga anuas, agus beidh Caitríona Bairéad anois ag tabhairt faoi Ghaelscoileanna nua a bhunú i gceantair éagsúla timpeall na tíre ina ról nua leis an bhfeachtas. Beidh cruinnithe poiblí á reáchtáil ag Aitheantas chun coiste bunaithe ar son na Gaelscolaíochta sa cheantar áitiúil a chruthú ag Draíocht, Ionad Bhaile Bhlainséir, Dé Luain, 26 Meán Fómhair 2011; Óstán Maldron, Bealach Bhaile an Fhaoitigh, Tamhlacht, Dé Máirt, 27 Meán Fómhair 2011; agus Ionad Oideachais Chill Dara, Friary Road, Cill Dara, Dé Céadaoin, 28 Meán Fómhair 2011, le gach cruinniú ag rith ó 8.00 – 9.00in.
Dúirt Caitríona Bairéad, Oifigeach Forbartha nua an chomhfheachtais Aitheantas: “Tá an Ghaelscolaíocht ina gné ríthábhachtach d’athbheochan na Gaeilge lenár linn agus mar Oifigeach Forbartha le hAitheantas, táim ag súil leis an éileamh ar an nGaelscolaíocht i gceantair éagsúla fud fad na tíre a léiriú agus a láidriú sna míonna amach romhainn, ag tosú leis na cruinnithe i gCúige Laighean an tseachtain seo chugainn.” Níl easpa taithí ag Caitríona ar obair in earnáil na Gaeilge ó bhain sí céim amach sna hilmheáin in Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath sular thosaigh sí ag obair le Seachtain na Gaeilge i 2008, áit go raibh sí ag feidhmiú mar Oifigeach Riaracháin agus Tacaíochta ar feadh dhá bhliana. Fad agus a bhí sí ag obair leis an bhféile náisiúnta Ghaeilge, rinne sí iarchéim i mBainistíocht Imeachtaí Cultúrtha in Institiúid Ealaíona, Dearadh agus Teicneolaíochta i nDún Laoghaire agus tá sí ag tnúth le tabhairt faoin dúshlán úr atá os a comhair amach anois agus í ag obair le hAitheantas ar son na Gaelscolaíochta.
“Agus aitheantas oifigiúil faighte ag Gaelscoil na Mí ón Roinn Oideachais agus Scileanna níos luaithe i mbliana, táim cíocrach le tógáil ar an obair sin agus le cabhrú le tuismitheoirí gur mian leo oideachas lánGhaeilge a thabhairt dá bpáistí,” arsa an Bairéad Bleá Cliathach. “Chun ceart na dtuismitheoirí sin a chinntiú, tá Aitheantas ag éileamh ar an Roinn Oideachais agus Scileanna go n-úsáidfí soláthar an Ghaeloideachais mar chritéir agus áiteanna nua á roghnú acu do gach cineál scoile amach anseo, idir bhunscoileanna agus iarbhunscoileanna, chun freastal mar is cóir a dhéanamh ar an éileamh náisiúnta don oideachas lánGhaeilge.” Beidh Caitríona Bairéad anois ag obair as oifigí Fhoras Pátrúnachta na Scoileanna Lán-Ghaeilge (An Foras Pátrúnachta) i Maigh Nuad, agus tá sí féin agus an fhoireann ann ar fáil le labhairt le héinne gur mian leo tacaíocht nó cúnamh a thabhairt don bhfeachtas ar son na Gaelscolaíochta.
Caitríona Bairéad
Oifigeach Forbartha, Aitheantas
+353 (0)86 3965045 / caitriona@foras.ie
Caoimhín Ó hEaghra
Ard Rúnaí, An Foras Pátrúnachta
+353 (0)86 1738044 / Caoimhin.OhEaghra@mie.ie
DVD chun cabhrú le siollabas nua Gaeilge
Meán Fómhair 21, 2011
Tá athruithe móra tagtha i mbliana ar shiollabas Gaeige na hArdteistiméireachta.
Ó 2012 ar aghaidh, beidh 40 faoin gcéad de mharcanna ag brath ar an mbéaltriail leasaithe agus beidh na marcanna seo le gnóthú i dtréimhse ghairid ama, a mhairfidh 15 nóiméad. Chun cabhrú le múinteoirí agus le daltaí araon chun dul i ngleic leis na hathruithe seo, tá treoir phraiticiúil curtha ar fáil ó Chomhdháil Náisiúnta na Gaeilge agus ó Chomhar na Múinteoirí Gaeilge leis an DVD ‘Cuireadh Chun Cainte’.
Tugann sé eolas duit ar gach mír den bhéaltriail chomónta do dhaltaí atá ag tabhairt faoin ngnáthleibhéal nó faoin ardleibhéal. Tugann an clár seo léargas do mhúinteoirí agus do dhaltaí faoi cad le bheith ag súil leis sa scrúdú agus cén struchtúr a bheidh air. Cuirfear cóip in aisce chuig gach scoil sa tír, ar an tseachtain agus déanfar an DVD a sheoladh go hoifigiúil le linn Oireachtas na Samhna i gCill Airne.
Ta gach eolas ar fáil ag www.gaelport.com/cuireadhchuncainte.
Foinse
