Oiliúint do Bhoird i mí Dheireadh Fómhair 2014
Deireadh Fómhair 10, 2014
Cuirfidh Gaelscoileanna Teo. agus An Foras Pátrúnachta módúil oiliúna ar ‘Cosaint leanaí’ ar fáil do na boird bainistíochta i mí Dheireadh Fómhair 2014.
Tá an t-ádh orainn go mbeidh an saineolaí oideachais, Eileen Flynn, ar fáil mar oiliúnóir arís i mbliana.
Cuirfear oiliúint ar fáil ar an modúl ‘Cosaint Leanaí’:
san Ionad Oideachais i gCorcaigh ar an Déardaoin, 16 Deireadh Fómhair, idir 7.00i.n. agus 9.00i.n.
in óstán an Green Isle i mBaile Átha Cliath ar an gCéadaoin 22 Deireadh Fómhair, idir 7.00i.n. agus 9.00i.n.
Beidh fáilte roimh ionadaithe ó bhord bainistíochta na scoile freastal air. Iarraimid ar scoileanna an fhoirm chlárúcháin atá ar fáil anseo a chomhlíonadh agus a sheoladh ar ais chuig nora@gaelscoileanna.ie.
Má tá aistriúchán comhuaineach de dhíth ar éinne atá ag iarraidh freastal ar an oiliúint bheimis buíoch é sin a chur in iúl do Nóra – is ar bhonn éilimh amháin a chuirfear ar fáil é.
Má tá suim agat freastal ar an seisiún i gCorcaigh, cuir scéal chuig nora@gaelscoileanna.ie roimh an Luan 13 Deireadh Fómhair.
Má tá suim agat freastal ar an seisiún i mBaile Átha Cliath, cuir scéal chuignora@gaelscoileanna.ie roimh an Aoine 17 Deireadh Fómhair.
Eilíonn Earnáil na Gaelscolaíochta 4 leasú sa Bhille Oideachais
Deireadh Fómhair 7, 2014
Éilíonn muid go ndéanfar ann tagairt ar leith do na rudaí seo a leanas:
• Go mbeidh de dhualgas ar an Údarás Oideachais nua “…forbairt na Gaelscolaíochta a spreagadh agus a éascú” [Alt 89 d’Ordú 1998].
• Go mbeidh daoine ar Bhord an Údaráis Oideachais a fheictear don Roinn Oideachais a dhéanann ionadaíocht do leas Earnáil na Gaelscolaíochta;
• Go mbeidh de dhualgas ar gach comhlacht gaolmhar de chuid na Roinne Oideachais forbairt na Gaelscolaíochta a spreagadh agus a éascú.
• Go gcabhróidh an tÚdarás Oideachais le forbairt leanaí agus daoine óga ó thaobh teanga de.
Go mbeidh de dhualgas ar an Údarás Oideachais forbairt na Gaelscolaíochta a spreagadh agus a éascú
Ní éilítear leis an reachtaíocht atá ann faoi láthair ar Bhoird Oideachais agus Leabharlann cloí le hAlt 89 d’Ordú 1998. Más rud é go dtuigtear nach bhfuil dualgas an Údaráis Oideachais le forbairt na Gaelscolaíochta a spreagadh agus a éascú docht daingean sa Bhille, tá baol ann go gceapfaidh sé nach gá dó an an dualgas seo a chomhlíonadh. Tá tionchar díobhálach, bacúil imeartha ar fhorbairt na Gaelscolaíochta i réimsí ar nós an iompair, na pleanála teanga agus tacaíochta do ghobharnóirí, srl. mar gheall ar nach bhfuil de dhualgas ar na Boird Oideachais agus Leabharlann cloí leis an ordú thuasluaite. Tá tuairim dhlíthiúil a lorg CnaG ag teacht leis an dearcadh seo. Tá deis againn mar sin an cheist seo a réiteach sa Bhille Oideachais nua seo.
Go mbeidh daoine ar Bhord an Údaráis Oideachais a fheictear don Roinn Oideachais a dhéanann ionadaíocht do leas Earnáil na Gaelscolaíochta;
Tá sé dearbhaithe ag an Aire Oideachais le Coiste Oideachais Thionól Thuaisceart Éireann (30.09.14) nach mbeidh ball ag Earnáil na Gaelscolaíochta ar Bhord an Údaráis Oideachais. Séantar leis seo aon ionchur ar leibhéal boird an Údaráis Oideachais ar Earnáil na Gaelscolaíochta, ach tugtar deis d’aistreoirí, d’iontaobhaithe de chuid earnálacha eile, agus d’ionadaithe polaitiúla áit a ghlacadh ar an mBord. Caithfear an neamhchothroime seo a chur ina ceart ach ceadú d’Earnáil na Gaelscolaíochta ball a bheith aici ar an mBord. Chuirfeadh sé seo in iúl go soiléir go dtuigeann an Roinn Oideachais an dualgas reachtúil atá uirthi le forbairt Earnáil na Gaelscolaíochta a éascú agus a spreagadh, ar bhealaí nach gá di i gcás earnálacha eile, trí bhearta dearfacha a dhéanamh nó trí fháil réidh le bacainní a thagann salach ar an sprioc reachtúil seo.
Go mbeidh de dhualgas ar gach comhlacht gaolmhar de chuid na Roinne Oideachais “…forbairt na Gaelscolaíochta a spreagadh agus a éascú.”
Deirtear i gCuid 1, Alt 2 den Treoir i ndáil le Gealltanais Rialtas na Ríochta Aontaithe i leith na Gaeilge agus na hUltaise, an Chairt Eorpach do Theangacha Réigiúnacha nó Mionlaigh, (leagan 2) go bhfuil“an Chairt ina ceangal ar gach ceann de na stáit a dhaingneoidh í. Dá bhrí sin, tá impleachtaí aici do gach roinn agus do gach comhlacht gaolmhar (féach alt 36 le haghaidh an tsainmhínithe ar ‘chomhlacht gaolmhar’) i dTuaisceart Éireann, do gach roinn de chuid Whitehall a fheidhmíonn i dTuaisceart Éireann, agus do chomhairlí dúiche.” In ainneoin nach gá an Chairt féin a lua sa Bhille, is gá an dualgas reachtúil a lua atá ar an Roinn Oideachais agus ar chomhlachtaí neamhrannacha poiblí gaolmhara leis an Ghaelscolaíocht a spreagadh agus a éascú. Is léir go dtacaíonn an méid thuas leis an maíomh seo.
Go gcabhróidh an tÚdarás Oideachais le forbairt leanaí agus daoine óga ó thaobh teanga de.
De réir Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe um Chearta an Linbh, alt 30 go háirithe, na Cairte Eorpaí do Theangacha Réigiúnacha nó Mionlaigh (Cuid III, Alt 8), Chomhaontú Bhéal Feirste, agus Chomhaontú Chill Rìmhinn, is cóir don Údarás Oideachais páirt a ghlacadh i bhforbairt leanaí agus daoine óga ó thaobh teanga de. Tugann an cleachtas reatha i mBoird Oideachais agus Leabharlann le tuiscint nach ann d’aon treoir shoiléir ina leith seo agus bíonn cleachtais difriúla i bhfeidhm ó bhord go bord. Iarrann CnaG go ndéanfar sainmhíniú ar chearta teanga an linbh agus an duine óig sa Bhille de réir na reachtaíochta idirnáisiúnta thuasluaite.
An dóigh le cuidigh linn: How you can help
Bheadh sé ina chuidiú ag Comhairle na Gaelscolaíochta dá dtiocfadh leat cuidigh linn i cibé bealach a mheasann tú bheith oiriúnach.
Dóigheanna le tacú linn:
• Scríobh chuig an Aire Oideachais;
• Scríobh chuig do BTR áitiúil;
• Scríobh chuig Coiste Oideachais an Tionóil
• Tacú lenár bhfeachtas Twitter
Go raibh maith agat.
New website for adult Irish learners
Deireadh Fómhair 7, 2014
A new website for prospective students of Irish has been launched by Teastas Eorpach na Gaeilge, the only system of certification for adult learners of the language.
The website carries information and advice for students, teachers and employers on the TEG exam.
Students are tested on their listening, reading, writing and speaking ability of Irish, while it is possible to do an oral exam for a partial certificate.
Sample teaching material is available on the website for all levels from beginners to upper intermediate.
It can be used as a teaching resource by teachers who want to follow the syllabus or by learners who wish to prepare for the exams independently.
It includes reading, audio and video material, as well as vocabulary, grammar and speaking activities for each of the topics covered in the syllabuses, to help teachers and independent learners develop each of the major language skills assessed in the exams.
Employers can also find out the best way to recruit employees on the website.
Earlier, this week the Department of Public Expenditure said that six in every 100 clerical staff in its current recruitment competition will be competent in the Irish language.
The department said in a report that new arrangements for recruiting what it calls “Irish language functional bilinguals” are being piloted in the Clerical Officer (CO) competition that is currently under way.
The report was welcomed by Minister of State with responsibility of Gaeltacht Affairs Joe McHugh who said significant progress had been made by the Department of the Gaeltacht and other Government departments in implementing the State’s 20-year strategy for the Irish language.
In July, it was confirmed the Donegal North East TD had booked himself in for an Irish language course on becoming Minister of State.
At the time, Taoiseach Enda Kenny Kenny said it was an example of someone whose Irish “may be a bit rusty” and who was “getting back into action and getting it up to standard”.
Referring to his recent experience in “relearning the language”, Mr McHugh described TEG this week as “a path to fluency in Irish through a structured, flexible and graduated system”.
www.rte.ie
Seomraí ranga úra ag Gaelscoil Léim an Mhadaidh
Deireadh Fómhair 2, 2014
Beidh seomraí ranga úra ag Gaelscoil Léim an Mhadaidh arís i 2015. Thosaigh an scoil i 2010 le 6 daltaí agus tugadh seomraí ranga úra dóibh i 2013 nuair a d’aithin an roinn oideachais an dul chun cinn a bhí déanta ag an scoil. Anois tá 53 dalta sa scoil agus 21 sa Naíscoil. Mar gheall air seo beidh 2 sheomra ranga eile acu don scoilbhliain 2015. “Tá áit lárnach ag an scoil sa phobal anois, tá muid ag dul ó neart go neart agus tá mé féin cinnte go mbeidh níos mó seomraí tugtha dúinn amach anseo!” a dúirt príomhoide na scoile Charmaine Uí Dhaighre.
Deireadh seachtaine eachtraíochta
Deireadh Fómhair 1, 2014
Tá deireadh seachtaine eachtraíochta á eagrú ag Glór Na nGael do theaghlaigh Ghaeilge don Samhain. Beidh an t-imeacht ar siúl in Ionad Eachtraíochta Chip Iúir i gCill Mhantáin ar 31 Deireadh Fómhair agus 1 Samhain 2014.
Cosnóidh an t-imeacht (oíche amháin agus lá) €50 an duine ach beidh Glór na nGael ábalta lacáiste a thabhairt a laghdóidh an costas go €30. Beidh de rogha ag teaghlaigh fanacht don dara oíche ar a gcostas féin ar €35 eile leaba agus bricfeasta.
Tá tuilleadh eolais ar fáil ó Ghlór na nGael ag marcas@glornangael.ie nó ag 086 171 9755.
Design-a-card i nGaeilge
Meán Fómhair 30, 2014
Tá bealach úr-nua taitneamhach forbartha ag designacard.ie dod pháistí d’fhonn a gcuid cártaí féin a chruthú. Tig le scoileanna tairbhe a bhaint as an ngnó seo freisin trí tiomsú airgid a dhéanamh.
Lenar gcóras rianaithe uathúil, nua-theicneolaíocht priontáilte agus, dar ndóigh, le cúnamh na n-ealaíontóirí óga, cuirimid Cártaí Nollag saincheaptha ar fáil a bhfuil dearadh do phaistí féin orthu. (Agus, tig libh airgead sa bhreis a sholáthar don scoil!)
Tabhair cuairt ar www.designacard.ie le haghaidh tuilleadh eolas.
IMRAM 2014 – Clár na Féile
Meán Fómhair 30, 2014
Tá áthas ar an bhféile litríochta Gaeilge IMRAM clár 2014 a fhógairt ina bhfuil manglam measctha meisciúil – ceol, drámaíocht, filíocht agus prós, taispeántais, léachtaí, lainseálacha leabhar, díospóireachtaí, ceardlanna agus danphóstaeir i lár na cathrach.
Ag cur síos ar an gclár dó, arsa stiúrthóir IMRAM, LIAM CARSON:
‘Arís i mbliana, cruthaíonn IMRAM go bhfuil litríocht agus ealaíona na Gaeilge fuinniúil forásach agus ag cur thar maoil le saibhreas na samhlaíochta. Cúis áthais ar leith dúinn i mbliana Amhráin na Saoirse/ Redemption Songs a chur i láthair an phobail, amhráin mhóra le Bob Marley á rá ag Liam Ó Maonlaí agus Bréag agus aoi speisialta Natty Wailer (iarbhall de bhanna clúiteach Bhob); agus Port a’ tSaoil/ Jig of Life, amhráin mhóra Kate Bush á rá ag Caitríona O’Leary. Na hamhráin traschruthaithe i nGaeilge ghleoite ag an bhfile Gabriel Rosenstock. Beidh na liricí agus íomhánna comhoiriúnacha á dteilgean ar scáileán ag Margaret Lonergan.’
I measc na míreanna suntasacha eile tá The Wheelchair Monologues, seó aonair nua Aisling Ghéar, ina gcaitheann Gearóid Ó Cairealláin súil siar ar a shaol ó leag stróc é agus é ocht mbliana is dhá scór d’aois. Ná caill Tionscadal an Ríordánaigh, seó ilmheánach a cheiliúrann an Corcaíoch conspóideach, Seán Ó Ríordáin, file, colúnaí, dialannaí agus aoi speisialta, an t-amhránaí snagcheoil nótáilte Melanie O’Reilly.
Mar atá déanta aige ó thús, déanann IMRAM an litríocht a chomhtháthú le disciplíní eile agus i mbliana thug léachtóirí san Institiúid Teicneolaíochta, Clare Bell agus Brenda Dermody samplaí den fhilíocht chomhaimseartha dóibh siúd atá ag déanamh staidéir ar an dearadh agus ar an gclóghrafaíocht féachaint conas d’fhreagróidís dóibh. Roghnaíodh saothar le Doireann Ní Ghríofa, Marcus Mac Conghail, Gabriel Rosenstock, Séamus Barra Ó Súilleabháin agus Mícheál Ó hAodha le haghaidh an taispeántais. Tá triocha láthair i lár na cathrach faighte ag IMRAM chun saothar na mac léinn a phoibliú i gcaitheamh na féile. Coinnigh súil in airde!
CLAR IOMLÁN NA FÉILE: www.imram.ie
ROS: Aighneachtaí á Lorg maidir le Ráiteas Straitéise Nua 2015-2017
Meán Fómhair 25, 2014
De réir fhorálacha an Achta um Bainistíocht na Seirbhíse Poiblí 1997, tá an Roinn Oideachais agus Scileanna ag ullmhú Ráiteas Straitéise nua don tréimhse trí bliana ó 2015 go 2017. Beidh an eochairdhoiciméad beartais seo ag díriú ar thosaíochtaí Rialtais agus léagfaidh sé amach treo straitéiseach agus spriocanna ardleibhéil na Roinne don tréimshe sin.
Mar pháirt den phróiseas seo, táimid ag dul i gcomhairle le páirtithe leasmhara agus cliaint agus bhéimis buíoch as do mholtaí, ionchur agus tuairimí a fháil maidir le haon saincheisteanna straitéiseach ba cheart, i do thuairim, cur san áireamh inár Ráiteas Straitéise.
Tá an Roinn Oideachais agus Scileanna freagrach as oideachas agus oiliúnt in Éirinn agus is é a misean ná a chumasú d’fhoghlaimeoirí a n-acmhainneacht iomlán a chomhlíonadh agus rannchuidiú le forbairt gheilleagrach, shóisialta agus chultúrtha na hÉireann.
Sa dóigh is go gcomhlíonfar an misean seo, tá na cuspóirí seo a leanas ag an Roinn:
Córas oideachais scoile agus blianta luatha ar ardchaighdeán a sholáthar, le torthaí foghlama feabhsaithe.
Deiseanna a sholáthar do bhreisoiliúint agus d’athoiliúint a chomhlíonfaidh riachtanais daoine aonair agus riachtanais an mhargaidh shaothair.
Deiseanna foghlama, taighde agus nuála ar ardchaighdeán a sholáthar san earnáil ardoideachais.
Bonneagar cuí a phleanáil agus a sholáthar do thimpeallachtaí foghlama.
Chun tacú leis na cuspóirí ard-leibhéil seo, tá an Roinn páirteach i réimse leathan gníomhaíochtaí a chlúdaíonn na príomheilimintí a bhaineann le pleanáil pholasaithe, cinntiú cáilíochta, acmhainní a chur ar fáil, rialachán agus meastóireacht, mar aon le réimse leathan seirbhísí tacaíochta a sholáthar don earnáil oideachais.
Beidh ár Ráiteas Straitéise nua bunaithe ar an doiciméad Earnáil Oideachais agus Oiliúna na hÉireann-Forbhreathnú ar an soláthar seirbhíse agus leasú, ar fáil le híoslódáil anseo, agus díreoidh sé ar na ceithre príomhthéamaí An Fhoghlaim don Saol, Feabhas a chur ar an gCaighdeán agus ar an bhFreagracht, Ag tacú leis an gCuimsiú agus leis an Éagsúlacht agus Na Córais Chearta agus an tInfreastruchtúr Ceart a chur le chéile. Bhéimís buíoch as do thuairimí a fháil maidir leis an gcur chuige seo.
Tá níos mó eolais maidir lenár ngníomhaíochtaí gnó le fáil ar Bainistíocht & Eagar. Is féidir ár Ráiteas Stráitéise reatha 2011-2014 a íoslódáil anseo .Má tá fonn ort ionchur nó moltaí a chur faoinár mbráid, seol d’aighneacht trí ríomhphost, le do thoil, roimh an Aoine 10ú Deireadh Fómhair, chuig: Ríomhphost: corporate_governance@education.gov.ie
Ceardlann – Á heagrú i gcomhar le IMRAM agus Áras na Scríbhneoirí
Meán Fómhair 25, 2014
Dáta: Dé Sathairn, 18 Deireadh Fómhair 2014
Ionad: Áras na Scríbhneoirí, Cearnóg Pharnell, Baile Átha Cliath
Stiúrthóirí na Ceardlainne: Micheál Ó Conghaile agus Mícheál Ó Ruairc
Beidh an cheardlann seo dírithe den chuid is mó ar scríbhneoirí óga/nua nach bhfuil aon leabhar foilsithe fós acu ach a léiríonn cumas scríbhneoireachta sa ghearrscéal. Tabharfar áit ar an gceardlann freisin, áfach, do dhornán scríbhneoirí aitheanta, rud a rachaidh chun leasa na scríbhneoirí óga agus na scríbhneoirí aitheanta araon. Tugtar cuireadh do ghearrscéalaithe ar mhaith leo a bheith páirteach sa cheardlann gearrscéal dá gcuid a sheoladh chuig Stiúrthóir Chló Iar-Chonnacht, Micheál Ó Conghaile, ag an seoladh thíos ROIMH an 4 Deireadh Fómhair 2014.
Roghnófar na gearrscéalta is feiliúnaí agus déanfar iad a phlé agus a mheas ag an gceardlann. Seolfar saothar gach scríbhneora chuig gach iarrthóir a bheidh ag freastal ar an gceardlann roimh ré ionas go mbeidh deis acu iad a léamh. Tríd an modh oibre seo beidh na hiarrthóirí ar fad in ann páirt ghníomhach a ghlacadh sa cheardlann, agus foghlaim ó laigí agus ó bhuanna shaothar a chéile. Beidh áit d’ochtar ar a mhéid ar an gceardlann. Níl aon táille i gceist don cheardlann seo ach beidh iarrthóirí freagrach as a gcuid costas taistil féin, agus lóistín sa chás go mbeadh a leithéid i gceist.
Tuilleadh eolais:
Micheál Ó Conghaile nó Julianne Ní Chonchobhair
Cló Iar-Chonnacht
Indreabhán
Conamara
Co. na Gaillimhe
Guthán: (091) 593307 Facs: (091) 593362 Ríomhphost: moccic@eircom.net
Tá an cheardlann seo á heagrú le tacaíocht ón gComhairle Ealaíon
Meabhrúchán: Dianchúrsa Ullmhúcháin i gCruinneas na Gaeilge ag tosú Dé Sathairn, 27 Meán Fómhair
Meán Fómhair 25, 2014
Meabhrúchán is ea é seo le cur i gcuimhne duit go gcuirfear tús leis an gcéad Dianchúrsa Ullmhúcháin i gCruinneas na Gaeilge eile Dé Sathairn na seachtaine seo, 27 Meán Fómhair 2014.
Tá an cúrsa páirtaimseartha seo dírithe orthu siúd ar mian leo iarratas a chur isteach ar chúrsa iarchéime Gaeilge – an Dioplóma Iarchéime san Aistriúchán, cuir i gcás – ach a mheasann nach bhfuil an caighdeán cuí bainte amach acu. Tá sé oiriúnach chomh maith do dhaoine a bhíonn ag obair trí mheán na Gaeilge ar bhonn laethúil – iriseoirí, státseirbhísigh, múinteoirí agus aistritheoirí, mar shampla – ar mian leo barr feabhais a chur ar a gcuid scileanna scríofa Gaeilge.
Díreofar sa dianchúrsa ar chruinneas gramadaí, ar chúrsaí stíle agus ar an aistriúchán. Cuirfear béim chomh maith ar na háiseanna teicneolaíochta atá ar fáil sa Ghaeilge, cinn ar líne ina measc.
Is bealach iontach é an dianchúrsa le hullmhúchán a dhéanamh do scrúdú iontrála an Dioplóma Iarchéime san Aistriúchán, agus glacfar le scrúdú ceannchúrsa an dianchúrsa mar scrúdú iontrála don dioplóma iarchéime sin.
Téigh go dtí www.gaelchultur.com leis an gcúrsa a chur in áirithe.