Siansa Gael Linn 2014
Deireadh Fómhair 24, 2013
Tá an dáta deiridh iontrála don chomórtas Siansa Gael Linn 2014, comórtas do ghrúpaí óga traidisiúnta, nach mór buailte linn agus tá go dtí Dé hAoine 8 Samhain ag grúpaí clárú don chomórtas.
Tá an comórtas seo á eagrú ag Gael Linn le tacaíocht ó Raidió na Gaeltachta, an Irish Music Magazine agus Foras na Gaeilge. Tá dul chun cinn mór déanta ag an gcomórtas seo agus é aitheanta anois mar cheann de phríomhchomórtais ceoil/amhránaíochta na tíre. Beidh an craobhchomórtas ar siúl sa Cheoláras Náisiúnta, Baile Átha Cliath ar an Domhnach, 6 Aibreán 2014, áit a mbeidh ocht ngrúpa san iomaíocht do dhuaischiste €4,500.
Ní mór do na hiomaitheoirí ar fad a bheidh idir 12 – 19 bliana d’aois agus caithfidh go mbeidh idir cúigear agus ochtar ball i ngach grúpa. As na hiarrthóirí ar fad roghnófar 30 grúpa le bheith páirteach i sraith ceardlanna, ceardlanna a bheidh faoi stiúir ag na ceoltóirí iomráiteacha, Ciarán Ó Maonaigh agus Mary Bergin. Is iad Ciarán agus Mary, in éindí leis an gceoltóir Niamh Ní Charra a bheidh mar mholtóirí ar an gcomórtas freisin.
Is féidir gach eolas faoi Shiansa Gael Linn a fháil ar www.gael-linn.ie agus freisin is féidir féachaint ar na grúpaí a bhí páirteach i gcraobhchomórtas 2013.
www.advertiser.ie
Foilsithe ar Gaelport.com 24 Deireadh Fómhair 2013
Galway Advertiser – Peadar Mac Fhlannchadha
Pobal Mhúscraí á bhrú le maoiniú neamh-chaite Euro 15,000 a úsáid
Deireadh Fómhair 23, 2013
TÁ MUINTIR Ghaeltacht Mhúscraí á mbrú chun leas a bhaint as maoiniú forbartha neamh-chaite de chuid Euro 15,000 nach mór a úsáid roimh dheireadh na bliana.
Tá an t-airgead seo saincheaptha don cheantar faoin gClár Forbartha Pobail agus Áitiúil (LCDP) agus tá sé á dháileadh ag Comhpháirtíocht Forbartha Iarthar Chorcaí (WCDP). Thug an chomhpháirtíocht faoi riaradh na scéime seo agus scéimeanna maoinithe eile i nGaeltacht Mhúscraí tar éis cliseadh Meitheal Forbartha na Gaeltachta agus, go dtí an samhradh seo, bhí oibrí forbartha do cheantar Mhúscraí fostaithe acu a bhí lonnaithe san Ionad Áise i Réidh na nDoirí.
Tar éis dó siúd fágaint chun tabhairt faoi phost eile, níor ceapadh oibrí forbartha ionaid don cheantar, rud a bhí mar chúis le héiginnteacht maidir le riaradh na gcistí do cheantar Mhúscraí, atá a mbainistiú anois ó oifigí WCDP i mBeanntraí agus i gCloch na Coillte. Chuir Kathryn Kingston, oifigeach forbartha i mBeanntraí, iallach ar mhuintir Mhúscraí dul i mbun teagmhála leis an eagraíocht le hiarratais ar chúrsaí agus tionscadail forbartha pobail a luaithe agus is féidir. Tá seacht gcúrsa á bhfógairt aici le reáchtáil san Ionad Áise cheana féin, iad ar fada atá saor in aisce do mhuintir na gaeltachta. Murach seo bheadh sé costasach go maith freastal ar na cúrsaí seo, le costas Euro 3,500 in aghaidh an duine do chúrsa amháin atá á eagrú – maidir le sábh slabhrach a fheidhmiú – dá mba rud é go raibh sé á eagrú go príobháideach.
Tá níos lú ná leath den bhuiséad Euro 15,000 atá fágtha don cheantar leithdháilte agus tá WCDP ag breithniú ar ghníomhaíochtaí do sheanóirí, daoine óga agus earnálacha uile an tsochaí, agus iad i mbun teagmhála le grúpaí pobail maidir le go leor tionscadal nua. “Is féidir le duine ar bith iarratas a dhéanamh, idir grúpaí óige agus daoine scothaosta, agus d’fhéadfaí aon rud in aon chor a chlúdach,” a mhínigh Kathryn Kingston. “D’fhéadfadh gur cúrsaí a bheadh iontu chun cáilíocht na beatha a fheabhsú nó d’fhéadfadh go mbeadh baint acu le cúrsaí fostaíochta; chomh fada agus go bhfuilid féideartha agus praiticiúil le reáchtáil sna hionaid atá ar fáil.” Níl an babhta maoinithe is déanaí ar fáil ach go dtí deireadh na bliana seo agus chuir Kathryn iallach ar dhaoine úsáid a bhaint as sula gcaillfí é toisc nach féidir an buiséad a thabhairt anonn chuig an mbliain seo chugainn.
Mar sin féin, thug sí le tuiscint go mbeadh Gaeltacht Mhúscraí ar tí babhta nua maoiniú LCDP a fháil ó mhí Eanáir, go dtí mí an Mheithimh 2014. Ag an bpointe sin, faoi mholtaí athchóirithe an rialtais áitiúil, táthar ag ceapadh go nglacfaidh coistí soch-eacnamaíocha atá faoi riarachán na n-údarás áitiúil freagracht as bainistiú agus scaipeadh an chláir maoinithe seo agus a thuilleadh eile nach é atá á riar i láthair na huaire ag cuideachtaí forbartha áitiúla cosúil le WCDP, ag fágaint todhchaí na ngrúpa ús go mór in amhras.
www.eveningecho.ie
Foilsithe ar Gaelport.com 23 Deireadh Fómhair 2013
Evening Echo – Pet OConnell
Múscraí á thréigean in áit Oireachtas na Samhna
Deireadh Fómhair 23, 2013
BEIDH na sluaite móra ó Ghaeltacht Mhúscraí i láthair ag Oireachtas na Samhna, nuair a filleann príomhfhéile bhliantúil na nGael ar Chill Airne an tseachtain seo chugainn.
Osclaíonn an tOireachtas ar an Máirt, 29ú Deireadh Fómhair, le formhór na n-imeachtaí ag tarlú in Óstán an Gleneagle/an INEC i rith na seachtaine. Beidh beirt bhan ó Mhúscraí – Eibhlís Uí Thuama agus Nell Ní Chróinín, iad beirt ó Bhéal Átha’n Ghaorthaidh – ag glacadh páirte i mbliana i bpríomhchomórtas an Oireachtais, Corn Uí Riada. Sna comórtais amhránaíochta eile beidh Seosaimhín Ní Chróinín ó Bhaile Mhic Íre agus Síle Uí Luasa ó Screathan, Cúil Aodha, san iomaíocht do Chorn Mháire Nic Dhonnchadha, fad a bheidh Cathal Ó Riada agus Seán Ó Luasa, an bheirt acu ó Chúil Aodha, ag tabhairt faoi Chorn Cuimhneacháin Amhránaithe Sean-Nóis Chonamara.
Beidh triúr bhan ó Chúil Aodha – Ruth Ní Riada, Aoife Ní Mheachair agus Muireann Ní Luasa – i measc na n-iomaitheoirí do Chorn Cuimhneacháin Sheáin Óig Uí Thuama, fad a bheidh Máire Ní Chéileachair san iomaíocht do Chorn Phádraig Mhic an Rí. Beidh Liam Ó Cróinín ó Bhéal Átha’n Ghaorthaidh, Seosamh Ó Críodáin, Fiontán Ó Meachair agus Eoiní Maidhcí Ó Súilleabháin ó Chúil Aodha san iomaíocht do Chorn Cuimhneacháin Chiaráin Uí Chonceanainn. I measc na n-iomaitheoirí sna comórtais sceitse, lúibíní, amhrán saothair agus amhráin nuachumtha beidh Máire de Búrca, Seosamh Ó Críodáin, Seán Ó Muimhneacháin agus Aisteoirí Chill na Martra.
Ach tá an rannpháirtíocht is mó ar thaobh na ndaoine óga, le 12 iontráil ó cheantar Mhúscraí i gcomórtais amhránaíochta ar an sean-nós; seachtar déag ag glacadh páirte i lúibíní agus líon ollmhór 67 ógánach ag glacadh páirte sna hagallaimh beirte, mar thoradh a bheag nó a mhór ar an teagasc agus spreagadh á dtabhairt do pháistí sna scoileanna áitiúla trí scéimeanna Aisling Gheal agus Béal Beo.
www.eveningecho.ie
Foilsithe ar Gaelport.com 23 Deireadh Fómhair 2013
Evening Echo – Pet OConnell
Feall, fírinne agus figiúirí
Deireadh Fómhair 23, 2013
Bhain an ghnáthchleasaíocht chuntasóireachta le fógairt na gciorruithe ar chaiteachas na Gaeilge agus na Gaeltachta i mBuiséad 2014.
Ciorrú cúig faoin gcéad a deineadh ar bhuiséad na Roinne Gaeltachta, ach aimsíodh leathmhilliún euro ar chúl an toilg chun tús a chur leis an gcóras nua pleanála teanga sa Ghaeltacht. Dúirt Aire Stáit na Gaeltachta, Dinny McGinley, gurbh í seo an chéad uair riamh gur cuireadh oiread agus pingin i leataobh do chur i gcrích na Straitéise 20 Bliain don Ghaeilge. Ní hamhlaidh go raibh McGinley ag súil go lasaimis tinte cnámh in ómós dó, ach ba léir gur taibhsíodh don Aire Stáit as seachmall éigin gur chóir dúinn a bheith buíoch as an leathmhilliún. De réir ár bhfigiúirí féin, agus más fíor don taighde teangeolaíocha a spreag an straitéis 20 bliain, níl sa leathmhilliún céanna ach ¤98 do gach lá dá bhfuil fágtha ag an nGaeilge mar theanga phobail sa Ghaeltacht.
(Nach iontach ar féidir a dhéanamh le figiúirí ach beagáinín samhlaíochta a bheith ag duine?) Pé scéal é, má leanann cúrsaí ar aghaidh mar seo, is ar éigean go mbeidh aon ní fágtha chun díol as an dtórramh. Ach an té a bhí ag cáiseamh na gciorruithe ar chaiteachas na Gaeilge an tseachtain seo caite, cuireadh sé a ghuí gur sa bhuiséad a bhí an chuid is measa den scéal. Mar d’fhógair an tAire Caiteachais Phoiblí agus Athchóirithe Brendan Howlin ina óráid ar lá an bhuiséid go raibh athbhreithniú eile le déanamh ar an gcaiteachas poiblí agus de ghnáth ní spáráltar an Ghaeilge nó an Ghaeltacht sna hathbhreithnithe seo. B’amhlaidh an scéal nuair a d’fhógair an Bord Snip Nua a moltaí siúd sa bhliain 2009. Go deimhin, bhí an Bord Snip Nua ag iarraidh go ndúnfaí Roinn na Gaeltachta féin agus go bhfágfaí cúram na Gaeilge agus na Gaeltachta faoin Roinn Oideachais. Níor glacadh leis an moladh scanrúil sin, ach más fíor do thuairiscí áirithe faoi na cainteanna maidir le bunú an chomhrialtais in Earrach na bliana 2011, bhí sé déanach go maith sa lá nuair a thug Roinn na Gaeltachta na cosa léi.
Tháinig Roinn na Gaeltachta slán sa deireadh ach fágann na ciorruithe atá déanta uirthi ag an Rialtas seo agus an ceann a chuaigh rompu go bhfuil sí níos laige ná mar a bhí riamh. Dúirt McGinley an tseachtain seo caite go raibh beagnach ¤40 milliún le caitheamh ag a Roinn ar ghnóthaí Gaeilge, Gaeltachta agus Oileán i 2014, ach is í fírinne an scéil í ná nach mbeidh fágtha ag an Roinn féin ach pinginí suaracha faoin am go mbeidh a buiséad dáilithe. Dá molfaí arís in athbhreithniú nua go gcuirfí deireadh le Roinn na Gaeltachta, bheadh sé níos deacra ná riamh cás a dhéanamh ar son í a choiméad. Mhol an Bord Snip Nua chomh maith go n-aistreofaí feidhmeanna fiontraíochta Údarás na Gaeltachta go Enterprise Ireland. Ní bheidh ach dríodar airgid ag an údarás i 2014. Dúirt príomhfheidhmeannach an údaráis Steve Ó Cúláin an tseachtain seo caite gur ar éigean go mbeadh dóthain de bhuiséad ag an eagraíocht an bhliain seo chugainn chun na postanna atá cruthaithe sa Ghaeltacht acu a choiméad gan trácht ar fhostaíocht nua a chruthú.
Ghéill Liam Ó Cuinneagáin, iar-chathaoirleach bhord an údaráis, ar Nuacht TG4 Dé Céadaoin seo caite go raibh seans ann gur ag díriú ar chúrsaí teanga agus cultúrtha amháin a bheadh an eagraíocht amach anseo. Má tharlaíonn sé sin beidh an rud a bhí uathu le fada faighte ag mandairíní na Roinne Airgidis, agus más é an plean a bhí acu an t-údarás a dhéanamh chomh bocht sin mar eagraíocht fiontraíochta go mba chuma ann nós as dó sa deireadh, chaithfeá a rá go bhfuil ag éirí go geal leis an bplean céanna. Ba rídheacair faoin dtráth seo cás a dhéanamh i gcoinne aistriú feidhmeanna fiontraíochta Údarás na Gaeltachta chuig Enterprise Ireland dá molfaí a leithéid arís san athbhreithniú nua. Shamhlófá go gcaithfeadh an t-athbhreithniú nua súil ghéar chomh maith ar eagraíochtaí ar nós TG4 agus RnaG go háirithe i bhfianaise a raibh le rá faoin dá stáisiún le déanaí sa tuarascáil ar an gcraoltóireacht phoiblí a rinne an comhlacht cuntasóireachta Crowe Horwath don BAI. Mar thoradh ar an obair sin, tá RnaG á scrúdú faoi láthair ag an áisíneacht stáit NewEra agus tá TG4 ag ullmhú plean cúig bliana nua bunaithe ar bhonn airgeadais níos “réadúla”.
Thug saineolaithe stuama blianta fada ag éileamh go rachfaí i muinín na pleanála teanga mar leigheas ar chruachás na Gaeilge. Ach is cosúla anois an phleanáil teanga le leithscéal ná leigheas. Leithscéal áisiúil atá ann ag polaiteoirí atá ag iarraidh éalú ó cheisteanna faoi chiorruithe nó faoi chúlú an Stáit óna dhualgas i leith na Gaeilge. Ba chóir dúinn a bheith buíoch is cosúil go bhfuil straitéis 20 bliain againn, go bhfuil Aire Stáit ón nGaeltacht agus Taoiseach le Gaeilge againn, go bhfuil córas pleanála teanga sa Ghaeltacht agus leathmhilliún euro ar fáil do phobal na Gaeltachta chun go gcuirfidís féin an córas i bhfeidhm.
Ba chóir a bheith buíoch, is cosúil, gur ann dúinn in aon chor.
www.irishtimes.com
Foilsithe ar Gaelport.com 23 Deireadh Fómhair 2013
The Irish Times – Seán Tadhg Ó Gairbhí
Gearradh siar ar airgead do chúrsaí Gaeilge
Deireadh Fómhair 23, 2013
Cháin Conradh na Gaeilge buiséad an Rialtais, á rá nach raibh an Rialtas “ag troid ar son mhaoiniú na Gaeilge agus Gaeltachta a chosaint agus a fhorbairt”.
Dúirt Julian de Spáinn ón chonradh go raibh “an Rialtas ag maíomh as ciste de €500,000 a chur ar leataobh leis an Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge a chur i bhfeidhm ach ar an lámh eile, tá an Rialtas chun nach mór EUR3 milliún a bhaint ó scéimeanna agus eagraíochtaí Gaeilge agus Gaeltachta, Foras na Gaeilge, Údarás na Gaeltachta agus Oifig an Choimisinéara Teanga. “Conas gur féidir linn tiomantas an Rialtais i leith na Straitéise 20 Bliain don Ghaeilge 2010-30 a chreidiúint nuair atá an Rialtas céanna ag lagú chumas feidhmiúcháin na n-eagras Stáit agus pobail, a bheidh riachtanach leis an straitéis a bhaint amach?”
Cháin sé an “laghdú suntasach” a rinneadh “ar bhuiséad caipitil Údarás na Gaeltachta agus dochar déanta, mar sin, dá chumas poist a chruthú sa Ghaeltacht. “Le comhthéacs a chur leis an laghdú seo, beidh €10 milliún breise ag an IDA in 2014. Ní léir go bhfuil an bhuairt chéanna ar an Rialtas le fostaíocht a chruthú sa Ghaeltacht”. Thug Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge le fios i ráiteas go raibh an Rialtas ag cur €0.5 milliún ar fáil do chur i bhfeidhm Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge agus ag baint cúig faoin gcéad den bhuiséad do sheirbhísí Gaeilge agus Gaeltachta: “Ní bhainfear torthaí na straitéise amach gan infheistíocht chuí sa phróiseas pleanála teanga, agus is deacair a shamhlú gur féidir forbairtí sa réimse seo a bhaint amach nuair atá buiséad na Roinne atá freagrach as á ghearradh bliain ar bhliain.”
Dúirt an Seanadóir Trevor Ó Clochartaigh (SF) go raibh “buille eile buailte” ag an Rialtas ar phobal na Gaeilge agus na Gaeltachta. Bhí gearradh siar déanta ar chistí Údarás na Gaeltachta in áit breis airgid a chur ar fáil le fostaíocht a chruthú: “Le roinnt blianta anuas tá an maoiniú atá ag an údarás le fostaíocht a chruthú gearrtha ó EUR26 milliún go dtí EUR5.8 milliún i mbliana. “De réir tuairisc Indecon tamall siar theastaigh ar a laghad EUR12 milliún in aghaidh na bliana leis na jabanna atá ann a chaomhnú, gan trácht ar jabanna nua a chruthú.” Cháin sé fosta an gearradh siar EUR1.3 milliún a rinneadh ar na heagrais Ghaeilge. Thug Foras na Gaeilge le fios gur aithin siad “go raibh cinntí deacair le déanamh ag an Rialtas agus deimhníonn muid go mbainfear an leas is fearr as na hacmhainní teoranta atá againn”. Samhail úrnua Ní fada go mbeidh deireadh leis an chéad chéim eile sa phróiseas fada achrannach le hatheagar a chur ar na heagraíochtaí Gaeilge.
D’fhógair Foras na Gaeilge an tseachtain seo caite go raibh siad ar lorg léirithe suime ó ghrúpaí a bhí ag iarraidh feidhmiú mar “cheanneagraíochtaí”. Beidh na ceanneagraíochtaí freagrach as sé réimse ar leith: Gaeloideas/tumoideachas agus réamhscolaíocht lán-Ghaeilge; oideachas in earnáil an Bhéarla agus d’aosaigh; forbairt phobail agus eacnamaíochta; deiseanna a thacaíonn le húsáid na Gaeilge agus le bunú gréasán; ardú feasachta, cosaint teanga agus iomadaíocht agus forbairt deiseanna úsáidte Gaeilge agus gréasán do dhaoine óga.
Tá go dtí Dé Céadaoin 30ú Deireadh Fómhair ag eagrais léiriú suime a chur faoi bhráid an fhorais.
www.irishtimes.com
Foilsithe ar Gaelport.com 23 Deireadh Fómhair 2013
The Irish Times
Irish groups urged to apply to new funding bodies
Deireadh Fómhair 21, 2013
Foyle Sinn Féin MLA Raymond McCartney has encouraged Irish language groups in Derry to apply to be part of new all-Ireland funding structures.
“I have great confidence in the northern-based Irish language groups who have been to the forefront of the revival in Gaeilge. Some of the groups expressed concerns about their future under the new arrangements. We have received assurances that there are no predetermined outcomes to the make up of the all-Ireland structures,” he said.
www.derryjournal.com
Foilsithe ar Gaelport.com 21 Deireadh Fómhair 2013
You can’t force Irish language down the throats of those who don’t want to learn
Deireadh Fómhair 18, 2013
Memo to Caitriona Ruane: Bíonn chuile dhuine lách go dtéann bó ina gharraí.
That drifts back to me half-remembered from second form Irish class and is recovered through the magic of Google. It translates as, “Everyone is sociable until a cow invades his garden.”
This might apply to the uninvited use of the Irish language. Interest is best promoted without ramming Irish down unionist throats.
Writing Irish language answers – even with a translation provided – to English speakers smacks of driving your cows into their garden.
Perhaps Ms Ruane (right) could be allowed to reply as she wishes, but, to use an English proverb, she might catch more flies with honey.
I learnt Irish as a schoolboy in Co Louth and resented it because of the air of compulsion that underpinned it.
You had to study Irish until you left school for any public sector job and you wouldn’t get your school Leaving Certificate without passing in Irish.
I later transferred to a Northern Ireland state school, where it wasn’t offered and I have always regretted not working a little harder at Irish when I had the chance at it.
I know enough to make a stab at what place-names mean, but I’d like to understand more – traces and echoes of the Irish language are all around us.
My daughter, who learnt Irish at school, is now at university in Galway, where she hears Irish spoken, often as just a “cúpla focal” – cod Irish for a couple of words – but sometimes conversations. She is considering learning the rudiments out of curiosity and to know the origins of words.
It is probably better to let people come to the language through free choice, rather than try to force the issue.
Promoting cultural projects, or voluntary classes, as Caral Ni Chuilin and the Ultach Trust have done, is more effective than replying to English speakers in Irish.
Voluntary classes have attracted people in loyalist areas, like the Shankill and east Belfast, where Ms Ruane’s tactics might get their backs up.
In spite of a history of compulsory Irish in the Republic, the number of Irish speakers has fallen steadily since the foundation of the state. There are now no native speakers alive who aren’t also fluent in English.
The decline can best be addressed by encouraging people who show an interest – not foisting it on those who don’t.
www.belfasttelegraph.co.uk
Cuireadh chun cainte le Gaeilge 24
Deireadh Fómhair 17, 2013
Tá Bliain na Gaeilge ag cur fáilte roimh dhaltaí scoile ar fud na tíre tabhairt faoi dhúshlán mór Gaeilge Dé Céadaoin, 13 Samhain agus an Ghaeilge amháin a labhairt ar feadh 24 uair an chloig.
Gaeilge 24 a thugtar ar an dúshlán seo, a bheidh mar cheann de phríomhimeachtaí deireanacha na féile bliana. Arsa Brenda Ní Ghairbhí, Bainisteoir Sheachtain na Gaeilge “Is é aidhm an dúshláin Gaeilge 24 ná daoine óga a spreagadh chun labhairt as Gaeilge amháin do 24 uair a’ chloig; sa bhaile, ar scoil, le siopaí agus gnólachtaí, timpeall an bhaile, le cairde, sa chlub spóirt nó óige agus eile. Cuideoidh sé le heispéireas dearfach a thabhairt dóibh maidir le húsáid na Gaeilge ina saol.”
Tá an dúshlán seo oiriúnach do mhúinteoirí agus ceannairí óige atá ag iarraidh a gcuid daltaí a spreagadh ó thaobh na Gaeilge de. Gheobhaidh gach dalta pacáiste tacaíochta ina mbeidh t-léine, bileoga Fiche Frása agus smaointe don lá. Is dúshlán bailithe airgid é Gaeilge 24 agus beidh rogha acu urraíocht a bhailiú le cárta urraíochta nó síntiús airgid a thabhairt chun páirt a ghlacadh ann. Tabharfar gach brabús do Chiste na Teanga, chun tacú le cur chun cinn na Gaeilge ar fud na hÉireann.
Arsa Ní Ghairbhí: “D’eagraíomar Ceiliúradh Cainte i mí Aibreáin chun imeacht mór Gaeilge a chur chun cinn i measc scoileanna lasmuigh de Sheachtain na Gaeilge. Ghlac 20 scoil páirt sa dúshlán agus rinneadh brabús €6,000 ag an am sin agus tá súil againn cur leis sin trí bhreis scoileanna a mhealladh le páirt a ghlacadh ann agus tríd an tréimhse ama a leathnú ó 12 uair go 24 uair a’ chloig.” Dóibh siúd a bhfuil suim acu páirt a ghlacadh sa dúshlán, is féidir teagmháil a dhéanamh le hoifig Sheachtain na Gaeilge, ag 01 4757401 nó eolas@snag.ie. Tá go dtí Dé hAoine, 25 Deireadh Fómhair, ag scoileanna clárú don dúshlán.
www.advertiser.ie
Dictionary with pictures to help revive Irish
Deireadh Fómhair 16, 2013
ONE of Britain’s oldest educational institutions has published a book aimed at supporting the Irish language revival among children.
The Oxford University Press (OUP) has announced the publication of an Irish-to-English visual dictionary, aimed at youngsters aged eight years and upward. The book has been targeted at the burgeoning Irish community in Britain as well as the Irish market. The publisher, which is a department of the centuries-old University of Oxford, said its supports the Irish language revival. “Since 2000 there has been a growing resurgence of interest in maintaining and reviving Irish Gaelic with a growing desire to teach the next generation the language of their forebears,” the university said. Each section of the book, features a brief introduction followed by colourful and contemporary illustrations and it includes around 1,500 vocabulary items in both Irish and English. Vineeta Gupta, children’s dictionary publisher with the OUP, said that Irish has been undergoing a revival.
PROUD
“People are quite rightly proud of their heritage and want to keep it alive and pass it on for future generations – and part of our OUP mission is about helping to support language learners wherever they are.”
www.herald.ie
Scéalaíocht, Sean-nós agus Puipéid do Pháistí
Deireadh Fómhair 15, 2013
D’fhreastail na céadta páistí ar na himeachtaí do bhunscoileanna a eagraíodh mar chuid d’Féile an Fhómhair i gCeatharlach le deanaí.
Thug an scéalaí proifisiúnta Aideen Mc Bride ceardlanna scéalaíochta do ranganna a cheathair agus a chuig agus bhí an-éileamh ar áiteanna. Blas den rince sean-nós a bhí ar chlár na féile do rang a sé agus bhí an rinceoir aitheanta Irene Cunningham as Caiseal, Conamara ar fáil chun na bunchéimeanna a mhúineadh. Ghlac ceithre chéad dalta leis an gcuireadh agus an dúshlán chun triail a bhaint as an stíl áirithe rince seo agus d’éirigh go han-mhaith leo.
An sean scéal Hansel agus Gretel a bhí faoi chaibidil ag páistí na Gaelscoile nuair a chuireadar an seó puipéid i láthair i halla na scoile. Bhain na céadta as ranganna a dó, a trí agus a cheathair I scoileanna áitiúla taitneamh as an léiriú le scáth puipéid. Ar chlár na féile do bhunscoileanna chomh maith bhí comórtas ealaíne an fhómhair, spraoicheist na féile agus lá náisiúnta na gcrann. Clár lán agus freastal iontach ar na himeachtaí uile. Gabhann Glór Cheatharlach buíochas ó chroí leis na daltaí agus a múinteoirí as gach tacaíocht agus comhoibriú i rith na féile.
www.carlow-nationalist.ie