Deireadh i ndán do 14 eagraíocht
Samhain 20, 2013
Tá Foras na Gaeilge ag cur deireadh le 14 eagraíocht Ghaeilge – agus ag cur sé ‘cheann-eagraíocht’ ar bun
Tá an próiseas faoi lánseol agus tá a fhios ag na heagraíochtaí éagsúla cheana cé acu ar bhain siad an gearrliosta amach nó nár bhain.
Níor léirigh an Foras cé hiad na heagraíochtaí sin “de ghrá na rúndachta agus iontaofacht an phróisis” ach tuigtear gur léirigh 15 eagraíocht spéis sa phróiseas go dtí seo.
Beidh ar na heagraíochtaí eile aighneacht a ullmhú anois agus beidh ar cheannasaí agus ar chathaoirleach na heagraíochta tabhairt faoi agallamh.
Ach tá trí cinn acu slán nach mór ag an phointe seo – Oireachtas na Gaeilge, Coláiste na bhFiann agus Glór na nGael.
Ceaptar go mbeidh trí cinn eile de 19 – Raidió na Life, Raidió Fáilte agus an tÁisaoinad i gColáiste Mhuire Bhéal Feirste, slán le maoiniú ó chistí éagsúla de chuid an Fhorais. Agus tuigtear go bhfuil cainteanna ar bun idir grúpaí áirithe maidir le comhoibriú agus go ndéanfaidh siad comh-iarratas sa chéad chuid eile den phróiseas.
Comórtas
Ach tá Conradh na Gaeilge, an Chomhdháil Náisiúnta agus Pobal sa ghrúpa céanna i gcomórtas do scéim ‘Ardú Feasachta’ – ‘grúpa an bháis’ mar a bhaist foireann Chormaic ag a Cúig air. Bealach amháin nó bealach eile, tiocfaidh deireadh le dhá cheann de na heagraíochtaí sin, mar a bhí siad go dtí seo cibé ar bith.
Is balleagraíocht den Chomhdháil é an Conradh agus tá rún le cur ag an Chonradh os comhair chruinniú na Comhdhála ag iarraidh nach rachadh an Chomhdháil ar aghaidh sa phróiseas ach b’ionann sin agus bás éifeachtach don Chomhdháil.
Beidh Foras na Gaeilge ag fógairt thorthaí an phróisis i ndiaidh a chruinnithe ar an 17 Eanáir 2014.
Irish Independent, Seachtain – Ciarán Dunbar
Suíomh idirlín nua ag Gaelscoil na Giúise
Samhain 20, 2013
Tá suíomh idirlín álainn seolta ag Gaelscoil na Giúise. Comghairdeas leo!
Tá athfhógairt déanta ar phost an phríomhoide i nGael-Choláiste an Phiarsaigh
Samhain 20, 2013
Féach http://www.foras.ie/vacancies/
Agóid Ghaelscoil Pheig Sayers
Samhain 19, 2013
An Gaelcholáiste áitiúil ag tabhairt tús áite do lucht na mbunscoileanna Béarla
Baileoidh pobal Ghaelscoil Pheig Sayers ar an gCarraig Dhubh i mBaile Átha Cliath amárach, Dé Céadaoin, 20 Samhain 2013, ag 12.15pm le hagóid a dhéanamh i gcoinne pholasaí iontrála nua Ghaelcholáiste Mhuire i gCorcaigh.
Beidh an grúpa ag taisteal as Corcaigh chun na príomhchathrach lena chuid míshástachta a chur in iúl d’Iontaobhas Scoileanna Éamainn Rís atá i bhfeighil ar pholasaithe an ghaelcholáiste.
Is é is cúis leis an gconspóid ná go bhfuil deireadh curtha le Gaelscoil Pheig Sayers mar scoil friothálach do Ghaelcholáiste Mhuire. Dar le pobal Ghaelscoil Pheig Sayers, ghlacadh an gaelcholáiste le páistí uile na Gaelscoile roimhe seo ach tá beartaithe ag bainisteoir nua an ghaelcholáiste, ceaptha ag Iontaobhas Scoileanna Éamainn Rís tar éis dóibh deireadh a chuir le bord bainistíochta na scoile, córas dhá shraith a chur i bhfeidhm. Ciallaíonn an cur chuige nua nach mbeidh ach 58 ag tosú sa chéad bhliain mí Meán Fómhair, i gcomparáid le 89 anuraidh, agus deir Gaelscoil Pheig Sayers go bhfuil an bainisteoir nua ag tabhairt tús áite do 4 scoil lán-Bhéarla sa cheantar.
Dúirt Príomhoide Ghaelscoil Pheig Sayers, Adrian Breathnach, “Tá an polasaí seo ag dul i gcoinne an Achta Oideachais 1998 mar ní dheachaigh na hiontaobhaithe chun comhairle a fháil ó thuismitheoirí nuair a bhí siad ag cur an pholasaí le chéile. Chomh maith leis sin ta siad ag tabhairt áiteanna do phaistí ó scoileanna lán-Bhéarla roimh dhaltaí ón ngaelscoil áitiúil rud a chuireann deireadh le traidisiún láidir a bhí idir an gaelscoil agus an gaelcholáiste”.
Beidh an slua ag bailiú taobh amuigh d’Oifig Iontaobhas Scoileanna Éamainn Rís sa Charraig Dhubh, Baile Átha Cliath ag 12.15pm ar Dé Céadaoin, 20 Samhain 2013.
Foilsithe ar Gaelport.com
Uachtarán na hÉireann, an tUasal Mícheál D. Ó hUigínn le dhá scór bliain na heagraíochta, Gaelscoileanna Teo. a cheiliúradh ag Comhdháil Bhliantúil agus Oideachais 2013
Samhain 19, 2013
Tiocfaidh Uachtarán na hÉireann i láthair d’oscailt na comhdhála dhá lá Ó Fhianaise go Barr Feabhais a bheidh ar siúl san óstán Johnstown House, ar an mBóthar Buí, Co. na Mí ar an Aoine 22 Samhain 2013.
Míníonn Bláthnaid ní Ghréacháin, Ardfheidhmeannach Gaelscoileanna Teo. gur roghnaíodh an mana Ó Fhianaise go Barr Feabhais mar mhodh “chun aitheantas a thabhairt do na scoileanna lán-Ghaeilge, idir sean-bhunaithe agus nua, ar an éacht atá bainte amach acu ó bhunú, go fás, go forbairt agus is mór an t-ábhar bróid é do Gaelscoileanna Teo. go raibh ról lárnach againn ag éascú na forbartha seo thar dhá scór bhliain”
I gcomhthéacs na todhchaí, deir sí, “Táimid ag súil go mór leis na deiseanna a bheidh romhainn leanúint leis an ról tacaíochta agus comhordaithe thar ceann earnáil na scoileanna lán-Ghaeilge chun a chinntiú go leanfar le soláthar gaelscolaíochta fud fad na tíre agus ag tacú leo mar institiúid oideachais a éascaíonn agus a sholáthraíonn oideachas den scoth agus a chumasaíonn leibhéil ard cumais sa Ghaeilge”.
I gcomhthéacs láithreacht an Uachtaráin, deir sí, “Tá ríméad orainn gur ghlac Uachtarán na hÉireann lenár gcuireadh a bheith linn don cheiliúradh dhá scór bliain den eagraíocht. Fáiltímid go mór roimh an aitheantais seo ar thábhacht na hearnála agus luach na scoileanna lán-Ghaeilge dár tsochaí, agus a ról i bhfeidhmiú na Straitéise 20 bliain don Ghaeilge”.
Féadfar clárú don Chomhdháil ach teagmháil a dhéanamh leis an oifig ag 01 8535195. Tá gach eolas faoin gComhdháil ar www.gaelscoileanna.ie. Gabhann Gaelscoileanna Teo. buíochas mór freisin le Foras na Gaeilge as an maoiniú do reáchtáil na Comhdhála seo.
Scéal Ghael-Linn
Samhain 19, 2013
Tá Gael Linn ag ceiliúradh 60 bliain ar an bhfód i mbliana agus chun clabhsúr a chur le himeachtaí comórtha na heagraíochta seolfar Scéal Ghael-Linn ar an Déardaoin, 21 Samhain 2013.
Ba iad Dónall Ó Móráin, Riobard Mac Góráin agus Séamus Mac Crosáin a bhunaigh an eagraíocht sa bhliain 1953 le fiontair úra Ghaeilge a chur chun cinn chun leasa na Gaeilge agus a léiriú don Rialtas na féidearthachtaí i leith chur chun cinn na Gaeilge ach an t-airgead a bheith ann chuige. Anois, 60 bhliain tar éis a bhunaithe, tá ag éirí chomh maith le tionscadail Ghaeilge agus oidhreachta de chuid Ghael Linn ná riamh.
Is í Mairéad Ní Chinnéide a chuir stair chuimsitheach Gael Linn le chéile ina n-áirítear tionscnaimh éagsúla de chuid Ghael Linn thar na blianta, ina measc amharclann An Damer a bhí lonnaithe ar Fhaiche Stiabhna agus é ina chuid lárnach de shaol sóisialta phobal na Gaeilge san ardchathair ó 1955-1976, scánnáin de chuid na heagraíochta Mise Eire agus Saoirse, agraithionscail Ghael Linn i nGaillimh agus i nDún na nGall, agus na timirí a a bhailigh airgead gach seachtain in áiteanna ar fud na tíre ar son linnte Gael Linn.
An t-oideoir agus an t-údar Fionnbarra Ó Brolcháin a sheolfaidh Scéal Ghael-Linn i Seomra John Field sa Cheoláras Náisiúnta i mBaile Átha Cliath ar Déardaoin, 21 Samhain 2013, ag 6.15pm.
Foilsithe ar Gaelport.com
Allúntais de chuid na Roinne Gaeltachta
Samhain 19, 2013
Agus muid ag druidim i dtreo dheireadh na bliana, is deas a fheiceáil go bhfuil cúpla pingin fós fanta sa spiorán ag an Aire Stáit sa Roinn Ealaíon, Oidhreachta agus Gaeltachta, Donnchadh Mac Fhionnlaoich T.D. agus roinnt mhaith deontas fógartha ag a Roinn le seachtain nó dhó anuas.
I measc na ndeontas a fógraíodh, bronnadh na suimeanna thíos:
- €10,164 ar Scoil Chuimsitheach Chiaráin anuas ar an €70,000 atá ceadaithe cheana chun cur ar a gcumas oibreacha athchóirithe a chur i gcrích ar dhromchla tarramhacadam na scoile agus ballchríoch a chur ar an obair atá á dhéanamh acu in aice na scoile.
- €8,395 ceadaithe aige do Choiste Forbartha Dhobhair Teo chun trealamh breise a cheannach d’Ionad Naomh Pádraig.
- €35,304 don Chumann Lúthchleas Gael – Comhairle na Mumhan. Tá an deontas á cheadú chun cuid de na costais reatha a bhaineann le raon bearta atá faoi stiúir na Comhairle agus a thacaíonn le chur chun cinn na Gaeilge trí imeachtaí spóirt de chuid an Chumann Lúthchleas Gael i scoileanna Gaeltachta na Mumhan a mhaoiniú go dtí deireadh na scoil-bliana 2013/14.
- €2,085 ceadaithe aige do Mheánscoil San Nioclás, An Rinn, Co. Phort Láirge, chun cur ar a gcumas cuirtíní, soilse agus seastán a cheannach don halla scoile.
- €23,436 ceadaithe aige do Choiste Meitheal Oibre Chill Éinne chun cur ar a gcumas oibreacha áirithe a chur i gcrích ar na seomraí feistis ag páirc peile Chill Éinne.
Is gearr go mbeidh Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge ag scríobh a litir chuig Dinny na Nollag ag leagan amach ár n-éilimh don bhliain romhainn, más mian le léitheoirí Gaelport.com ionchur a bheith acu sa litir seo, bígí cinnte bhur moltaí a fhágáil ar an bhfóram plé thíos, nó a sheoladh chugainn ar eolas@gaelport.com.
Foilsithe ar Gaelport.com
Céim 2 den Mhúnla Nua Maoinithe
Samhain 19, 2013
Tuairiscíodh ar Gaelport.com an tseachtain seo caite, go raibh an chéad ghearrliosta roghnaithe ag Foras na Gaeilge sa phróiseas i dtaca leis an múnla nua maoinithe.
Tuigtear gur 15 iarratas in iomlán a fuarthas sa chéad chéim den phróiseas, ach gur dícháilíodh ceann amháin de na hiarratais sin. Tá tuairiscithe ag meáin eile gur tháinig trí cheann déag de na hiarratas seo ó eagrais atá cheana féin bunmhaoinithe agus péire ó eagrais sheachtracha, ach níl seo deimhnithe go hoifigiúil ag an bhForas féin.
Tionóladh cruinniú Dé hAoine seo caite, idir Foras na Gaeilge agus na heagraíochtaí Gaeilge ar glacadh lena léiriú suime, chun soiléiriú a chur ar fáil maidir le Céim 2 den phróiseas. Beidh aighneacht shubstainteach le hullmhú ag na heagrais sin agus le cur faoi bhráid Fhoras na Gaeilge roimh an 6 Nollaig 2013.
Cuireadh in iúl sa chruinniú go bhfuil coiste bunaithe ag Foras na Gaeilge cheana féin chun moltóireacht a dhéanamh ar na hiarratais. Ar an gcoiste seo beidh beirt ó Ardbhainistíocht Fhoras na Gaeilge, ball amháin ó Bhord Fhoras na Gaeilge, agus comhairleoir seachtrach sa phleanáil teanga. Tá iniúchóir neamhspleách roghnaithe chun deimhniú a thabhairt go bhfuil an próiseas moltóireachta á chur i gcrích de réir an dea-chleachtais. Thagair oifigigh an Fhorais do bhaol choimhlint leasa le linn an chruinnithe Dé hAoine, ach dúirt nach féidir seo a sheachaint sa chás seo mar dá gcuirfí na gnáth rialacha i bhfeidhm, nach mbeadh aon bhall de bhainistíocht Fhoras na Gaeilge incháilithe don ról.
Beidh gearrliostú eile i gceist sula dtabharfaí faoi Chéim 3 den phróiseas. Roimh an 23 Nollaig 2013, tabharfar cuireadh do cheannasaithe agus do chathaoirligh na n-eagras a éiríonn leo i gCéim 2 den phróiseas, tabhairt faoi agallamh leis an gcoiste thuasluaite ar dháta idir an 6-8 Eanáir 2014. Do na heagrais nach n-éiríonn leo an gearrliosta eile seo a bhaint amach, cuirfear seo in iúl dóibh tráth nach deireanaí ná an 23 Nollaig 2013,
Mar chéim lárnach sa phróiseas seo, chuir Foras na Gaeilge in iúl ar an 25 Iúil 2013 go mbeadh “Comhairleoir Bainistithe Athraithe ar fáil ag gach ceann den 19 n-eagraíocht bhunmhaoinithe le cuidiú leo a n-eagraíocht a chur in oiriúint do na socruithe úra ó fhómhar 2013”. Ag an gcruinniú Dé hAoine seo caite, chuir An Foras in iúl nach mbeidh Comhairleoir Bainistithe Athraithe anois ar fáil go dtí Eanáir 2014. Beidh an ceapachán sin rómhall mar go mbeidh na ceanneagraíochtaí roghnaithe ag Foras na Gaeilge faoin tráth sin.
Tá scríofa ag baill an Fhóraim (grúpa a chuimsíonn 80% de na heagrais bhunmhaoinithe reatha) chuig Airí na ranna urraíochta ag cur in iúl go mbeadh sé níos ciallmhaire dá mbeadh sainchomhairle bainistithe athraithe ar fáil do na heagrais sula mbeidh an cinneadh déanta ag Foras na Gaeilge. Tá curtha in iúl ag Foras na Gaeilge nárbh iad siúd ab chúis leis an moill ar an gceapachán seo, agus mar sin tá síneadh ar an bpróiseas reatha iarrtha ag baill an Fhóraim ar na ranna urraíochta ionas gur féidir an próiseas iomlán, mar a leagadh amach ar an 25 Iúil 2013 a chur i gcrích, de réir an dea-chleachtais.
Foilsithe ar Gaelport.com
Roll the dice for Ireland’s first board game festival
Samhain 19, 2013
Organisers are feverishly planning three days of tournaments, workshops and have-a-go sessions which will feature just about every board game you’ve ever heard of — and then some.
The board game extravaganza will take place in more than 18 venues in the West Cork town of Clonakilty and will feature everything from backgammon, to chess, chess as gaeilge, Monopoly, Scrabble and Where’s Wally.
The organisers, who are this week putting the final touches to a special website on the event, also promise an Inventor’s Corner — Neil Crowley, inventor of Crooks; and Clonakilty resident Murray Heasman, the inventor of the award-winning game Tara will attend the festival which is scheduled to run from February 7 to 9, while Una O’Boyle, the Irish chess champion will be available to meet fans, and is scheduled to give some chess tutorials as gaeilge.
“It’s a nice indoor, family fun event and February is a very quiet time of year, so we thought it would be good to have something cheerful happening around then,” said Miriam Cotton, one of the organisers.
The festival is the brainchild of board game fans and local business people, Phil Newton and Karen Moroney of Clonakilty Business Solutions. Phil recently started the Clonakilty Backgammon Club which, after just four months, is already the biggest in Ireland.
“We want to flag the fact that the festival is happening,” explained Ms Cotton.
“Our intention is to make it an annual event but at this stage, we have no way of knowing how popular it will be, though there seems to be a lot of enthusiasm about it already.”
She said: “Lots of board games will be represented — all the major ones and there will also be a centre with games that would not be as well-known, like Carcassonne.
“Some board-game players, for example in chess, bridge or backgammon, take it very seriously, while others just like playing the games for fun, and although we do our best it’s not about prizes or championships, more about family fun.
“We want to begin generating interest in the festival now in the hope that people will note the event in their diaries and make a commitment either to come along or to get involved. The festival is a free event, organised by volunteers so we need all of the support we can get!”
www.irishexaminer.com
Gaelscoileanna Teo. ag ceiliúradh 40 bliain
Samhain 18, 2013
‘Ó fhianaise go barr feabhais’ le plé ag Comhdháil Bhliantúil Eagraíocht na Scoileanna Gaeltachta Teo. agus Gaelscoileanna Teo. ar 22 agus 23 Samhain 2013.
Reáchtálfar Comhdháil Bhliantúil Gaelscoileanna Teo. in Óstán Johnstown House, An Bóthar Buí, Co. na Mí ar an Aoine agus an Satharn, 22 agus 23 Samhain 2013.
Is comhdháil bhliantúil í seo a dhíríonn ar gach duine atá bainteach leis an scolaíocht lán-Ghaeilge, múinteoirí agus príomhoidí na scoileanna ag an mbunleibhéal agus iar-bhunleibhéal go háirithe.
Reáchtáiltear léachtaí, grúpaí sainspéise agus ceardlanna le linn an deireadh seachtaine agus bíonn an-tóir ar na imeachtaí na comhdhála gach bliain.
Cúis mhór cheiliúrtha is ea comhdháil na bliana seo mar gheall go mbeidh Gaelscoileanna Teo. ag comóradh 40 Bliain agus cuirfear fáilte roimh aoi an-speisialta go deo, Uachtarán na hÉireann, Mícheál D. Ó hUiginn, ar Dé hAoine le tús a chur leis an deireadh seachtaine ceiliúrtha. Dúirt Bláthnaid ní Ghréacháin, Ardfheidhmeannach Gaelscoileanna Teo., gur “ábhar áthais ar leith é gur ghlac Uachtarán na hÉireann go flaithiúil agus go fonnmhar lenár gcuireadh a bheith linn don cheiliúradh dhá scór bliain den eagraíocht. Fáiltímid go mór roimh an aitheantais seo ar thábhacht na hearnála agus luach na scoileanna lán-Ghaeilge dár tsochaí, agus a ról i bhfeidhmiú na Straitéise 20 bliain don Ghaeilge”.
Díreoidh lucht na comhdhála ar fheidhmiú na Straitéise Litearthachta agus Uimhearthachta don Fhoghlaim agus Don Saol 2011 – 2020 agus cur chuige sár-éifeachtach na scoileanna lán-Ghaeilge ag cothú scileanna Litearthachta agus Uimhearthachta sna daltaí trí chur chuige an tumoideachais.
Le linn an deireadh seachtaine reáchtálfar ceardlanna, grúpaí sainspéise agus seisiúin le hionadaithe ón Roinn Oideachais & Scileanna ag a bpléifear mórcheisteanna an lae idir an phleanáil teanga, an tumoideachas, trialacha caighdeánaithe matamaitice, cumas margaíochta scoileanna, tionchar chóras na bpainéal agus oideachas dátheangach sna naíonáin.
Mhínigh Ardfheidhmeannach Gaelscoileanna Teo mana an bliana seo, ‘Ó fhianaise go barr feabhais’, i gcomhthéacs ceiliúrtha dhá scór Gaelscoileanna Teo., “tugann Comhdháil Oideachais 2013 deis don eagraíocht agus do na scoileanna lán-Ghaeilge ceiliúradh a dhéanamh ar an bhfás agus ar an bhforbairt suntasach agus leanúnach atá ar na scoileanna lán-Ghaeilge. Nuair a bunaíodh an eagraíocht sa bhliain 1973 bhí 12 bhunscoil agus 5 iarbhunscoil lán-Ghaeilge ann, agus anois le 144 agus 36 faoi seach; cruthaítear go bhfuil éileamh ollmhór orthu agus an-rath ag baint leo mar institiúid oideachais a éascaíonn agus a sholáthraíonn oideachas den scoth agus a chumasaíonn leibhéil ard cumais sa Ghaeilge”, a dúirt sí.
Is féidir gach eolas maidir leis an gcomhdháil agus sonraí clárúcháin a fháil ag www.gaelscoileanna.ie.
Foilsithe ar Gaelport.com
